Алғы сөз
Бекітемін
Бірінші проректор
Исагұлов А.З.
Ж.
ОҚЫТУШЫ ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ММА 5303 «Микро-макроэкономикалық талдау» пәні бойынша
6М050600 «Экономика» мамандығының магистранттары үшін
Экономика және менеджмент факультеті
Кәсіпорын менеджменті кафедрасы
Алғы сөз
Студентке арналған пән бойынша оқыту бағдарламасы (syllabus) әзірленеді: кәсіпорын менеджменті кафедрасының доценті Шувалова Галина Антоновна.
«Кәсіпорын менеджменті» кафедрасының мәжілісінде талқыланады
«___»____________ 2010 ж. №______ хаттама
Кафедра меңгерушісі _______________«___»___________20100 ж,
«Экономика және менеджмент» факультетінің әдістемелік бюросымен мақұдданады
«___»_____________ 2010 ж. № _______ хатгама
Төраға_____________ «___» ____________ 2010 ж,
«Кәсіпорын экономикасы» кафедрасымен келісіліді
«____»______________20___ ж. №______ хаттама
Кафедра меңгерушісі___________ «___» ___________20__ ж.
1.1 Оқытушы туралы мәліметтер және байланыс ақпарат
Шувалова Галина Антоновна, э.ғ.к., KM кафедрасының доценті Кәсіпорын менеджменті кафедрасы ҚарМТУ 4 корпусында (Б.Бульвары, 56) орналасқан, 224 ауд., байланыс телефоны 8-7212-56-59-39 (2036).
1 2 Пәннің еңбек сыйымдылығы
|
1.3Пәннің сипаттамасы
«Микро- макроэкономикалық талдау» - пәні экономикалық жүйенің толығымен қызмет ету заңдылықтарын зерттейді. Қазіргі үлттық экономиканың маңызды мәселелерін оқытады. Бүл гіэн экономистердің барлық мамандықтарын дайындау кезіндегі маңызды болып табылатын Пәндердің бірі.
1.4Пәннің мақсаты
«Микро- макроэкономикалық талдау» пәнін оқыту мақсаты болапіақ ғылыми, педагогикалық және шаруашылық қыіметіегі экономика лық ойлауды және экономикалық білім дамыту.
1.5Пәннің міндеті
Пәннің міндеттері мынадай:
1. Микро-макроэкономикалық талдаудың негізгі күратдарын игеру
2. Нақты экономикалық жағдайды есепке ала отырып, микро- макроэкономикалық саясат жасай білу;
3. Негізгі экономикалық моделдерді негізге ала отырып микро- макроэкономикалық жағдайды бағалауын жүргізу;
Берілген пәнді оқу нәтижесінде магистранттар міндетті: Үлттық шаруашылықтың дамуының механизмі және ми ро- макроэкономикалық талдау принциптері туралы білуге;
Микро-макроэкономиканың қазіргі заманғы оқыту орындарын және экономикалық саясаттың бағыттарын білуі керек. Микро- макроэкономикалық көрсеткіштерді проблемалаорды, басқа мемлекетпен салыстырғандағы Қазақстан Республикасының мақсаты мен саясатын білуге тиісті.
Микро-макроэкономикалык жағдайларды перидтық баспалардағы статистикалық ақпараттар және лсиномикалық мэлімеітер негізінде талдау жасауды және оның негізінде талдау жүргізудің принциптерін жасау және түзетулер енгізе білуі керек, яғни, үлттық шаруашылық субъектілердің
экономикалық саясатты (жеке адамның, фирманың аимақтың және мемлекеттің администрацияның).
Микро-макроэкономикалық көрсеткіштердің талдауы және Экономикалық жаңалықтар бойынша практикалық дағдырларды меңгеруі тиіс.
1.6 Айрықша деректемелер
Берілген Пәнді зерделеу үшін келесі пәндерді (бөлімдерді (іақырьііігарды) көрсету арқылы) меңгеру қажет:
Пән | Бөлімдердің (тақырыптардың) атауы |
1. Экономикалық теория | 1.1. Экономикалық теория пәні және әдістері. Қоғамның дамуындағы экономикалық теорияның ролі және орны. |
1.2. Қоғамдық өндіріс негіздері | |
1.3. Меншік қатынасы және олардың экономикадағы ролі. | |
1.4. Қоғамдық шаруашылық түрлері. | |
1.5. Сұраныс және ұсыныс теорияларыныь, негіздері. | |
1.6. Жеке ұдайы өндіріс теория негіздері | |
1.7. Кәсіпорын капиталының (қорының) айналымы және ауыспалы айнымалы. | |
1.8. Кәсіпорын (фирманың) шығындары мен кірістері. | |
1.9. Өндіріс факторының нарығы және кіріс факторының қалыптасыуы. | |
1.10. Ұлттық экономика жүйе ретінде. | |
1.11. Макроэкономикалық тепе-теңдік. | |
1.12. Экономикалық даму кезеңдері макроэкономика заңдылығы ретінде. | |
1.13. Жұмыссыздық және инфляция Экономикалық тұрақсыздық пайда болуы | |
1.14. Экономикалық саясаттың неғізғі бағыттары. | |
1.15. Экономикалық осу. | |
2. Микроэкономика. | 2.1. Қазіргі заманғы микроэкономика және әдістемесі. |
2,2, Сұраныс және ұсыныс талдауының негіздері. |
2.3. Сұраныс және ұсыныстың икемділік теориясы. | |
2.4. Түтынушылық таңцау теориясы. | |
2.5. Өндіріс теориясы. | |
2.6. Өндіріс шығындары. | |
2.7. Нақты бәсекелестік жағдайындағы ұсыныс. | |
2.8. Монополия. | |
2.9. Монополиялық бәсекелестік. | |
2.10. Олигополия. | |
2.11. Өндіріс факторларының нарыгы. | |
3. Экономикалъщ оқыту тарихы. | 3.1. Капиталистік дәуірге дейінгі қогамдық танымдагы шаруашылық әлемі |
3.2. Классикалық саяси экономия. | |
3.3. Тарихи және элеуметтік мектеп. | |
3.4. Маржиналистикалық революция. | |
3.5. Классикалық емес бағыттың қалыптасуы. | |
3.6. Кейнсиандық ээне қазіргі замангы макроэкономиканың қалыптасуы. | |
3.7 Класскалық теория: қазіргі замангы | |
3.8 Қазіргі экономикалық ойлаудың альтернативтік агымы. |
1.7. Тұрақты деректемелер
«Микро-макроэкономикалық талдау» пәнін оқу кезінде алынған білім келесі пәндерді оқығанда қолданылады:
1. Әлемдік экономиканы жаһандануы
2. Әлемдік шаруашылық
3. Шығындарды басқару
4. Инвестицияның экономикалық багалауы
5. Халықаралық маркетинг
6. Аймақтық эконимикалық саясат
7. Табиғат пайдаланудың экономикалық механизмі
8. Табиғи ресурстарды бағалау
1.8 Пәннің тақырыптық жоспары
1.8.1 Сабақтардың түрлері бойынша пәннің мазмұны және олардың еңбек
сыиымдылығы
Бөлімінің (тақырыптың) атауы | Сабақтардың түрлері бойынша еңбек сыйымдылығы, сағ. | |||
лекция лар | практ. сабақ | зертхана ЛЬІҚ | ОСӨЖ | сөж |
Тақырып 1. Қазіргі замангы микромакроэкономика және оынң эдістемес | — | ||||
Тақырып 2. Сұраныс және ұсыныс икемділік теориясы | — | ||||
Тақырын 3. Тұтынушылық таңдау теориясы | — | ||||
Тақырып 4. Өндіріс теориясы. Өндіріс шыгындары | — | ||||
Тақырып 5. Нақты бэсекелестік жагдайындагы ұсыныс. Монополия | — | ||||
Тақырып 6. Монополистік бәсекелестік. Олигополия | — | ||||
Тақырып 7. Өндіріс факторларының нарығы | — | ||||
Тақырып 8. Макроэкономикалық өлшем бірліктер | _ | ||||
Тақырып 9. Макроэкономикалық тұрақсыздық: экономикалық кезеңдер, жұмыссыздық, инфляция. | _ | ||||
Тақырып 10. Үлттық табыс: өндіріс, бөлу, тұтыну | — | ||||
Тақырып 11. Жиықтық сұраныс және ұсыныс. Модель AD-AS. | |||||
Тақырып 12. Тауарлық және ақша нарығындағы макроэкономикалық тепе-теңдік. Модель «IS-LM» | > | ||||
Тақырыгт 13. Ашық экономика | _ | ||||
Тақырып 14. Экономикалық осу | — | ||||
БАРЛЫҒЫ: | — |
1.9 Негізгі әдебиеттер тізімі
1. Кулекеев. Ж.А., Султанбекова Г.К. Микроэкономика, Алматы. Казстатинформ, 2001г.
2. Пиндайк Р.С , Рубивфельд Д.Л. Микроэкономика. Перевод с англ. М.: Дело, 2001г.
3 Нуреев P.M. Курс микроэкономики. Учебник. М., 2003г.
4. Экономическая теория. Вводный курс. Микроэкономика. Учебник Под ред. И.Е. Рудаковой М., Инфра - М, 2008г.
5. Чеканский А,Н., Фролова НЛ,? Микроэкономика. Промежуточный уровень. Учебник. М.9 Инфра - М5 2008г.
6. Макроэкономика. Учебник. Под ред. А.А. Абишева и К.А. Хубиева. Алматы, «Экономика», 2007г.
7. Туманова Е.А., Шагас Н.А. Макроэкономика. Элементы продвинутого подхода. Учебник. М., 2004г.
8. Туманова Е.А., Шагас Н А Макроэкономика - 2 Учебник М.,
2006г.
9. Мэнкью Н.Г. Принципы макроэкономики. Перевод с англ. СПб.,
2003г.
1 О.Агапова Т.А., Серёгина С.Ф. Макроэкономика. Учебник. М.: «ДиС»,
2007г.
1.10Қосымша әдебиеттер тізімі
11.«Микро - и макроэкономика: практический подход», учебн., под ред. Грязновой А.Г., М., 2004г.
12. «Микро - и макроэкономика: практический подход», учебн под ред. Плотницкого М.И. Минск., 2004г.
13. Базылев Н И. и др. «Микроэкономика» учеб. пособие, на диске М.,
2004 г
14.Робинсон Дж. «Экономическая теория несовершенной конкуренции» Перевод с англ., М., 1986г.
15.«Микро - и макроэкономика: практикум», учебн., под ред Ю А Огибина, изд. 3 - ое 1998г.
16. Ивашковский С.Н. «Экономика: микро - и макроанализ» учеб пособие, М., Дело, 1999г.
17. Маленво Э. «Лекции по микроэкономическому анализу» пер. с фр М., 1985г.
18. Мамыров Н.К. и др. «Микроэкономика» Учебное пособие, Алматы «Экономика», 1997г.
19. Хайман Д.Н. «Современная микроэкономика \нализ и практика» пер. с англ. М., 1992г.
20 Шумпетер Й «Теория экономического развития», пер. с нем. М.,
1982г.
21. Тарануха Ю.В., Земляков Д.М. Микроэкономика: Учебник/ Под ибшей ред. д.э.н., проф. А.В Сидоровича; МГУ им. М.В. Ломоносова. М.: Изд во «Дело и Сервис». 2002. - 304с.
22. Мэнкью Н.Г. Макроэкономика. М.: Изд-во МГУ, 1994.
23. Дорнбуш Р., Фишер С. Макроэкономика М.: Изд-во МГУ, 1997.
24. Шувалова Г.А., Колесникова Л.И. Методические указания по выполнению контрольных работ по дисциплине Макроэкономика Караганда, 2006.
25. Селищев А.С. Макроэкономика. - СПб.: Изд-во «Питер», 2000.- 448
с.
26. Макроэкономика: Учебное пособие / Г.А. Шувалова, Колесникова Л.И., Кошебаева ПК Караганда: Изд-во КарГТУ,2005.-146с.
27. Леонтьев В.В. Экономическое эссе. Теории, исследования факты и политика. Пер. с англ.. М., Политиздат, 1990.
28. Мамыров Н К , Тлеужанова М.А. Макроэкономика, Экономика
2003.
29. Киселева Е.А. Макроэкономика. Конспект лекций: Учебное пособие/Е.А. Киселева.-М.:»ЭКСМО», 2006.-352 с.
30. Ивашковский С.Н. Макроэкономика: Учебник.-3-е изд., испр.-М.: Дело, 2004.-472 с.
31. Макроэкономика. Теория и российская практика: учебник.-3-е изд.,/под ред. Проф А.Г. Грязновой и проф. Н.Н. Думной -М.: КНОРУС, 2006.-688 с.
32. Кошебаева Г.К. Микроэкономика Караганда, КарГТУ. - 2007 – 100 с.
Макконнелл К., Брю С. Экономикс: Принципы, проблемы и политика. В 2т.: Пер. с англ. 11-го изд. Т.1.М.: Республика, 1992.
1.11 Магистранттардың білімін бағалау белгілері
Пән бойынша емтихан багасы аралық бақылау (60% дейін) және қорытынды аттестаттау (емтихан) (40% дейін) бойынша үлгерімнің ең жогары көрсеткіштерінің сомасы ретінде анықталады және кестеге сәйкес 100% дейін мәнді құрайды.
Әріптік баға бойынша багалау | Сандық бағалау эквиваленттері | Меңгерілі ен білімдердің проценттік мәні | Дәстүрлі жү іе бойынша бағалау |
А А- | 4,0 3,67 | 95-100 90-94 | Өте жақсы |
В+ в в- | 3,33 3,0 2,67 | 85-89 80-84 75-79 | Жақсы |
с+ с с- D+ D | 2,33 2,0 1,67 1,33 1,0 | 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 | Қанағаттанарлық |
Ғ | 0 0 | 30-49 | Қанағаттанарлықсыз |
Аралық бақылау оқытудың 7-шіД4-ші апталарында жүргізіледі және Бақылаудың келесі түрлерінен шыға отырып, ұйымдастырылады:
Бақылау түрі | %-тік мәні | Оқытудың академиялық кезеңі, апта | Барлығы,% | ||||||||||||||
Қагысу | ,4 | ,0 | |||||||||||||||
Аралық бақылау | ,5 | ||||||||||||||||
Модуль | |||||||||||||||||
сөж | |||||||||||||||||
Емтихан | |||||||||||||||||
Барлығы (аттестац О | |||||||||||||||||
ығы |
1.12Саясат және рәсімдер
«Статистика» пәнін оқу кезінде келесі ережелерді сақтауды өтінеміз:
1. Сабаққа кешікпей келуді..
2. Сабақты орынды себепсіз босатпау, ауырған жағдайда - анықтаманы, басқа жағдайларда түсіндірме хатты үсынуды сүраймын.
3. Магистранттың міндетіне барлық сабақтарға қатысу кіреді.
4. Оқу процесіне күнтізбелік жоспарына сәйкес бақылаудың барлық түрлерін тапсыру..
5. Жіберілген практикалық және зертханалы^ шбақтар оқытушы белгілеген уақытта қайта тапсыру.
6 Ғурстастармен және оқытушылармен шыдамды, ашық, қалтқысыз және тілектес болу.
1.13Учебно-методическая обеспеченность дисциплины
Автордың аты-жоні | Оқу әдістемелік әдебиеттің атауы | Баспа, басылып шығатын күні | Даналар саны | |
кітапханада | кафедрада | |||
Негізгі әдебиеттер | ||||
Кулекеев. Ж.А., Султанбекова Г.К. | Микроэкономика. | Алматы. Казстатинформ 2001г. | - | |
Пиндайк Р.С., Рубинфельд Д.л. | Микроэкономика. Перевод с англ. | М.: Дело 2001 г. | - |
Нуреев P.M. | Курс микроэкономики. Учебник. | М., 2003г. | - | |
Под ред. И.Е. Рудаковой | Экономи ческая теория. Вводный курс. Микроэкономика. Учебник. | - | ||
Чекан сжий А.Н., Фролова H.JI. | Микроэкономика. Промежуточный уровень. Учебник. | М Инфра М, | - | |
Под ред. А.А. Абишева и К.А. Хубиева. | Макроэкономика. Учебник. | Алматы, «Экономика», 2007г | _ | |
Туманова Е.А., Шагас Н.А. | Макроэкономика. Элементы продвинутого подхода. Учебник. | М, 2004г | - | |
Туманова Е.А., Шагас Н.А. | Макроэкономика - 2.. Учебник. | М., 2006г | - | |
MjHKbio Н.Г. | Принципы макроэкономики. 2-е изд. | СПб: Питер, 2003.-576с. 200' | - | |
Агапова Т.А., Серегина С Ф | Макроэкономика: Учебник | М.: МГУ. Издательство «Дело и сервис», 2000. - 416 е., 2007. | - | |
Қосымша әдебиеттер | ||||
Грязновой А Г | «Микро - и макроэкономика: практический подход», учебн. | М., 2004г. | - | - |
Под ред. Плотницкого М.И. | «Микро - и макроэкономика: практический подход», учебн. | Минск, 2004г. | - | |
Базылев Н.И. и др. | «Микроэкономика » учеб. пособие, на диске | М , 2004 г. | - | |
Робинсон Дж. | «Экономическая теория несовершенной конкуренции» Перевод с англ | МЛ 986г. | - | - |
Под ред. Ю.А. Огибина | Микро - и макроэконо миксі практикум | СПб, 1994г. | - | |
Ивашковский С.Н. | «Экономика: микро - и макроанализ» учеб. пособие | М., Дело I Q99r. | - | |
Маленво Э. | «Лекции по микроэкономичес кому анализу» пер. с фр. | М., 19S | - | |
Мамыров Н.К. и др. | «Микроэкономика »Учебное пособие | 1997г. | - | |
Хаиман Д.Н. | «Современная микроэкономика Анализ и практика» пер. с англ. | М 1992i. | ||
Шумпетер И | «Теория экономического развития», пер с нем. | М., 1982г. | - | |
Тарануха юв. Земляков Д.м. | Микроэкономика: Учебник/ Под общей ред. д.э.н., проф. А.В. Сидоровича; МГУ им. М.В. Ломоносова. | М.: Изд во «Дело и Сервис». 2002 - 304с. | - | |
Мэнкью Н.Г. | Макроэкономика | М.: изд-во МГУ, 1994. | - | |
Дорнбуш Р., Фишер С. | Макроэкономика. | М.: Изд-во МГУ, 1997.-783 с. | - | |
Шувалова Г.А.. КолеиковаЛ.И. | Методические указания по выполнению контрольных работ по дисциплине Макроэкономика. | Караганда: КарГТУ, 2003 i. 200^ - 20 с. | - | |
Селищев А,С, | Макроэкономика- | СПб,: Изд-во «Питер», 2000.- 448 с. 2005.-459 с. | - | |
Г.А. Шувалова, Колесникова Л.И., Кошебаева Г.К. | Макроэкономика: Учебное пособие | Караганда: Изд-во КарГТУ, 2005 Л 46с, |
Леонтьев В.В. | Экономическое эссе. Теории, исследования, факты и политика. Пер, с англ. | М: Политиздат, | - | |
Мамыров Н.К., Тлеужанова М.А. | Макроэкономика | Экономика 2003. | - | |
Киселева Е.А. | Макроэкономика. Конспект лекций: Учебное пособие/Е.А. Киселева. | М.: «ЭКСМО», 2006 352 с. 2005 -352 с. | 12 10 | - |
Ивашковский С.Н. | Макроэкономика: Учебник.-3-е изд., исгір. | М.: Дело, 2004.- 472 с. | - | |
под ред проф А.Г. Грязновой и проф. Н.Н. Думной. | Макроэкономика. Теория и российская практика: учебник.-3-е изд. | М.: КНОРУС, 2006.-688 с. | - | |
Кошебаева Г.К. | Микроэкономика | Караганда, KapFTV. - 2007 -100 с. | - | |
Макконелл | Экономика: Принципы, проблемы и политика. В 2т.: Пер. с англ. 11 -го изд. Т. 1. | М.: Республика, 1992. | - |
Интернет - материалдары
http://wwwMicroeconom (оқулықтар және т.б..)
http://www.eviews.com (Eviews бағдарламасы, жаттығулар) http://www.ek-lit.agava.ru (библиотека және т.б.)
2 Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
Бақылау түрі | :ырманың мақсаты және мазмұны | ¥ сыны латы н эдебиет | Орындалу ұзақтылығы | Бақылау түрі | Тапсыру мерзімі |
Пр.сабақ №1 | Кез кедген экономикагіық жүйе шешуге тиісті үш негізгі проблеманы қалыитастыру және оларды шешу | 1. [2] 1 бөл. 2. [19] 1 бол. 3. [15] Тақырып 1, Тақырыгі 2 4. [3] 1,2 бол. 5. [21] 1 бол. | 1 агіта | агымдагы | 1 апта |
механизмді корсету | |||||
мөж бойынша есеп (тақырыпi) | Гақырып бойынша Зілімді тереңдету: Қазіргі заманғы микро- макроэкономика және әдістемесі | 1. [2] 1 бол. 2. [19] 1 бол. 3. [15] Тақырып 1, Тақырып 2 4. [3] 1,2бөл. 5. [21] 1 бол. | 1 an 1 а | ағымдағы | 1 апта |
Пр. сабақ №2 | Тақырып бойынша талдау жасау | 1. [2] 2 бол. 2. [19] 2, 5 бол. 3. [3] 3 бол. 4. [15] Тақырып 4,5 5. [9] Бөлім 2,3 | 1 апта | ағымдағы | |
мөж бойынша есеп (тақырыи 2) | Гақырып бойынша Зілімді тереңдету: Ұсыныс және :ұраныс геориясының икемділігі | L [2] 2 бел. 2. [19] 2, 5 бол. 3. [3] 3 бол. 4. [15] Тақырыи 4?5 5. [9] Бөлім 2,3 | 1 апта | ағымдаіы | 2 аггга |
Пр сабақ | Тұтынушы талғамына сандық (кардиналистік), және реттік (ординалистік) тақалымдардың ерекшеліктерін бекіту | L [2] 3,4 бел. 2. [19] 3,4 бол. 3. [21] 3 бол. 4. [3] 4 бөл. 5. [15] Тақырып 6 | 1 апта | ағымдағы | 3 агіта |
мөж бойынша есеп (тақырып 3) | Гақырып бойынша эілімді тереңдету: Гұтынушылық гаңдау теориясы | 1. [2] 3,4 бол. 2. [19] 3,4 бол. 3. [21] 3 бол. 4. [3] 4 бол. 5. [15] Тақырып 6 | 1 апта | ағымдағы | 3 апта |
Пр. сабақ №4 | Фирма шығындарын азайту жағдайларын, сонымен бірге фирманың өсу жолдарын анықтау | 1. [2] 6 бол. 2. [19] 6 бол. 3. [21] 4, 5 бол. 4. [3] 5,6 бол. 5. [15] Тақырып 7 | 1 агггч | ағымдағы | 4 апта |
МӨЖ бойынша есеп (тақырып 4) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: Өндіріс теориясы. Өндіріс шығындары | 1. [2] 6 бол. 2. [19] 6 бол. 3. [21] 4, 5 бол. 4. [3] 5, 6 бол. 5. [15] Тақырып 7 | 1 агп а | ағымдағы | 4 апта |
Пр. сабақ №5 | Экономиканың бәсекелестік жағдайында қоғамдық | L [2] 8, 9, 10 11 бол. 2 [3] 7J, 7 2 бол. 3. [19] 8,9, 10, 12 | ағымдағы | 5 апта |
ресурстардың тиімді қолданьілуын түсіндіру. Монополия және бэсекелестік саласының қызметінің қорытындыларын салыстыру. | Ялтт TL | ||||
мөж бойынша есеп (тақырып 5) Пр иаоақ №6 | Тақырым бойынша білімді тереңдету: Нақты б ьекелес^'к жағдаиындағы ұсыныс. Монополия Монополистік бәсскелестік нарық тиімділігінің проблемаларын талдау. Олигополия жағдайында фирманың өзара қатынасы өнімнің бағасына және көлеміне қалай эсер ететінін түсіндіру. | 1. [2] 8, 9, 10, 11 бөл. 2. [31 7.1,7.2 бол. 3. [19] 8,9, 10, 12 бол. 4. [21] 7, 9 бол. 1. [21] 10 бол. 2. [2] 12, 13 бол. 3. [19] 11, 12 бол. 4. [3] 7.2, 8 бел. | 1 апта | ағымдағы с | 5 апта 6 апта |
МӨЖ бойынша есеп (тақырып 6) | Тақырып бойынша білімді терсңдету: Монополистік бәсекелстік. Олигополия | L [21] 10 бол. 2. [2] 12, 13 бол. 3. [19] 11 12 бел. 4. [3] 7.2 8 бол. | 1 апта | агымдагы | 6 апта |
Пр. сабақ №7 | Экономикалық рентенің пайда болуын анықтайтын жагдайларды айқындау, капитал және пайызга түсініктеме беру | 1. [21] 11 бел. 2419] 14, 15 бел. 3. [3] 9? 10 бел. 4. [2] 14, 15 бел. | 1 апта | агымдагы | 7 апта |
мөж бойынша есеп (тақырып 7) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: Өндіріс факторларының нарыгы | 1. [21] 11 бел. 2. [19] 14, 15 бел. 3. [3] 9, 10 бел. 4. [2] Гл. 14, 15 | 1 апта | агымдагы | 7 апта |
К1.І! | Г№1-7 | №1-7 тақырыптар | 1 біріккен | аралық | 7 ап |
тақырыптары бойынша бақылау | бойынша көрсетілген әдебиеттер | ||||
№8 | Негізгі макроэкономикалық өзгерулерді білу және оларды өлшеу әдістері және талдау | [22] 2, 3 бол. [33] 9 бол. [10] 2 бол. [26] Тақырып 2 [9] 10, 11 бол. | 1 агіта | ағымдағы | |
мөж бойынша есеп (тақырып 8) | Тақырып бойынша білімді тереңдетү: Макроэкон омиксШ ық олшем бірліктер | [22] 2, 3 бол. [33] 9 бол. [10] 2 бол. [26] Тақырып 2 [9] 10 11 бел. | 1 анта | ағымдағы | 8 анта |
Пр сабс|Қ №9 | Экономикалық кезеңдерді сипаттайтын негізгі макро көрсеткіштер динамикасын білу | [22] 5,6 бол. [33] 10 бел. [23] 15 бол. [10] 3 бол. [26] Тақырып 2.8 [9] 14, 16 ^ (зол | 1 апта | агымдағы | |
МӨЖ бойынша есеп (тақырып 9) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: Макроэкономикал ық тұрақсыздық, Экономикалық кезеңдер, жұмыссыздық және инфляция | [22] 5,6 бол. [33] 10 бел. [23] 15 бол. [10] 3 бол. [26] Тақырыи 2 8 [9] 14, 16,21 бол. | 1 апта | ағымдағы | 9 апта |
ГІр. сабақ №10 | Жиынтық ұсынысқа классикалық және кейнсиандық әсердің негзгі принциптер меңгеру. Табыс пен тұтыну және жинақтау арасындағы озара байланысты түсіндіру. | [22] 3 бел. [26] 21-28 бет, тақырып 4,5 [25] 10,11 бел. [33] 12 бел. | 1 апта | ағымдағы | 10 апта |
МӨЖ бойынша есеп (тақырып 10) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: Ұлттық табыс: өндіріс, болу және тұгыну | [22] 3 бел. [26] 21-28 бет, тақырып 4,5 [25] 10,11 бел, [33] 12 бел. | агымдағы | 10 апта | |
Пр. сабақ №11 | Жүргізілетін Экономикалық саясатқа араилған талдауда ЛД-AS | [22] 8 бел. [33] 11 бел. [10] 4 бел. [26] Тақырып 10 | тга | ағымдағы | 11 агіта |
моделін қолдануды үйрен | [25] 12,13,14 бөл. [9] 19,20,21 бол. | ||||
мөж бойынша есеп (тақырын 11) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: «Жиынтық ұсыныс және сүраныцс. АД- AS» моделі | [22] 8 бел. [33] И бол. [10] 4 бол. [26] Тақырып 10 [25] 12,13,14 бол. [9] 19,20,21 бол. | ағымдағы | ||
Пр Сабақ №12 | IS-LM моделінің қолданылуын және қүрылу механизмін меңгеру | [22] 9, 10, 6, 18 бол. [33] 12, 13,8, 14, 15, 16, 17, 18 бол. [23] 4, 5 бол. § 4, бол. 8 § 5, бол. 3, 9, 16 [26] 109-118 бет, тақырып 9, 11 [25] 8 бол. [10] 5-9 бол. | 1 апта | ағымдағы | 12 апта |
МӨЖ бойынша есеп (тақырып 12) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: Тауарлық және ақша нарығындағы макроэкономикал ық тепе-теңдік. IS- LM модель. | [22] 9, 10, 6, 18 бол. [33] 12,13,8,14, 15, 16, 17, 18 бол. [23] 4, 5 бол. § 4, бол. 8 § 5, 3,9, 16 бол. [26] 109-118 бет, тақырып 9, 11 [25] 8 бол. [10] 5-9 бел. | 1 аггга | ағымдағы | 12 апта |
Пр. сабақ №13 | Экономикалық рентенің пайда болуын анықтайтын жағдайларды айқындау, капитал және пайызға түсініктеме беру | [22] 7, 13 бол, [33] 40 бол. [23] 6, 20 бол. [10] 15 бол. [26] 119-128 бет [9] 17, 18 бол. | 1 апта | ағымдағы | 13 апта |
МӨЖ бойынша есеп (тақырып 13) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: «Ашық саясат» | [22] 7, 13 бол. [33] 40 бол. [23] 6, 20 бол. [10] 15 бол. [26] 119 128 бет [9] 17, 18 бол | 1 апта | ағымдағы | 13 апта |
Пр. сабақ №14.1 | Қозғалыс механизмін және экономикалық өсудің кейнсиандық және классикалық емес экономикалық | [22] 11 бол. [23] 19 бел. [30] 15,10 (юл. [25] 17 бол [26] Тақырып 13 [10] 11 бол. [9] 12 бол. | 1 апта | ағымдағы | 14 апта |
талдауды меңгеру | |||||
мөж бойынша есеп (тақырып 14 Л) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: «Экономикалық осу» | [22] 11 бол. [23] 19 бел. [30] 15,16 бол. [25] 17 бел [26] Тақырып 13 [10] 11 бол. [9] 12 бол. | 1 апта | ағымдағы | 14 апта |
Б .Ж. №2 | №8-13 тақырыгі бойынша білімді Осіқылау | №8-13. тақырыптар бойынша көрсетілген әдебиеттер | 1 біріккен | аралық | 14 апта |
>Ір саЬаҚ Я 14 2 | В. Леонтьевтың «Өндіру- шығындары» моделінің экономикалық талдауын және қозғалыс механизмін меңгеру | [22] 11 бол [23] 19 бол. [30] 15 16 бол. [25] 17 бол [26] Тақырып 13 [10] 11 бол. [9] 12 бол. | 1 апта | ағымдағы | ____ |
МӨЖ бойынша есеп (тақырыгі 14.2) | Тақырып бойынша білімді тереңдету: «Экономикалық осу» | [22] 11 бол. [23] 19 бел. [30] 15,16 бол. [25] 17бол. [26] Тақырып 13 [10] 11 бол. [9] 12 бел. | ағымдағы | 15 апта | |
Е | Курс бойынша білім: | Барлық ұсынылатын әдебиеттер, басылымдар | ДЫ | Сессия |
3 Дәрістердің қысқаша жазбасы
Тақырып 1. Қазіргі заманғы микро-макроэкоиомика және оның әдістемесі (1 сағат)
Дәріс жоспары
1. Экономиканың үш түпкі мақсаты. Адамдардъ ң рационалды тәртібі туралы гипотеза.
2. Микро-макроэкономики әдістемесі.
Экономиканың үш түпкі мақсаты. Адамдардың рационалды тәртібі туралы гипотеза. Позитивті және нормативтік талдау. Макроэкономикалық моделдер. Макроэкономикалық тепе теңдіктің жалпы шарттары. Статистикалық тепе-теңдік. Макроэкономиксшық теория саясаты. Мақсаттық көрсеткіштері және қүралдары.
Адамдардың сұранысы, талабы үнемі осіп, өзгеріп отыргандықтан, ондірістік ресурстар эр уақытта ніектеледі, ягни ресурстардан ерекшелігі олар шектелмейді. Сондықтан да жерді, шикізатты, станоктарды, адамдардың еңбегін тиімді қолдануды үйрену керек. Қоғамның, оның мүшелерінің сұранысын қанагаттандыру мақсатында органикалық ресурстарды тиімді қолдану проблемалары теориялық экономиканың пәні Ьолып табылады. Күбылыстардың контанциясы, тенденциясы экономикалық ±ылымда позитивті багытқа жатады. Тиімді болу үшін экономика қалай жүмыс істеу керек деген сүрақ қойылган кезде, біз нормативтік гылым ек^ндігін ескеруіміз қажет.
Экономика - күрделі, копдеңгейлі жүйе. Согандықтан да оның барлық деңгейі өзара байланысты және өзара тәуелді Соғаы қарамастан, фирманың, саланың, отбасылық шаруашылықтардың қызмет көрсетуілері біртүтас жүйе ретіндегі экономиканың дамуының заңдарынан ерекшелене алмайды. Сондықтан теориялық экономика микро және макро деңгейде органикалық ресурстардың тиімді қолдануының проблемаларын оқытады.
Теориялық экономиканы сәтті оқу омірдегі, кэсіпкерлік қызметтегі жетістіктер кепілі болып табылады. Теориялық экономика күрделі экономикалық әлемді түсінуді үйретеді, азаматтық түсінікті, ойлаудың экономикалық түрін қалыптастырады.
Микро- және макроэкономикада да эр түрлі модельдеулер пайдаланылады. Макроэкономикалық модельдер- әр түрлі экономикалық қүбылыстармен процестердің арасындагы байланыстарды айқындау үшін формалды сипаттауды туындайды. Кез- келген модель шынайылықтың абстрактілі көрінісі болып табылады, сондықтан да еш бір модель абсолют ті емес. Дегенмен, осы жалпылама модельдер арқылы ішкі (эндогенді) экономикалық айнымалыларды басқару әдістері анықталады (жүмьтсбастылық деңгейі, инфляция, инвестиция, тұтыну, валюта курсы және басқалары), олардың көлемі модельді шешу барысында анықталады. Сыртқы (экзогенді) айньшалылар ретінде, фискали ды және монетарлы
саясаттың инструменттері туындайды, олардың колемі модельден тыс
анықталады (мемлекеттік шығындардың, ақша массасының, салық көлемінің өзгеруі).
Макроэкономикалық талдау негізінде айналымды ағымдар моделі жатыр немесе ЖіӨ айналымы моделі, табыстармен шығындар моделі. Қарапайым түрдегі моделъде тек екі экономикалық агент бар: үй шаруашылықтары мен фирмалар, онда мемлекеттің экономикаға араласуы, сыртқы ортамен байланыс орын алмаған.
Модельге екі агенттің келуімен: үкімет және сыртқы әлем, алдындагы тепе- теңдік бұзылады. «Табыс -шыгын» ағымынан «кетулер» пайда болады, олар жинақ, салықтық төлемдер және импорт түрінде болады, демек «кетулер» өндірілген өнімді сатып алуға жүмсалмайтын табыс бөлігі. Сонымен қоса «табыс- шығын» ағымына қосымша қаржылар қосылады- «инъекция», олар инвестиция, мемлекеттік шығындар және экспорт. Егер үй шаруашылықтары қаражатты аз жүмсаса, фирмалар өнім өндірісін азайтады, ал о л өз алдына жиынтық табыстың азуына әкеледі. Тауарларға сүраныс деңгейі өндіріс және жұмысбастылық деңгейін анықтайды, ал өндіріс деңгейі өндіріс факторларының иесінің табысын, демек жиынтық сүранысты анықтайды.
Айналымды ағымдар моделін келесідей түйіндеуге болады: шынайы және ақшалай ағымдар еркін жүзеге асады, егер де үй шаруашылықтары, фирмалар, мемлекет және сыртқы әлемнің жиынтық шығындары өндірістің жиынтық көлеміне тең болса
Үсынылатын әдеЬиеттер
1. [2] Бол 1
2. [19] Бөл. 1.
3. [15] Тақырып 15 Тақырып 2
4. [3] Бөл.1, 2
5. [21] Бөл. 1
Тақырып 2. Сүраныс және үсыныс икемділік теориясы (1 сағат)
Дәріс жоспары
1. Сүраныс және үсыныс
2. Сүраныс және үсыныс икемділік теориясы
Жиынтық сүраныс және оның анықтауыш факторлары. Ақшаның сандық теориясының теңдеуі. Жиынтық үсыныстагы классикалық көзқарас. Икемді аңбек ақы. Жиынтық үсыным қисығын қүру. Жиынтық үсыныстагы кейнсиандық козқарас. Икемсіз еңбек ақы. Жабық экономикадагы қысқа және үзақ мерзімдегі жиынтық сүраныс пен жиынтық үсыныс тепе-теңдігі Қысқа уақыт мерзімінен үзақ мерзіміне ө гу. Жиынтық сүраныс пен жиынтық үсыныстағы тітіркену. Түрақтандару саясаты.
Сүраныстың бағалық икемділігі (сүраныстың баға бойынша икемділігі) сәйкес коэффициентгермен анықталады: немесе
мүнда -сүраныс мөлшері, - сүраныстың өзгеруі; - бағаның озгеруі, Р - со л тауардың бағасы.
Көбіне себебі сұраныс пен баға арасындағы байланыс кері
болғандықган, барлық тауарлар үшін сүраныс икемділігі кері мөлшер, сондықтан іс жүзінде икемділіктің абсолютті мәнін пайдаланған ыңғаілы: (минус белгісі түсіп қалады).
Икемділік коэффициентін анықтаудың екі әдісі бар: доғалық икемділікті және нүктелі икемділікті. Доғалық икемділік деп- сүраныс пен үсыныс қисықтарының екі нүктесі арасындағы икемділікті айтады. Сұраныстың икемділік коэффициенті есегітің басталу бағытына қарай мөлшерін озгертеді. Осы жағдайдың алдын-алуы үшін доғалық икемділікті, мысалы айырмашылықты ең аз (немесе ең жоғары) мөлшеріне жатқызу арқылы анықтауға болады.
Икемді сүраныс келесі тауарларға тән: үзақ мерзімді пайдадаланылатын, алмастырғыштары көіі тауарлар, қымбат тауарларға, олар түтынушы шығындарында мәнді үлеске ие болады. Икемсіз сүраныс келесі тауарларға тән: қажет, алмастырғышы жоқ тауарларға, арзан және күнделікті тауарларға және түтынушы шығындарында мәнсіз үлеске ие болатын тауарларға.
Сүраныстың табыс бойынша икемділігі-сүраныс көлемінің проценттік өзгерісінің тұтынушы табысының проценттік өзгерісіне қатынасы.
Сүраныстың табыс бойынша икемділігінің коэффициент! түтынушы табысының 1 процентке өзгеруінен өнімге сүраныс қанша процентке өзгеретіндігін көрсетеді:
Бүл коэффициенттің өзгешелігі- кейбір тауарлар үшін оның белгісш өзгертетіндігі:
Егер онда тауарлар қалыпты болғандығы, демек оларға сүраныс
табыстың артуы шамасына қарай өседі. Стандартты тауарлар 3 түрлі болады:
1) алғашқы қажетті тауарлар (икемділік коэфф.
2) сәндік тауарлар (предметы роскоши) (икемділік коэфф.
3) екіншілік қажетті тауарлар (икемділік коэфф.
Егер онда тауарлар темен сапалы, оларға сұраныс табыстың осуі
шамасына қарай төмендейді.
Үсыныс икемділігі - үсыныслатын тауарлардыңпроценттік әзгеруінің бағаның проценітік өзгеруіне қатынасы:
- коп жағдайда плюс белгімен болады, себебі үсыныс қисығы жағымды қисайған. Егер онда үсыныс қисығы икемді, егер
онда үсыныс икемсіз, егер онда үсыныс бірлік икемді.
Үсынылатын әдебиеттер
1. [2] Бол. 2
2. [19] Бел. 2, 5
3. [3] Бел. 3
4. [15] Тақырыгі 4,5
5. [9] Белім 2,3
Тақырып 3. Тұтынушылық таңдаи теориясы (1 сағат)
Дэріс жоспар
1. ГІайдалылық концепциясы: пайдалылықтың кардиналистік және Бюджеттік шектеу.
Сүраныс теориясы «түтынушы» деи аталатын экономикалық субъектіні зерттейді. Түтынушы: жеке, ассоциацияланған (жанүя, ү/ш, элеуметтік топ және т.б.), сонымен қоса қоғамдық (қала, аймақ және т.б. түрғыны). Кез- келген экономикалық жүйедегі тұтынушының мақсаты- белгілі бр игіліктер мен қызметтерді түтыну арқылы өз өмірін үдайы өндіру жаңарту және дамыту.
Пайдалылық - игілікті түтыну процесінен алынатын қандай да бір жағымды нәтиже. Паидалылықты максимизациялау- экономикадағы тұтынушылық эрекеттщ негізгі мотиві деп аталынады, егер тұтынушы экономикалық үтымдылық принигііне сәйкее әрекет етеді деғі алсақ.
Нарықтық сұраныс жеке тұтынушылардың шешімінен құралады. Шеш м қабьшдау кезінде тұтынушы ұтымдылық принципіғіе сүйенеді, демек оған неғұрлым жоғары пайдалылықты әкелетін игіліктерді таңдайды. Соған қоса, өз талғамын қанағаттандыру кезінде тұтынушы қаражаты шектелген, сондықтан ол шешім қабылдағанда - пайдалылықты оңтайландыру қажет- берілген бюджет шектілігі жағдайында максималды пайдалылыққа жету.
Оңтайландыру процесінің нәтижесі- белгілі бір бағамен сатып алынатын игіліктер құрылымы туралы шешім қабылдау- түтынушылық талғам деп аталынады. Теорияда таңдауды үш кезеңге боледі: түтынушылық талгамды талдау; түтынушының қолдағы бюджетін талдау; таңдаудың өзі- оңтайландыру нәтижесі ретінде.
Пайдалылықты олшеу мәселесі экономикалық теорияның ең маңызды мэселелерінің бірі, ГТайдалылықты олшеу іс жүзінде мүмкін емес, себебі пайдалылық өте жекелік, психологиялық, түрақсыз және салыстырмалы түсінік. Экономистердің ХІХғ. жургізген зертгеулерінің нәтижесінде микроэкономикада игіліктің пайдалылығын өлшеу кезінде екі бағыт пайда болды. Біріншісі сандық (кардиналистік) теориясы, оның өкілдері У.Джевонс5К.Менгер? Л.Вальрас және т.б. сүранысты зерттеу үшін игілікті түтынғаннан алынатын пайдалылықты қандай да бір сандық корсеткішпен белгілеу керек деп ойлаған- ютильмен. Ютиль - игілікті түтынғаннан қанағаттануды өлшеу үшін ойлап табылған бірлік. Пайдалылықты зерттеу кезінда автрия мектебінің окілдері зор үлесін қосты, олар онімнің саны ресурстардың шектеулігі жағдайында бағаға эсер ететін негізгі фактор болып табылатындығына негіз берді.
Берілген кезеңде игіліктің барлық бірлігінен (жиынынан) алынатын жалпы қанағаттану - жалпы пайдалылық деп аталынады (TU-total utility). Пайдалылық функциясы гүтынушының белғілі бір кезеңде түтынылған игіліктердің санына байланысты алатын жалпы пайдалылығының колемі5
оны келесідей беруге болады:
мүндағы- AJB*Z уақыт бірлігінде - тауарлардың түтыну көлемі
Тұтынылатын игіліктер санының өсуі шамасына қарай жалпы пайдалылық артады. Әр қосымша игілік бірлігнен алынатын пайдалылық деңгейі - шекті пайдалылық деп аталынады, Шекті пайдалылық (MU - marginal utility)- игілікті бір бірлікке көбейткеннен жалпы пайдалылықтың өсімі. Шекті пайдалылықты келесі формуламен көрсетуге болады:
¥сынылатын әдебиеттер
1. [2] Бөл. 3,4
2. [19] Бөл. 3,4
3. [21]Бөл.З
4. [3] Бөл. 4
5. [15] Тақырып 6
Тақырып 4. Өндіріс теориясы. Өндіріс шығындары ( 1 сағат)
Дәріс жоспары
1. Технология және өндіріс. Өндірістік функция.
2. Қысқа мерзімдік және ұзақ мерзімдік өндірістік таңдау.
3. Қысқа мерзімдегі және ұзақ мерзімдегі өндірістік шығындар Өндірістік технологияны таңдау.
Өндіріс шығындары экономиканың негізгі және анықтаушы факторы болып табылады, олар өнім шығару көлеміне және фирма қызметінің соңгы нәтижесі- пайдаға эсер етеді. Іс жүзінде фирмалар шығындарды минималды көлемге дейін азайтуға тырысады. Шығындарды минимизациялау — өнім шығарудың бірдей көлемін өндіру кезінде өндіріс факторларына, немесе бір өнім бірлігіне шығындар ең аз болатывн процесс Бұндай өндірістік қызмет фирма үшін неғұрлым экономикалық тиімді болады.
Қандай да бір ресурсты неғұрлым тиімді пайдаланбсіғандықтан «жіберіліп алынған мүмкіндіктер» шығыны - балама шығындар (жіберіліп алынған мүмкіндер шығыны, немесе алыернативті шығындар. Олар шектеулі ресурстардың қандай да бір жиынын таңдау қажет болғанда туындайды.
Фирманың альтернативті шығындарын есептеу үшін әр енгізілетін ондіріс факторы үшін фирма оны басқаша, тиімді паидаланбағаннан жіберіп алған табсыты ақшалай түрде бағалау керек. Альтернативті шығындар: ішкі және сыртқы болып бөлінеді.
Сыртқы (айқын) шығындар ресурстарды иеленумен байланысты. Ол осы шығындар колемінде альтернативті ресурсты пайдаланып, табуға болатын табысқа тең. Мысалы: шикізат ресурстың альтернативті пайдаланылуы - оны басқа кәсіпкерге сату, бір біліктілік маманды жштдаудың альтернативті қүны- басқа жүмысшының еңбегін пайдалану.Егер фирма сырттан қаражат тартатын болса, алтернативті шығындар колемі банк процентіне тең болады, егер сол қаражат индіріске салынбаи депозитке салынса.
Ішкі (айқын емес) шығындар сырттан тартылмаған, меншік ресурстарды найдаланумен негізделеді (меншік ақшалай қаражат, ғимарат, қондырғылар және Т.6.). Айқын емес шығындар бухғалтердің саласына жатпайды, бірақ экономисті қызықтырады. Бухгалтерлік шығындар мен айқын емес шығындардың қосындысы Экономикалық шығындарды береді.