Электр қондырғыларды таңдау, күштік және жарықтандыру торабтарын жобалау

3.1 Жарықтандырғыш қондырғыларын есептеу

Жарықтехникалық бөлім

Жарықтандыру түрі мен жобасын таңдау

1. Нормативтік жарықтандыру мен қор коэффициентін анықтау.

2. Жарық көзі мен шырақтарды таңдау.

3. Шырақтарды орналастыру есебі.

4. Жарық көзінің жарық ағынын, электр қуатын есептеу.

5. Бөлменің жарықтандырылуын тексеру.

1 – 2 зона есебі.

Берілгені: S=1627,7м² – ауданы; ені – ұзындығы – ғимараттың биіктігі –

Жарық түрі мен жүйесін таңдау.

Жарықтандыру жүйесінің 2 түрі бар: жалпы және аралас.

Құрылғылар орналасуына байланыссыз бөлменің бар ауданы жарықтандырылуы – жалпы жарықтандырылу [2,6].

Жарықтандыру түрлері:

Келесі түрлері бар: жұмысшы, апаттық, эвакуацияға керекті, кезекті (не болмаса сақтық).

1.Жұмысшы жарықтандыру түрі – негізгі жарықтандыру. Ол бар бөлмелерге жарамды, керекті барлық жұмыс беттерін жарықтандыруға керек.

2. Біркелкі жарықтандыру жүйесі.

3. Жарық көзі – НСП-11 шырағы, қыздыру компасымен.

4. Жарықтандыру нормасы – 20 тл.

5. Құрылғы биіктігін құрылыс профипі (төбесіз екі қиғаш бетті жабылым) екенін ескере отырып жарық тізбегін тросс арқылы жүргізу әдісін таңдап аламыз. Тростың ілінуі биіктігі – 6м.

Шырақтарды орнату биіктігін анықтаймыз.

мұндағы. Н – трос іліну биіктігі,

h_ш – іліну шырақтың биіктігі салбырап тұрғандағы, h_ш = (0,3...05);

h_рn – жұмыс бетінің биіктігі, h_рn = (0).

6. Төртбұрышты бөлменің бұрыштарын шырақтарды орналастырамыз, себебі бөлменің ұзындығы енінен анағұрлым көп “ ” жағынан шырақтар арасындағы ара – қашықтық мына формуламен есептеледі:

(3.1)

мұндағы, L_B – шырақтар аралығы, м;

h_р – биіктігі, м;

– мөлшерлі алғандағы шырақтардың тиімді аралығы

Ені бойынша “a” жағынан:

7. Бөлмедегі шырақтар саны. Егер шеткі шырақпен қабырға аралығын екі шырақ аралығының жартысына тең десек қатардағы шырақ саны мынау:

(дана), ал қабар саны N=8

Барлық шырақтар саны

(3.2)

мұндағы, Na – қатардағы шырақтар саны;

N – Қатар саны;

Жарық ағынның пайдалану коэффициенті әдісімен лампа қуатын анықтаймыз. Негізгі формула

(3.3)

мұндағы, F_n – лампаның жарық ағыны, лм;

E_n – нормативтік жарықтандыру, ак,

S – жарықтандырудың біркелкі еместік коэффициенті;

Z – қор коэффициенті;

N – жарық ағынын пайдалану коэффициенті, шамның типіне байланысты, тағы да төбеден, қабырғадан, еденнен жарықтың шағылысу коэффициенті (S_пот, S_ст , S_рп) және бөлме индексі і-дің де қатысы бар.

Бөлме индексін келесі формулада:

мұндағы, S – бөлме ауданы, м²;

h_р – есептік биіктігі, м;

а,в – бөлменің ені мен ұзындығы, м;

Лампаның жарық ағыны, F_л:

Үйрек қорасындағы шамдар пайдалану жағдайын ескере отырып, жарық ағынының қорын 60% есебінен алу керек.

Қоршаған орта жағдайын, өндіріс технологиясын ескере отырып ең жақын жарық ағынды стандартты ПБР40-1, қуаты

Лампасын таңдап аламыз. Бұл жағдайда кестелер мен есептеліп алынған мәндер +20% –10% аралығында болу керек.

Белгіленген қуат Р_уст-ты мына формула бойынша есептейміз:

мұндағы, Р_Н – лампа қуаты, Вт, N – бөлмедегі шам саны

Меншікті қуат

мұндағы, Р_уст – белгіленген қуат Вт;

S – бөлме ауданы, м²;

Тексеру ретінде жалпылай біркелкі болмаса жабық бөлмелердің белгілі жерлерімен не болмаса ашық алаңдарды жарықтандырғанда есептеудің нүктелік әдісі қолданылады.

Жұмыс бетінің белгілі нүктесіне түсетін жарықты жарықтандыруға тексеру ретінде есеп жүргізгенде келесі формула қолданылады:

(3.4)

мұндағы, F_n – лампаның жарық ағыны, лм;

– қосымша жарық коэффициенті ( )

жақын шамдардың бақылау нүктесіндегі жалпы шартты

жарық,

(3.5)
R₃ – қор коэффициенті.

Әр жақын шамның шартты жарығын анықтау үшін ( ) –ді бөлме жобасында шамдардың орналасу реті бейнеленеді. Жарық аз түсетін бақылау нүктесін белгілеп алып сол нүктеге ең жақын шам аралығы d-ны анықтап алады.

Әр шамнан түсетін жарық сәулесінің tg бұрышын А нүктесіне түсетінін анықтаймыз:

Түсу бұрышы

НСПН типті шамның кеңістікте жарық таралуының қисығын келесі формула анықтайды [4,5]:

Әр шамнан түсетін шартты жарықталыну

мұндағы, – жарық нүктесіне түсетін жарықты анықтаймыз:

Электротехникалық бөлім

Жобаның электротехникалық тарауына мыналар кіреді:

1. Жарық қалқанның орнын таңдау, қорек әдісін таңдау. Оператор бөлмесінің қабырғасының 1,5 м биіктігінде Що-1 сериясы Ру-8501 жарық қалқанын орнатады.

2. Электржарығы сымның орналастыру әдісі, сым маркасын таңдауы АВВТ кабелі арқылы іске асады. Ол ашық түрде бекітілген, троста және еденде қимасы полиэтилен құбырларында болып келесі болады.

3. Жарық құрылғыларының есепті қуатын анықтау. Топтық линиялар есебін жүргізгенде бәрі бір қалыпты жанады деп есептегенде

Сымдар қимасын есептеу.

Бірінші топ сымдар қимасының есебі.

Кернеу жоғалуының ең аз мөлшеріне сәйкес ең аз қиманы сымдар есебін шығарамыз. Таңдап алынған қима қыздыруға төзімді, механикалық мықты болуы тиіс.

Кернеу жоғалуына сәйкес қиманы есептеу.

(3.6)

мұндағы, – моменттер қосындысының күші, кВт*м;

– кернеудің жоғалуы шегі ПУЭ% бойынша ;

С – тізбекке және коэффициенті.

Механикалық мықты болатын сым қимасы S=4 мм² .

Егер күш біркелкі болатын сым қимасы барлық шамдар біркелкі және өзара біркелкі аралықта десек қосынды моменттік күш түсу нүктесіне ұзындық арқылы есептейміз.

(3.7)

мұндағы, e₀ – ортадан бірінші шамаға дейінгі аралық;

n – біркелкі қуатты шамдар саны,

e – шамдар аралығы;

Механикалық мықтылықты тексеру сымның қимасының формуласы.

Қызуға тексеру.

Таңдалған сымдар

(3.8)

мұндағы, Р_РТ – бірфазалы топтың пиниспеарға түсетін күшті ПРА

газоразрядты лампалардың жоғалатын қуатты ескере

есептеледі, Вт;

– фаза кернеуі;

– бір фазалы топтың есепті тоғы

Тарауларда қуаттың жоғалуы

Шын мәніндегі жоғалулар шекті жоғалулардан төмен

есептік нүктелері мына формуламен анықталады.

3.2 Күштік электр жабдықтарды таңдау

Көң тазалау транспортердің электр жетегін таңдау

Берілгені:

N=14320 бас – үйректер саны;

L_гһ=132 – көлденең транспортер ұзындығы;

Z=4 – тәулігіне жиналу саны;

V_г = 0,14 м/с көлденең транспортердің қозғалу жылдамдығы;

t_ш = 0,46 – қырыштар адымы;

Z_ц.к. = 0,5 – көң жинайтын шынжырлы транспортердің үйкеліс коэффициенті

F_ц.к.= 0,3 – бір өзеншенің жеткізгіштегі үйкеліс коэффициенті;

F_п.к.=0,96-көңнің еденге, қабырғаларға ажыздағы үйкеліс коэффициенті;

F_п.ж.=0,963- көңнің еденге, қабырғаға өзекшедегі үйкеліс коэффициенті;

Р_зак =154 – көңнің кедергісі әр қырышта қырғышымен қабырғасы арасындағы өзекше;

ml=8 кг – қырғыш тізбекті әр 1м түсетін салмағы.

Көңнің бүйір қырларына түсіретін қысымы салмағымыз жартысына тең деп аламыз. Бір жинағанда 1,05-толық айналым жасалады.

Көлденең транспортердің электрқозғалтқышын таңдау.

Көлденең транспортердың залына жиналу кезінде күш біркелкі түспейді. Жинау басталғанда кедергі моменті максималды, қозғалғанда қақ азайғандықтан жинаудың соңында кедергі бас жүріске тең.

Жеткізгіштің бос жүріс кезіндегі күшін көрейік:

Жеткізгіштің күшпен істегенде қосымша күшті анықтаймыз

(3.9)

мұндағы, m_н.Т – көңнің уыздағы салмағы, бір жиналғанда бас бір транспорторға тән үйрек саны; кг–бір үйректе болатын көн салмағы;

кг

Бүйір қырларына көңнің үйкелісі;

(3.10)

мұндағы, – 0,5۰9,81۰ – бүйір қабырғаларға көңнің қысымы.

Жеткізілетін күшпен істегендегі барлық максималды күші

(3.11)

Залдағы көң түскен сайын күш азаюға байланысты сызықтық заңы бойынша кедергі моменті өзгереді.

Қозғалтқыштың бойындағы кедергі моменті бос жүріс кезінде.

(3.12)

мұндағы, –берілген айналу жылдамдығының балдық бұрыш жылдамдығы.

– беромендегі ПӘК-і; – редуктор ПӘК-і; – ременді беріліс ПӘК-і.

Жеткізгіш максималды істегенде кедергі моменті.

(3.13)

Жеткізгіш жұмысын тізбек жылдамдығы 1,05 толық айналымы бір жинаудағы анықтаймыз.

Желдеткішке күш түсудің бір жиналымдағы диаграммасы 3.1 суретте көрсетілген. Технологияға сәйкес жеткізгіш тәулігіне төрт рет қосады ұзақтылықпен және

Қозғалтқыштың жұмыс режимі қысқа мерзімді айналмалы кернеуде жұмыс істейді.

Cурет 3.1 Іске қосу периодын ескерусіз көлденең транспортер қозғалтқышының диаграммасы

Қозғалтқыштың іске қосылуы үшін бірнеше айналым керек редуктордағы саңылауларды табу үшін және бөлімдердің керілуін қамтамасыз ету керек. Қозғалтқыш механикалық характеристиканың жұмыс бөлігіне көшу керек, және максималды күшпен жұмыс істеуі керек [6,7,8].

Сонымен, қозғалтқышты іске қосу бос жүрісте болады, іске қосылуы үшін арнайы шарттар керек жоқ. Алдын ала қозғағыш қуатын қысқа мерзімді күш түсуіне ыңғайлаймыз.

Эквивалентті моментті және көңді бір жинағандағы қуатты қозғағышты іске қосу шарттарынсыз анықтаймыз.

(3.14)

мұндағы,

Алдын ала 4А90L4СУ1 типті қозғалтқышты таңдаймыз ауылшаруашылығы үшін және тұрақты қызу уақыты Т_н=35мин.

Жылу қатты күш түсуін коэффициентін анықтаймыз:

Механикалық артық күш коэффициентін:

(3.15)

мұндағы – жылулық коэффициенті,

Қозғалтқыш қуаты

және режим уақытына қарай қозғалтқыш 4А80А4СУ1 типін ауылшаруашылық мақсаты үшін таңдаймыз.

Таңдалған қозғалтқыштың артық нүкте шығуын тексереміз.

Қозғалыстың максималды моментін

(3.16)

мұндағы,

мұндағы, – қозғалтқыштың номиналды жылдамдығы.

4А80А4СУ1 қозғалтқыш типі көлденең транспортердың жұмыс шартын қанағаттандыру керек.

4А71В4СУ1 маркалы көлбеу транспортердың қозғалтқышын таңдаймыз.

Жүргізіп – қорғау аппаратурасын таңдау.

Көлденең жеткізгіш қозғалтқышы реберсибті емес ПМЕ-122 магнитті іске қосқышты таңдаймыз, ТРН-10 типті жылу релесінің қорғанылған орындалуы бар, кернеу 380В. номиналды тогын және қозғалтқышын және ең үлкен қуаты 10кВт. Жылу ажыратқыштың номиналды тоғы

Сондықтан, қыздыру элементінің жылу релесін таңдаймыз. Көлбеу өткізгіштің қозғалтқышы және қозғалтқыш қуатының үлкен мәні 1,1 кВт, себебі, ;

Жылу релесінің қыздыру элементі .

Автоматты өндіргішті таңдаймыз.

Электрқозғалтқыштың жалпы жұмыс тоғы:

(3.17)

мұндағы, –көлденең және түспелі жеткізгіштің қозғалтқышқа байланысты экбибалентті тоғы.

(3.18)

(3.19)

мұндағы, және – ПӘК және көлденең, құламалы жеткізгіштің қозғалтқышының қуат коэффициенті.

аламыз.

(3.20)

мұндағы, – көлденең жеткізгіш қозғалтқышының жіберу тогы.

Мұндағы, көлденең жеткізгішті қысқа тұйықталу қозғалтқыш тогына қосқандағы тоқтын ең аз шамасы.

бойынша автоматты ажыратқышты қабылдаймыз ВА-16-25-1И, номиналды тоқпен

қозғалтқыштың іске қосу бойынша өтеді.

3.3 Күштік электр торабын жобалау

1. ПУЭ1-2-17 бойынша үйрек қорасындағы электр қозғалтқыштар электрмен қамтамасыз етудің сенімділігі дәрежесі бойынша тұтынушылардың 1 категориясына жатады.

2. Үйрек қорасының электрмен қамтамасыз етілуі ферманың кернеу линиясы 0,38 кВ. –ты трансформатор подстанциясында жүзеге асады.

3. Үйрек қорасының электр қозғалтқышының белгіленген электр күші қуатын былай анықтаймыз.

(3.21)

мұндағы, Py – белгіленген қуат, кВт

– і электр қабылдағышының номиналды қуаты кВт

4. Үйрек қорасының электр қозғалтқыштарының электр күшінің қуатын келесі қатынастан анықтаймыз:

(3.22)

Мұндағы, – электр қабылдағышының қуаты кВт;

– әр қабылдағыштың белгіленген қуаты бұл максималды күш тудыратын және мүмкін болатын түсетін күште 0,5 с, кВт үшін,

R₃– белсенді қуат бойынша электр қабылдағышқа күш түсу коэффициенті;

– электр қабылдағышының ПӘК-і;

– әр электр қабылдағышының m белгіленген қуаты бұлар

максмалды күшпен жұмыс істейді 0,5 с кВт;

t – әр электр қабылдағышының тоқтаусыз жұмысының ұзақтығы бұл

жарты сағаттық максималды қуат күші с(t<0.5c) кезінде

Барлық желдеткіштердің электр қабылдағыштарының максималды күш түсуіне ықпалын тигізеді R₃=0,6

Берілгендері:

1. А100L6П

2. А02-02-8/6/4УЗ

5. Электр қабылдағыштарды екі таратушы қондырғылардың арасына былай орналастырамыз

1.ЩС-1 Электр қабылдағыштар – 1,2,3,4,5,6,7,8,9,17,18;

2.ЩС-2 Электр қабылдағыштар – 10,11,12,13,14,15,16,19,20,21.

а) ЩС-1 және ЩС-2 электр қабылдағыштарының орнын белгіленген қуатты анықтаймыз

б) ЩС-1 және ЩС-2 –нің есептік күшін анықтаймыз

в) ЩС-1 және ЩС-2 –нің есептік тогын анықтаймыз

6. Күшті тізбекті орындау үшін АВРГ маркалы кабелді таңдаймыз, ол қысқыш темірлермен бекіген, ал АПВ сымы болат құбырлар ішімен жүргізілген.

7. Ажыратқыштар, қалқандар, магнитті іске қосқыштар еденнен 1,7 биіктікте орнатылады.

8. ЩС-1-ден қабылдатқышқа дейінгі тарамдар ұзындығын анықтайды.

8.1 №1,№2 электр қабылдағыштарына ұзындығы 16м топтық линия.

а) Электр қозғалтқышқа тарам – 8м

б) Перделі жылтуға – 6м

8.2 В4 топтық линия жүйесіне ұзындығы:

а) №3 электр қабылдағышына дейінгі –25м;

б) №3 электр қабылдағышынан №10 электр қабылдағышына дейін –60м

в) №10 электр қабылдағышынан №11 электр қабылдағышына дейін –10м

топтық линиядан электр қабылдағыштарға №3,10,11-3м ден.

8.3 Желдеткіш жүйеге В3 және В2 (электр қабылдағыштар №4,6,8) топтық линия ұзындығы:

а) №11 электр қабылдағышына дейін –20м;

б) №6 электр қабылдағышынан дейін –25м;

в) №8 электр қабылдағышынан дейін –25м;

Топтық линиядан №4,6,8 -ші электр қабылдағыштарға дейін 6м.

9. Бірінші топтың есептік сұлбасын құрайтын ЩС-1

Cурет 3.2 ЩС-1қалқанынан қоректенетін электр жабдықтары

9.1 Топтық желідегі жұмыс тоғын анықтаймыз:

9.2 Топтық желіні қорғау үшін А3100 сериясының автоматын келесі шартпен анықтаймыз:

мұндағы, – автоматты номиналды кернеуі және электр құрылғының кернеуі; – автоматтың және электр құрылғының номиналды тоғы; - автоматтың жылу ажыратқышының номиналды тоғы; және – электр қозғалтқыштың іске қосу тоғы мен электромагнитті ажыратқыштың тоғының шашырауын ескеретін сенімділік коэффициенті (АП-50, АЕ-2000 және А3700 автоматтары үшін ); – автоматтың өшетін шекті тоғы; – автомат орнатылған жердегі максималды тоқтың қысқа тұйықталуы.

Осы жағдайда жылу ажыратқыш АЕ2000 автоматын таңдаймыз.

9.3 Шекті қыздыру бойынша топтық желі сымдарының қимасын анықтаймыз.

Барлық маркалы өткізгіштер үшін ажыратқыш автоматтармен қорғалған жағдайда топқа кері қатынасты сипаттамасы болғанда

(3.23)

Мұндағы, – тоқта кері қатынасты сипатты болғанда іске қосылатын ажыратқыш тоғы,

9.4 Шекті кернеу жоғалтуда топтық желідегі сымдар қимасын анықтаймыз.

(3.24)

Мұндағы, Р – учаскедегі қуат, кВт;

е – учаске ұзындығы, м;

с – тізбектің кернеуге, фаза санына материалына байланысты сымның тұрақты коэффициенті с=46;

U_ком% – кернеуд34 шект3 жо5алуы U_ком% =2.5%

Стандартты жақын мына F=4мм² шешіледі сым қимасын F=6мм² деп аламыз, себебі F=4мм² шекті қыздыру үшін аз.

Топтық желіні орындау үшін АВРГ 1 кабелін аламыз электр қозғалтқыштың тарамы үшін АПВ3 болат турбадағы сымды заслонканы қыздыру үшін АВРГ кабелі 1

9.5 Желдеткіш тарту жүйесінің электр қозғалтқышын басқару үшін ПМЕ сериясының басқару кнопкасын таңдаймыз.

Магнитті іске қосқыштарды кернеу бойынша

ток бойынша ( ) қыздыру релесінің тогы ( ) бойынша таңдап электор қозғалтқыштың номиналды тогына жұмысының құрылысын сәйкестіреді.

Осы шарт бойынша ПМЕ-122 магнитті іске қосқышты мынадай шартты аламыз:

Реле құрылысының тоғын реттеу бұранда мен реттегіштік бұрау арқылы іске асады. Реттегіштің (минус) -5 бөлімі солға, +5 бөлімі оңға (плюс) шкаланың ноль белгісінен. Әр бөлігі жылу элементінің номиналды тоғының 5% сәйкес.

Реттегішті сол жақтағы үшінші бөлікке орналастырамыз.

Өндірісте басқару кнопкаларын орындалуымен, түрімен, формасымен, түсімен, итергіштерімен байланыс тізбектерінің санымен ерекшеленеді.

КУ-123-12М “Іске қосу” және “Тоқта” шрифті жазулы басқару кнопкасын таңдаймыз.

Сымдар қимасын есептеу және таңдау, басқа топтың желілерін іске қосу, қорғаныс аппаратурасының, тарамдарының есептері жоғарыда көрсетілгендей, қорытындылары есеп кестесінде көрсетілген.

9.6 Тарату құрылғысын таңдайық. Тарату құрылғысын кернеуі, түрі, қоршаған орта әсерімен қорғанылуы автоматтардың саны мен типі және топтың сақтандырғышына байланысты таңдалады. , автоматтар типі:

А3163 автоматтарымен ПР9232-309 тарату пунктін алайық.

кіріспе А3134 автоматы орнатылған.

10 ЩС-2 электр тұтынушылары үшін іске қосу қорғаныс аппаратурасын жоғарыда көретілгендей, қорытындысы кестеде көрсетілген.

11 14320 үйректі үйрек қорасының тоқ тізбегінің есептік кестесін жоғарыда есептік көрсеткіштерді қолданып жасаймыз.

12 Үйрек қорасының электр құралының тоқ күші өзгешелігін пайдалана отырып 3.1 кестесін тұрғызамыз.

Кесте 3.1

Электр қабылдағыштардың техникалық сипаттамасы

№	Типі	Ном. куат, кВт	Ном. Тоқ, А	Құрылғылар атауы.
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В8
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В7
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В6
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В5
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В4
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В3
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В2
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В1
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В9
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В10
3.1 кестенің жалғасы
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В11
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В12
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В13
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В14
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В15
	D100L6П	1,1	3,2	Вентжүйесі В16
	А02-62-8/6/4УЗ	4,6	12,6	Құйынды жүйе П1
	А02-62-8/6/4УЗ	4,6	12,6	Құйынды жүйе П2
	А02-62-8/6/4УЗ	3,0	55,5	Жылжымалы компрессор ПСК-35
	А02-62-8/6/4УЗ	0,6+0,6	3,2	Торды құбырлар ЭБ5
	А02-62-8/6/4УЗ	0,6+0,6	3,2	Торды құбырлар ЭБ5

3.4 Электрлік жүктемелерді есептеу және коректену көзін таңдау

Трансформатор подстанциясын таңдау және сыртқы электр тізбектер есебі.

Ауылшаруашылық электрэнергиясында статикалық әдістер қолдану кең таралған, бұл тоқ күші мөлшерін анықтағанда қолайлы. Көпжылдық зерттеулер негізінде мүмкін болатын негізгі сипаттамалар анықталған, солардың көмегімен желілердің электр күшін есептейді, подстанцияларда тұтынушы санының кез-келген мөлшерін жоғарғыдағы әдіспен анықтайды. Сол мақсатпен математикалық қосындылардан күтілетін теорема және дисперсия пайдаланылады.

Активті және реактивті, күндізгі және кешкі учаскедегі 0,38...110кВ линияларындағы есепті күш, соларға сәйкес подстанциялар линияларындағы 0,38...110кВ тізбектердің жобасын қарастырғанда, 10кВ аудандық электр тізбектердің сұлбаларын дамыту (АЭС), 35...110 кВ тізбектердің болашақта даму сұлбаларын қарастырғанда мына формула анықтайды:

(3.25)

(3.26)

мұнда, P_i және Q_i – күндізгі және кешкі күштердің тұтынушы кірісіндегі орта мәні (математикалық мәні) I – желі учаскесінде, і – желілер подстанциясында, кВт, кВАР;

, – сәйкес күштің орта квадратының ауытқуы кВт, кВАР;

– есептің сенімділік коэффициенті (қамтамасыз ету) 0,975 мүмкіндігінде

Электр күштердін бұл әдіспен есептеу үшін, ферманың тұтынушыларының мүмкін сипаттарын анықтаймыз.

Сурет 3.3 «Мамет» шаруа қожалығының үйрек қорасының бас жоспары

Электр жүктемесін санау үшін біздің факультетте қарастырылған, жарияланған бағдарламаны қолданамыз.

Жүктеме ортасын анықтау микрокалькулятор МК-56 3.3 кестесінде көрсетілген, жұмыс нұсқауы бағдарламасымен 3.4 кестесі көмегімен іске асады.

Кесте 3.3

Жүктеме ортасын анықтау бағдарламасы (Г, ПРГ)

адрес	бұйрық	код	адрес	бұйрық	код
	Cx			+
	П1 (х→П1)			П2 (х→П2)
	П2 (х→П2)			ИПО (П→Х0)
	П3 (х→П3)
	С/П			–
	ИП3 (П→Х3)			FL0
	ИПa (П→Хa)	6-
	+			ИР1 (П→Х1)
	П3 (х→П3)			ИП3 (П→Х3)
	ИПa (П→Хa)	6-		– – – –
	ИПb (П→Хb)	6L		ИР1 (Х→П1)
	*			ИП2 (П→Х2)
	ИП1 (П→Х1)			ИП3 (П→Х3)
	+			– – – –
	П1 (Х→П1)			П1 (Х→П2)
	ИПa (П→Хa)	6-		ИП1 (П→Х1)
	ИПс (П→Хс)	6c		С/П
	*			БП
	ИП2 (П→Х2)

Формула есебі:

Кесте 3.4

Бағдарламамен жұмыс істеу нұсқауы (F, АВТ)

№	Мазмұны	Манды теру	Бұйрықты орындау	Қорытынды
1.	Бағдарламаны енгізу
2.	Қосындыларды тазарту		В/0, С/П
3.	(П) күш түсу сандарын енгізу		В/0,п, (10)
4.	П номерлі күш түсу мәнін және координатасын енгізу.	РП	Пa (Х→Пa), Хп Пb (Х→Пb), Уп Пс (Х→Пс), Сп	П-1
3.4 кестенің жалғасы
5.	П-1 номерлі күш түсу мәнін және координатасын енгізу.	РП-1	Пa (Х→Пa), Хп-1 Пb (Х→Пb), Уп-1 Пс (Х→Пс), С/П	П-2
6.	1 номерлі мағыналы енгізілгеннен кейін бағдарламаны іске қосу.	Р1	Пa, Х1 Пb, У1 Пс, С/П	Х
7.	Индикатордағы мәні ИП1 (П→Х1)=Х; ИП2 (П→Х2)=У; ИП3 (П→Х3)∑Рi

Жүктеме ортасын Х және У осі бойынша координатасын анықтаймыз (ферма жобасы бойынша)

Жүктеме мәні мен координаталары 3.5 кестесіне енгізіледі.

Кесте 3.5

Жүктеме және координаталар

№	Құрылыс аты	Рм.в. Авт	Xi, м	Уі, м
	Инкубатор
	Үйрек қорасы 1
	Үйрек қорасы 2
	Үйрек қорасы 3
	Тұқымдық үйректер қорасы
	Тұқымдық үйректер қорасы
	Жем үгіткіш	-
	Пеш бөлмесі
	Қызметкерлер бөлмесі
	Балапандар қорасы

Есеп қорытындысы:

Жұмысшы бөлмесі қасындағы бос алаңға трансформатор подстанциясын орналастырамыз.

Электр күші түсуін мына формула есептейді:

(3.27)

(3.28)

Электр күші түсуін МК-56 микрокалькуляторы көмегімен есеп бағдарламасы жүргізіліп, кестеде көрсетілген бағдарламамен жұмыс істеу нұсқауы 3.6-кестеде бейнеленген [8,9].

Кесте 3.6

Электр жүктемесін есептеу бағдарламасы (F, ПРГ)

адрес	бұйрық	код	адрес	бұйрық	код
	Cx	0Г		ИПО (П→Х0)
	ПО (х→ПО)			+
	П1			ПО (П→Х0)
	П4			КИП4 (КП→Х4)	Г4
	С/П			ИПВ (П→ХВ)	6L
	Пb (Х→Хb)	4L		ИПИ (П→Х4)
	= =			БП
	Fx2
	ИП1 (П→Х1)			ИП1 (П→Х1)
	+
	П1 (Х→П1)			ИРО (Х→П0)
	Па (Х→П1)	4-		+
	= =			С/П

Реті:

Кесте 3.7

Бағдарламамен жұмыс істеу нұсқауы

№	Мазмұны	Мәнді теру	Бұйрықты орындау	Қорытынды
1.	Бағдарламаны іске қосу
2.	Қосындыларды тазарту		В/0, С/П
3.7 кестенің жалғасы
3.	Келесі жұптық берілген мәнін ендіру		В↑ С/П
4.	Берілген мән болмағанда, біткенде, жоқ ПӘК
5.	Есептеу Р.	БП,21,С/П, РВ.рет.х

Электр жүктемесін есептеуге керекті мағұылматтар 3.7 кестесінде көрсетілген [10,11,12].

Кесте 3.8

Электр күші түсуін есептеуге керекті мәндер

№	Тұтынушылар	Рів. кВт	кВт		кВАр
	Инкубатор			-	-
	Үйрек қорасы 1
	Үйрек қорасы 2
	Үйрек қорасы 3
	Тұқымдық үйректер қорасы
	Тұқымдық үйректер қорасы
	Жем үгіткіш	-	-	-	-
	Пеш бөлмесі
	Қызметкерлер бөлмесі			-	-
	Балапандар қорасы

Есептеулер қорытындысы:

Толық қуат:

Қорек көзі бойынша инкубатор мен үйрек қорасы бірінші категориялы тұтынушылар қатарына кіретінін ескеріп, екі комплексті КТПН-160-10/04 әрқайсысы толық қуаты болатын типті трансформатор подстанциясын таңдаймыз.

Ферма ішіндегі сымдар қимасын 0,38 кВ сыртқы тізбегінің экономикалық интервалындағы сымдар қимасын таңдап аламыз, электр тізбегі учаскелерінде кернеу жоғалуын анықтаймыз [12,13,14].

Кесте 3.9

Сымдар қимасы мен маркасы және кернеу шығыны