ГРЭС, ГЭС құрылым схемасы құрағанда келесі шарттар орындалу керек

1. Станцияда 2 тарату құрылғысы (РУ), ЖЖ-ТҚ(РУ-ВН) –(220,330,500 кВ) энергожүйесімен байланыс үшін және ОЖ-ТҚ(РУ-СН)(110,220кв) тұтынушыларды қосу үшін болу керек. Тарату құрылғыларының байланыстары 2 автотрансформаторлар (220/110, 330/110, 500/110) немесе бір топты 3-х фазалық (500/220, 330/220) трансформаторлар арқылы болады.

2. ОЖ-ТҚ(РУ-СН)- на максимальды жүктемені қамтамасыз ететіндей (Генератор-трансформатор) блоктары қосылады, ал қалғандары ЖЖ-ТҚ-на қосылады.

3. Өздік қажеттерінің тұтынушылары генератордың отпайкасыннан қоректеніп(запитываются), автотрансформатордың Орта жүктеме(АТ-СН) Орамасының (обмотка) төменгі напряжениесіне қосылады. Шағын резервті(узкорезервный) өздік қажеттілік тарнсформатор (ПРТСН) орамасы 35 кВ байланысты.

Электр станциясының құрылым сұлбасы

ТЭЦ ЖЭО құрылым схемасынқұрағанда келесі шарттар орындалу керек;

1. Станцияда 2 тарату құрылғысы (РУ), (ГРУ) 6(10)кВ тұтынушыларды қосатын, 110(220) кВ. Энергожүйемен байланыс үшін Жоғарғы жүктемедегі –Тарату құрылғысы (ЖЖ-ТҚ)(РУ-ВН) болу керек.

2.Генераторлардың қосындысы берілген тұтынушылардың максималды жүктемесін қамтамасыз етеіндей, ГРУ ға қанша генератор болса сонша қосылады.

Ал қалған генератор ж/е 110кВ қуат генераторлары схема бойынша (Генератор-трансформатор) болып ЖЖ-ТҚ(РУ-ВН) қосылады.

3.Өздік қажеттерінің тұтынушылары ГРУ-ға қосылады, ал отпайкадағы блокты бөлігінде энергоблокка қосылады.

Бақылау сұрақтары:

1. Құрылым сұлбасы деп нені айтамыз?

2. Электр станцияларының құрылым сұлбасын салу шарттары.

3. ЖЭО –ның құрылым сұлбасын салу шарттары.

Әдебиттер тізімі:

1. Г.Хожин «Электроэнергетика».Оқулық. Алматы;ЖШС РПБК «Дәуір, 2011-416 бет

ДӘРІС № 23

Тақырыбы «ЭЛЕКТРСТАНЦИЯЛАРДЫҢ ЖӘНЕ ҚОСАЛҚЫ СТАНЦИЯЛАРДЫҢ ТЕХНИКА-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЕСЕП»

Жоспар

1. Электрстанциялардың және қосалқы станциялардың техника-экономикалық есеп.

Жобаланатын станция үшін студент бас сұлбаның электрлік жалғануын 2-3 бәсекеге қабілетті нұсқасын көздейді. Нұсқалар, әртүрлі кернеудегі шина жүйесіне қосылған генерациялық қорек көздерінің санымен, осы шина жүйелерімен трансформаторлар мөлшерінің арасындағы байланысымен, генераторлы және жоғары кернеулі сүлбаларымен, жоғары кернеулі ажыратқыштардың, айырғыштардың санымен және т.б. ерекшеленуі мүмкін.

Сонан соң нұсқаларды салыстырү жүргізіледі. Салыстыру кезінде төмендегі мәселелер қарастырылуы қажет:

1) сүлбаның қарапайымдылығы және көрнектілігі;

2) пайдаланудағы қолайлылығы (ажыратқыштарды, желілерді, шинаны, трансформаторларды жөндеуге жылдам шығару мүмкіншілігі);

3) жұмыс сенімділігі (апаттың пайда болу ықтималдығын және апат кезінде жоғалуы мүмкін генераторлы қуаттың мөлшерін бағалау қажет);

4) сұлба нұсқауларының экономикалық лайықтылығы.
Қосылу сүлбаларының экономикалық лайықтылығы келтірілген минималды шығындармен анықталады

3=Р_пК+И+У(23.1)

мұндағы К - электр қондырғыларды жабдықтауға қажетті күрделі қаржы салымы, мың теңге;

Р_п - 0,12-ге тең қаржы салымдарының тиімділігінің нормативті коэффициенті; И - жылдық пайдалану ұсталымы, мың теңге/жылға; У- электр энергиясын жеткіліксіз бе-рудің зияны, мың теңге/жылға.

Оқу жобалау кезінде электр қондырғылардың элементтерінің, нүсқау бойынша күрделі қаржы салымын есептеуге рүксат етіледі.

Күрделі қаржы салымын есептеу үшін келесі 23.2-кесте ұсынылады.

23.2-кесте. Күрделі қаржы салымымен есептеу

№ п/п	Элементтің аталуы	Есептеу бірлік бағасы	1-ші нұсқа	2-ші нұсқа
Саны бірлік	Қосындысы	Саны бірлік	Қосындысы
	Трансформатр
	.........................
	ТҚ ажыратқышы бар ұяшығы
	...................................
	Барлығы		К1=		К2=

Нұсқаулардағысұлбаэлементтеріменерекшелінетінжылдықпайдалануұсталымытөмендегіөрнекбойыншаанықталады:

ГРЭС, ГЭС құрылым схемасы құрағанда келесі шарттар орындалу керек - student2.ru (23.2)

мұндағы а - амортизацияға және қызмет көрсетуге бөлінетін қаржы, %,мәлімет бойынша

(а= 8 -9 %); ДАжыл - электр қондырғылардағы жылдық шығын кВтсағ.; (3 - электр энергияның орташа өзіндік құны теңге/кВт-сағ., ол қондырғылардың географиялық орналасқан орнына және ең жоғары жүктемені пайдалану уақытына тәуелділігін көрсетеді.

Электр энергиясын бермеудің зиянын анықтау үшін, апаттық сөнудің үзақтығын және ықтималдығын, арнайы әдебиетте қара-стырылатын өндірістік және басқа факторлар қатарының сипат-таммасын білу қажет. Оқу жобалауында нұсқалар, әдетте, электр энергиясын бермеудің зияндылығын есепке алмай теңестіріледі.

23.3-кестесінің мәліметі бойынша соңғы нүсқалар таңдалынады.

№ п/п	Жылдық пайдалану шығынын құраушылыр, тенге	1-ші нұсқа	2-ші нұсқа
	Амортизацияға шығару-
	Энергия шығынының бағасы; Спэ
	Барлығы: К_∑ Электр энергияның берілмегендігінің зияны: У
	Келтірілген шығын: З=0,125К_∑С_аро*Спэ

Таңдалынған нұсқа курстық жобаның түсіндірме жазбасында толық бейнеленуі керек.

Бас сұлбаны таңдау - бұл жобаның өзіндік және әбден шығармашылық бөлігі екенін айта кету керек. Нақты шарттардың дайыншешімдері болуы мүмкін емес. Төменде станцияның әртүрлі типтеріне сай кейбір сүлбалар сипатталған .

Бақылау сұрақтары:

1. Электрстанциялардың және қосалқы станциялардың техника-экономикалық есептеу тәртібі

Дебиеттер тізімі

1. Веников В.А., Путятин Е.В. Введение в специальность.Электроэнергетика.-М:Высшая школа, 1988г.

2.Хожин Г. «Электроэнергетика», Алматы, 2011ж.

ДӘРІС № 29

Тақырыбы «»

Жоспар

Бақылау сұрақтары:

Дебиеттер тізімі

1. Веников В.А., Путятин Е.В. Введение в специальность.Электроэнергетика.-М:Высшая школа, 1988г.

2.Хожин Г. «Электроэнергетика», Алматы, 2011ж.