Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде

Саясаттанудың объектісі. Саясаттың теориясы ғылыми пікірталас тақырыбы ретінде. Саясаттанудың танымдык пәні. Жеке пән ретіндегі саясаттанудың жанжактылығы. Әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар жүйесіндегі саясаттанудын орны.

Саясаттану курсының құрылымы мен міндеті. Саясаттанудың теориялық-әдістемелік негіздері. Саяси зерттеулердің негізгі әдістері. Саясаттанудағы негізгі ғылыми түсініктер жүйесі және соларға тән ерекшеліктері.

Саясаттанудың басқа да қоғамдык ғылымдармен арақатынасы. Саясаттанудың қызметі.

Болашақ маманның тұлғалык қалыптасуындағы саясаттанудың рөлі мен маңызы.

Ркениеттер тарихындағы саяси білімдердін негізгі даму кезеңдері

Ежелгі Шығыстың кұлиеленуші мемлекеттердегі саяси ілімдер: брахманизм және буддизм идеологиясы. Конфуциандық, даосизм, легизм. Ежелгі Греция және Ежелгі Римдегі саяси ілімдер: Платон, Аристотель, Полибий, Тит Лукреций Кар.

Батыс Еуропа мен Шығыстық Араб елдеріндегі саяси ілімдер (орта ғасырлар): А. Блаженный, Ф.Аквинский. Қазақ және Араб саяси философиясының әкесі Әбу-Наср ол Фараби, Ибн Цина, Ибн Рушд, Ибн Халдун, Низами Гянджеви, Ә. Навои.

Қайта өрлеу дәуіріндегі саяси идеялар: П. Макиавелли. Ж.Боден. Т.Мор и Т. Камнанела. XVII ғасырдағы Голландия және Англиядағы саяси ілімдер: Г.Гроций, Баруха (Бенедикт) Спиноза, Т. Гоббс және Дж.Локк.

Еуропалык Ағарту кезеңіндегі саяси идеялар: М.А. Вольтер. Ж.Ж. Руссо, Ш. Монтескье. XVIII ғасыр аяғы және XIX гағырлар бағындағы саяси ілімдер: Ф. Гегель. И. Кант, Г.Фихте, А.Сен-Симон, Ш.Фурье, Р.Оуэн

ХІХ-ХХІ ғаеырдағы батые-еуропалык саяси ілімдердің негізгі бағыттары. Қазақстан территориясындағы саяси ойдың дамуы мен өрлеуі.

Жүсіп Баласағұнның, Махмұт Қашкаридің. Ахмет Игүнекидің, Мұхамед Достидің және Иби Рузбиханның, Қоркыт-Атаның, Қожа Ахмет Иассауидің ілімдері. Фольклор қазақ халқының саяси ілімдерінің бастауы ретінде. Тәуке ханның «Жеті жарғы» заңдар жинағы.

XIX ғасырдағы қазақ ағартушыларының саяси көзқарастары (Ш. Уәлиханов, Ы. Алтынсарин, А. Құнанбаев). XX ғасырдағы Қазақстандағы саяси ой мен ағарту идеологиясының шығармашылық дамуы (М.Дулатов, М.Жұмабаев, А.Байтұрсынұлы, Ә.Бөкейханов, Ш. Құдайбердиев., М.Шоқай, М. Тынышпаев, X. Досмұхамедов., Т. Рысқұлов, Е. Садуақасов, Е. Торайғыров., С.Сейфуллин және т.б).

Қазіргі заманғы Қазақстандағы саяси ой.

Оғамдық өмір кұрылымындағы саясат

Саясат қоғамдық кұбылыс ретінде, оның табиғаты, мүмкіндіктері, шептері мен келешегі. Адам қызметінің маңызды саласы ретінде саясатқа деген талаптар. Саясаттың әлеуметтік негіздері. Саясаттың тарихи типтері. Саясаттағы жалпы, ерекше, жалпыадамзаттық, ұлттық.

Адам - саясаттың жоғары мақсаты. Саясаттың гуманитарлы мәні, демократиялық мазмұны мен адамгершілік сипаты.

Саясаттың негізгі түрлері: ішкі, сыртқы, олардың өзара байланысы. Ғылыми-техникалык, экономикалық, әлеуметтік, ұлттық, мәдени, діни, экологиялық, әскери саясаттың мәні және мазмұны.

Қоғамды модернизациялау кезеңіндегі егеменді Қазақстан Республикасының саясаты.

Билік саяси феномен ретінде

Биліктің, шығу көзі, мәні, пайда болуы. Билік ұғымының теологиялық, бихевиористік, құрылымдық, инструменталдік анықтамасы. Биліктің объектісі мен обьектісі, ерекшеліктері, ресурстары, кызметі, билікті жүзеге асыру әдістері. Саяси және мемлекеттік билік. Биліктің бөлінуі мен делегациясы. Демократиялық, авторитарлық және тоталитарлық биліктің ерекшеліктері. Биліктің заңдылық деңгейі: легализация, легитимация. Тарихи ретроспективадағы биліктің типтерінің эволюциясы.

Басқарудағы билік формалары: монархия мен республика, олардың нұсқалары; мемлекеттік құрылым: унитарлық, федерация, конфедерация. Егеменді Қазақстандағы мемлекеттік билік.

Саяси субьектілері

Саясат еубьектілері. Билік жүйесіндегі олардың орны, ролі, белгілері және әлеуеті. Саясат субьектілері ретіндегі әлеуметтік қауымдастықтар. Қазіргі замандағы әлеуметтік стратификация. Саясат субъектілері ретіндегі этникалык топтар.

Саяси есбъектілік түсінігі және саясат субьектісі ретінде тұлғаның қалыптасу шарттары. Саяси қызмет, әлеуметтік белсенділік, саяси мәдениет пен сана деңгейі. Адамның саясат субьектісі ретінде калыптасуының көрсеткіштері ретінде азаматтык қасиеттері. Тұлғаның саяси мүдделерін жүзеге асырудың материалдық, әлеуметтік-мәдени және саяси-құқықтық алғышарттары.

Тұлға мен қоғамның саяси мүдделерінің арақатынасы. Адам құкықтары мен еркіндігі. Оларды камтамасыз етудің кепілдігі мен механизмдері. Азаматтың құқықтары мен міндеттерін жүзеге асырудың шарттары. Адамның саяси шеттелу мәселесін шешу. Адам құкықтары саласы бойынша халықаралық ынтымақтастық.

Қазақстанның әлеуметтік-саяси құрылымы. Қазақстанда саясаттың жаңа субъектілерінің қалыптасу көздері мен әлеуметтік базалары.

Наши рекомендации