Алимжанова А. Динамика эстетических ценностей художественной культуры казахского народа.

Алматы: Раритет, 2004. С. 46-56, 76-98.

МАЗМҰНЫ

АЛҒЫ СӨЗ. Қазақ этикасы мен эстетикасы......................................
I. ҚАЗАҚ ЭТИКАСЫ МЕН ЭСТЕТИКАСЫ
Қазақтың дәстүрлі әдеп жүйесі (бала тәрбиесі, отау құру тағылымы, бата, т.т.)............................................................................
Қазақ ырымдары..................................................................................
Дала даналарының шығармашылығындағы этикалық және эсте-тикалық айшықтар...............................................................................
ХIХ-ХХ ғасырлардағы қазақ дүниетанымындағы этикалық және эстетикалық үрдістер...........................................................................
II. ҚАЗАҚ ЭТИКАСЫ
Нысанбаев Ә., Сәрсенбаева З.	Қазақтардың дәстүрлі этикасы............................
Нысанбаев Ә., Әбжанов Т.	Адамгершілік туралы пайымдар.........................
Ғабитов Т.	Қазақ этикасы қалыптасуы мен даму үрдістері...
Әлжан Қ.	Қазақ философиясындағы адамның дүниеге этикалық қатынасының ерекшеліктері...............
Ақмамбетов Ғ.	Абайдың адамгершілік туралы ілімі..................
Ғабитов Т.	Қазақ этикасының категориялары мен ұстын-дары........................................................................
III. ҚАЗАҚ ЭСТЕТИКАСЫ
Қазыханова Б.	Қазақ халқының эстетикалық мәдениеті........
Ақатаев С.	Көшпелілер мәдениетінің ерекшеліктері туралы................................................................
Шәкенова Э.	Дүниені көркем игеру.......................................
Мұхамбетова Ә.	Қазақтың аспапты мәдениетінің кейбір эстетикалық мәселелері....................................
Қарақұлов Б.	Қазақтардың дәстүрлі музыкасының ерек-шелігі..................................................................
Әлімжанова Ә.	ХХ ғасырдағы қазақ эстетикасындағы үрдіс-тер.........................................................................

[1] Гәуір – кафир (кәпір) деген сөз. Түркі тайпалары солай атаған.

[2] Пекин нұсқасы бойынша («Ана тілі», 12-шілде, 1990 жыл).

[3] Бұл да сонда.

[4] Бұл да сонда.

[5] Қар.: Уразбеков А. Этическая мысль в Казахстане. Алматы, 1992.

[6] Қар.: Проблемы казахского обычного права. Алматы, 1989.

[7] Қар.: Проблемы казахского обычного права. Алматы, 1989; Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в 5 т. Алма-Ата, 1985. Т.4. С. 94.

[8] Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в 5 т. Алма-Ата, 1985. Т.4. С. 94.

[9] Бахтин М.М. Творчество Франсуа Рабле и народная культура... М., 1990. С. 14.

[10] Қар.: Традиционное мировоззрение тюрков южной Сибири. Пространство и время. Вещий Мир. Новосибирск, 1988. С. 117.

[11] Қар.: Абдильдин Ж.М., Абдильдина Р. Великая степь и мировосприятие традционного казаха//Евразийское сообщество. 1997, №3. С. 13-14.

[12] Алпамыс – батыр //Казахский героический эпос в прозаическом пересказе А.Сейдимбека. Алма-Ата, 1981. С. 15.

[13] Валиханов Ч. Собр. соч. в 5 т. Т. 4. С. 62.

[14] Абай. Слова назидания. С. 90.

[15] Хайдеггер М. Время и бытие. М., 1993. С. 320.

[16] Габитов Т.Х. Этика юриста. – Алматы: Данекер, 1999. С. 6.

[17] Фромм Э. Анатомия человеческий деструктивности. – М.: Аст- Атд, 1998. – 672 б. С. 192.

[18] Артықбаев Ж. Қазақ этнографиясы: Этнос және қоғам. XVІІІ ғ. – Қарағанды: ҚМУ, 1995. 168 б.

[19] Сонда,169 б.

[20] Уәлиханов Ш. Аблай // Собр соч. В 5 т. т.4. – Алма-Ата: Каз. Энцик., 1985.115-116 бб.

[21] Төрт би төренің заң-ереже түзімдері. Абақ Керей шежіресі /Дайындаған Қайрат Ғабитханұлы. – Алматы, КАУ- архив, 1994. 71 б.

[22] Төрт би төренің заң-ереже түзімдері. Абақ Керей шежіресі /Дайындаған Қайрат Ғабитханұлы. – Алматы, КАУ- архив, 1994.74 б.

[23] Артықбаев Ж. Қазақ этнографиясы: Этнос және қоғам. XVІІІ ғ. – Қарағанды: ҚМУ, 1995. 68 б.

[24] Төрт би төренің заң-ереже түзімдері. Абақ Керей шежіресі /Дайындаған Қайрат Ғабитханұлы. – Алматы, КАУ- архив, 1994. 73 б.

[25] Шу батыр // Екі мың жылдық дала жыры. – Алматы: Қазэнциклопедия., 2000. 129 б.

[26] Бурбаев Т. Ұлы менталитеті. – Алматы: Елорда, 2001. 42 б.

[27] Наурызбаева А.Б. Гуманистический дискурс западной культуры. – Алматы: КазНУ, 2001. 22, 35б.

[28] Нұрышева Г. Адам өмірінің философиялық мәні. — Алматы; 2001. 143 б.

[29] Артықбаев Ж. Қазақ этнографиясы: Этнос және қоғам. XVІІІ ғ. – Қарағанды: ҚМУ, 1995. 134 б.

[30] Артықбаев Ж. Қазақ этнографиясы: Этнос және қоғам. XVІІІ ғ. – Қарағанды: ҚМУ, 1995. 152 б.

[31] Шу батыр // Екі мың жылдық дала жыры. – Алматы: Қазэнциклопедия., 2000. 176 б.

[32] Сонда, 158 б.

[33] Сейдімбек А. Қазақ әлемі. – Алматы: Санат, 1997. 440 б.

[34] Мухамедов М, Сатершинов Б., Сырымбетұлы Б. Саяси-құқықтық ілімдер тарихы. – Қызылорда., 2002. 222-223 бб.

[35] Шу батыр // Екі мың жылдық дала жыры. – Алматы: Қазэнциклопедия., 2000. 172-173 бб.

[36] Қосжанов А.С. Сырым бидің құқылық шешімдері. – Қарағанды: ҚарМУ, 1996. 45 б.

[37] Сонда, 41 б.

[38] Хасенов Ж. Ұлыс еліндегі әкімшілік жүйесінің құрылымы // ҚР Әділет министрлігінің хабаршысы – 1996. — № 4. 47 б.

[39] Сонда, 48 б.

[40] Қосжанов А.С. Сырым бидің құқылық шешімдері. – Қарағанды: ҚарМУ, 1996. 40 б.

[41] Шу батыр // Екі мың жылдық дала жыры. – Алматы: Қазэнциклопедия., 2000. 224 б.

[42] Құнанбаев Абай (Ибраһим). Шығармаларының екі томдық жиынтығы. 1 том. – Алматы: Ғылым, 1977. 304 б.

[43] Сонда, 304 б.

[44] әл-Фараби. Философиялық тракттар. – Алматы: Ғылым, 1973. 222 б.

[45] Абай. Қара сөз. Поэмалар. – Алматы: Ел, 1992. 22 б.

[46] Қамзабекұлы Д. Алаш және әдебиет. - Астана: Фолиант, 2002. 63-64 бб.

[47] Шу батыр // Екі мың жылдық дала жыры. – Алматы: Қазэнциклопедия., 2000. 331 б.

[48] Қараш Ғ. Замана. – Алматы: Ғылым, 1994. 142 б.

[49] Қодар А. Очерки по истории казахской литературы. – Алматы: Золотой век, 1999. С. 267-268.

[50] Назарбаев Н.Ә. Тарих толқынында. – Алматы: Атамұра, 1999. 225 б.

[51] Сонда, 230 б.

[52] Есім Ғ. Сана болмысы: Мәдениет пен саясат туралы ойлар. – Алматы: Эксито-Верена, 1994. 10 б.

[53] Сонда, 22 б.

[54] Қодар А. Очерки по истории казахской литературы. – Алматы: Золотой век, 1999. С. 381.

[55] Бек У. Философия истории. //Антология. С. 290.

[56] Сонда, 310 б.

[57] Сонда, 63 б.

[58] Нысанбаев Ә. Адам және ашық қоғам. - Алматы: Қаз. энцикл., 1998. 69 б.

[59] Нысанбаев Ә. Адам және ашық қоғам. - Алматы: Қаз. энцикл., 1998.11-12 бб.

[60] Мәдениеттану сөздігі/ Құлсариева А. ж.т. б. – Алматы: Сорос қоры, 2001.168-169 бб.

[61] Әженов М., Садырова М. Қоғамның әлеуметтік құрылымы. – Алматы: Қазақ университеті, 2002.91 б.

[62] Қодар А. “Мустанги и пони: поле десоциализации // Тамыр. – № 2 (4). - 2001.С.3.

[63] Центральное Азия и культура мира. – Бишкек. - № 1-2 (8-9), 2000.С.148

[64] Центральное Азия и культура мира. – Бишкек. - № 1-2 (8-9), 2000.С.155.

[65] Қодар А. Казахстанская культура от миражей к реальности // Тамыр. – № 1 (2). - 2000. С. 7.

[66] Сонда, 7 б.

[67] Садыков Н. Культурные смысли культура // Тамыр. –№ 1. 1999. С. 70.

[68] Бейбіт мәдениеті жолында /Нұржанов Б.Ғ. , т.т. – Алматы: ҚазМУ, 2000. 100 б.

[69] Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. Алматы, “Ана тілі”, 1993, 101-б.

[70] Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. Алматы, “Ана тілі”, 1993, 104-б.

[71] Байпаков К.М., Кумеков Б.Е., Пищулина К.А. История Казахстана в среднике века. Алматы: “Рауан”, 1999. С. 129.

[72] Байпаков К.М., Кумеков Б.Е., Пищулина К.А. История Казахстана в среднике века. Алматы: “Рауан”, 1999. С. 131.

[73] Магауин М. Кобыз и копье. Алматы: “Жазушы”, 1970. С. 154.

[74] Орынбеков М. Предфилософия протоказахов. Алматы, 1994. С. 12.

[75] Ауезов М.О. Абай Құнанбаев //Ауезов М.О. Статьи и исследования. Алма-Ата, 1967. С. 171.

[76] Абай и современность. Алматы, 1994. С. 207.

[77] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 44-б.

[78] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 37 б.

[79] Аймауытов Ж. Журнал туралы (Абай. 1918. №).

[80] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 25 б.

[81] Сонда, 38 б.

[82] Кунанбаев А. Избранное. М., 1945. С. 194.

[83] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 11 б.

[84] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 7-8 бб.

[85] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 70 б.

[86] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 27-28 бб.

[87] Сонда, 113 б.

[88] Абай. Қара сөз. Поэмалар. 99-100 бб.

[89] Кант И. Соч., в 6-ти т. М., 1964. Т. 2. С. 216.

[90] Абай. Қара сөз. Поэмалар. 75 б.

[91] Тыныштық, рахатшылық.

[92] Абай. Қара сөз. Поэмалар. Алматы, 1993. 68 б.

[93] Мәдениеттану сөздігі / Құлсариева А. Т., т.т. – Алматы: Сорос қоры, 2001. 14 б.

[94] Жарықбаев Қ. Қазақ психологиясының тарихы. – Алматы: Қазақстан, 1996. 39 б.

[95] Қазақ даласының ойшылдары. 2-ші кітап /ред. Нысанбаев Ә. – Алматы: ФСИ, 2001.28 б.

[96] Жарықбаев Қ., Алдамұратов Ә., Ғабитов Т. Әдеп негіздері. —Алматы: Мұраттас, 1997.25 б.

[97] Назарбаев Н. Ә. Тарих толқынында. — Алматы: Атамұра, 1999.65 б.

[98] Мур Дж. Принципы этики. – М: Прогресс, 1984. 8-11 бб.

[99] Ақтамберді //Ақиқат. — 1995. — № 2.336 б.

[100] Әбішев Қ. Философия. – Алматы: Ақыл кітабы, 1998. 119 б.

[101] ХV-ХVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы /редактор Ә. Дербісалиев. — Алматы: Ғылым, 1982. 111 б.

[102] Хасенов Ә. Қазақстан мәдениеті мен өнерінің тарихы (ХV-ХVIII ғ.ғ). 2-ші бөлім. – Алматы: ҚазМУ, 1988. 87 б.

[103] Сонда, 82 б.

[104] Жарықбаев Қ., Алдамұратов Ә., Ғабитов Т. Әдеп негіздері. —Алматы: Мұраттас, 1997. 112 б.

[105] Қасқабасов С. Қазақтың халық прозасы. – Алматы: Ғылым, 1984. 235 б.

[106] Сонда, 145 б.

[107] ХV-ХVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы /редактор Ә. Дербісалиев. — Алматы: Ғылым, 1982. 8 б.

[108] Әбішев Қ. Философия. – Алматы: Ақыл кітабы, 1998. 259 б.

[109] Бес ғасыр жырлайды. 1-ші том. — Алматы: Жазушы, 1984.28 б.

[110] Мағауин М. Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. – Алматы: Ана тілі, 1992.29 б.

[111] ХV-ХVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы /редактор Ә. Дербісалиев. - Алматы: Ғылым, 1982. 75 б.

[112] Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. Хрестоматия / құр. Мағауин М. – Алматы: Ана тілі, 1993. 120-124 б.

[113] Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. Хрестоматия /құр. Мағауин М. - Алматы: Ана тілі, 1993.117 б.

[114] Бейсенов Қ.Ш. Қазақ топырағында қалыптасқан ғаклиятты ой кешу үрдістері. – Алматы: Ғылым, 1994. 72 б.

[115] Қазақ даласының ойшылдары (ХV-ХVIII ғ.ғ) 3-ші кітап /ред. Нысанбаев Ә. – Алматы: ФСИ, 2001.7 б.

[116] Бес ғасыр жырлайды. 1-ші том. — Алматы: Жазушы, 1984.38 б.

[117] Қазақ даласының ойшылдары. 2-ші кітап /ред. Нысанбаев Ә. – Алматы: ФСИ, 2001.141 б.

[118] Бес ғасыр жырлайды. 1-ші том. — Алматы: Жазушы, 1984.92 б.

[119] Сонда, 114 б.

[120] Марғұлан Ә. Ежелгі жыр, аңыздар. – Алматы: Жазушы, 1985.362 б.

[121] Бердібаев Р. “Едіге батыр” жыры туралы. // Әлем: Альманах. –Алматы: Жазушы, 1991.278 б.

[122] Лотман Ю. Мәдениеттер типологиясы // Әлем: Альманах, 1991.177-178 бб.

[123] ХV-ХVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы /редактор Ә. Дербісалиев. - Алматы: Ғылым, 1982.64 б.

[124] Сонда, 65 б.

[125] Сонда, 108 б.

[126] Айтматов Ш., Шаханов М. Төрт ана немесе туған жерге табан тіреу // Егеменді Қазақстан. — 1995.- б.

[127] Сейдімбеков А. Күңгір-күңгір күмбездер. – Алматы: Өнер, 1984.7 б.

[128] Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. Хрестоматия /құр. Мағауин М. - Алматы: Ана тілі, 1993.67 б.

[129] Сонда, 61 б.

[130] Сонда, 83 б.

[131] Сонда, 150-151 бб.

[132] Бейбіт мәдениет жолында / редактор Нұржанов Б.Ғ. – Алматы: ҚазҰУ — ЮНЕСКО, 2000.176 б.

[133] Сонда, 179 б.

[134] Жарықбаев Қ., Алдамұратов Ә., Ғабитов Т. Әдеп негіздері. —Алматы: Мұраттас, 1997.46 б.

[135] Жарықбаев Қ., Алдамұратов Ә., Ғабитов Т. Әдеп негіздері. —Алматы: Мұраттас, 1997. 81 б.

[136] Кенжалиев К. Көшпелі қазақ қоғамындағы дәстүрлі құқықтық мәдениет. – Алматы: Жеті жарғы, 1997.47 б.

[137] Қазақ даласының ойшылдары. 2-ші кітап /ред. Нысанбаев Ә. – Алматы: ФСИ, 2001.164 б.

[138] Шәкәрім. Шығармалары. – Алматы: Жазушы, 1988.267 б.

[139] ХV-ХVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы /редактор Ә. Дербісалиев. - Алматы: Ғылым, 1982.117 б.

[140] ХV-ХVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы /редактор Ә. Дербісалиев. - Алматы: Ғылым, 1982.122 б.

[141] Сонда, 51 б.

[142] Жарықбаев Қ., Алдамұратов Ә., Ғабитов Т. Әдеп негіздері. - Алматы: Мұраттас, 1997. 114 б.

[143] Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. Хрестоматия / құр. Мағауин М. - Алматы: Ана тілі, 1993.64 б.

[144] Серікқалиұлы Зейнолла. Дүниетану даналығы. – Алматы: Білім, 1994. 56-73 бб.

[145] Мур Дж. Принципы этики. – М: Прогресс, 1984.276 б.

[146] Қазақ даласының ойшылдары. 2-ші кітап /ред. Нысанбаев Ә. – Алматы: ФСИ, 2001.156 б.

[147] Байтұрсынов А. Шығармалары. – Алматы: Жазушы, 1989.241 б.

[148] Қазақ хандығы дәуіріндегі әдебиет. Хрестоматия /құр. Мағауин М. - Алматы: Ана тілі, 1993.131 б.

[149] Ғабитов Т.Х. Мақсат, мақсаттылық және мұрат. – Алматы: Қазақстан, 1985.48 б.

[150] Артықбаев Ж.О. Қазақ этнографиясы. ХVIII ғасырдағы этнос және қоғам. – Қарағанды: ҚарМУ, 1995.226 б.

[151] Қар.: История эстетики. Памятники мировой эстетической мысли. Т. 1. - М. С.64.

[152] Қар.: Всемирная история. М., 1956. С. 63.

[153] Туркестанский сборник. 1886. С. 395, 127-128, 129.

[154] Чепелев В. Об античной стадии в истории искусства народов СССР. М.-Л., 1941. С. 52.

[155] Сулейменов Р.Б., Бисенов Х.И. Социалистический путь культурного прогресса отсталых народов. Алма-Ата, 1967. С. 35.

[156] К.А. Акишев, Г.А. Кушаев. Древняя культура саков и усуней реки Или. Алма-Ата, 1963; А.Х. Маргулан, К.А. Акишев, М.К. Кадырбаев, А.М. Оразбаев. Древняя культура центрального Казахстана. Алма-Ата, 1966; А. Маргулан, Т. Басенов, М. Мендыкулов. Архитектура Казахстана. Алма-Ата, 1959.

[157] Қар.: Художественная культура Советского Востока. Сб. ст. М.–Л., 1931. С. 65.

[158] Чепелев В. Об античной стадии в истории искусства народов ССР. М.–Л., 1941; Художественная культура Советского Востока. Сб. Ст. М. –Л., 1931; С.А. Плетнева. От кочевий к городам (салтово-маяцкая культура). М., 1967; Н.С. Артановский. Проблема единства и множественности культур в современной этнографии. М., 1964 и другие.

[159] Масанов Э.А. Очерк истории этнографического изучения казахского народа в СССР. Алма-Ата, 1966, С. 13.

[160] Қар.: История Казахской ССР в трех томах, т.1. Алма-Ата, 1957. С. 117.

[161] Маркс К. и Энгельс Ф. Соч., т.3, С. 54.

[162] Жүз – қазақ тайпаларының ірі одақтары мекендеген, шаруашылық және географиялық оқшауланған қағас аудан.

[163] Мағауин М. Кобыз и копье. Алма-Ата, 1970, С.9.

[164] Қар.: Маргулан А., Басенов Т ., Мендыкулов М. Архитектура Казахстана. С. 5

[165] Сонда. бб.85, 89.

[166] Қар.: Маргулан А., Басенов Т ., Мендыкулов М. Архитектура Казахстана. С. 15

[167] Қар.: Народное декаративно-прикладное искусство казахов. Л., 1970.

[168] Қар.: История Қазахской ССР в трех томах, т.1, стр.193.

[169] Басеннов Т.К. Народное декоративно-прикладное искусство казахов. Л., 1970 С.37.

[170] «История казахской литературы»в трех томах, т.1. С.242-243.

[171] Орлов А.С. Казахский героический эпос. М., 1945. С. 124.

[172] «Астраханский вестник», 1893, №1222.

[173] Ахметов З.А. О языке казахской поэзии. Алма-Ата, 1970, С. 25-26.

[174] Радлов В.В. Образцы народной литературы северных тюркских племен. Ч. V. Спб., 1885, С. 8-9.

[175] Батырлар жыры, 2-том.– Алматы: Жазушы, 2006. – 28-29 бб.

[176] Орлов А. С. Казахский героический эпос. С. 8.

[177] Твердин Г. Песнь о Козы-Корпеше и Баян-Сулу. Кзыл-Орда, 1927. С. 14, 17.

[178] Қозы Көрпеш – Баян сұлу. – Астана: «Фолиант», 2002. – 401-402 бб.

[179] З.А. Ахметов. О языке казахской поэзии. Алма-ата, 1970. С. 36.

[180] Батырлар жыры, 1- том.– Алматы: Жазушы, 2006. – 21 б.

[181] Қыз Жібек. Лиро-эпикалық поэма. – Алматы: Мектеп, 2003. –51, 53 бб.

[182] Шамота Н. Художник и народ. М., 1960. С.9.

[183] Қар.: Ерзакович Б.Г. Песенная культура казахского народа. Алма-Ата, 1968.

[184] Достоевский М. Старина и быт Средней Азии. В кн.: Культураные сокровища России. М., 1917, С. 59.

[185] Қар.: Анри Барбюс. Современная Грузия и Закавказье. «Известия ЦИКа СССР и ВЦИКа» от 29 июля 1928 г., №175 (3409).

[186] Затаевич А. 500 казахских песен и кюев. Алма-Ата, 1931. С. 3.

[187] Белинский В.Т. Избранные философские сочинения, т.1. М., 1948. С. 169.

[188] Қар.: Алекторов А. Народная литература киргизов. «Астраханский вестник», 1893, № 1233.

[189] Сонда, № 1241.

[190] Сонда, № 1183.

[191] «Астраханский вестник», 1893, № 1183.

[192] «Казахстан». Сборник художественных очерков. Алма-Ата, 1940. С.530.

[193] Аравин П.В. Исследования, воспоминания, письма и документы. Алма-Ата, 1958. С. 136.

[194] Сонда, 138 б.

[195] Сонда, 145 б.

[196] Қар.: «Музыка и жизнь», 1910, №3. С. 7.

[197] Қар.: Абдиров Д., Исламов А. Казахские народные танцы. Алма-Ата, 1961. С. 4.

[198] Гусев В.Е. Эстетика фольклора. Л., 1967, стр. 94.

[199] Қар.: Нагим-бек Нурмухаммедов. Искусство Казахстана, М., 1970. С. 25.

[200] Қар.: Валиханов Ч.: «Предания и легенды большой Киргиз-кайсацкой орды», «Песень об Аблае», «Очерки Джунгарии», «Шуна батыр» ж.т.б. // Собр. cоч. в пяти томах.

[201] Валиханов Ч.Ч. Записки русского географического общества по отд. Этнографии. Т 4. ХХІХ. Спб., 1904. С. 190.

[202] Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в пяти томах., Т. 2. Алма-Ата, 1961. С. 419.

[203] Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в пяти томах, т.1, Алма-Ата, 1961. С. 420.

[204] Сонда.

[205] Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в пяти томах, т.1, Алма-Ата, 1961. С. 421.

[206] Қар.: Валиханов Ч. Избр. произведения. Алма-Ата, 1958. С. 40.

[207] Валиханов Ч. Собр. соч. в пяти томах. т. 1. С. 420.

[208] Қар.: Записи императорского русского географического общества по отделению этнографии. Приложение к т. ХХІХ. Изд. И.М. Мелиоранского. Спб. 1905. С. 1-7.

[209] Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в пяти томах, т. 1. С. 196.

[210] Сонда, 200 б.

[211] Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в пяти томах, т. 1. С. 202.

[212] Валиханов Ч. Избр. произведения. С.568.

[213] Сонда, 568 б.

[214] Валиханов Ч. Избр. произведения. С.569.

[215] Валиханов Ч.Ч. Собр. соч. в пяти томах, т.1. С. 499.

[216] Алтынсарин И. Избранные произведения. Алма-Ата, 1957. С. 79.

[217] Русское богатство, 1896, № 8. С. 386.

[218] Қар.: Оренбургский листок, 1884, 8 апреля.

[219] Қар.: Эфиров А.Ф. Ибрай Алтынсарин. Жизнь и педагогическая деятельность. С. 28.

[220] Оренбургский листок, 1884, № 5. Из речи Алтынсарина на открытии ремесленного училища в Тургае.

[221] Алтынсарин И. Избранные произведения. С. 79.

[222] Воспоминания об И.А.Алтынсарине Н.Ильминского. С. 4.

[223] Воспоминания об И.А.Алтынсарине Н.Ильминского. С. 261.

[224] Сонда, 289 б.

[225] Алтынсарин И. Избранные произведения. С.23.

[226] Қар.: Алтынсарин И. Очерки обычаев при сватовстве и свадьбе у киргизов Оренбургского ведомства и Очерк обычаев при похоронах и поминках у киргизов Оренбургского ведомства.

[227] Алтынсарин Ы. Өнер-білім бар жұрттар: өлеңдер, әңгімелер, очерктер, хаттар мен естеліктер. – А.: Жалын, 1991. – 23 б.

[228] Сонда, 21 б.

[229] Дербисалин А. О литературном наследии Алтынсарина. Алма-Ата, 1957. С.37.

[230] Алтынсарин Ы. Өнер-білім бар жұрттар: өлеңдер, әңгімелер, очерктер, хаттар мен естеліктер. – А.; Жалын, 1991. – 17 б.

[231] Сонда, 16-17 бб.

[232] Сонда, 18 б.

[233] Дербисалин А. О литературном наследии И. Алтынсарина. С. 77.

[234] Эфиров А.Ф. Ибрай Алтынсарин. Жизнь и педагогическая деятельность. С. 40

[235] Оренбургский листок, 1880, №18.

[236] Сонда, №15.

[237] Бейсембиев К. Мировозрение Абая Кунанбаева. Алма-Ата, 1956. С.123.

[238] Чернышевский Н.Г. Полн. собр. соч., т.11. М., 1949. С.14.

[239] Абай. Слова назидания. Алма-Ата, 1970. С.118.

[240] Сонда, 46 б.

[241] Маркс К. и Энгельс Ф. Об искусстве, т.1. С.141.

[242] Абай. Шығармаларының бір томдық толық жинағы. – Алматы, 1961, 460 б.

[243] Сонда, 486 б.

[244] Казахстанская правда, 1971, 30 мая.

[245] Ауезов М. Мысли разных лет. С.147.

[246] Сонда,148.

[247] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы. 78 б.

[248] Сонда, 276 б.

[249] Сосонкин И.Л. Из историии эстетической мысли в Туркменистане, Ашхабад, 1969. С. 26.

[250] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы. 126 б.

[251] Сонда, 119 б.

[252] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы.123 б.

[253] Сонда, 256 б.

[254] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы.114 б.

[255] Сонда, 145 б.

[256] Сонда, 117-118 бб.

[257] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы.115 б.

[258] Сонда, 254 б.

[259] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы.135 б.

[260] Сонда, 114 б.

[261] Сонда, 146 б.

[262] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы.444 б.

[263] Сонда, 486 б.

[264] Абай. Слова назидания. С. 36.

[265] Абай. Слова назидания. С. 43.

[266] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы.117 б.

[267] Абай шығармаларының бір томдық толық жинағы.275 б.

[268] Плетнева С. А. От кочевий – к городам. М., 1967. С. 190.

[269] Базилиевич К. В. Дофеодальные державы и развитие феодальных отношений в Сибири, Средней Азии и Закавказье в І-VI вв. История СССР / Под. ред. Б. Д. Грекова и др. М., 1947. Т. 1. С. 36.

[270] Мусабаев Г., Махмутов А. Эпиграфика Казахстана. Алма-Ата, 1971. Вып.1. С. 19.

[271] Қар.: Аманжолов А. Руноподобная запись из сакского кургана вблизи Алма-Аты // Вестник АН Каз ССР. 1971. № 12. (320). С. 66.

[272] Осы теорияны негізінен ұстанатындар: А. Лувсандэндэв (МХР) және С. Дончев (Болгария) //См.: Роль кочевых народов в цивилации Центральной Азии. Улан-Батор. 1974. С. 115-119, 185-191.

[273] Страбон. География. VII. 3, 14. А также 4, 1.

[274] Геродот, I, IV, 8, 61, 78, 127, 131 и др.; Аристей, Аргимаспея //ВДИ, 1947, 31; Бичурин Н.Я. Собр. сведений о народах, обитавщих в Ср. Азии в древние времена. М.; Л., 1950; Т.1; Кюнер Н.В. Китайские изв. о народах Ю. Сибири, Центр. Азии и Дальнего Востока. М., 1961; Материалы по истории сюнну. М. 1968.

[275] Гайдукевич В Ф. Боспорское царство. М.; Л., 1949. С. 430; Соломник Е. И. Сарматские знаки Северного Причерноморья. Киев. 1959, ч. 17; Фрай Р. Население Ирана. С. 220.

[276] Маргулан А.X. Некрополь. Дандыбай. Культура Центрального Казахстана эпохи поздней бронзы.

[277] Валиханов Ч. Собр. соч. Т. 1. С. 391.

[278] Маркс К., Энгельс Ф. Из ранних произведений. М., 1956. С. 593.

[279] Гегель. Соч. М., 1940. Т. 10. Кн. 2. С.22.

[280] Гегель. Соч. М., 1940. Т. 10. Кн. 2. С.22.

[281] Бұл дәстүрлі ежелгі бейне бүгін де өнерден жоғалған жоқ. Даналыққа толы, Марал-Ана туралы – адамзаттың арғы тегі, табиғат кейіпі жөніндегі поэтикалық аңызды Ш.Айтматов суреттеп береді.

[282] Қар.: Казахский фольклор в собрании Г.Н. Потанина. Алма-Ата, 1972. С.55.

[283] Сонда, 60 б.

[284] Маркс К., Энгельс Ф. Из ранних произведений. М., 1956. С. 593.

[285] Бартольд В. Китаби –Коркуд. СПб, 1890. С.51.

[286] Белинский В.Г. Полн. собр. соч. М. 1953. Т. 6. С.. 584—585.

[287] Эпос о Гильгамеше. М., 1961. С. 13.

[288] Маркс К., Энгельс Ф. Соч. Т.д. С.134.

[289] Казахские народные сказки. Алма-Ата, 1958. Т.1. С.16.

[290] Сонда, 147-148 бб.

[291] Жер үлкен көлде жүзіп жүреді, оны мүйіздерімен, сиқырлы жайын таста тұрған, алып бұқа ұстап тұрады. Қашан өгіз шаршағанда, жер сілкінеді. (Қар.: Казахский фольклор в собрании Г.И. Потанина. С. 297.)

[292] Казахские сказки. Т. 1. С. 111.

[293] Вяткин М.А. Восток в философско-исторической концепции К. Маркса. М., 1972. С. 63.

[294] Айтматов Ч. Плач перелетной птицы // Лит. Газета. 1972. 15 ноября.

[295] Бартольд В. Китаби-Коркуд. СПб. 1893. Т. 1. С. 218.

[296] Мусабаева Г., Махмудов А., Айдаров Г. Эпиграфика Казахстана. Алма-Ата, 1971. Вып. 1. С. 116.

[297] Мусабаев Г., Махмутов А., Айдаров Г. Эпиграфика Казахстана. Аалма-Ата. Ввып 1. С. 116.

[298] Сонда, 121 б.

[299] Казахский эпос. Алма-Ата, 1958. С; 467.

[300] Айдаров Г. Язык орхонских памятников. Алма-Ата, 1971. С. 286.

[301] Мусабаев Г., Махмутов А., Айдаров Г. Эпиграфика Казахстана. С.133

[302] Казахский эпос. С. 196.

[303] Казахский эпос. С. 196.

[304] Қар.: Кун Н.Л. легенды и мифы Дрвней Греции. М., 1957. С. 20.

[305] Аңшылардан аспанға ұмтылған, арқарлар туралы – «Үш арқар» аңызы тап осындай. Үш арқар мен олардың аяусыз қуушысы Орион жұлдыз тобына айналады. (Қар.: Казахский фольклор в собрании Н.Г. Потанина. С. 54).

[306] Қар.: Казахские сказки. С. 237-239.

[307] Қараң.: Жұбанов Х. Қазақ музыкасында күй жанрының пайда болуы туралы. Қызылорда, 1936.

[308] Сарыбаев Б. Революцияға дейінгі Қазақстанның халық музыкалық аспаптары: Өнертану кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертацияның авторефераты. Алматы, 1969.

[309] Асафьев Б.В. Қазақстан музыкасы //Қазақстанның музыка мәдениеті. – Алматы, 1955, 9-б.

[310] В.Гусевтің түсініктемесін қараңыз: «Фольклор бір уақытта өнер де, өнер емес деп те танылады – баулушы, эстетикалық және тұрмыстық функция онда біртұтас дүниені құрайды, бірақ ол біртұтастық бейнелі-көркемдік формада біріккен түрде кездседі» (Гусев В. Фольклор эстетикасы. М., 1967, 78-79-бб.)

[311] Әуезов М.О. Әр жылдар ойлары. – Алматы, 1966, 99-б.

[312] Қараңыз: Мұхамбетова Ә. Қазақтың аспапты музыкасының бағдарламалылығы туралы: мәселе ретінде белгілеуге байланысты //ССРО халықтарының музыкалық фольклорының мәселелері. Мақалалар мен материалдар. М., 1973.

[313] Каган М. Өнердің морфологиясы. Л., 1972, 224-б.

[314] Сонда, 210-б.

[315] Ұлы жазушы, көрнекті ғалым М.О.Әуезовтың шығармашылық тәсілінің ерекшеліктері қазақ өмірінің құбылыстарын кең ауқымда зерттеуге жол ашты. Мысалы, «халықтың тарихи болмысының мәселелерін қарастыру жолында М.О.Әуезов осы мәселелерді деректер жағынан да, жалпылау және түсіну жағынан зерттеуге енді жақындаған тарихшылардан да ерте айтқан» (Әуезова Л.М. «Абай жолы» эпопеясының тарихи негіздері. – Алматы, 1969, 114-б.

[316] Әуезов М. Абай жолы. Роман-эпопея. Бірінші кітап. - Алматы: Жазушы, 1989, 324-328-бб.

[317] Сондай қонақ жайлы үй иесіне арналған күйлер көпшілік.

[318] Бақбергенов С. Дина. Алматы, 1959, 10-б.

[319] Мұндай ұғымдардың генезисы бақсы идеологиясынан тамыр алады.

[320] Бұл туралы толығырақ келесі жұмысты қараңыз: Аманов Б. Домбыра күйлерінде тақырыптылық пен форма-құрылыс (Қолжазба Санкт-Петербург консерваториясында сақтаулы).

[321] Дегенмен, күйлердің дыбыс қатарын бұлжытпай сақтап басқа музыкалық жүйеге ауыстырғанда олардың бейнелі мазмұны өзгереді. Ал егер оны мүлдем ұқсамайтын еуропаның музыкалық жүйесіне ауыстырса, оның мазмұнына жағымсыз әсер тиеді. Дәстүрлі даму жағдайында индивидуалдылық ұлттық белгілерді көрсетеді, ал басқа музыкалық жүйеге ауысқанда дәстүрлі материалды қолданудағы индивидуалды белгілер жойылып та кетуі мүмкін.

[322] Виноградов В. Музыкалық археология туралы //Кеңес музыкасы, 1971, № 5 , 89-б.

[323] Сонда.

[324] «Араб музыкасы» атты Ж. Рауненің орысша аудармасынан келтірілген сілтеме. Қолжазба Ташкенттің мемлекеттік консерваториясының кітапханасынан алынған. 45-б.

[325] Қара: Марғұлан Ә., Әкішев К., Қадырбаев М., Оразбаев А. Орталық Қазақстанның көне мәдениеті. – Алматы, 1966, 70, 288-бб.

[326] Квитка К. Кеңес Одағында пентатониканың этнографиялық таралуы. – П.И.Чайковский атындағы Мәскеу мемлекеттік консерваториясы. Халық шығармашылығы кабинетінің мұрағаты, инв. №4/58, 25-26 бб.

[327] Скребков С. Интонация және лад // Кеңес музыкасы, 1967, № 1, 89-91-бб.

[328] Осы себептердің салдарынан қазақтарда ұрмалы аспаптардың өте аз қолданылуы да түсінікті.

[329] Асафьев Б. Қазақтың халық музыкасы туралы //Қазақстанның музыка мәдениеті. – Алматы, 1955, 9-б.

[330] Қырғыз халқының 1000 әні. Орынбор, 1925, 334-б.

[331] Сонда, 371-б.

[332] Квитка К. Таңдамалы еңбектер. М., 1971, т. 1, 99-б.

[333] Озера степные. Алматы, 1999. С. 69.

[334] Кочевники. Эстетика. Алматы, 1993. С. 30.

[335] Сүлейменов О. Язык письма. Алматы – Рим. 1998. С. 205.

[336] Сонда, 205 б.

[337] Бокеев О. След молнии. М., 1978. С. 139.

[338] Жұмабаев М. Шығармалар. Алматы, 1979. 308 б.

[339] Әуезов М.О. Таңдамалы. Алматы, 1997. 351-352 бб.

[340] Лотман Ю. Мәдениеттер типологиясы //Әлем: Альманах. Алматы, 1991. 251 б.

[341] Әлем: Альманах. Алматы, 1991. 252 б.

[342] Сүлейменов О. Писатель и время. М., 1983. С. 269.

[343] Сүлейменов О. Язык письма. Алматы – Рим, 1998. С. 40.

[344] Ергалиев И.Е. Духовность как проблема философии культуры //Культура и искусства в стратегии Казахстана. Алматы, 1998. С. 53.

[345] Темирбеков С.Т. Национальная культура в контексте современной рыночной цивилизации // Современные проблемы развития национальной культуры. – Алматы: ЮКГУ, 1998. – С.127-141 (42 б.)

[346] Алимжанова А.Ш. Эстетическая культура // Философия: Раритет, 2006. С. 159

[347] Сонда, 291-301 бб.

[348] Маклюэн М. Культурная коммуникация: срелства «горячие» и холодные» культура // Кукаркин А.В. Буржуазная массовая культура. – М.: Политиздат, 1985. С. 47.

[349] Алимжанова А.Ш. Эстетическая культура // Философия: Раритет, 2006. С. 2, 52.

[350] Мырзалы Серик. Модернизация общества: взаимосвязь политики и морали. – Костанай: КГУ, 1998. С. 268.

[351] Қазақстанның мәдени мұрасы.- Алматы: Абай ат. ҚазҰПУ, 2005. 964 б.

[352] Жандәулетов Т. Қазақ ұлттық идеологиясы мәселелері. - Алматы: ХКАА, 2004. 164 б.

[353] Сонда, 164 б.

[354] Шаханов М. Заблуждение цивилизации Сага о нравах эпохи. Алматы, 1999. С. 176.

[355] Сонда, 73-74 бб.

[356] Шаханов М. Заблуждение цивилизации Сага о нравах эпохи. Алматы, 1999. С. 117.

[357] Сонда, 123 б.

[358] Айтматов Ч., Шаханов М. Плач охотника над пропастью. Алматы, 1996. С. 115-116.

[359] Сонда, 134.

[360] Сонда, 110 б.