ТаҚырып. факторлық талдау

Дәріс жоспары(1 сағат)

1. Факторларды жүйелеу қажеттілігі және маңызы

2. Детерминациялық және стохастикалық талдауда факторларды жүйелеудің негізігі әдістері

3. Моделдеудің мәні және маңызы. Детерминациялық факторлық моделдің негізгі типтері. Факторлық моделдерді қайта жасау.

Әдебиеттер:1,3,5,8,9,10,11

Практикалық сабақтардың жоспары(2 сағат)

1-ші сабақ

1. Факторларды жүйелеу қажеттілігі және маңызы

2. Детерминациялық және стохастикалық талдауда факторларды жүйелеудің негізігі әдістері

2-ші сабақ

1. Моделдеудің мәні және маңызы

2. Детерминациялық факторлық моделдің негізгі типтері. Факторлық моделдерді қайта жасау

СӨЖ тапсырмасы:

Практикалық тапсырма: Экономикалық құбылыстардың арақатынасын, факторлық талдау жөніндегі көрінісін, факторлық талдау түрлерін, оның негізгі міндеттерін қарастыру.

СОӨЖ тапсырмасы:

Ші есеп

Мәліметтер негізінде тауар қорлары мен шығыстары арасындағы байланыстың тығыздығын анықтау. Алынған тәуел­ділікті кескінмен бейнелеу және корреляция коэффицентін есеп­теп шығару.

Тауарлар қоры 217 күн құраған жағдайдағы шығыстар деңгейінің болжамдық маңызын анықтау.

Көрсеткіштер	Кәсіпорын
№1	№2	№3	№4	№5
Шығыстар деңгейі (%)-у
Тауарлар қоры (күндер)-х

Нәтижелер бойынша қорытындылар жасау.

Ші есеп

Деректер негізінде еңбек өнімділігі мен жұмыстарды автоматтандыру жағдайлары арасындағы тәуелділікті анықтау. Тәуелділікті кестемен (кескінмен) бейнелеу.

Көрсеткіштер	Кәсіпорын
№1	№2	№3	№4	№5
Еңбек өнімділігі (мың т %)
Автоматтандыру деңгейі (%)

Жұмыстардың автоматтандырылу деңгейі 58% болған жағдайдағы өнімділіктің болжамдық маңызын анықтау. Байланыс тығыздығын анықтау.

Нәтижелер бойынша қорытындылар жасау.

Келесі сұрақтарға жауап берініздер:

1. Факторларды жүйелеу қажеттілігі және маңызы.

2. Детерминациялық және стохастикалық талдауда факторларды жүйелеудің негізгі әдістері.

3. Модельдеудің мәні және маңызы.

4. Детерминациялық факторлық модельдің негізгі типтері. Факторлық модельдерді қайта жасау.

Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1. Экономикалық – математикалық әдістердің маңызы;

2. Факторлық талдау міндеттерінің мазмұны;

3. Ққатаң-детерминацияланған үлгілерді жасау мазмұны, оның негізгі үлгілері мен үлгілерді жасау тәсілдері;

4. Стохастикалық, нақтылай түрде корреляциялық талдау үлгілерін жасаудың түрлері, бағыттық (линейного) бағдарламалау, жаппай қызмет көрсету теориясы.

Білімін өз бетімен тексеру үшін тестілік сұрақтар

1. Қандай белгілер факторлық деп аталады:

А) себебін сипаттайтын;

Б) салдарын сипаттайтын;

В) келісілгендігін сипаттайтын.

Г) құбылыстарды сипаттайтын

2. Тікелей факторлық байланыс, бұл:

А) факторлық белгінің көбеюі нәтижеліліктің көбеюіне әкеледі;

Б) факторлық белгінің көбеюі нәтижеліліктің төмендеуіне әкеледі;

В) нәтижелік фактордың төмендеуі факторлық белгінің өсуіне әкеледі.

Г) нәтижелік фактордың төмендеуі факторлық белгінің төмендеуіне әкеледі

3. Мультипликативті үлгі өзіне нені енгізеді?

а) факторлар алгебралық сомалар түрінде қатысады;

б) факторлар қосындылар түрінде қатысады;

в) факторлар қатынас түрінде қатысады.

Г) факторлар көбейтіндісінен тұрады

4. Детерминациялы талдау кезіндегі үлгілер жасау тәсілдері:

А) аралас үлгі; аддитивті үлгі; мультипликативті үлгі;

Б) факторлық жүйені созу; факторлық жүйені кеңейту; факторлық жүйені қысқарту;

В) түзетулер енгізілген әдіс; баланстық әдіс; тізбектік орын алмастыру әдісі.

Г) аралас үлгі; аддитивті үлгі; факторлық жүйені созу;

5. Фактор мен нәтиже арасындағы байланыс тығыздығы ненің көмегімен анықталады?

А) ырғақтылық коэффициентімен;

Б) түрлену коэффициентімен;

В) корреляция коэффициентімен.

Г)факторлардың қосындысымен

6. Корреляция коэффициентінің формуласы қандай?

Г)

7. Корреляция коэффициентін есептеу кезіндегі қандай жағ­дайда көрсеткіштер арасындағы байланыс тығыз болады?

А) 0,5-0,7;

Б) 0,3-0,5;

В) 0,7-0,9.

Г) 0,3-0,7

8. Қалыпты теңдеулер жүйесінің түрлері қандай?

А)

Б)

В)

9. Бағыттық (линейное) бағдарламалау қашан қолданылад­ы?

А) корреляция коэффициентін есептеу кезінде;

Б) көлік міндеттерін шешу кезінде;

В) тауарларды өткізуден түскен түсімдерді есептеу кезінде.

Г) шығындарды есептеу кезінде

10. Желілік кесте қай жерде бірінші қолданылады:

А) телемұнараны салу кезінде, Мәскеуде;

Б) аспалы жол салу кезінде, Алматыда;

В) Астана қаласындағы телемұнара салуда.

Г) аспалы жол салу кезінде, Мәскеуде