Жеке табыс салығының ставкалары, ол бойынша декларацияны кімдер тапсырады?

Салық ставкалары. Қазақстан Республикасындағы және одан тысқары жерлердегі көздерден алынған дивидендтер түрiндегi табыстарды қоспағанда, салық төлеушiнiң табыстарына 10 проценттiк ставка бойынша салық салынады.

Қазақстан Республикасындағы және одан тысқары жерлердегі көздерден алынған дивидендтер түрiндегi табыстарға 5 проценттiк ставка бойынша салық салынады.

Жеке табыс салығын есептеу келесі формула бойынша жүзеге асырылады:

ΣC=(ЖТ-Ш)*10%

Мұндағы: ΣC- бюджетке төленетін жеке табыс салығы сомасы;

ЖТ- жалпы табыс;

Ш- шегерімдер;

10%- жеке табыс салығының ставкасы.

Жеке тұлғалардың табыс салығы мынадай әдістер бойынша алынады:

- Декларация бойынша;

- Төлем көзі бойынша.

Декларация бойынша салық - салық төлеушінің декларациясында көрсетілген жылдық жиынтық табыс көлеміне байланысты және онда көрсетілген шегерістер мен жеңілдіктерді ескере отырып анықталады.

Жеке табыс салығы бойынша декларацияны мына резидент салық төлеушілер:

1) дара кәсіпкерлер;

2) жекеше нотариустар, жеке сот орындаушылары, адвокаттар;

3) мүліктік табыс алған жеке тұлғалар;

4) басқа табыстар, оның ішінде Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде табыстар алған жеке тұлғалар;

5) Қазақстан Республикасынан тысқары жерлердегі шетелдік банктердегі банктік шоттарда ақшасы бар жеке тұлғалар табыс етеді.

Салық төлеушілер табыстар туралы декларация және табыстары мен мүліктері туралы мәліметтерді салық органдарына салық заңдылығына сәйкес есепті жылдан кейінгі салық жылының 31 наурызына дейін тапсырады.

8. Әлеуметтік салық төлеушілері, салық салу объектілері, оған енбейтіндер

Мыналар:

1) дара кәсiпкерлер;

2) жекеше нотариустар, жеке сот орындаушылары, адвокаттар;

3) Қазақстан Республикасының резидент заңдытұлғалары;

4) Қазақстан Республикасында қызметiн тұрақты мекемелер арқылы жүзеге асыратын резидент емес заңды тұлғалар әлеуметтiк салық төлеушiлер болып табылады.

Жұмыс берушінің табыс түрінде резидент қызметкерлерге, Салық Кодексінде айқындалған табыс түрінде резидент емес қызметкерлерге төлейтін шығыстары, шетелдік персоналдың табыстары төлеушілер үшін салық салу объектісі болып табылады.

1) грант қаражаты есебінен жасалатын төлемдер;
2) Қазақстан Республикасының Президенті, Қазақстан Республикасының Yкіметі тағайындайтын мемлекеттік сыйлықақылар, стипендиялар;
3) ұйым таратылған немесе жұмыс берушінің қызметі тоқтатылған, қызметкерлердің штат саны қысқартылған немесе қызметкер әскери қызметке шақырылған жағдайларда еңбек шарты бұзылған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерлерде төленетін өтемақы төлемдері;
4) жұмыс берушінің қызметкерлерге пайдаланылмаған еңбек демалысы үшін төлейтін өтемақы төлемдері;
5) Қазақстан Республикасының заңнамасында сәйкес бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына қызметкерлердің міндетті зейнетақы жарналары салық салу объектісі болып табылмайды.

9. Әлеуметтік салық ставкалары: 11 проценттік ставка бойынша есептеледі.

Арнаулы салық режимдерін қолданатындарды қоспағанда, дара кәсіпкерлер, жекеше нотариустар, жеке сот орындаушылары, адвокаттар өзі үшін Республикалық Бюджет туралы Заңда белгiленген және төленетiн күнi қолданыста болған айлық есептік көрсеткіштің екі еселенген мөлшерінде және әрбір қызметкер үшін айлық есептік көрсеткіштің бір еселенген мөлшерінде әлеуметтік салық төлейді.

Осы тармақтыңережесі:

1) салықтөлеушініңСалықКодексінің73-бабынасәйкессалықесептілігінтабысетуінуақытшатоқтататұруыкезеңіндесалықтөлеушіге;

2) арнаулысалықрежимдерінқоладанатын дара кәсіпкерлергеқолданылмайды.

Тірек-қимылмүшесібұзылған, есту, сөйлеу, көру қабілетіненайрылғанмүгедектер жұмыс істейтінмамандандырылғанұйымдар 4,5 процент ставка бойыншаәлеуметтіксалықтөлейді.

Жалпығабірдейбелгіленгентәртіптіқолданатын, ауылшаруашылығыөнімін, акваөсіру (балық өсірушаруашылығы) өнімінөндірушізаңдытұлғаларәлеуметтіксалықты 6,5 процент ставка бойынша есептейді.

10. Міндетті зейнетақы жарналары мен әлеуметтікаударымдарды есептеу тәртібі.Жинақтаушызейнетақыжүйесікезіндеәркімөзтабысынан (жалақысынан) міндеттізейнетақыжарнасынаударады. Осы көздіңесебіненжинақтаушызейнетақықорларысалымшыларыныңзейнетақықорланымдарықалыптасады. Ұстаужәнежинақтаушызейнетақықорларынаміндеттізейнетақыжарналарынтөлеумынамөлшерлемелербойыншажүзегеасырылады: жалдамалықызметкерлердіңеңбегінпайдаланатынзаңдытұлғалар, сондай-ақжекекәсіпкерлер, адвокаттар мен жекенотариустар ай сайынғыақшанемесенатуралдықнысанындағытабысынан 10 пайызмөлшеріндежарнааударады. Міндеттізейнетақыжарналарынесептеугеалынатын ай сайынғатабысеңтөменгіайлықжалақымөлшерініңжетпіс бес еселікмөлшеріненаспауытиіс. Кейінзейнетақытөлемдеріжинақтаушызейнетақықорларындағыәркімніңжекезейнетақышотынантөленеді. Сондықтанзейнетақыныңмөлшерінебюджеттіңжай-күйі, қаншаадамныңжұмыспенқамтылып, қаншасыжұмыссызжүргеніәсертетпейді. Әлеуметтіксақтандырудыңмемлекеттікқорыазаматтардыңеңбекетуқабілетінен, жұмысынаннемесеасыраушысынанайрылуына, соныменбіргежүктілігінежәнебосануына, жаңатуғанбаланыасырапалуына, бала 1 жасқатолғанғадейіноныңкүтімінебайланыстытабысынанайрылуынаәкеліпсоқтыратынжағдайлартуындағанда, олардыәлеуметтікқорғаумақсатындақұрылған.
МіндеттіәлеуметтіксақтандыружүйесінеқатысушыларүшінМемлекеттікәлеуметтіксақтандыруқорынатөленугетиістіәлеуметтікаударымдаролардыесептеуобъектісінен 2005 жылдың 1 қаңтарынанбастап 1,5%, 2006ж.- 2%, 2007ж.- 3%, 2009ж.- 4%, 2010ж. бастап- 5% мөлшеріндебелгіленді.
«Міндеттіәлеуметтіксақтандырутуралы» ҚР-ныңЗаңынасәйкесәлеуметтікаударымдаресептеугеарналған объект қызметкергеСалықКодексіндекөзделгентабыстардытөлеушығындарыболыптабылады. Міндеттіәлеуметтіксақтандыружүйесінеқатысушыларүшінәлеуметтікаударымдардыесептеужәнеаудару ай сайынжүргізіледі.
Бұлреттеайлықтабысәлеуметтікаударымдардыесептеуүшін ҚР-ныңзаңактілеріндебелгіленгенеңтөменгіжалақының 10 еселенгенмөлшеріненаспайтынмөлшердеалынады.

11. Экспортқа рента салығын есептеу механизмі. Салық Кодексінде көрсетілген келісімшарттың шеңберінде өндірілген шикі мұнай, газ конденсаты көлемін экспорттайтын жер қойнауын пайдаланушыларды қоспағанда, шикi мұнайды, газ конденсатын, көмірді экспортқа өткiзетiн жеке және заңды тұлғалар экспортқа рента салығын төлеушiлер болып табылады. Экспортқа өткiзiлетiн шикi мұнайдың, газ конденсатының, көмірдің көлемi экспортқа рента салығын салу объектiсi болып табылады. Экспортқа нақты өткiзiлетiн шикі мұнай, газ конденсаты бойынша шикi мұнайдың, газ конденсатының көлемi және Салық Кодексінде белгіленген тәртіппен есептелген әлемдік баға негізінде есептелген экспортталатын шикi мұнайдың, газ конденсатының құны экспортқа рента салығын есептеу үшін салық базасы болып табылады. Экспортқа іс жүзінде өткізілетін көмірдің көлемін негізге ала отырып есептелген экспортталатын көмірдің құны көмір бойынша экспортқа рента салығын есептеу үшін салық базасы болып табылады. Экспортқа рента салығын төлеудің ақшалай нысаны ҚР Үкіметінің шикі мұнай, газ конденсаты жөніндегі шешімі бойынша уәкілетті мемлекеттік орган мен салық төлеушінің арасында жасалатын қосымша келісімде белгіленген тәртіппен заттай нысанға ауыстырылуы мүмкін.

Шикі мұнайдың, газ конденсатының экспорты кезінде экспортқа рента салығы мынадай ставкалар бойынша есептеледі:

Рет №	Әлемдікбаға	Ставка, %-пен
	бiр баррель үшiн 20 АҚШдолларынадейінқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 30 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 40 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 50 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 60 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 70 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 80 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 90 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 100 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 110 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 120 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 130 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 140 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 150 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 160 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 170 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 180 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 190 АҚШдолларынадейiнқосаалғанда
	бiр баррель үшiн 200 АҚШдолларынадейiнжәнеоданжоғары