Зертханалық жұмысты орындау реті

5.1. Бастаушы желімен инвертордың реттеуші және энергетикалық сипаттамаларын зерттеу жұмыстың мазмұнын 3.1 тармағындағы виртуалды орнатуда жасалады (1-сурет).

1 – сурет. Бастаушы желімен тиристорлық инвертордың үлгісі

Қоректену көзі, жүктеме, тиристорлық көпірдің параметрлерін оқытушымен беріледі. Жұмысты дербес орындауға 4-ші зертханалық жұмыстағыдай мәндерін беру керек. Модельдеу параметрлері Simulation/parameters қыстырмасында (вкладка) беріледі (5 – сурет, 4-ші зерт.жұмыс).

Тұрақты тізбектегі инвертордың R, L параметрлері өзгермейді, ал басқарушы бұрышы 10 град қадаммен 90-нан 110 градусқа дейін өзгереді. Э.Қ.К-тің жүктемесі үш мәні үшін 200, 300, 400 В алынады.

Модельдеуді әрбір басқару бұрышы мен Э.Қ.К. мәндерін алады. Модельдеу нәтижелерін 1-кестеге жазылып отырады.

1–кесте

Мәліметтер	Өлшеулер	Есептеулер
α	Е	Ін	Uн	І1(1)max	Φ1	UT.max	ІTmax	S1(1)	P1(1)	Pн
град	В	А	В	А	град	В	А	BA	Bт	Вт

Амплитуданың бірінші гармоникасы қоректену көзінде және осы токтың бастапқы фазасы Display 1 көрсеткішінде анықталады. Тізбектегі тұрақты токтың инверторында ток пен кернеу Display көрсеткіштерінен алынады. Бұл шамалардың осциллоскоп экранында лездік мәндерін көруге болады (2 - сурет). Тізбектегі тұрақты токты оң деп алсақ, кернеу теріс. Бұдан басқа, қоректену тізбегінде ток фазасы қоректену кернеуіне қатысты -110 градусқа жылжытылған. Осы энергияның тізбектің тұрақты тогынан тізбектегі айнымалы токқа берілетіні дәлелдейді.

2 - сурет. Сұлбадағы электромагниттік процестер

Графикалық терезеде Multimeter блоктын (3 - сурет) басқарушы түзеткішпен тиристордың максималды тогы мен кернеуі анықталады.

Айнымалы токтың желісіне бастаушы инвертормен генерациялайтын бірінші гармониканың толық және активті қуаты келесідей мәндері есептеледі:

S₁(1) = (BA) P₁(1) = (Bт).

3 – сурет. Тиристордың лездік тогы мен кернеуі

.

4 – сурет. Бастаушы инвертордың айнымалы токпен тізбек кезіндек ток.

Тізбектегі айнымалы токтың қуаты келесі мән бойынша есептеледі:

P_H = U_HI_H (Вт).

1-кестенің нәтижесі бойынша:

· инвертордың бастаушы желісімен реттеуші сипаттамасы;

· инвертордың бастаушы желімен энергетикалық сипаттамалары S₁(1), P_H = f(P₁(1)).

5.2. Желіге инвертормен генераторлайтын токтын спектралдық құраушыларын зерттеу Signal Processing Toolbox кеңейтілу пакетінде басқару бұрышы (оқытушымен беріледі) бір мәнінде болған жағдайда жүзеге асырылады. Бұл кеңейтілу пакеттің интерактивті құралдардың толық сипаттамасы 1, 3 тарауда берілген. Жұмыс аймағына Lab_6_5 атымен жазылған, сигналды бақылау құралдарын пайдаланып, зерттелетін сигналды көруге болады (4 - сурет).

5-сутертте спектр құрамы көрсетілген. Гармоникалық құрайтындардың абсолюттік мәндерін анықтау үшін, ампермен келесі формуланы пайдалану керек:

I₁(υ)_max(A) = I₁(1)_{max ,}

мұнда I₁(υ)_max – υ-шы гармониканың токтың амплитудасы, ампермен, у₁, у₂ – 9 – суретте алынған мәндер, I₁(1)_max – дисплейден есептелінген ток, ампермен.

5-сурет. Айнымалы ток тізбек көзіндегі спектр тогы

Өлшеулер мен есептеу нәтижелерін 6.5.2 – кестесі толтырылады.

2 -кесте

Өлшеу	Есептеу
α (град)	У2...уν	I1(1)max(А)	I1(2)max... I1(ν)max(А)

Мазмұны

1. Виртуалды орнатудың сұлбасы.

2. Есептің негізгі сипаттамаларының мәндері.

3. Энергетикалық сипаттама.

4. Реттегіш сипаттама.

5. Пайдалану токтың спектралды құрамы.

6. Жұмыстың қорытындысы.