Куә-айғақ беру үшін іс үшін мағызы бар қандай да болсын мән-жай белгілі болуы мүмкін кез келген адам

Ситуациялық тапсырма-есептер:

Еңбек қатынастарының тараптарын атаңыз.

Еңбек қатынастарының өзге құқықтық қатынастардан ерекшелігі неде?

Еңбек құқығымен реттелетін қатынастар жүйесіне талдау жасаңыз, олардың айырмашылығы, ұқсастығы, байланысы неде, және осы негізде кесте дайындаңыз.

Мәселен:

Ұқсастығы	Айырмашылығы	Байланысы

Қаржылық құқық пәнін құрайтын қоғамдық қатынастарға топтар саралаңыз және әрбір топқа 2 мысал келтіріңіз

Қаржылық құқық нормаларымен реттелетін оқу орындарыңыздағы қатынастарды ашып, мысал келтіріңіз

Қаржылық құқық қайнар көздерін қандай белгілер бойынша топтастыруға болады, әрбір топқа мысал келтіріңіз

Қаржылық құқық қайнар көздеріне келесі нысандарда 2 мысалдан келтіріңіз: заң, кодекс, жарлық, қаулы, өкім, бұйрық, нұсқау, ереже. Осы аталған нысандарда акт шығара алатын мемлекет органдарын көрсетіңіз

Сарсенова деген студент диспозиция сипаты бойынша қаржы құқығы нормаларын келесідей тптастырды:

- міндеттеуші

- тыйым салушы

- рұқсат етуші

- нұсқаушы

- өкілеттік беруші

студент Сарсенова дұрыс топтастырды ма?Осы сұраққа сіз қалай жауап берер едіңіз?

Есептер:

Қаржылық құқық бойынша бақылау жұмысын жазу кезінде студент Базарбаев келесі сұрақтарға жауап берді:

Қаржылық қызмет әдістері мен қаржылық құқықтық қатынастарды реттеу әдістері – екеуі де бір әдіс деп есептейсіз бе?

«Қаржылық құқық» пен «қаржылық заңдылық» ұғымдары сәйкес келе ме?

Әкімшілік құқықтық және қаржылық құқықтық қатынастардың реттеу пәндері сәйкес келе ме?

№1.«Кірпіш- монтаж» АҚ құрылыс фирмасы пайдаға салық төлеуден толық босатылған. АҚ- ды салған О-Т тапсырыс берушісі орындалған жұмысқа есептесе алмайды. Сондықтан бензинмен есептесуді ұсынды. Егер АҚ- осы ұсыныспен келіскен жағдайда,оған қандай салық төлеуі тиісжәне қандай жеңілдік арқылы.

№2.Атырау қаласының №8 кітапхана мемлекеттік бюджеттік мекеме болып табылады.Бірақ оны толық қаржыландыра мағандықтан жергілікті әкімшілік кітапханаға төлем үшін бьіршама қызметтер көрсетуге рұқсат берді. Бұл төлем мөлшері жергілікті әкімшілікпен бекітіледі. Кіткпхана бірлескен ұйым бола отырып, осы жоғарыда аталған қызмет бойынша ҚҚС төлеуі тиіс пе?(Жергілікті әкімшілік ұсынған құзіреттер шегінде жүзеге асырылатын қызмет бойынша) Кітапханашы ақыға кітаптарды прокатқа бергені үшін ҚҚС салына ма?

№3.Бараков деген азамат тиісті жылға табысы туралы декларацияны салық инспекциясына ұсынбағаны үшін айыппұл түріндегі әкімшілік шараға тартылды. Бараковқа қолданылған салық санкциялвры салынуы тиіс және қандай мөлшерде айыппұл салынуы тиіс? Осы аталған құқық бұзушылығы үшін жауапкершілік қандай нормативтік құқықтық актілерінде көзделген?

№4. «Азовсталь» кәсіпорыны көп жыл жұмыс жасағаны үшін өзінің қызметкері Табышовқа ол зейнет ақыға шыққанда төрт бөлмелі пәтер сыйлады. Бірақта пәтерді рәсімдеуде одан мүлік салығы соммасы ұсталынды, ол мүлік сыйға тарту тәртібінде ауысты, содан соң аудандық салық инспекциясына оған қоса ж\еке табыс салығы есептелінді. Бұл заңды ма? Салық органының әрекетіне заңдық баға беріңіз.

№5.Қопашевтар отбасы Алматы қаласынан Астана қаласына жаңа тұрғын жерге Астана қаласында пәтер иелену мақсатында көшуді қалайды, олар пәтер, саябақ, гараж сатуға мәжбүрлі. Қопашевтарға заңи кеңес беріңіздер: Осы мүліктерді сатудан алынған соммалар табыс алу болып табылама және жылдық жиынтық табысқа жатады ма?

№6.Солтүстік Батыс сауда кемелері матросы Қосщанов судна жөндеу уақытында кемелер жолдамасы бойынша Швед сауда фирмасына «Осы фирма суднасындағы жұмыстар туралы» контракт бекітті. Салық инспекциясы Қосщановты контракт бойынша, шетел валютасы бойынша алынған қаражваттарға жеке табыс салығын енгізуді міндеттеді. Қосщанов бұл талапқа жоғары тұрған салық инспекциясына шағымданды. Қосщанов шағымын қанағаттандыру мүмкін бе?

№7 Байганов деген азамат инфарктан қайтыс болды. Өз өсиетінде ол жекешелендірілген пәтерін тең үлесті зайыбымен өздерімен бірге тұратын өзінің ағайынды қарындасы- Ермағамбетоваға, ал москвич автокөлігін өзінің жиен інісі азамат Үсеновке қалдыратынын көрсетті. Аудан салық инспекциясы өсиет қалдырған Ермағанбетова мен Үсеновке мүлік салығын есептеу үшін арнайы коммисия тағайындады. Салық төлеуден тек зайыбы босатылды, себебі ол өсиет қалдырушының жақын туысы болғандықтан. Мұрагерлер салық инспекциясы шешімі бойынша сотқа шағымданды. Салық инспекциясы мен заң бұзушылықтарға жол берілді ме? Егер жіберілсе ол нелер болып табылады?

№8Атырау облысы территориясындағы «АССМ» неміс фирмасы тұрғын үй құрлысын әскери қызметшілер үшін салуда. Осы фирма жол қорына салық төлеуге тиіс пе, егер тиіс болса қандай мөлшерде?

№ 9Салық құқығын бұзушылық заңи құрамын тиісті заңдарды қолдана отырып ашыңыз (Салық кодексі, Қылмыстық кодекс, Әкімшілік кодекс)

№10 Салық инспекциясымен жасалынған тексеруде мекеменің салық салу органының есебі жоқ екені анықталды және ол тексеретін жылға табысты жасыру жауапкершілігін туындатты. Мекеме қандай жацуапкершілік түрлеріне тартылды және қандай жауаапкершілік шарасы қолданылды? Бұл мәжбүрлеуді қай орган салуға құқылы?

№11 Мемлекеттік бюджеттік білім мекемесі бірнеше бюджеттік қызметтер мен қатар осы мекеменің білім процессін жүзеге асыру бойынша студенттерге ақысына жатаханада тұрғаны үшін және осы мекеменің асханасында тамақтанғаны үшін қызмет көрсетілді. Осы ақыға жасалған қызмет икөрсетулерге ҚҚС есептеуге бола ма? Жауапты әрбір көрсетілген қызмет көрсетулерге бөлек беру қажет.

Есеп

Азаматша Имангазинаның баласы осы жылы 1 –ші сыныпқа баруы керек еді.Бірақ ол таңдаған мектепте жылдағыдан көп балаларды қабылдап қойған, сондықтан да оның баласын қабылдаудан бас тартады. Сөйтіп Имангазина мектеп директоры Құдайбергеноваға өзі жолығып баласын 1 сыныпқа алуын сұрап, материалдық сыйақы ұсынады. Бірақ Құдайбергенова мектепте орын жоқ деп жағдайды түсіндіреді және ол сыйақыны алудан бас тартады. Азаматша Имангазина әкімшілік жауаптылыққа тартылады ма, тартылса қандай мөлшерде айыппұл салуға әкеп соқтырады?

Есеп

Аманғалиевтің үйіне 3 рет куәнің шақыру қағазы келеді. Бірақ Аманғалиев сотқа бірінші шақыру қағазы келгенде барғысы келмейді, екінші рет шақыру қағазы келгенде ұйықтап қалады, үшінші рет келгенде тағы да бір белгісіз себептермен бармай қалады. Аманғалиев сотқа белгісіз себептермен бармауына байланысты әкімшілік жауаптылыққа тартылады ма?

Есеп

АҚ СНПС- дің жаңа тағайындалған президенті Бисембаев Арман өзінің бұрынғы заңгерлік қызмет атқарып жүрген досы Таржановқа адвокаттық қызмет жүргізуіне кедергі жасайды. Себебі осыдан екі жыл бұрын Бисембаев пен Таржанов арасында көптеген келіспеушіліктер байқалды. Бисембаев өзінің жаңа лауазымға тағайындалғаның пайдаланып Таржановқа өзінің қарамағында жұмыс істеп жүрген Алпысбаев туралы мәліметтер беруден бас тартады. Бұл жерде Бисембаевтың істеп отырғаны дұрыс па және бұған қандай жаза қолдануға болады?

Есеп

Жадырасынов 3 жылдан бері земельный комитетте жер алу үшін ширатта тұрады. Бірақ 1 жыл өткеннен кейін Жадырасынов ширатты күткісі келмей, ширатсыз жер алуды көздейді. Сол үшін ол земельный комитеттің қызметкерлерінің біріне көмектескені үшін бір жылқы ұсынатындығын айтады . Жадырасыновтың бұндай қылығы үшін әкімшілік жауапкершілікке тартуға болама?

Есеп

Шәмші Қалдаяқов айылының әкімі Алгалиев Алибек Нұртасович сол ауылдан дүкен ашып, қосымша кіріске ие болып отырады. Бірақ бұл қосымша кіріс табу көзі ұзаққа созылмайды, себебі оны ауыл тұрғындарының бірі жасырын құқық қорғау органдарына мәлімдейді. Алгалиевтің өзіне жүктелген міндеттерден тыс қосымша кіріс алып отыруына бола ма?

Есеп

2003 жылы 20 мамырда Лунаев ҚР ҚК 76-бабының 1-бөлігі бойынша бір жылға собас бостандығынан айырылды. Сот хатшысының кінәсәнен үкім орындалмай, оның орындалуы туралы мәселе 2007 жылдың 20 маусымына қойылды.Үкім орындалуға жата ма?

Есеп

1998 жылдың наурызында Зудин ҚР ҚК 252-бабының 1- бөлігімен сотталып,2 жылға бас бостандығынан айырылды. Мерзімнің жартысын өтеген соң, ол жазасынан шартты түрде мерзімінен бұрын босатылды. 2000 жылдың 1 қаңтарында Зудин ҚР ҚК 247-бабының 1-бөлігі бойынша қылмыс жасап, сол үшін 1 жылға сотталып бас бостандығынан шектелді. 2000 жылдың 30 шілдесінде түзеу жұмысының аудандық сотына Зудинді шартты түрде мерзімінен бұрын шығаруға ұсыныс беріп, оның әрі қарай өтеу жазасы бостандығын шектеу түрінде болсын деді.

Есеп

Инспекцияның өтініш хаты Зудинді шартты түрде мерзімінен бұрын босатуға қанағаттандыруға жата ма?

Муслимов ұрлығы үшін 5 жылға бас бостандығынан айырылған. Ол жазасының жартысын өтеген кезде шартты түрде мерзімінен бұрын босаьуға ұсынылды.

Колония әкімшілігі және бақылау комиссиясының ұсынысы бойынша Муслимов белгіленген режимді бұзбай тианақты жұмыс істеген.

Сот әкімшілік және бақылау комиссиясының өтініш хатын жоққа шығарды, себебі Муслимов жәбірленушіге келген материалдық залалды өтемеген.

Соттың Муслимовты шартты түрде мерзімінен бұрын босатуына келіспеушілігі заңды негізделген бе?

Есеп

Кәмелетке толмаған Баев өзімен бірге оқитын сыныптасы Смағұловтан 135 теңге ұрлап алғаны үшін жауапқа тартылды. Сот Баевты жақсы мінездемесіне қарап бірінші жасаған қылмысы болғандықтан қылмыстық жазаның орнына тәрбиелік сипаттағы шара қолдануды ұйғарды. Осыған байланысты баевқа сөгіс жарияланды және келтірілген залалдың орнын толтыру міндеттелді. Сот шешім шығарған кезде баевқа 14 жас 7 ай толған еді.Соттың шешімі негізделген бе. Кәмелетке толмағандарға қолданылатын тәрбиелік сипаттағы еріксіз шаралардың түрлерін атаңыз.

Есеп

Xалимов ҚР ҚК 96 бабының 2- бөлігі г тармағы бойынша қылмыс жасады. Психиатриялық сот сарабы Халимовты қоғамға қауіпті қылмыс жасау кезінде есі дұрыс емес екенін анықтады. Облыстық соттың белгілеуі мен Халимов қылмыстық жауапкершіліктен босатылып, психиатриялық аурухананың қатаң қадағалауына медициналық сипаттағы себепсіз шара қолданылды. Қорғаушы өзінің шағымында психиатриялы сот сот сарабының қорытындысы бойынша тек қана емдеу мекемесінің түрі көрсетілгендіктен ауруханада күшейтілген режимде ұстауын сұрады. ҚР ҚК 90 бабына сәйкес есі дұрыс еместерге қандай негіздермен тәртіп бойынша мед. Сипаттағы еріксіз шаралар қолдану керек.

Халимовты қандай режимдік психиатриалық ауруханаға жатқызуға болады.

Есеп

Бушуев ҚР ҚК 177 бабының 2-бөлігі және 257 баптың 2- бөлігі бойынша қылмыстық жауаптылыққа тартылды. Бушуевтың қылмыс жасағаннан кейін реактивтік психоз түрінде уақытша жан күйзелу ауруымен ауырғандығы анықталды. Облыстық соттың белгілеуімен ол қылмыстық жауапкершіліктен босатылып міндетті түрде күшейтілген психиатриялық ауруханаға орналастырылды. Жәбірленушілердің деке шағымында Бушуевтың қылмыстық жауапкершіліктен босатылғаны дұрыс емес лып соттың ұйғарымын өзгертуін сұрады. Жәбірленушілердің шағымы қанағаттандыруға жата ма?

Есеп.

Асқар таңертең келе жатты, алтын сақина тауып алды. Оны ешкімге көрсетпей үйіне әкеліп, анасына береді.Сен не істер едің? Бұл қылмысқа жата ма?

1.ӘҚБК-61 бап-әкімшілік жауаптылықты жеңілдетенін жағдай, ал 62 бап жауаптылықты ауырлататын жағдай.Олар болса, төмендегі мән-жайларды ауырлататынды “а” әрпімен, жеңілдететінді “не” әріпімен белгілеңіз.

1.Кінәлі адамның өкінуі

2.Құқық бұзушылықты жүкті әйелдің жасауы

3.құқық бұзушылықты ішімдіктен, нашақорлықпен мастану күйінде жасауы

4.Кәмелетке толмағандар жасаса

5.Жаза алған адамның бір жыл ішінде қайта жасауы

6.Кәмелетке толмағандарды тартуы

7.Бір топ адамдардың жасауы

8. Келтірілген зиянды өз еркімен өтеуі

9.Міндетті бұйрықпен өкімді орындауы

10.Кінәлі адамның ауыр психикалық ауытқу бар адамдарды тартуы

Есеп.

2003 жылы 20 мамырда Лунаев ҚР ҚК 76-бабының 1-бөлігі бойынша бір жылға собас бостандығынан айырылды. Сот хатшысының кінәсәнен үкім орындалмай, оның орындалуы туралы мәселе 2007 жылдың 20 маусымына қойылды.

Үкім орындалуға жата ма?

Есеп.

1998 жылдың наурызында Зудин ҚР ҚК 252-бабының 1- бөлігімен сотталып,2 жылға бас бостандығынан айырылды. Мерзімнің жартысын өтеген соң, ол жазасынан шартты түрде мерзімінен бұрын босатылды. 2000 жылдың 1 қаңтарында Зудин ҚР ҚК 247-бабының 1-бөлігі бойынша қылмыс жасап, сол үшін 1 жылға сотталып бас бостандығынан шектелді. 2000 жылдың 30 шілдесінде түзеу жұмысының аудандық сотына Зудинді шартты түрде мерзімінен бұрын шығаруға ұсыныс беріп, оның әрі қарай өтеу жазасы бостандығын шектеу түрінде болсын деді.

Есеп.

Инспекцияның өтініш хаты Зудинді шартты түрде мерзімінен бұрын босатуға қанағаттандыруға жата ма? Муслимов ұрлығы үшін 5 жылға бас бостандығынан айырылған. Ол жазасының жартысын өтеген кезде шартты түрде мерзімінен бұрын босануға ұсынылды. Колония әкімшілігі және бақылау комиссиясының ұсынысы бойынша Муслимов белгіленген режимді бұзбай тианақты жұмыс істеген.Сот әкімшілік және бақылау комиссиясының өтініш хатын жоққа шығарды, себебі Муслимов жәбірленушіге келген материалдық залалды өтемеген.

Соттың Муслимовты шартты түрде мерзімінен бұрын босатуына келіспеушілігі заңды негізделген бе?

Есеп.

Кәмелетке толмаған Баев өзімен бірге оқитын сыныптасы Смағұловтан 135 теңге ұрлап алғаны үшін жауапқа тартылды. Сот Баевты жақсы мінездемесіне қарап бірінші жасаған қылмысы болғандықтан қылмыстық жазаның орнына тәрбиелік сипаттағы шара қолдануды ұйғарды. Осыған байланысты баевқа сөгіс жарияланды және келтірілген залалдың орнын толтыру міндеттелді. Сот шешім шығарған кезде баевқа 14 жас 7 ай толған еді. Соттың шешімі негізделген бе.Кәмлетке толмағандарға қолданылатын тәрбиелік сипаттағы еріксіз шаралардың түрлерін атаңыз.

Есеп.

Чалимов ҚР ҚК 96 бабының 2- бөлігі г тармағы бойынша қылмыс жасады. Психиатриялық сот сарабы Халимовты қоғамға қауіпті қылмыс жасау кезінде есі дұрыс емес екенін анықтады. Облыстық соттың белгілеуі мен Халимов қылмыстық жауапкершіліктен босатылып, психиатриялық аурухананың қатаң қадағалауына медициналық сипаттағы себепсіз шара қолданылды. Қорғаушы өзінің шағымында психиатриялы сот сот сарабының қорытындысы бойынша тек қана емдеу мекемесінің түрі көрсетілгендіктен ауруханада күшейтілген режимде ұстауын сұрады. ҚР ҚК 90 бабына сәйкес есі дұрыс еместерге қандай негіздермен тәртіп бойынша мед. Сипаттағы еріксіз шаралар қолдану керек.Халимовты қандай режимдік психиатриалық ауруханаға жатқызуға болады.

Есеп.

Бушуев ҚР ҚК 177 бабының 2-бөлігі және 257 баптың 2- бөлігі бойынша қылмыстық жауаптылыққа тартылды. Бушуевтың қылмыс жасағаннан кейін реактивтік психоз түрінде уақытша жан күйзелу ауруымен ауырғандығы анықталды. Облыстық соттың белгілеуімен ол қылмыстық жауапкершіліктен босатылып міндетті түрде күшейтілген психиатриялық ауруханаға орналастырылды. Жәбірленушілердің деке шағымында Бушуевтың қылмыстық жауапкершіліктен босатылғаны дұрыс емес лып соттың ұйғарымын өзгертуін сұрады. Жәбірленушілердің шағымы қанағаттандыруға жата ма?

ТАҚЫРЫПТАР: (МӘНЖАЗБА, ЭССЕ)

1. Мемлекеттің түсінігі және негізгі белгілері.

2. Мемлекеттің мәнің білдіретін мемлекеттің анықтамасына түрлі қадамдар. 3.Қоғам мен мен мемлекеттің өзара байланысы, азаматтық қоғамның ролі мен маңызы.

4. Мемлекеттің пайда болуы. Мемлекеттің пайда болуының экономикалық және әлеуметтік себептері.

5.Мемлекеттің пайда болуының негіздері, теориялары.Мемлекеттің дамуының Батыстық (Еуропалық) және Шығыстық (Азиялық) жолдары. Мемлекеттің белгілері. Мелекеттің сыртқы және ішкі функциялары. Мемлееттің тарихи типтері (үлгілері).

6.Мемлекеттің типологиясы. Мемлекеттің нысаны. Мемлекеттің нысаны Қазақстан Республикасы.Қоғамның саяси жүйесі.

7. Қазақстан Республикасындағы сайлау жүйесі

8.Қазақстан Республикасында сайлау құқығы: түсінігі, қағидалары және ерекшеліктері. Сайлау жүйесінің түсінігі және түрлері.

9.Құқықтық мемлекеттің ұғымы белгілері. Адамның және азаматтың бостандығы мен құқықтарын қорғау қамтамасық етудегі құқықтық мемлекеттің ролі. Құқықтық мемлекет пен азаматтық қоғамның арақатынасы және өзара әрекет етуі.

10. Қазақстан Республикасы құқықтық, әлеуметтік мемлекет ретінде.

11. Азаматтықты алу және тоқтату. Қазақтан Республикасындағы шетел азаматтарының құқықтық жағдайы.

12. Қазақстан Республикасының Президентінің азаматтықты сақтау,азаматтықты қалпы келтіру, қабылдау сұрақтары бойынша өкілеттілігі.

13. Әкімшілік құқық пәні, әдісі ме жүйесі

14. Әкімшілік құқық пәні, әдістері және жүйесі. Әкімшілік - құқықтық нормалар ұғымы және түрлері, оларды жүзеге асыру. Әкімшілік - құқықтық қағидалары.

15.Әкімшілік құқық субьектілері. Түсінігі және олардың түрлері.

16. Заңды тұлға түсінігі және негізгі ерекшеліктері. Заңды тұлғалардың түрлері және нысандары. Мемлекеттік кәсіпорын.

17. Атқару органдарының түсінігі және құқықтық мәртебесі. Атқару билік саласындағы Қазақстан Республикасының Үкіметі.

18. Мемлекеттік қызметкерлер

19. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызмен ұғымы және қағидаттары. Мемлекеттік қызмет туралы құқықтану актілердің жүйесі.

20. Қазақстан Республикасында құқық қорғау органдарының қызметінің және ұйымдастырылуының негіздері

21. Қазақстан Республикасының құқық ұорғау органдарының жүйесі. ҚР Конституциялық Кеңесі: оның мемлекеттік оргадар жүйесіндегі орны, ролі, маңызы және функциясы.

22.ҚР Әділет министрлігі және оның органдар жүйесі, құрылымы, функцичсы. Заңдылыққа жоғары қадағалау: түсінігі, жүзеге асыру нысандары, қызметінің қағидалары.

23. ҚР-дың Ішкі істер министрлігі: органдарының жүйесі,, мақсаты және міндеті.

24. Сот органының құрылымы: алқа( азаматтық және қылмыстық істер боцынша бақылау); соттың пленарлық мәжілісі.

25.Соттың қызметін және қйымдастырылуының қағидалары, соттардың кепілдіктері және тәуеліздігі. Сот лауазымына кандидаттарды таңдау тәртібі.

26.Сот әділдігін жүзеге асыру - Қазақстан Республикасының соттарының негізгі функциясы ретінде.

27. Сот жүйесінің даму және жетілдіру жолдары.

28.Мемлекеттік басқару негіздері

29. Мемлекет басқару субьект ретінде. Мемлекеттік басқарудың обьектісі мемлекеттің негізгі сипаттамалары, мемлекеттің қоғамдық ункциялары.

30. Мемлекеттік басқару теорясы ғылымының қалыптасу және даму кезеңдері және категориясына теоретиктердің және әкімшілік құқық ғылымдарының көзқарастары.