Тақырып. Сабақтың тақырыбы: Экономикалық институттар: меншік және кәсіпкерлік
Үй тапсырмасы
Келесі сұрақтарға жауап беріңіз
1. Меншік пен меншік қатынастарының мәні неде?
2. Меншіктің экономикалық және құқықтық мазмұны қандай?
3. Меншік объектілеріне не жатады?
4. Меншікті иемденудің типтері мен нысандары қандай?
5. Жеке меншіктің артықшылықтары мен кемшіліктері қандай?
6. Мемлекеттік меншіктің қандай түрлері бар?
7. Мемлекетсіздендіру мен жекешелендірудің мақсаттары қандай?
8. Қазақстандағы жекешелендірудің нәтижелері мен салдары туралы не білесіз?
9. Кәсіпкерліктің мәні мен атқаратын қызметтері қандай?
10. Қазақстанда кәсіпкерліктің дамуы қандай кезеңдердсн тұрады?
Тест тапсырмалары
Нұсқа 1
1. Экономикалық жүйедегі ең басты қатынастардың бірі:
A) нарықтық қатынастар;
B) саяси қатынастар;
C) меншік қатынастары;
D) ұйымдастыру қатынастары;
E) әлеуметтік қатынастар.
Меншіктің анықтамасы қандай?
A) қоғамның барлық материалдық игіліктерінің жиынтығы;
B) рухани игіліктерді пайдаланумен байланысты қатынастар;
C) өндіріс жағдайлары мен нәтижелеріне байланысты қатынастар;
D) адамдар мен кез-келген зат арасындағы құкықтық қатынастар;
E) материалдық игіліктерді тұтынумен байланысты қатынастар.
3. Меншіктің ерекшеліктері:
A) меншік нысандарының өзгергіштігі мен көптүрлілігі;
B) меншік нысандарының қайшылығы мен күрделілігі;
C) меншікті иемдену мен пайдаланудың тұтастылығы;
D) тиімділікті анықтауы және ресурстарды әділетті бөлуі;
E) табыс әкелуі және міндеттемелерді бекітуі.
Меншіктің қандай нысандары бар?
A) жеке, аралас;
B) қоғамдық, дербес;
C) мемлекеттік, жеке;
D) ұжымдық, жеке;
E) мемлекеттік, акционерлік;
Жеке меншіктің қайшылығы неде?
A) жеке мүдделік қоғам мүддесіне қарсы әрекет етуі;
B) қоғам мүддесінің жеке мүдделерге қарағанда ескерусіз қалуы;
C) жеке мүдделер арасындағы бәсекенің күшеюі;
D) меншік кұқықтарын сақтау қиындықтарының болуы;
E) жалдамалы еңбек етушілердің мүдделеріне қайшы болуы.
6. Төмендегілердің қайсысы кәсіпкерліктің ең маңызды мақсаты болып табылады:
A) пайда табу;
B) сату көлемін ұлғайту;
C) өнім сапасын жақсарту;
Д) қызметкерлердің жалақысын көбейту;
Е) өткізу рыногын ұлғайту.
7. Кәсіпорын жарнамасы қай кезеңге тән:
A) қызмет ету кезеңінің басында;
B) кәсіпорынды құрылымдық қайта құру кезінде;
C) кәсіпорынды үлғайту сатысында;
Д) жоғарыда аталған кезеңдердің барлығында;
Е) дұрыс жауабы жоқ.
8. Кәсіпкерлік- бұл:
A) табыс табу мақсатында негізгі өндіріс факторларын бірікті-ру, өндірісті белсенді түрде ұйымдастыру;
B) меншіктен ажырату мүмкін емес қызмет;
C) болжамға келмейтін іс-әрекет;
Д) кез-келген экономикалық іс-әрекет;
Е) сүраныс пен үсынысқа байланысты қызмет түрі.
9. Келтірілген кәсіпорын үлгілерінің қайсысы экономиканың қоғамдық саласына жатады:
A) мемлекеттік кәсіпорын;
B) кооператив;
C) жеке акционерлік кәсіпорын;
D) Д) жеке меншік қожалық;
Е) жауапкершілігі шектеулі серіктстік.
10. Кәсіпкерлік фирманы экономикалық субъект ретінде сипаттайтын негізгі белгі:
A) меншік нысаны;
B) қызмет ету еркіндігі;
C) мүліктік жауапкершілігі;
Д) фирманың көлемі;
Е) жоғарыдағы белгілердің барлығы.
Нұсқа 2
Жеке иемденудің қанша түрі бар?
A) екі;
B) үш;
C) төрт;
D) бір;
E) бес.
Р меншіктің қандай түрлері заңмен қорғалады?
A) жеке;
B) мемлекттік;
C) акционерлік;
D) муниципалды;
E) барлық меншік түрі.
Жымдық меншік дегеніміз не?
A) жеке меншіктің мемлекет меншігіне өтуі;
B) еңбек ұжымының өндіріс факторлары мен нәтижелерін ортақтасып иемденуі;
C) мемлекет меншігінің жеке меншікке айналуы;
D) меншікті жеке адамның басқаруы, билік етуі;
E) өндіріс нәтижелеріне тендей құқық беретін меншік.
4. Әкономикалық еркіндігі жақсы дамыған меншік түрі:
A) мемлекеттік;
B) акционерлік;
C) ұжымдық;
D) индивидуалды (дербес бір адамның меншігі);
E) біріккен.
Ртүрлі меншік нысандарының қажеттігі немен түсіндіріледі?
A) олардың барлығы тиімді;
B) нарықты тауарлармен толықтыруға мүмкіндік береді;
C) оларды өзара алмастыру мүмкін емес;
D) дамыған елдердің тәжірибесінен өткен;
E) олар өзара бір-біріне тәуелді.
6. Қазіргі экономикалық жүйедегі ең тиімді меншік:
A) жеке;
B) мемлекеттік;
C) ұжымдық;
D) акционерлік;
E) аралас;