Сумен қамтамасыз ететін қондырғыны есептеу
Су бастауы - бұрғылау тереңдiгі 117 м болатын ұңғыма, динамикалық деңгейiнің белгiсі Ндин= - 60м болғандағы ұңғыманың дебетi qс=2л/с; статикалық деңгейі Нст= - 30м. Шеген құбырларының орташа диаметрі d0=200мм. Фермада ұңғымадан 200 м қашықтықта көлемi Vб=30 болатын Рожновский мұнарасы орнатылған (бактың формасы - жоғарғы бөлiгiндегi диаметрi D=2,5м болатын тiк цилиндр). ұңғыманың нөлдiк белгiсiнiң үстiндегі бактегi судың максимал белгiсi Нб= +18м.
Шешiмі. Су шарушылық есептеулері.
Суға тәулiктiк қажеттiлік (6.1-кесте) нормаларға сәйкес малдардың саны және түрлерi бойынша есептеледі [15,16].
Кесте 6.1
Тұтынушылар | Саны, бас | Суды тұтынудың нормасы, л (бас.тәулікте) | Суға ортақ қажеттiлік, м3/тәулікте |
Үйректер | 2,75 | 36,0 | |
Инкубатордағы балапандар керекті шығын | 3,4 | 22,5 | |
Жемді дайындауға керекті шығын | 5,2 | 5,0 | |
Қосымша шығындар | 4,2 | ||
Барлығы | Пср = 67,7 т/тәулікте |
Максимал тәулiктiк шығыны
Псут=kсутПср=1,3*67,7=88,0 м3/сут=1,02 л/с
мұндағы kсут- тәулiктiк әркелкілік коэффициентi.
Бактегi реттелетiн көлемнiң биiктiгi hp=1,5м қабылданады, сонда бактың реттелетiн көлемі
Vp= hp= 1,5=7,3 м3
Бұл көлемнің тәулiктiк су тұтыну пайызы құрайды:
Vp%= = =8,3%
мұндағы γ- судың тығыздығы.
Сурет 6.1 Автосуарғышпен жабдықталған мал шаруашылық фермасындағы су тұтынудың интегралды қисығы
Су тұтынудың интегралды қисығы (6.1-сурет) бойынша тәуліктегі су тұтынудың сағат сайынғы ретті сомасы болады және абсолюттiк, салыстырмалы бiрлiктерде құрастырыла алады. Қисықтың басын және аяғын абсциссалардың осьтеріне жалғастыратын түзудiң көлбеу тангенс бұрышы - орташа шығын, бұл қисықтың кез келген нүктелерiне жанама - шығындардың сағаттық мәнi. Реттеудiң шектерi - орташа шығынға параллель интегралды қисықтың ең жоғары және ең төмен нүктелеріне өткiзiлген жанама; бұл түзулердiң арасындағы тiгiнен айырымдары - тәулік iшiнде су тұтынуды толық реттеу үшiн жеткiлiктi көлем V100%. 100-пайызды реттеу максимал тәулiктiк су тұтынуынан көлемi V100%=16,5% болатын реттелетiн бакпен жеткізілетінін 110-суреттен көруге болады. Түзетiлген сағаттық әркелкілік коэффициенті. Мұндағы,
kчас=2+(kчас-1) =1+(2,5-1) =1,75
мұндағы, kчас=2,5 –автосуғарғыштармен жабдықталған фермадағы сағаттық әркелкілік коэффициенті.
Есептелген шаруашылық шығыны
Пр.х=kчасПсут=1,75*1,02=1,785 л/с
Су тұтыну жүйесі өрттi сөндiрудi кезінде судың есептi шығынын қаматамасыз етуі керек. Бұл жағдайда есептелген шығын
Пр.п= +0,5Пр.х= +0,5*1,785=2,74 л/с
мұндағы, Ппож – судың бiр өртке есептелген шығыны (2,5 л/с);
N – өрттердiң есептi саны;
Tпож- өрт сөндiрудiң ұзақтығы (2 с);
3,6 – л/с бірлігін м3/с аудармасының коэффициентi;
Құбырдың диаметрi
D=2 =2 =0,59дм ≈50мм
мұндағы, v – 6÷1,2 дм/с аралығында қабылданған құбырдағы судың есептелген ағу жылдамдығы,
Пөрт қайда - (2, 5 л/с); Төрт - (2 ч ) өрттi сөндiрудi ұзақтық; 3, 6 - м3/чке л/стың 7. D=2 =2 =0, 59 дм.
Қысым құбырының сипаттамасы
Сурет 6.2 ЭЦНВ 6/10-140 сорабының сипаттамасы
(6.1) |
мұндағы, Н1=Нб-(-Ндин) - бак және ұңғымада судың динамикалық деңгейінің белгiлердiң айырымы;
Н2= Нб-(-Нст)- бак және ұңғымада судың тұракты (статикалық) деңгейінің белгiлердiң айырымы;
K2 – формула бойынша анықталатын желiнің кедергiсінiң сипаттамасы
с2/м5
Σξ - жергiлiктi жоғалтулардың коэффициенттерiнiң сомасы;
λ– сызықтық жоғалтулардың коэффициенті;
l - құбырдың ұзындығы, м.
Сорапты таңдау. Есептелген шығында құбырдың басындағы ағын желiнiң сипаттамасынан анықталады:
Н=Н1+k2 78+2,94*2,742=99,4 м
Н және Пр.п шамалары арқылы еркiн графиктан және батпалы сораптардың тiзімі бойынша электрлік су астындағы центрден тепкiш тiк қойылымды алты сатылы, диаметрi 140 мм, максимал қуаты 10 кВт ЭЦНВ 6/10-140 сорабын таңдаймыз. Сораптың сипаттамасы 2-суретте көрсетілген. Сораптың бiлiгiнiң айналу жиiлiгi, n=2850 айн/мин=47,5 айн/с.
П мәндерінiң (2-кесте) қатары үшiн (1.7) формула бойынша есептеу жолымен табылған сорап сипаттамасы және желi сипатттамасы бiр координаталарда сәйкес келуі керек [17,18].
Кесте 6.2
Өнімділік, л/с | Желінің сипаттамасы | |
Динамикалық деңгейдегі | Статикалық деңгейдегі | |
1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 | 87,0 81,0 84,6 89,8 96,4 104,4 114,0 125,0 137,5 | 48,0 51,0 54,6 59,8 66,4 74,4 84,0 95,0 107,5 |
Желi және сораптың сипаттамаларының қиылысулары (нүкте 1 және 2) келесi координаталары бар жобалап қойылған желiсi бар сораптың шеткi нүктелерiн бередi:
П1=3,5 л/c; Н1=115м; Ндин(нүкте 1) болғанда ŋ1=0,58
П2=4,0 л/c; Н2=95м; Нст(нүкте 2) болғанда ŋ2=0,50
Бұл координаталар сораптың екі қуатына сәйкес келеді:
P1= = 10-3=6,92 кВт
P2= = 10-3=7,44 кВт
Электр қозғалтқышын таңдау. 13. ЭНЦВ 6/10-140 сорабымен бір комплектте қуаты Рн=8кВт, айналу жиiлiгi 2850 айн/мин және номиналды п.ә.к. ŋ=0,89 болатын ПЭДВ 8-140 типті қозғалтқышы жеткізіледі. Осы жағдайдағы бұл қозғалтқыштың қуатының қоры
∆р%= = 100=7%
Сораптың ұзақ жұмыс режимдерінде.
Сораптарға қозғалтқыштың қуаттылығының қорын 30% етіп алуға ұсынылады. Өйткенi таңдап алынған сорап қайтармалы - қысқа мерзiмдi режимде жұмыс iстейді, онда қуаттың қоры осы режимде қозғалтқыштың баламалы қуаттылығы бойынша анықталуы керек, сол үшiн жұмыс уақытын және үзiлiстердiң уақытын анықтау керек.
Әдетте агрегаттың жұмысының жұмыс уақыты формула бойынша бактың реттелетiн көлемімен анықталады
Τ2= = =52,7 мин
немесе ұңғыманың жұмыс көлемiмен
Τ2= = = =8 мин
мұндағы, d0- ұңғыманың диаметрi,
h- ұңғыманың жұмыс тереңдiгi,, h=Hдин-Нст=30 м
Кiшiрек мәнін қабылдаймыз τр=8 мин.
Үзiлiстiң ұзақтығы
Τ2= = = =8 мин
Qc-ұңғыманың дебетi, л/с
Қозғалтқыштың жүктеме диаграммасы 3-суретте көрсетiлген.
Сурет 6.3 Сораптың қозғалтқышының жүктеме диаграммасы 15, л/с 6.3-сурет үрлегiш қозғаушысының жүктеме диаграммасы
Бір сағаттағы қосылулар саны
N= = =3,8 и ПВ%= 100= 100=50%
Электр қозғалтқышының баламалы қуаты
Рэ= = =5,1 кВт
= = =51,4 кВт2
Іс жүзiндегі қуаттың қоры
∆Рф%= 100= 100=36%>30%
Экономикалық есептеу.
Сорап станциясының электр энергиясының тәуліктік шығынын формула бойынша анықтауға болады
А= = =100кВт*ч/тәул.
20. 1м3 судың мөлшеріне электр энергиясының меншiктi шығыны
А0= = =1,14 кВт*ч/м3
Басқаруды автоматтандыру.
Бұл сұлбалар мүмкiндiк бередi [19,20]:
А) мұнараға дейiн бiр бағдарлаушы өткiзгiшiмен қанағаттану;
Б) температурасын балласт шамының қуатының жоғарылатуы жолымен үлкейтуге болатын қыздырылған (қыс маусымына) электродтар болуы керек;
В) қозғалтқышты бактегi судың деңгейінен, ұңғымадағы судың жеткiлiктi деңгейінде iске қосу.
Түзу қималы бiр түйiспелі электродты датчигiнiң электродтарының ең кіші ауданын төмендегiше анықтаймыз:
А) релeнің iске қосылу кернеуін - 0,8Uн қабылдаймыз, сонда электродтар-желі жүйесінiң кедергiсi төмендегі шамадан аспайтын болуы керек
RC≤0,2Rp=0,2*2700=540 Ом
мұндағы, Rр- айнымалы тоқтағы реле кедергiсі, МКУ-48 релесі үшін Rр 2700 Ом;
Б) реле кедергiсі Р1-240 Ом, суық күйдегi ЛН (60Вт) кедергiсі 60 Ом. Сонда электродтардың кедергiсi
RC≤Rc-Rp1-Rл=540-240-60=240 Ом
В) судың меншiктi кедергiсіндегі электродтардың ауданы р=2000 Ом*см
Sэ≥ ≈ =8,3см3
Sэ=10см2 қабылдаймыз
R3=30 Ом жерге қосу кедергiсінде (корпусқа электродтың тұйықталуы) бак және су құбырының желiсi тұрбаларында максималды болуы мүмкiн кернеуді анықтаймыз:
А) желінің ортақ кедергiсi
Rоб=Rл.г+Rэ+R3=1080+240+20=1340 Ом
мұндағы, RЛ.Г – толық кернеу кезіндегі шамның кедергiсi (Rл.г=1080 Ом 60 Вт шам үшін);
Б) желінің тоғы
L= = =0,164 А
В) су құбырының металдық бөлiктерiнің кернеуi
U=IR3=0,164*20≈3,3 В
а) Принципиалды басқару сұлбасы б) деңгей көрсеткішінің орналасуы |
Сурет 6.4 Су көтеретін «Каскад» қондырғының принципиалды сұлбасы