Су тазарту және ластанудан қорғау.
Судың ластануларының алдын алу шараларын және әдістерін білу керек.
Ағызынды суларды тазарту сызбасы.
Механикалық әдісі – суды тұндыру және сүзу арқылы ондағы механикалық қоспалардан тазарту. Көлемі әр түрлі бөлшектер мөлшеріне қарай әр түрлі конструкциялық торлармен, су бетілік қоспалар – май, смола, мұнай ұстағыштар арқылы сүзіледі.
Химиялық әдісте суды тазалау үшін химиялық реагенттер, мысалы, хлор, хлорлы ізбес сияқты қосылыстар қолданылады. Хлор суды қауіпті бактериялогиялық ластардан тамаша, пәрменді қауіпсіздендіреді. Бірақ …соңғы кезде белгілі болғандай, хлорланған ауыз суы ғалымдар дәлелдегендей бауыр, қуық, асқазан ісіктерін, аллергиялық аурулар туындатады. Хлор тағы да біздің ағзамыздағы ақуыздарды бұзып, тері мен шашқа жағымсыз әсер етеді. Жазға кезеңде, микроағзалар жылдам, қарқынды көбейетін шақта су көбірек хлорланады, осы кезде адам денсаулығына қауіп күшейеді.Суды жекелей тұтынуда хлордан құтылудың ең тиімді әдісі – су тазартқыш (сүзгіш) пайдалану. Егер сүзгі жоқ болса, онда суды бірнеше сағат тұндырып қою керек, сонда хлор ұшып кетеді. Ағызынды суды тазартудың химиялық әдістерінің ең көп қолданылатын түрі – нейтралдау. Өнеркәсіп орындарының әртүрлі қышқылдарды бөлетін лас суларын нейтралдау үшін магнезит, доломит, ізбестастар қолданылады.
Суды тазалаудың биологиялық әдісі – микроскопиялық өсімдіктер мен жануарлар өсіріп, үстінен ағызынды сумен толтырады да төменгі жағынан қатты ауа ағынымен үрлейді, Оттектің (ауамен үрлегенде) және органикалық заттардың көп мөлшерінде бактериялар мен микрофауна қарқынды өсіп, көбейіп, органикалық ластаушыларды жай минералдық заттарға дейін ыдырататын ферменттер бөле бастайды. Органикалық заттардың минералдану процесі жүреді.
26.Экологиялық мониторингтің әлемдік жүйесі. (ГСМОС)
На Стокгольмской конференции ООН по окружающей среде было предложено организовать Службу Земли (ЕаП^асИ), которая в настоящее время является частью программы по проблеме окружающей среды (ЮНЕП). В рамках Службы Земли была организована система глобального экологического мониторинга (ГСМОС), основными целями которой являются:
1) организация расширенной системы предупреждений об угрозе здоровью человека;
2) оценка глобального загрязнения атмосферы и его влияния на климат;
3) оценка количества и распределения загрязнений в биологических системах, особенно в пищевых цепях;
4) оценка критических проблем, возникающих в результате сельскохозяйственной деятельности и землепользования;
5) оценка реакции наземных экосистем на воздействие окружающей среды;
6) оценка загрязнений океана и влияние хагрязнений на морские экосистемы;
7) создание усовершенствованной системы предупреждений о стихийных бедствиях в международном масштабе.
Для того, чтобы организуемая система ГСМОС не дублировала в своей работе уже существующие системы, на указанном совещании были приняты следующие важные принципы:
1.Межправительственное сотрудничество по мониторингу должно строиться на основе существующих национальных и международных систем.
2.Необходимо использовать специальные агентства ООН в качестве начальной основы для координирования и осуществления программы мониторинга
3.Приоритет должен быть предоставлен глобальному и интернациональному мониторингу.
4.Система мониторинга должна строиться таким образом, чтобы удовлетворять четко сформулированным требованиям, а мероприятия по оценке данных должны быть общей частью проекта такой системы.
В отдельные подсистемы в ГСМОС выделен мониторинг загрязнений и мониторинг возобновимых ресурсов, включающий некоторые дополнительные экологические проблемы.
Конечными целями мониторинга загрязнений являются:
1) определение уровней концентраций критических загрязнителей в определенной среде, их распределение в определенной среде, их распределения в пространстве и изменения во времени;
2)определение величины и скоростей потоков загрязнителей и вредных продуктов их превращений;
3)обеспечение сравнений методов пробоотбора и анализа между странами, включая и развивающиеся страны, для получения сопоставимых результатов и обмен опытом по организации систем мониторинга; 4)обеспечение в глобальном и региональном масштабе информацией, необходимой для принятия решений по управлению при борьбе с загрязнением.