Оғамдық қауіпсіздікке қарсы қылмыстардың түрлері 1 страница
Терроризм (233-бап)
Терроризм — қазіргі дәуірдегі ең қауіпті қылмыс түрі болып табылады. Мұндай қылмыстар көп жағдайларда ұлттық шектен шығып халықаралық сипат алуда. Террорлық әрекеттер әр түрлі болуы мүмкін, бірақ оның бәрін біріктірген екі түрлі элемент бар. Оның біріншісі терроризм - мемлекеттік өкімет билігін күйретуге бағытталған; екіншісі - терроризмді жүзеге асыру арқылы яғни террористердің ұйымдасқан, қатыгездік әрекеттері арқылы тұрғындарға үрей, қорқыныш, қорғансыздық сезімін туғызу болып табылады. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 2 33-бабы бойынша: "Теорроризм, жарылыс жасау, өрт қою немесе адамдардың қаза болуы, елеулі мүліктік зиян келтіру не қоғамға қауіпті өзге де зардаптардың туындау қаупін төндіретін өзге де іс-әрекеттер жасау, егер осы іс-әрекеттер қоғамдық қауіпсіздікті бұзу, халықты үрейлендіру не Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, шет мемлекеттің немесе халықаралық ұйымның шешім қабылдауына ықпал ету мақсатында жасалса, сондай-ақ аталған іс-әрекеттерді дәл сол мақсатқа жасаймын деп қорқыту" болып табылады.
Қылмыстың тікелей объектісі - қоғамдық қауіпсіздігі қамтамасыз ететін, реттейтін коғамдық қатынастар. Азаматтардың өмірі, денсаулығы, меншігі, мүліктік немесе сезім мүдделері осы қылмыстың қосымша тікелей объектісі болады.
Қылмыстық кодекстің 233-бабында көрсетілген қылмыс объективтік жағынан: 1) адамдардың қаза болуы, елеулі мүліктік зиян келтіру не қоғамға қауіпті басқа зардаптардың болу қаупін төндіретін жарылыс жасау, өрт қою немесе өзге іс-әрекеттер жасау; 2) аталған іс-әрекеттерді жасаймын деп қорқыту арқылы сипатталған. Жарылыс жасау, өрт қоюдан басқа өзге де іс-әрекеттерге көліктердің апатқа ұшырауын, күйреуін, ғимараттардың, мәдени және діни құрылыстардың киратылуын сондай-ақ радиоактивті, химиялык, бактериологиялық немесе басқадай-ақ радиоактивті, химиялык, бактериологиялық немесе басқадай жолмен уландыруды тарату, қоймаларға, тұрғын-жайларға, кұрылыстарға, аландарға су жіберіп, толтыру сияқтылар жатады.
Терроризмнің объективтік жағынан ерекшелік белгісі — осы баптың диспозициясында көрсетілген (қылмыс зардаптардың нақты орын алуы емес) зардаптардың болу қаупінің тудырылуы жеткілікті болып табылады. Яғни өрт қою, жарылыс жасау немесе өзге де әрекеттерді жүзеге асыру аркылы іс-әрекет істелгенімен, заңда көрсетілген зардап орын алмаса да, қылмыс аяқталған деп табылады, өйткені мұндай әрекет адамдардың қаза болуы, елеулі мүліктік зиян келтіру не қоғам үшін кауіпті басқа зардаптардың болу каупін тікелей төндіріп тұр. Осыған байланысты қылмыс құрамы формальдық болып табылады. Субъективтік жағынан терроризм тек кана тікелей қасақаналықпен жасалады. Кінәлі адам заңда көрсетілген әрекеттерді істеу арқылы зардаптардың болу каупін туғызғанын немесе соны жасаймын деп қорқытудың қоғамға қауіптілігін сезеді және соны жүзеге асыруды тілейді.
Қылмыстың субъективтік жағының қажетті белгісіне заң – қоғамдық қауіпсіздікті бұзу, халықты қорқыту не мемлекеттік органдардың шет мемлекеттің немесе халықаралық ұйымның шешім қабылдауына ықпал ету арнаулы мақсатын қосып көрсеткен.
Қылмыстың субъектісі - 14-ке толған, есі дұрыс кез келген адам.
Қылмыстық кодекстің 233-бабының 2-тармағына осы қылмыстың ауырлататын түрлері: бірнеше рет; атыс қаруын колдана отырып жасалған терроризм үшін жауаптылық көзделген. Қылмыстық кодекстің 11-бабында бірнеше рет істелген қылмыстың түсінігі берілген. Атыс қару-жарағының түсінігі Қазақстан Республикасының 1998 жылғы 30 желтоқсандағы "Жекелеген қару түрлерінің айналымынан мемлекеттік бақылау жасау туралы Заңында берілген.
Осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттер: а) жаппай кырып-жоятын қаруды, радиоактивті материалдарды қолдануға немесе қолданамын деп қорқытуға және жаппай уландыру, эпидемия мен эпизоотияны таратуды, сондай-ақ адамдарды жаппай қырып-жоюға әкеп соғуы ықтимал өзге де іс-әрекеттерді жасауға немесе жасаймын деп қорқытуға ұштасса; б) абайсызда адам өліміне немесе езге де ауыр зардаптарға әкеп соқса онда бұл қылмыстың аса ауырлататын түрі үшін жауаптылық туындайды. Жаппай қырып жоятын қарудың, радиоактивті материалдар, уландыру заттарының эпидемия, мен эпизотияның түсінігі Қылмыстық кодекстің 243,247, 265, 267, 280-баптарында берілген.
Өзге де ауыр зардаптарға (абайсызда адам өлімінен басқа) екі немесе одан да көп адамның денсаулығына ауыр дене жарақатын келтіру, көп адамның денсаулығына орта дәрежелі жарақат салу, көлік құралдарының жұмысын ұзақ уақытқа тоқтату, жарылыс жасау немесе өрт қою арқылы құрылыстарды жою т. б. әрекеттер жатады. Абайсызда адам өліміне немесе басқа ауыр зардаптарға әкеп соққан терроризмнің субъективтік жағы кінәнің екі нысанымен сипатталады. Бұл ретте кінәлінің істеген әрекеті — қасақаналық, ал одан болатын зардапқа катынасы абайсыздық болады. Егер кінәлінің әрекеті және одан туатын зардап — адам өліміне деген қатынасы қасақаналықтан құрылатын болса, онда оның әрекеті қылмыстардың жиынтығы (ҚК-тің 96-бабы 2-тармағының тиісті тармағы және 233-бап) бойынша сараланады.
Қоғамдық қауіпсіздікті бұзу, халықты үрейлендіру не Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, шет мемлекеттін немесе халықаралық ұйымның шешімдер қабылдауына ықпал ету мақсатында адамның өміріне қастандық жасау, сондай-ақ дәл сол мақсатта оның мемлекеттік немесе өзге де саяси қызметін тоқтату не осындай кызметі үшін кек алу мақсатында мемлекет немесе қоғам кайраткерінің өміріне қастандық жасау осы кылмыс құрамынан аса ауырлататын түрі болып табылады. Бұл тұрғыдағы қылмысты іс-әрекеттердің жәбірленушілері белгілі бір шешім кабылдауға ықпал ететін адамдар немесе мемлекет, қоғам қайраткерлері болады. Адамның белгілі бір шешім қабылдауға ықпалының болған, болмағаны нақты жағдайларға байланысты анықталады.
Мемлекет қайраткері деп — еліміздің тікелей баскару, экономикалық, саяси, әлеуметтік саясатымен тікелей айналысатын жауапты мемлекеттік өкімет билігінің лауазымды адамдарын айтамыз. Оған жататындар: Парламент депутаттары, Премьер-Министрі, Вице-премьерлер, Министрлер, Вице-министрлер, Жоғарғы Сот төрағасы, Жоғарғы Сот мүшелері, Конституциялык Кеңестің төрағасы, оның мүшелері, Бас Прокуратураның, Ұлттық Қауіпсіздік комитетінің, Қауіпсіздік Кеңесінің жауапты қызметкерлері, облыстың әкімдері және т.б.
Қоғамдық қайраткерлердің қатарына әр түрлі қоғамдық ұйымдардың, саяси партиялардың жетекшілері немесе көрнекті мүшелері жатады.
Қылмыстық кодекстің 233-бабының ескертуінде: "Терроризм актісін дайындауға қатысқан адам, егер ол мемлекеттік органдарды дер кезінде ескерту мен немесе баска жолмен терроризм актісінің жүзеге асырылуын болдырмауға жәрдемдессе және егер оның іс-әрекетінде өзге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстык жауаптылықтан босатылады", — делінген.
Жарылыс жасау, өрт кою немесе әзге де іс-әрекеттерді істегенге дейін тиісті органдарға хабарлап, көрсетілген зардаптардың қаупін болғызбауды тиятын, сөйтіп мемлекеттік өкімет органдарына терроризм актісі бойынша төнген қауіпті тойтаруға нақты мүмкіндік алуға мүмкіндік беретін әрекеттерді істегендерді мемлекеттік органдарға дер кезінде ескерту жасаған адам деп білеміз. Басқа жолмен терроризм актісінің жүзеге асырылуын болдырмауға жәрдемдесуге адамның өзінің жарылысты, өртті, қылмыскерлердің қару-жарақты, не мүлікті өз бетімен басып алуын тойтаратын әрекеттері жатады.
Осыларды істеген адамның іс-әрекетінде өзге қылмыс құрамы (мысалы қаруды, жарылғыш заттарды, жарылғыш құрылымдарды заңсыз сақтау, өткізу, алу, оларды ұрлау т.б.) болмаса, ол терроризм үшін қылмыстық жауаптылықтан босатылады.
Терроризмді насихаттау немесе терроризм актісін жасауга жария түрде шақыру (233-1-бап)
Терроризмді насихаттау немесе терроризм актісін жасауға жария түрде шақыру, сондай-ақ көрсетілген мазмұндағы материалдарды таратқандық үшін жеке қылмыстық жауаптылық көзделген. Қылмыстың тікелей объектісі - қоғамдық кауіпсіздік. Қылмыс заты терроризмді насихаттайтын әр түрлі материалдар. Объективтік жағынан қылмыс белсенді әрекет арқылы: терроризмді насихаттау; терроризм актісін жасауға жария түрде шақыру; соларға байланысты материалдарды тарату арқылы жүзеге асырылады.
Терроризмді насихаттау деп ауызша, жазбаша немесе басқа да тәсілдермен көпшілік арасында осындай іс-әрекеттерді істеу үшін жүргізілген әр түрлі ұйымдастырушылық қызметтерді айтамыз.
Жария тұрыс шақыру деп ашық түрде көпшілік алдында терроризм актісін жасауға бағытталған тікелей әрекеттерді айтамыз.
Материалдарды тарату деп бөтен адамдарға жазбаша түрде жазылған терроризмді насихаттайтын немесе сол терроризм актісін жасауға итермелейтін мазмұнда жазылған мәтіндерді үлестіруді айтамыз.
Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен және терроризм актісін жасау немесе оны насихаттау мақсатымен істеледі. Қылмыстың субъектісі — 16-ға толған есі дұрыс адам.
Адам өзінің қызметтік жағдайын пайдаланып не қоғамдық бірлестіктің басшысы бола отырып не бұқаралык ақпарат құралдарын пайдаланып жасаған әрекеттер терроризмді насихаттау немесе терроризм актісін жасауға жария түрде шақырудың ауырлататын түріне жатады (233— 1-бап 2-бөлігі).
Қызмет адамдарының түсінігі Қылмыстық кодекстің 228, 307-баптағы ескертулерінде берілген. Бұқаралық ақпарат кұралдарына — газет, журнал, телерадио хабар т.б. жатады.
Террористік топ құру, оған басшылық ету және оның қызметіне қатысу (233-2-бап).
Террористік мақсатты көздейтін қылмыстарды жасау үшін топ құру (террорлык топ) сондай-ақ оған басшылық еткені үшін жауаптылық Қылмыстық кодекстің 233—2-бап 1-бөлігінде көрсетілген.
Қылмыс объективтік жағынан алғанда белсенді әрекет арқылы — террористік қылмыстарды жасау үшін топ, ұйым кұру немесе оған басшылық ету арқылы жүзеге асырылады. Террористік ұйымға террористік іс-әрекетті жүзеге асыру мақсатында құрылған немесе өзінің іс-әрекетінде терроризмді пайдалану мүмкіндігін мойындайтын ұйым, сондай-ақ осы ұйымның басқарушы органдарының бірінің келісімімен оның құрылымдық бөлімшелерінің бірі террористік іс-әрекетті жүзеге асыратыны болса онда оларда террористік ұйым деп танылады.
Қылмыстық топтың түсінігі Қылмыстық кодекстің 31-бабының 1 бөлігінде берілген. Ал осы топқа басшылық ету деп, террористік топты құрған, оған адамдар тартқан, осы топтың кызметін тікелей ұйымдастырған іс-әрекеттерді айтамыз. Қылмыс құрамы келте, террористік топты құрған сәттен бастап аяқталған деп саналады. Қылмыс субъективтік жағынан тікелей қасақаналықпен істеледі. Қылмыс субъектісі — 16-ға толған кез келген есі дұрыс адам. Осы баптың екінші бөлігінде — қылмыстың ауырлататын түрі — террорлық топтың қызметіне немесе ол жасаған террорлық актілерге қатысушылық үшін жауаптылық көзделген. Кінәлі адам қасақана түрде террорлық топтың барлық қызметіне, сондай-ақ террорлық актілерге белсене катысады. Террорлық акт — жарылыс жасау, өрт қою немесе адамдардың қаза болуы, елеулі мүлікті зиян келтіру не қоғамға қауіпті зардаптар туындау қаупін төндіретін өзге де іс-әрекеттер жасау немесе жасаймын деп қорқыту, егер ондай іс-әрекеттер қоғамдық қауіпсіздікті бұзу, халықты үрейлендіру не Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының, шет мемлекеттердің немесе халықаралық ұйымдардңн шешім қабылдауына ықпал ету мақсатында жасалса, сондай-ақ адам өміріне дәл сол мақсаттарда қастандық жасау, сол сияқты мемлекет немесе қоғам қайраткерінің өміріне оның мемлекеттік немесе өзге де саяси қызметін тоқтату не осындай қызметі үшін кек алу максатында қастандық жасау болып табылады.
Адам өзінің қызметтік жағдайын пайдаланып не қоғамдық бірлестіктің басшысы бола отырып жасаған, осы баптың бірінші немесе екінші бөліктерінде көзделген әрекеттерді істеу осы қылмыстың (ҚК-тің 233-бабының 3-бөлігі) өте ауырлататын түрі болып табылады. Қылмыс субъектісі арнаулы лауазым иесі немесе қоғамдық бірлестік басшылары.
Адамды кепілге алу (234-бап)
Адамды кепілге алу халықаралық маңызы бар қылмыс болып табылады. Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы 1979 жылғы желтоқсанда "Адамды кепілге алуға қарсы күрес туралы" халықаралық конвенция қабылдаған.
Қылмыстың тікелей объектісі — кепілге алынған адамдардың өмірі мен денсаулығының кауіпсіздігі. Объективтік жағынан қылмыс адамды кепілге алу немесе кепілдік ретінде ұстау арқылы сипатталады.
Кепілге алу — кез келген құқыққа қайшы түрде, күш қолдану арқылы адамды бостандығынан айырып, қолға түсіру болып табылады.
Кепілдік ретінде ұстау — адамды өз еркімен жүріп-тұру мүмкіндігінен күш қолдану арқылы айырып, бостандығынан айыру болып табылады.
Адамды кепілге алу — формальдық құрамға жатады. Қылмыс жәбірленушінің бас бостандығынан айырылған уақытынан бастап аяқталған деп саналады. Субъективтік жағынан қылмыс тікелей қасақаналықпен жасалады. Кінәлі адам адамды заңсыз кепілге алғанын және кепілдік ретінде ұстап тұрғанын сезеді, біледі және соны тілеп әрекет істейді.
Заңда қылмыстың субъективтік жағының қажетті белгісі — қылмыстың мақсаты тікелей керсетілген. Ол — мемлекетті, ұйымды немесе азаматты қандайда бір іс-әрекет жасауға немесе қандайда бір іс-әрекет жасаудан тартынуға мәжбүр ету болып табылады. Мәжбүр ету әрекет немесе әрекетсіздік түрінде жасалады. Кінәлінің мәжбүр ететін әрекеттеріне: мысалы оған ақшалай қаражат немесе наркотикалық заттарды, қару-жарақ, көлік құралдарын беруді немесе біреуді тұтқын орнынан босатып жіберуді талап етулері жатады.
Әрекетсіздікті істеуді мәжбүр етулерге: кылмысты істі тергеуді доғаруды немесе белгілі бір ұйымның қызметін тоқтатуды, саяси, әлеуметтік немесе экономикалық акцияларды жүзеге асырмауды талап етулер жатады.
Қылмыстың субъектісі — 14-ке толған, есі дұрыс адам.
Қылмыстық кодекстің 234-бабының 2-тармағында осы қылмыстың ауырлататын түрлері көрсетілген: а) осы қылмысты адамдар тобының алдын ала сөз байласуы бойынша жасауы (ҚК-тің 31-бабының 2-тармағын караңыз);
б) бірнеше рет (ҚК-тің 11-бабын караңыз);
в) өмірге немесе денсаулыққа қауіпті күш қолдана отырып
жасау: жәбірленушінің денсаулығына қасақана жеңіл, орташа ауырлықтағы, ауыр зиян келтіру, ұрып-соғу, оларды суық немесе өте ыстық жайларда ұстау, ұзақ уақытқа қол-аяғын байлап, аузын тығындап тастау, т.б.;
г) қаруды (атылатын немесе суық) немесе қару ретінде пайдаланылатын заттарды (таяқ, балта, монтировка және т.б.) қолдана отырып жасау;
д) көрінеу кәмелетке (18-ге) толмаған адамға қатысты жасау;
е) айыптыға жүктілік жағдайы көрінеу мәлім әйелге қатысты;
ж) көрінеу дәрменсіз күйдегі адамға (өте жас, кәрі, есалаң, ауру адамдарға) қатысты;
з) екі немесе одан да көп адамға катысты. Қылмыстық кодекстің 234-бабының 1-тармағында адамды ғана кепілге алғандық үшін жауаптылық белгіленген;
и) пайдакүнемдікпен немесе жалдану арқылы жасалса. Пайда табудың немесе жалданудың түсінігі КК-тің 96-бабының 2-тармағының "а" тармақшасында берілген.
Қылмыстық кодекстің 234-бабының 3-тармағында адамды кепілге алуды ұйымдасқан топ (қараңыз: Қылмыстық кодекстің 31-бабының 3-тармағы) жасаған не абайсызда адам өліміне немесе өзге де ауыр зардаптарға (жәбірленушінің немесе оның туыстарының ауыр наукасқа душар болуы, ауыр дене жарақатын алуы немесе оларға едәуір мөлшердегі мүліктік залал келтірілсе және т.б.) әкеп соққаны үшін жауаптылық белгіленген.
Қылмыстық кодекстің 234-бабының ескертуінде: "Кепілге алынған адамды өз еркімен немесе әкіметтің талап етуі бойынша босатқан адам, егер оның іс-әрекеттерінде езге қылмыс құрамы болмаса, қылмыстық жауаптылықтан босатылады",— делінген. Осыған орай қылмыстық жауаптылықтан босатылудың шарттары: а) кепілге алынған адамды өз еркімен босату; б) өкіметтің талап етуі бойынша босату болып табылады. Кепілге алынған адамды өз еркімен босату деп кепілге алған адамның кепілге алынған адамды ұстап тұруға толық мүмкіндігі бола тұра, оны босатуын айтамыз. Өкіметтің талап етуі бойы-ша босату да осылай жүзеге асырылады. Кепілге алынған адамды амалсыздан босату өз еркімен босатуға жатпайды.
Кепілге алынған адамы өз еркімен немесе өкіметтің талап етуі бойынша босатқан адамның әрекетінде басқа қылмыс кұрамы (мысалы, кепілге алынған адамды зорлауға, оған ауыр, орта, жеңіл дене жарақатын келтіру: адам өлтіруі, қару-жарақ, оқ, дәріні ұрлауы т.б.) бар болса, онда ол осы істеген қылмысы үшін жауаптылыққа тартылады.
Ұйымдасқан қылмыстық топты немесе қылмыстық қауымдастықты (қылмыстық ұйымды) құру және оны басқару, қылмыстық қоғамдастыққа қатысу (235-бап) Көрсетілген қылмыс құрамы Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексіне тұңғыш рет енгізіліп отыр. Ұйымдасқан қылмыс жеке адам, қоғам, мемлекет ұшін аса қауіп тудыратыны жалпыға мәлім. Осыған орай осы қылмыстың тікелей объектісі — қоғамдық немесе мемлекеттік қауіпсіздік болып табылады. Өйткені ұйымдасқан қылмыс мемлекеттің, коғамдық ұйымдардың әр түрлі құрылымдарының бірқалыпты дұрыс қызмет атқаруына кедергі келтірумен бірге, олардың дұрыс қызметіне сан қилы тоскауылдар жасап, нақты кауіп төндіреді. Объективтік жағынан Қылмыстық кодекстің 235-бабында көрсетілген қылмыс құрамы төмендегіше түрде сипатталады:
а) ұйымдасқан қылмыстық топты құру, сондай-ақ оны басқару (235-баптың 1-тармағы);
б) қылмыстық қоғамдастықты (қылмыстық ұйымды) ауырнемесе аса ауыр қылмыс жасау үшін кұру;
в) қылмыстық қоғамдастықты (ұйымды) немесе оған кіретінкұрылымдық бөлімшелерді басқару;
г) кылмыстық топтардың ұйымдастырушыларының, басшыларының немесе өзге де өкілдерінің бірлестіктерін кұру (235-баптың 2-тармағы);
д) қылмыстық қоғамдастық ұйымдасқан қылмыстық топтардың ұйымдастырушыларының, басшыларының немесе өзге өкілдерінің бірлестігіне катысуы (235-баптың 3-тармағы);
е) жоғарыда керсетілген әрекеттерді адамның өз қызмет бабын пайдалана отырып жасауы (235-баптың 4-тармағы).
Ұйымдасқан қылмыстық топты кұру, сондай-ақ оны басқаруға — бір немесе бірнеше қылмыс жасау үшін күні бұрын екіден кем емес адамдардың біріккен тұрақты тобын құру, құрылған топқа басшылық істеу әрекеттері жатады. Осы әрекеттерді істеген адам Қылмыстық кодекстің 235-бабының 1-тармағы бойынша жауапқа тартылады.
Қылмыстық коғамдастықты (ұйымды) құруға осы коғамдастыққа қатысушыларды тарту, оларға кіретін құрылымды бөлімшелерді құру, қылмыстық топтардың ұйымдастырушыларын, басшыларын, өзге де өкілдерін белгілеу, олардың міндеттерін анықтау, ұйымдастырушылық нысандағы жоспарлар жасау болып табылады. Қылмыстық қоғамдастық ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасау үшін немесе осындай қылмыстарды жүзеге асыру үшін жоспарлар мен шарттар әзірлеу мақсатында кұрылады. Осындай мақсатты жүзеге асыру — қылмыстық қоғамдастықты немесе оған кіретін бөлімшелерді басқарушыға да тән болып табылады. Осыған орай онша ауыр емес, ауырлығы орта қылмыстарды істеу үшін қылмыстық қоғамдастықты (ұйымды) құру және оның немесе оған кіретін бөлімшелерді басқару көрсетілген қылмыс құрамына (235-баптың 2-тармағы) жатпайды, мұндай әрекеттер ҚК-тің 235-бабының 1-тармақшасымен камтылады.
Қылмыстық қоғамдастық банда кұрамына ұқсас, бірақ одан окшау, өзіндік өзгешеліктері де бар.
Қылмыстық қоғамдастық көп жағдайларда заң тыйым салған басқадай әрекеттер: наркотикалық нәрселерді ендіру, тасымалдау, тарату, жалған ақша жасау, жасырын түрде алкоголь ішімдіктерін, дәрі-дәрмек, улар, қару-жарактар, жаппай зақымдау заттарын дайындау, жезөкшелікпен айналысуға арналған притондар ұйымдастыру немесе ұстау және жеңгетайлық сияқты іс-әрекеттерді істеумен байланысты болады. Ал банда болса азаматтарға немесе ұйымдарға шабуыл жасау мақсатында құрылады. Қылмыстық қоғамдастықтың міндеті әр уақытта шабуыл жасаумен байланысты емес. Банда мүшелері сиякты қылмыстық қоғамдастыққа кіретіндер де қаруланған болуы мүмкін. Бірақ қылмыстық қауымдастықтағы қару шабуыл жасау үшін емес, олардың өзін, оған кіретін бөлімшелерді басқа қылмыстық топтан, ұйымнан, қауымдастықтан қорғау үшін ғана қажет болады. Егер қылмыстық кауымдастық бандитизм кұрамындағы кылмысты әрекеттерді істесе, онда іс-әрекетте Қылмыстық кодекстің екі бірдей бабында (235, 237-бап-тар) көрсетілген қылмыстардың жиынтығы бар.
Қылмыстық қоғамдастықты басқаруға оны немесе оған кіретін бөлімшелерді тікелей басқарып, жұмысын ұйымдастыру, олардың құжаттарын дайындау, қоғамдастыққа кіретін адамдардың, олардың бірлестіктерінің міндеттерін, рөлдерін айқындау, оларға міндет жүктеу әрекеттері жатады.