Тапсырма. Қорытпалардың құрамын анықтау

Есепті қарап шығайық: А және В қорытпалар алу үшін І, ІІ, ІІІ және ІV металлдар қолданылады. Олардың А және В қорытпалардың құрамында болу талаптары 8-кестеде келтірілген.

І, ІІ, ІІІ және ІV металлдарын өндіруге қажетті кендер қорлары мен олардың мінездемелері 3.9-кестеде көрсетілген.

8-кесте – Қорытпа құрамын анықтау есебіндегі металлдардың қорытпа құрамында болу талаптары.

Қорытпа	Металл құрамына қойылатын талаптар
А	I металлының 80 %-нен артық емес
II металлының 30 %-нен артық емес
В	II металының 40 %-нен 60 %-не дейін
III металлының 30 %-нен кем емес
IV металлының 70 %-нен артық емес

9-кесте– Қорытпа құрамын анықтау есебіндегі кендер мінездемесі мен қоры

Кен	Максималды қор, т	Құрамы, %	Баға, доллар
I	II	III	IV	басқа компоненттер

А қорытпасының 1 т бағасы 200 долларов болсын, ал В қорытпасының 1 т – 210 доллар. А және В қорытпаларын сатқаннан келген пайданы максималдау қажет..

А және В қорытпаларын алуға қажетті І, ІІ, ІІІ және ІV металлдарының санын сәйкесінше , , , и , , , белгілейік. Қолданылған -нші кен санын деп белгілейік.

Осылай, бұл есептің математикалық моделі келесі түрге ие: максималдау

Қорытпа құрамына шек бойынша ( екі кесте мәліметтері негізінде):

Кен құрамы мен мінездеме бойынша (үш кесте мәліметтері негізінде):

Сонымен қатар, айнымалыларды пайдалану диапазоны бойынша:

33-суретте көрсетілгендей, C3:D6 ұяшықтар диапазонын айнымалыларға бөлейік, ал F3:F5 ұяшықтар диапазонын айнымалырға бөлейік.

33-сурет – Қорытпа құрамын анықтау есебінің бастапқы мәліметтер

G9 ұяшығына мақсатты функциян енгізейік

=200*СУММ(СЗ:С6)+210*СУММ(D3:D6)-30*F3-40*F4-50*F5

С8:С17 ұяшықтар диапазонына сол жақ шектерді енгізейік және оларды барлық айнымалылар сол жақта болатындай, ал тең емес белгілері – кем немесе тең болатындай түрге келтірейік:

=СЗ-0,8*СУММ(СЗ:С6),

=С4-0,3*СУММ(СЗ:С6),

=D4-0,6*СУММ(D3:D6),

=0,4*СУММ(D3:D6)-D4,

=0,3*СУММ(D3:D6)-D5,

=D6-0,7*СУММ(D3:D6),

=СУММ(СЗ:D3)-0,2*$F$3-0,1*$F$4-0,05*$F$5,

=СУММ(С4:D4)-0,1*$F$3-0,2*$F$4-0,05*$F$5,

=СУММ(С5:D5)-0,3*$F$3-0,3*$F$4-0,7*$F$5,

=СУММ(С6:D6)-0,3*$F$3-0,3*$F$4-0,2*$F$5.

НЗ:Н5 ұяшықтар диапазонына қорды бар кен санын енгізейік. 34-суретте көрсетілгендей Сервис, Шешім іздеукомандаларын таңдап, Шешім іздеутерезесін толтырайық.

Қажетті ұяшықтарды және шектерді толтырғаннан кейін Орындау батырмасын басыңыз.

34-сурет – Қорытпа құрамын анықтау есебіндегі Шешім іздеутерезесі

3-тапсырма.Кəсіпорын төрт түрлі өнім шығарады: Ө1, Ө2, Ө3, Ө4. Оны өндіруде үш ресурс қолданылады: еңбек, шикізат жəне құрал-жабдық. Əр ресур бойынша шығын төмендегі 3.10-кестеде берілген.

Өнімді сатқаннан түсетін пайда:

Ө1 – 60, Ө2 – 70, Ө3 – 120, Ө4 – 130.

Кəсіпорынның пайдасын максималдау үшін əр өнім бойынша өндірудің тиімді жоспарын құрыңыз.

10-кесте – Өнімді шығаруға жұмсалатын ресурстар нормасы