ІІ Бөлім. Раманың статикалық есебі
1. Көлденең раманың есепті схемасы
Есепті схема дегеніміз – қатты түйінді статикалық анықталмаған кеңістікті жүйе.
8-сурет. Көлденең раманың есепті схемасы
Кеңістікті ригельді эквивалентті қаттылығы бар жазықтығына ауыстырамыз. Раманы есептеуде ригельге әсер ететін вертикаьлды жүктемелерді ескермей, тексеру талабы бойынша серпімді деформациялардың есебінің қажеттілігін тексереміз:
, , .
Жобаның қазіргі сатысында бағананың қимасы белгісіз, сондықтан ойша қатынасын орнатамыз:
; , , және деп аламыз.
Сонда: , .
Талап орындалды.
2. Раманың тұрақты жүктемеге
3.
9-сурет. Статикалық раманың тұрақты жүктемесі
Есептеу үшін қажетті параметрлер: ,
, ;
Канондық теңдеудің орын ауыстыру тәсілі бойынша сол жақ түйін үшін:
Иілуші моменттердің эпюрасын құрамыз.
1. Түйіндердің бұрышына бұрылғанда:
, ,
2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз және :
Сонда канондық теңдеу мынаған тең:
,
Бұрылу бұрышынан болатын иілу моменттерін анықтап, иілу моменттерінің эпарасын қайта құрамыз :
кНм, кНм
кНм, кНм
Тұрақты жүктемеден болатын моменттердің суммарлық эпюрасын құрастырамыз :
кНм, кНм
кНм, кНм
кНм
Рамадағы көлденең күштердің эпюрасын құрамыз:
3.1. бөлімдегі бойлық күштердің мәнін қолдана отыра, бойлық күштердің эпюрасын құрастырамыз:
3. Раманың қар жүктемесіне есебі
10-сурет. Раманың қар жүктемесіне есепті схемасы
Есеп үшін қажетті параметрлер:
, ;
Канондық теңдеудің орын ауыстыру тәсілі бойынша сол жақ түйін үшін:
Иілу моменттерінің эпюрасын құрастырамыз.
1. Түйіндердің бұрышына бұрылғанда:
,
,
2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз және :
Сонда канондық теңдеу мынаған тең:
,
Бұрылу бұрышынан болатын иілу моменттерін анықтап, иілу моменттерінің эпарасын қайта құрамыз :
кНм, кНм
кНм, кНм
Тұрақты жүктемеден болатын моменттердің суммарлық эпюрасын құрастырамыз :
кНм, кНм
кНм, кНм
кНм
Рамадағы көлденең күштердің эпюрасын құрамыз:
Бойлық күштердің эпюрасын құрамыз:
4. Көпірлі крандардан түсетін вертикальды жүктемелердің есебі
Ригельдің қаттылығын есепке алмай есептейміз. Есепті схемасы төмендегідей болады:
11-сурет. Көпірлі крандардан түсетін вертикальды күштерге раманың есепті схемасы
Кран арбасы бағананың А қатарында тұр деп қарастырайық.
Жазық раманың орын ауыстыруын анықтау үшін арналған канондық теңдеу:
Иілу моменттерінің эпюрасын құрамыз:
1. Жоғарғы тіректердің -ге орын ауыстырғанда:
,
,
2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
кНм
Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз:
;
Канондық теңдеу мынаған тең:
,
Кран жүктемесі жергілікті болып табылады, бірақта барлық крандарға арналмаған, сондықтан қаңқаның кеңістіктік жұмысын ескеру қажет. Жабын қатты болғандағы қаңқаның кеңістіктік жұмысының коэффициенті:
, (54)
мұнда, - кран дөңгелектерінің саны;
n – блоктағы рамалар саны;
- блоктың ортасына жақын симметриялы орналасқан рамалардың арақашықтығы;
а2 - екінші рамалардың арақашықтығы;
- әсер ету сызығы ординатасының суммасы.
Қаңқаның кеңістіктік жұмысын есепке алғандағы раманың орын ауыстыруы:
,
Қаңқаның кеңістіктік жұмыс істеу кезіндегі раманың орын ауыстыруынан болатын иілу моменттері:
кНм, кНм
кНм
Кранның вертикальды жүктемесінен болатын иілуіші моменттердің суммарлық мәні:
кНм, кНм
кНм, кНм
кНм, кНм
кНм, кНм
Dmax және Dmin мәндерін ескере отыра рамадағы бойлық күштердің эпюрасын құрамыз.
4. Раманы көлденең крандардың горизонтальды әсерлеріне есептеу
5.
12-сурет. Раманы көлденең крандардың горизонтальды әсерлеріне есептеу схемасы
Есепті ригельдің қаттылығын есепке алмай жүргіземіз.
Канондық теңдеу:
Иілуші моменттердің эпюрасын құрамыз:
1. Жоғарғы тіректердің -ге орын ауыстырғанда:
,
,
2. Берілген жүктеме бойынша:
кНм
кНм
кНм
Канондық теңдеудің коэффициенттерін анықтаймыз:
;
кН;
Канондық теңдеу мынаған тең: ;
Қаңқаның кеңістіктік жұмысының коэффициенті кранның вертикальды жүктемесіне сәйкес:
Қаңқаның кеістіктік жұмысымен бірге алғандағы раманың жылжуы:
Онда қаңқаның кеңістіктік жұмысымен бірге алғандағы рамының жылжуынан болатын иілуі моменттері төмендегідей:
кНм, кНм
кНм
Кранның вертикальды жүктемесінен болатын иілуі моменттерінің суммарлық мәні:
кНм
кНм
кНм
Рамадағы көлденең күштердің эпюрасын құрамыз:
Бойлық күштер 0-ге тең.
6. Раманың жел жүктемесіне есебі
7.