Жүктеменің жылдык ұзақтық графигі

Бұл қондырғының жыл бойына әр түрлі жүктемелермен қанша уақыт жұмыс істегендігін көрсетеді . Белгілі масштаппен ордината өсіне жүктемені, ал абсциса осіне жылдық сағаттарды (0-ден 8760-қа дейін) орналастырады. Графикте жүктемелер Рmax-бастап дейін төмендетілген тәртіппен көрсетіледі (20.2-сурет).

Жүктеменің жылдық үзақтық графигін белгілі тәуліктік графиктердің негізінде тұрғызады. 20.2-суретінде жүктемелердің ыстық (183 күн) және жаздық (182 күн) тәуліктік графиктерін і үрғызу әдісі көрсетілген .

Анықтамалық әдебиеттерде электр знергияны ең көп пайдаланылатын тұтынушылар үшін реактивтік жүктемелердің ұзақтық графигі келтірілген.

Жүктеменің жылдық ұзақтық графигін келесі жағдайда пайдаланады:

- қондырғылардың технико-экономикалық көрсеткіштерін есептегенде;

20.2-сурет. Жүктеменің жылдык ұзақтық графигі

- электр энергияның шығынын есептегенде;

- жабдықтарды пайдалануды бағалағанда;

- тағы да көптеген өндіріске керекті жағдайларды карастырғанда.

Жүктеменің жылдық ұзақтық графигінің тұрғызылу тәртібі келесідей. Белгілі мезгіліне (қыс, жаз) байланысты, олардың тәуліктік графиктерін сызбаның абцисса өсіне біріне-бірін жалғасты-рып көлденең орналастырады. Абцисса өсіне бір жылдық уақытты тең масштабпен орналастырады, 24 сағат

365 күн=8760 сағат. Бұл жағдайда ауа-райына байланысты қыстық және жаздық тәуліктік графикті анықтау керек. Мысалы, қыстық график 215 күндік болса, сонда жаздық график 150 күн деп есептелінеді. Ордината өсінде тәуліктік графикті бір-бірімен тең бірнеше бөлікке бөледі, содан кейін абсцисса өсіне параллель сызықты жүргізеді.

Жүктемелердің графиктері арқылы техника-экономикалық көрсеткіштерді анықтау.

Активтік жүктеменің графигінің кисық сызығымен шектелген дан, қарастырылып отырған мезгілде электр қондырғымен өндірілген немесе пайдаланылған электр энергияның санына тең:

(20.7)

мұнда: Р- графиктің i - сатысындағы қуат; Т - сатының ұзақтылығы.

Жүктеме графиктің толтыру коэффициенті, қарастырылган мерзімдегі (тәуліктік, жыл) қондырғымен электр энергияның өндірілуінен, пайдаланылуының қанша рет кем екендігін көрсетеді. Бұл мезгілде қондырғының жүктемесі максималды болуы керек деп есептелінеді. Шамасы, график бір қалыпты болса, онда толтыру коэффициентінің мәні 1-ге жақын болады.

Қондырғылардың жүктемелерінің графигін сипаттау үшін максималды жүктеменің шартты ұзақтығын пайдаланып шешуге болады:

(20.8)

Бұл мөлшер (өрнек), карастырылып отырған уақытта (әдетте 1 жыл) қондырғы электр энергияның шынында керекті санын өндіру үшін канша сағат жұмыс ісгеу керектігін көрсетеді. Бұл мезгілде қондырғының максималды жүктемесі өзгермейді деп есептелінеді.

Сонымен катар, өндірісте белгіленген қуатгы пайдалану коэффициенті қолданылады:

(20.9)

немесе белгіленген қуаттың пайдалану үзақтығын қолданады:

(20.10)

Келтірілген өрнектегі Р_белг - деп барлық агрегаттардьгң белгіленген қуаттарының қосындысы екенін гүсінуіміз керек: резервтік қуаттарда қосьгладьг.

Агрегаттардың белгіленген қуаттарын пайдалануды, пайдалану коэффициенті Кп- сипаттайды.

Сірә, Кп < 1, ал Т_белг, < Т . Егерде Р_белг< Рmax ара қатынасын (байланысын) ескерсек, онда Кп < Кт болатындығын байқаймыз.

Энергетикалық жүйедегі электр станциялардың белгіленген қуатты пайдалану ұзақтығы шамамен жылына 5000 сағатты кұрайды.

Бақылау сұрақтары:

1. Жүктеме графигі дегеніміз не?

2. Жүктеменің жылдық ұзақтық графигі неге байланысты болады?

3. Жүктемелердің графиктері арқылы техника-экономикалық көрсеткіштерді анықтау.

Дебиеттер тізімі

1. Веников В.А., Путятин Е.В. Введение в специальность.Электроэнергетика.-М:Высшая школа, 1988г.

2.Хожин Г. «Электроэнергетика», Алматы, 2011ж.

ДӘРІС № 22

Тақырыбы «ЭЛЕКТР СТАНЦИЯЛАРДЫҢ ЖӘНЕ КОСАЛҚЫ СТАНЦИЯЛАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМДЫҚ СҰЛБАЛАР»

Жоспар

1. Электр станциялардыңқұрылымдық сұлбалары

2. ЖЭО-ның құрылымдық сұлбалары

Құрылымдық сұлбаның электрлік қосылуларын таңдау үшін төмендегідей бастапқы берілгендері болуы керек:

1. Станцияның типі және отынның түрі (жылу электр станцияларда);

2. Станция агрегаттарының саны мен қуаты;

3. Тұтыну ауданының бар болуы және оның сипаттамасы;

4. Станцияны энергия жүйесімен байланыстыратын электр
жеткізу желісінің кернеуі және саны;

5. Энергожүйе туралы мәліметтер.

Станцияда орнатылатын генераторлардың түрлерін және параметрлерін, анықтамалық мәлімет бойынша берілген қуаттың негізінде таңдап алады. Осы түсіндірме жазбада генераторлардың барлық мәліметтері келтірілуі тиіс (номиналды параметрлер, реактивті кедергі, қоздыру жүйесі, өлшемі, салмағы, бағасы).

Тұтынушыларға кернеу мен қуат мөлшері беріледі (Ржәне Р_макс).Тұтынушылардың сатылы жүктеме кестесін (жарты тәулік Р_минтұтынады, қалған жартысында Р_макс) сатылы және тұрақты етіп қабылдаймыз.

Жауапкершілік дәрежесі бойынша, тұтынушыларды электрмен қамтамасыз ету I, II және III категорияларға жатады.

Тұтынушылардың электр желілерінің саны тапсырыста беріледі немесе желілердің түріне қарап, қуаттың үнемділік мақсатына сәйкесті, 22.1-кестеден таңдап алады