Ала тұрғындары санының артуы мен қаланың өсуі

Биоэкологиялық мониторинг

~

Ішуге жарамды судың рН-ортасы қанша болу керек?

@ 7

@ 9

@ 5

@ 8

@ 4

~

Ақыл-ой сферасы деп мына сфераны айтқан:

@ Ноосфера

@ Гидросфера

@ Тропосфера

@ Атмосфера

@ Биосфера

~

Тірі ағзаның өзара және қоршаған ортамен тығыз байланыста бір территорияда өмір сүруін .... деп атайды.

@ экологиялық жүйе

@ биосфера

@ экосфера

@ биоценоз

@ популяция

~

Тірі ағзалар жүйесіндегі негізгі құрылым бірлігі:

@ Түр

@ Популяция

@ Геном

@ Особь

@ Ген

~

Ауа құрамындағы ең мөлшері көп элемент:

@ Азот.

@ Сутегі.

@ Аргон.

@ Oттeгi.

@ Алтын.

~

Атмосфераның метрологиялық факторлары арқылы ластануы:

@ Метрологиялық құбылыстармен процестердің әсер етуінен ластануы

@ Атмосфераның ластануына қарсы шаралардың жүйесі.

@ Метрологиялық факторлардын үлесімен атмосфераның ластануы.

@ Метрологиялық фактордың атмосфера ластануына әсері.

@Атмосфераның табиғи процесстердің әсерінен ластануы.

~

Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

@Суармалы жерлерге ағынды су көздерінен су алу

@Ақаба сулармен ластану

@ химиялық ластану

@ Табиғи тұз мөлшерінің артуы

@ Радиоактивті ластану

~

Атмосфералық жер бетінен 9-15 км қашықтықта орналасқан аумағы:

@ Тропосфера.

@ Гидросфера.

@ Мазосфера.

@ Стратосфера.

@ Ионосфера.

~

Атмосфераны корғаудың әлеуметтік нәтижелері

@ Халықтың денсаулығының жақсаруы

@ Атмосфера қорғау шығындарының үнемі

@ Өндіріс шығындарының қысқаруы

@ Табиғи ортаға зиянның азаюы

@ Табиғи ортаның тазаруы

~

Адамзат тіршілігіне қажетті табиғи қорлар:

@ Азык- түлік.

@ Шикізаттық.

@ Орман.

@ Энергетикалық

@ Экологиялық.

~

Антропогенді ландшафттар:

@ Агроөндірістік, техногенді, қалалық

@ Геохимиялық, қорғалатын, техногенді

@ Геохимиялык, элементарлы, қорғалатын

@ Элементарлы, қорғалатын, қалалық

@ Агроөндірістік, техногенді, элементарлы

~.

Адам әрекеті нәтижесіндегі ластану былай деп аталады:

@ Антропогендік.

@ Физикалық .

@ Екіншілік

@ Табиғи.

@ Техникалық.

~

Алмастыруға болмайтын табиғи ресурстар

@ ауыз су

@ егістік жер

@ азықтық заттар

@ миниралды тыңайтқыш

@ отын-энергетикалық ресурстар

~

Атмосфераның жерге жақын қабатының температурасы, оның құрамындағы көмірқышқыл газы мен кейбір басқа газдардың болуынан жоғарылауын қалай атайды?

@ Парниктік эффект

@ Ауа ортасының қарсылығы

@ Қышқылдық жаңбырлар

@ Энергетикалық стресс

@ Антропогенді стресс

~

Арамшөптермен күресу үшін қолданылатын химиялық зат:

@ Гербицидтер

@ Немотоциттер

@ Аскаридцидтер

@ Бактериоциттер

@ Инсектицидтер

~

Атмосфераның ластануы

@ Түрлі көздерден ластаушы заттар шығаруы нәтижесінде

@ Атмосфераны оттегімен ластану нәтижесінде

@ Өндірістік қалдықтардың ластануы нәтижесінде болады

@ Құрылыс жұмыстарының нәтижеснде

@ Атмосфераның фреонмен ластануы

~

Атмосфераның ассимилициялық потенциалы:

@ Ластаушыларды заласыздандыру

@ Табиғи сапасы, құрамы

@ Атмосфераның өздігінен қозғалуы

@ Ауа массасының қасиеттері

@ Ластаушы қосындылары

~

Тіpi және өлі табиғат элементтері арасындагы өзара тұрақты қарым-қатынас негізінде бірыңғай тұтастық құрайтын тірі ағзалар мен олардың мекендсу ортасынын қауымдастыгы:

@ экожүйе

@ биоценоз

@ популяция

@ агроценоз

@ биосфера

~

Тірі ағза сыртқы ортамен биотикалық және абиотикалық қарым - қатынасын Ч. Дарвин қалай атады?

@ тіршілік үшін күрес

@ мониторинг

@ метаболизм

@ аменсализм

@ мутация

~

Туылу саны өлім- жітім санымен шамамен теңелсе популяция қалай - аталады?

@ Тұрақты

@ Орын басқан

@ Өскен

@ Жанарған

@ Қысқарған

~

Табиғгатты қорғау дегеніміз:

@ Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы.

@ Тазалағыш аппараттарды қолдана отырып қоршаған ортаны қорғау.

@ Қоршаған ортаның тазалығын айтамыз.

@ Экологиялық системада тепе-теңдікті сақтау.

@ Биосфера мен атмосфераны ластанудан қорғау.

~

Ауаның ластану жолдары

@ Табиғи, анторпогенді

@ Табиғи, антропогендік, әлемдік

@ Әлемдік, анторпогендік

@ Табиғи, жергілікті

@ Аймақтық, антропогенді

~

Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

@ Суармалы жерлерге ағынды су көздерін су алу

@ Табиғи тұз мөлшерінің артуы

@ Ақаба суларымен ластануы нәтижесінде болады

@ Радиоактивті ластану

@ Химиялық ластану

~

Атмосфералық ауаны негізгі ластаушы заттар:

@ Күкірт диоксиді, көміртегі оксиді, қатты бөлшектер

@ Қышқыл жаңбырлар, мұнай өнімдері

@ Формальдегид

@ Радиоактивті изотоптар

@ Мұнай өнімдері

~

Атмосфераны ластаушы көздер былай бөлінеді:

@ Жасанды және табиғи

@ Газды және қатты

@ Табиғаттық және антропогендік

@ Тұрмыстық және ауылшаруашылық

@ Ұйымдасқан және ұйымдаспаған

~

Абиотикалық факторға жататындар:

@ Климатты, эдафогенді, орографиялық, химиялық

@ Фитогенді, эдафогенді, оргорафиялық, зоогенді

@ Орографиялық, фитогенді, эдафогенді

@ Климатты, зоогенді, антропрогенді

@ Антропрогенді, химиялық, зоогенді

~

Абиотикалық факторды атаңыз:

@ Климаттық фактор

@ Аменсализм

@ Жыртқыштық-құрбан қатынасы

@ Коменсализм

@ Тірі организмдердің өзара байланысу формасы

~

Алғаш рет «Биосфера» деген сөз мына ғалымның жұмыстарында жарық көрген:

@ 1875 жылы Э. Зюсстің.

@ 1911 жылы ғалым В.И. Вернадскийдің.

@ 1856 жылы Ч. Дарвиннің.

@ 1858 жылы ғалым Г.Д. Тороның.

@ 1826 жылы М.Д.Ломоносовтың

~

Таралымның немесе биомассаның аудан немесе көлем бірлігіндегі мөлшері калай аталады?

@ Популяция тығыздығы

@ Элиминация

Популяция саны

@ Биотикалық потенциал

@ Логисикалық өсу

~

Термосфера қабатында 500-600 км биіктікте температура мәні:

@ 1500 ⁰С астам

@ 1500 ⁰С кем.

@ 650 ⁰С

@ 800 ⁰С

@ 150⁰С артық.

~

Тұрмыста пайдалануда болған сарқынды сулар құрамында мыналар болады:

@ Фенаминдер, беттік активті заттар (ПАВ) Микроорганизмдер, қара және түсті металлургия өнімдері.

@ Сарқынды сулар құрамында: жауын-шашын сулары, тұз қышқылы, сутегі пероксиді, тас, кұм, топырақ болады

@ Тұз қышқылы.

@ Сутегі пероксиді.

@ Тас, кұм, топырақ.

~

Түзілуі бойынша ландшафттың қанша типі бар?

@ 2

@ 6

@ 4

@ 3

@ 5

~

Тұман бөлшектері қандай сүзгіште тазаланады?

@ Термиялық жолмен

@ Электро сүзгіште

@ Ылғалды шаңұстағышта

@ Химиялық газды тазарту

@ Құрғақ шаңұстағышта

~

Толеранттылық заңын ашқан кім?

@ В. Шельфорд

@ Ю. Одум

@ В. Радкевич

@ Э. Геккелбь

@ Ю. Либих

~

Толық ландышафт түзуге қатысатын жануарлар:

@ жыртқыштар

@ бүргелер

@ кабандар

@ термиттер

@ қоңызда

~

Толеранттылық заңы қашан ашылды?

@ 1913

@ 1885

@ 1713

@ 1745

@ 1813

~

Табиғи экожүйенің мысалы ретінде нені алуға болады?

@ ормандар

@ оранжерия

@ егіс даласы

@ теплица

@ дуброва

~

Тірі организмдердің экстремальді түрлерінің температураға шыдамдылығы не деп аталады?

@ стенотермді

@ эврафагды

@ эвритерминді

@ стеногамды

@ эвригамды

~

Топырақтың бонитет балдары:

@ Топырақтың сапасының сандық өлшемі

@ Топырақтың химиялық құрамы

@ Топырақтың механикалық элементтері

@ Топырақтың қарашірік құрамы

@ Топырақ қабаттары

~

Бейорганикалық заттарды органикалық затқа айналдыра алатын автотровты организмдер

@ продуценттер

@ редуценттер

@ капрофиттер

@ сапрофиттер

@ консументтер

~

Тазарту белгісі бойынша өндірістік қалдықтар келесілерге бөлінеді:

@ Тазартуға жіберілмейтін және тазартуға жіберілетін

@ Периодтты және периодсыз

@ Тазартудан соң шығарылатын

@ Ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған

@ Ыстық және салқын

~

Бір түрге жататын, белгілі бір ареалда мекен ететін және еркін шағылыса алатын даралардың жиынтығы

@ популяиия

@ бірлестік

@ түр

@ биоценз

@ дара

~

Тірі организмдердің бір-бірімен және олардың қоршаған ортамен байланысын зерттейтін ғылым:

@ экология

@ анатомия

@ нооэкология

@ биология

@ адам экологиясы

~

Табиғи ластануға жатады:

@ Жер сілкінісі, су алу және т.б.

@ Өндіріс қалдықтары, шулық ластану

@ Шулық ластану.

@ Химиялық ластану.

@ Атомдық станциялар шығындары.

~

Биосфераға антропогендік әсер:

@ қоршаган ортаға физикалык, химиялық жэне антропогендік өзгерістер келтіретін адамдардың экономикалык, әскери, рекреациялық және мәдени қажетін жүзеге асыруға байланысты іс-эрекеттер

@ қоршаған ортаға физикалық, химиялық және антропогендік өзгерістер келтірмейтін адамдардың экономикалық әскери, рекреациялық және мәдени қажетін жүзеге асыруға байланысты іс-әрекеттер

@ адамдардың экономикалық, әскери, рекреациялық және мәдени қажетін қанағаттандырмайтын іс-әрекеттер .

@ қоршаған ортаға физикалық, химиялық және антропогендік өзгерістер келтірмейтін адамдардың экономикалық, әскери, рекрсациялықжэис мэдени кажетін жүзеге асырмайтын іс-әрекеттер

@ қоршаған ортаға физикалық, химиялық және антропогендік өзгерістер келтіретін адамдардың экономикалық, әскери, рекреациялық және мәдени қажетін жүзеге асырмайтын іс-әрекеттер

~

Биосфера ілімінің негізін қалаған ғалым:

@ В.И. Вернадский

@ Ю. Либих

@ В.Н. Сукачев

@ K. Мебиус

@ В. Шелфорд

~

Биосфера қандай кеңістікті қамтиды?

@ атмосфераның төменгі, бүкіл гидросфера мен литосфераның жоғарғы қабаты

@ стратосфера мен гидросфераны

@ атмосфераның төменгі қабаты

@ бүкіл гидросфера мен литосфераның жоғарғы қабаты және ионосфераны

@ тропосфераны

~

Биосфералық қорықтар туралы халықаралық конференцияда Севилья стратегиясы қай жылы қабылданды?

@ 1995

@ 1990

@ 1993

@ 1949

@ 1987

~

Биологиялық тазартуды кандай қондырғылыр қолданылады?

@ Аэротенктер және биофильтрлер.

@ Вентилятор.

@ Циклонды аппарат.

@ Экстрактор және электрсүзгіш.

@ Аэратор және дозатор.

~

Белгілі бір территорияны мекендейтін барлық тірі ағзалардың қауымдастығы:

@ Биоценоз

@ Популяция

@ Экологиялық қуыс

@ Ареал

@ Биом

~

Бөлек мемлекет шегіндегі мониторинг

@ Ұлттық.

@ Аймақтық.

@ Локальды.

@ Жүйелік.

@ Глобальды.

~

Біздің Республикамызда 1976 ж. тағы бір қорық ашылды. Ол қалай аталады?

@ Марқакөл

@ Қорғалжын

@ Алматы

@ Наурызым

@ Ақсу-Жабағылы

~

Бір тіршілік иесінің екінші тіршілік иесін жоюға бағытталған әрекеті

қарым-қатынастың қай түріне жатады?

@ жыртқыштық

@ коменсализм

@ арамтамақтық

@ бәсекелестік

@ симбиоз

~

Белгілі бір геологиялық жағдайда әралуан түрлердің бірлестігін құрайтын экологиялық жүйе

@ биогеоценоз

@ популяция

@ түр

@ дара

@ туыс

~

Белгілі бір терреторияны қамтитын және жалпы генофондты иеленетін бір түр особьтарының жиынтығы:

@ Популяция

@ Биоценоз

@ Гомеостаз

@ Ареал

@ Экожүйе

~

Биосфераны ластаушы химиялық заттарға жатады:

@ азотты қалдықтар

@ мутагендер

@ күл

@ қоқыстар

@ кір сулар

~

Биосфералық маниторингке мыналар жатады:

@ Глобальдық

@ Аймақтық

@ Жергілікті

@ Ұлттық

@ Лакальды

~.

Белгілі бір географиялық территорияда тіршілік етуге бейімделген, генетикалық шығу тегі бір, бір түрге жататын особьтардың жиынтығы қалай аталады:

@ пуляция

@ демография

@ биоценоз

@ бірлестік

@ Түр

~

Биологиялық жүйелердің өзгерістерге қарсы тұруы және қасиеттердің тұрақтылығын сақтау қабілеті:

@ Гомеостаз

@ Агротенк

@ Сукцессия

@ Адгезия

@ Адаптация

~

Бір трофикалық деңгейден екіншісіне өткен кезде жұмсалатын қуат мөлшері:

@ 10%

@ 15%

@ 5%

@ 1%

@ 20%

~

Біріншілік периодты түрде ықпал ететін экологиялық факторға келесілер жатады:

@ Жердің айналуы, жыл мезгілдерінің ауысуы

@ Стихиялық құбылыстар

@ Суда еріген газ құрамы, температура

@ Адамзат баласының қоршаған ортаға әсірі

@ Ылғалдылық, жарықтық

~

Биохимиялық циклмен биосферадағы тірі заттардың маңызыфункциясы қамтамасыз етіледі. В.И. Вернадский осындай функцияның қанша түрін қарастырады?

@ 5

@ 2

@ 4

@ 7

@ 6

~Өсімдік өсуіне әр түрлі факторлардың-әсерін зерттеуде минимум заңын кім ашты?

@ Ю.Либих

@ В.Шельфорд

@ Ю.Одум

@ В. Радкевич

@ В.Вернадский

~

Өте жарыққа төзбейтін, тек көлеңкеде өсетін есімдіктер:

@ сциофиттер

@ ксерофиттер

@ мезофиттер

@ склерофиттер

@ гелиофиттер

~

Бұзылған жерлерді қалпына келтіру процесі:

@ Рекультивация

@ Мелиорация

@ Гумификация

@ Жср кадастары

@ Эрозия

~

Барлық популяцияға тән белгісі болатын, бірақ жоғары дәрәжәде бірлесе

алатын және санын өздігінен реттеу қабілеті бар топтың касиеті қалай аталады?

@ Эффект

@ Биотикалық потенциал

@ Поли морфизм

@ Элиминация

@ Реттеу

~

Биоценоз бұл:

@ Тірі организмдер жиынтығы.

@ Жануарлар дүниесі.

@ Өсімдіктср дүниесі.

@ Микроорганизм жиынтығы.

@ Абиотикалық факторлар жиынтығы.

~

Өндірістік қалдықтар тасталу режиміне байланысты қалай бөлінеді?

@ Периодтық және периодтық емес.

@ Қыздырылған және суытылған.

@ Тазаланып тасталынатын.

@ Тазаланбай тасталынатын.

@ Ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған.

~

Өлі өсімдіктер мен жаңуарларды пайдаға жарататын организмдер:

@ сапрофагтар

@ сапрафитті

@ автотрофты

@ гетеротрофты

@ детритрофагты

~

Өзін-өзі сақтауға және реттеуге ортаның қабілеттілігі не деп аталады?

@ ортаның гомеостазы

@ ортаның дағдарыстық жағдайы

@ ортаның қолайсыздығы

@ орта инерциясы

@ ортаның икемділігі

~

Оңтайлы шешімдерді табу үшін табиғат пен қоғам қатынасындағы Мәселелер көрсетілетін теориялар мен эмоциялар, көзқарастар

жиынтығы - бұл:

@ Экологиялық сана

@ Экологиялық менеджмент

@ Экологиялық білім беру

@ Экологиялық сараптама

@ Экологиялық тәрбиелеу

~

Озон қабатының жұқаруына әсер ететін заттарды атаңыз:

@ Фреондар.

@ Шаң-тозаң.

@ Су булары.

@ Механикалық майда бөлшектер.

@ Ғарыштан түскен заттар.

~

Ортаның фитогендік биотикалық факторына мыналар жатады:

@ Жасыл өсімдіктер.

@ Адамзат.

@ Вирустар меи бактериялар.

@ Қоршаған орта.

@ Жан-жануарлар.

~

Озон қабаты-биосфера тіршілігінің қажетті жағдайы, өйткені озон қабаты:

@ күн ультркүлгін сәулелердің өтуіне тосқауыл болады

@ радиациясының кірісін ұлғайтады

@ өсімдіктердің тіршілік етуіне әсер етеді

@ озон қабаты космостық сәуленің нәтижесінде қалыптасады

@ атмосфераның ластануына тосқауыл қояды

~

Озон атмосфераның жерге жақын қабатында оттегі молекуласынан азот тотығы мен көмірсутектердің қатысуымен және ... сәуленің әсерінен түзіледі:

@ ультракүлгін

@ космостық

@ жарық

@ инфрақызыл

@ радиоактивті

~

Органикалық заттарды ыдыратып бийорганикалық заттарға айналдыратын қалпына келтірушы ағзалар қалай аталады?

@ редуценттер

@ планктон

@ консументтер

@ экотоп

@ продуцентер

~

Организмге қатыссыз қозғалмалы заттардың үлкен массасы қандай қорға жатады?

@ Табиғи қор

@ Резервті қор

@ Алмасу қоры

@ Биологиялық қор

@ Экологиялық қор

~

Организмдердің бейімделуінің келесі түрлері бар:

@ Марфологиялық, этологиялық, физологиялық

@ Тек морфологиялық түрлері жатады

@ Этологиялық, құқылық түрлерінің қосындылары

@ Организмдердің физологиялық түрі

@ Организмдердің құқылық қасиеттері

~

Орнықты даму дегеніміз - бұл:

@ Келешек ұрпактың қажеттіліктерін шектеместен, бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыру

@ ЭкономикалыкөркендсудіН;ЖОгарысатысы

@ Бүгінгі ұрпақтың қажетгіліктерін қанағаттандыру

@ Демографиялык, әлеуметтік дамудың жоғары

@ Келешек ұрпақтың қажеттіліктерін шектеп, бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыру

~

ЮНЕСКО-ның "биосфералық-қорық" статусын алған Қазақстандағы алғашқы қорық:

@ Ақсу-Жабағылы

@ Марқа-көл

@ Үстүрт

@ Қаратау

@ Наурызым

~

Организм таралу шегі немесе облыс дегеніміз:

@ Ареал

@ Популяция

@ Экологиялық ниша

@ Экологиялық фактор

@ Зоогенді фактор

~

Отын жаққан кездегі газдардың арасында өте зияндылары

@ Күкірт

@ Күкірт қышқылы

@ Көміртек тотығы

@ Күл

@ Көмірқышқыл газдары

~

Организмдермен олардың тікелей ортасы арасындағы биогенді заттардың айтарлықтай аз, бірақ белсенді тікелей алмасу қандай қорға жатады?

@ Алмасу қоры

@ Табиғи қор

@ Резервті қор

@ Экологиялық қор

@ Биологиялық қор

~

Нейтрализация су тазалаудың келесі әдісіне жатады:

@ Химиялық

Ыздыру арқылы

@ Физико-химиялық

@ Термиялық

@ Биохимиялық

~

Негізгі парнигті газға қандай газ жатады?

@ көмірқышқыл газы

@ озон

@ метан

@ көміртегі (II) тотығы

@ күкірт диоксиді

~

Негізгі компоненттері біртұтас жүйенің даму шарты бойынша біртектілікті түзе отырып, күрделі өзара әсерде болатын табиғи-географиялық комплекс қалай аталады?

@ Ландышафт

@ Биогеоценоз

@ Биоценоз

@ Биосфера

@ Экожүе

~

Ноосфера –бұл

@ биосфераның ең жоғары сатысы адамның саналы іс-әрекеті

@ қоршаған экологиялық таза орта және адамның өмір сүру жағдайы

@ адамның өмір сүру жағдайы

@ жердің өзіндік қабаты

@ «биосфера» терминінің синомимі

~

Каспий зонасындағы экологиялық балансының бұзылуы себебі:

@ Мұнайды өңдеу және мұнаймен ластану

@ Қышқыл жаңбырлар, коррозия

@ Суаруға өзен суларын алу

@ Ақаба сулармен ластану

@ Атомдық энергетика

~

Kөмір қышқыл газы және басқа газдардың әсерінен жылулық балансының өзгеруінің нәтижесінде мүмкін болатын жер шары температурасының ғаламға тартуы:

Парниктік эффект

@ альбо

@ қышқылдық жауын-шашын

@ Концентрация

@ озон газының "тесігі"

~

ҚР-ғы қоршаған ортаны ең көп ластайтын өнеркәсіп салаларын атаңыз

@ Қара және түсті металлургия

@ Машина-құрылыс

@ Тамақ

@ Химия

@ Құрылыс материалдары және тамақ

~

КР-ның экологиялық жағдайдын төмендеуі, табиғи ортаның деградациялау үрдісі келесі әлеуметтік мәселенің пайда болуына алып келді:

@ Халықтың ауруы мен өлімінің жоғарылауы

@ Радиоактивоті қалдықтарды көму

ала тұрғындары санының артуы мен қаланың өсуі

@ Шөлдені жел эрозиясы

@ Атмосфералық ауа, ауыз су сапасының төмендеуі

~

Қоршаған ортаның физикалық ластануы:

@ Жылулық, шу, радиоактивті, электромагнитті

@ Жылулык, микробиологиялық

@ Биогенді, микробиологиялық, гендік инженерия

@ Ауыр металдар, пестицидтер, пластмасса

@ Ауыр металдар гендік инженерия

~

Қоршаған ортаның химиялық ластануы:

@ Ауыр металдар, пестицидтер, пластмасса

@ Ауыр металдар, гендік ипженерия

@ Жылулык, микробиологиялық

@ Жылулық, шу, радиоактивті, электромагнитті

@ Биогенді, микробиологиялық, гендік инженерия

~

Қазақстанның басты Су артериясы:

@ Ертіс

@ Есіл

@ Жайық

@ Еділ

@ Сырдария

~

Қалдықты пайдаланудың жалпы тиімі

@ Экономикалық, әлеуметтік-экологиялық тиімдер

@ Табиғаты корғау шығындарының үнемі ..

@ Қалдықтарды сату пайдасы (тиімі)

@ Қалдықтан алынатын өнімдер

@ Экономикалық пайда, табыс

~

Құрлықтың биомассасының негізгі бөлігін (99,2%)

@ өсімдіктер

@ балдырлар

@ бактериялар

@ саңырауқұлақтар

@ жануарлар құрайды

~

Қазақстанның басты су артериясы

@ Ертіс

@ Сырдария

@ Есіл

@ Жайық

@ Еділ

~

Қалдық сулар исісін жою порцесі қалай аталады?

@ Дезодорация

@ Флотация

@ Коагуляция

@ Кристаллизация

@ Сорбиця

~

Қайсысы климаттық факторға жатпайды?

@ сутекті орта

@ температура

@ жел

@ жарық

@ атмосфералық қысым

~

Қандай пайдалы қазбалар қоры бойынша Қазақстан 1-ші орында?

@ Висмут қоры

@ Мыс қоры

@ Табиғи газ қоры

@ Табиғи газ қоры

@ Мұнай қоры

~

Қайсысы климаттық факторға жатады?

@ атмосфералық қысым

@ механикалық құрылым

@ сулы ортаның тұздылығы

@ сутекті орта

@ тығыздық

~

Қандай пайдалы қазбалар қоры бойынша Қазақстан алғашқы 10 орынға кіреді?

@ Мұнай қоры

@ Апатит

@ Хром рудасы

@ Табиғи газ

@ Фосфорит қоры

~

Қышқылдық жауынның пайда болуында қандай зат айтарлықтай рөл атқарады?

@ Күкірт диоксиді

@ Метан

@ Көмірқышқыл газы

@ Көміртегі оксиді

@ Фреондар

~ .

Қоршаған ортаны қорғаудың обьектілері қалай бөлінеді?

@ Ұлттық, халықаралық

@ Ұлттық, аймақтық

@ Аймақтық, жергілікті

@ Ұлттық, экологиялық

@ Жергілікті, аймақтық, әлемдік

~

Қоршаған ортаның биологиялық ластануы:

@ Биогенді, микробиологиялық, гендік инженерия

@ Ауыр металдар, пестицидтер, пластмасса

@ Жылулық, микробиологиялық

@ Ауыр металдар, гендік инженерия

@ Жылулық , шу, радиоактивті, электромагнитті

~

Мутуализм:

@ Бірлесіп тіршілік етуден екі ағзаның пайда табуы

@ Популяциялардың дараларының арасындағы байланыс

@ Түрлер бір- бірінен бөлек өмір сүре алады, бірақ бірлесіп тіршілік ету екеуіне де пайдалы

@ Бір түр екіншісін өзінің өнімімен канайды

@ Бірлесіп тіршілік етуден біреуінің пайда табуы, екіншісінің пайда таппауы

~

Мониторингтің негізгі мақсаты:

@ Биосфера жағдайын бақылау

@ Иносфера жағдайын бақылау

@ Мезосфера жағдайын бақылау

@ Тропосфера жағдайын бақылау

@ Атмосфера жағдайын бақылау

~ Жеке ағзалардың қоршаған ортамен өзара қарым-қатынасын зерттейтін

экологияның бір бөлігі:

@ Аутоэкология

@ Биологиялық экология

@ Геоэкология

@ Жалпы экология

@ Демэкология

~

Жануарлардың мінез-құлығын зерттейтін ғылым қалай аталады?

@ Этология.

@ Биология.

@ Токсикология.

@ Экология.

@ Зоология.

~

Периодсыз ықпал ететін факторлар:

@ Стихиялык құбылыстар, өнеркәсіп саркынды суларының кұрамы.

@ Суда еріген газ кұрамы.

@ Жыл мезгілдерінің ауысуы, жердің айналуы. . .

@ Күн көзі сәулесінің жарықтандыру құбылыстары, жауын-шашын

@ Ылғалдылык, жауын-шашын, температура.

~

Популяцияға тән қасиеттер:

@ өсу, даму, көбею, бейімделу, тіршілігін сақтау

@ жыртқыштық, бәсекелестік, паразитизм

@ ылғал, жарык, қорек жасап шығару

@ тұрақты дене температуранын болуы

@ азық мөлшерінің жеткілікті болуы

~

Популяция түсінігіне қандай анықтама беруге болады?

@ Біркелкі жағдайда мекендейтін, ұрпақтан ұрпаққа белгілі бір кеңістікті жайлаған, ортақ генофоны болатын таралым түрлерінің жиынтығы

@ Жалпы таралу аймағына сай біріккен тірі ағзалар жинағы

@ Белгілі бір қатал жағдайда өмір сүруші ағзалар

@ Әртүрлі жағдайда (ортада) өмір сүре алатын ағзалар

@ Әртекті жағдайда мекендейтін, ұрпақтан ұрпаққа белгілі бір кеңістікті жайлаған, ортақ генофоны болмайтын таралым түрлерінің жиынтығы

~

Популяция динамикалық саны кандай факторларға тәуелді?

@ Туылымы, өлімі- жітімі, орын ауыстыруы

@ Реттелуі, орын ауыстыруы, өлім- жітімі, жасы

@ Кебеюі, жынысы, жасы

@ Жынысы, тығыздығы, жасы

@ Кеңістікте орналасуы

~

«Парниктік эффект» бұл:

@ СО₂-ң ауада көбеюі

@ Оттегінің атмосферадағы мөлшерінің азаюы

@ Ауадағы СО-ң көбеюі

@ Жердің климатының сууы

@ Ауадағы отгекті баланстың бұзылуы

~

Парниктік эффект негізінсн қандай заттың атмосфераға шығарылуынан болады?

@ Көмірқышқыл газы

@ Хлорсутек

@ Күкіртсутек

@ Гелий

@ Аргон

~

Популяция өзінің саны мен өзгермелі орта жағдайына бейімделуін қандай жолдармен реттейді:

@ Жаңару және орын басу

@ Тұрақтану және орын басу

@ Өсу және тұрақтану

@ Шектеу және жаңару

@ Қысқару және тұрақтану

~

Продуценттерге келесілер жатады:

@ Өсімдіктер жиынтығы

@ Микроорганизмдер

@ Өсімдік жегіш жануралар

@ Жыртық жануарлар

@ Жануарлар мен өсімдіктиердің жиынтығы

~

Су түбінде тіршілік етуші ағзалар қалай аталады?

@ Бентостар

@ Гидробионттар

@ Эвробионттар

@ Стенабионттар

@ Эдофобионттар

~

Сарқылатын ресурстарға жатады:

@ қазба байлықтар

@ теңіздің толысуы мен қайтуы

@ ауа

@ су

@ күн энергиясы

~

Семей ядролық сынақ полигоны-бұл қандай зона;

@ Радиоактивті

@ Хямиялық

@ Ауыр металдармен ластану

@ Өнеркәсіптік кәсіпорындардың ақаба суларымен ластану

@ Токсинді ластану

~

Синэкология дегеніміз не ?

@ түрлер экологиясы

@ популяциялық экология

@ микроорганизмдер экологиясы

@ адамдар экологиясы

@ биоценоз экологиясы

~

Сулы ортада мекендеушілер қалай аталады

@ Гидробионттар

@ Стенобионттар

@ Аэробионттар

@ Эвробионттар

@ Педобионттар

~

Су қолдану мына түрлерден тұрады:

@ Ауыз су, мәдени-тұрмыстық балық шаруашылық.

@ Балық шаруашылық өндірістік.

@ Өндірістік, ауыз су.

@ Тұрмыстық іркінді су көздері.

@ Ауыз су, техникалық, ауылшаруашылық

~

Сарқылмайтын табиғи ресурстар

@ Күннің қуаты

@ Жануарлар мен өсімдіктер ресурстары

@ Минералды ресурстар

@ Отын-энергетика ресурстары

@ Орман ресурстары

~

Су қоры калай аталады?

@ Гидросфера

@ Стратосфера.

@ Ноосфера.

@ Биосфсра.

@ Литосфера.

~

Саналы адамдық қызметтер дамудың басты факторы ретінде анықталатын табиғат пен қоғамның өзара қарым-қатынасының саласы:

@ Ноосфера

@ Экосфера

@ Геосфера

@ Биогеоценоз

@ Урбаносфера

~

Су қоймаларының ластануының түрлері:

@ Табиғи және антроппогендік

@ Аймақтық жергілікті және әлемдік

@ Химиялық, бактериялық, жергілікті, әлемдік

@ Радиактивті, механикалық, жылулық аймақтық

@ Химиялық, бактериялық, радиоактивті, механикалық, жылулық

~

Су ресурстарына жатады:

@ Құрамында су бар барлық ресурстар

@ Жер беткі су көздері ғана су ресурстарына жатады.

@ Жер асты су көздері бар су қоймалары.

@ Мұздықтрдағы су ресурстары ғана

@ Атмосфералық және топырақтың ылғал түрі

~

Экожүйедегі энергия алмасуын не деп атаймыз?

@ трофикалық тізбек

@ экологиялық пирамида

@ экологиялық саты

@ экологиялық тиімділік

@ трофикалық деңгей

~

Экологиялық мониторинг деңгейлері келесілер:

@ Глобальді және ұлттық.

@ Ұлтық және зерттеулік.

@ Экспериментальдік және зерттеулік.

@ Глобальді және экспериментальді.

@ Зерттейлік және аймақтық.

~

Экологиялық факторлар мына категорияларға бөлінеді

Абиотикалық, биотикалық және антропогендік

Фитогенді, зоогенді

Климаттық және химиялық

Антропогендік, климаттық

Эдафогенді және орофогенді

~

Экология ғылымының зерттеу нысаны:

@ организмдердің бір-бірімен жане қоршаған ортамен қарым-қатынасы

@ биоценоздағы өзгерістер

@ табиғи ресурстарды пайдалану

@ биологиялық және географиялық микро және макрожүйелер мен оның уақытпен кеңістікке қатысты тіршілік ырғағы

@ адамның қоршаған ортамен байланысы

~

Экология - .... зерттейтін ғылым.

@ тірі организмдсрдің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасын

@ тірі организмдердің бір-бірімен қарым-қатынасын

@ биологиялык жүйелердің өмір сүруін және қалыптасуын

@ қоршаған орта зандылықтарын

@ өсімдіктер мен жануарлардың өмір сүру зандылықтарын

~

Экожүйе келесі құрамдас бөліктерден тұрады: бейорганикалық заттар, органикалық қосылыстар, климаттық режим, продуценттер, консументтер, редуценттер. Осылардың қайсыларын абиотикалық компонентке /құрамға/ жатқызуға болады:

@ Бейорганикалық заттар және климаттық режим

@ Климаттық режим, бейорганикалық заттар

@ Редуценттер және бейорганикалық заттар

@ Климаттық режим және органикалық заттар

@ Бейорганикалық және органикалық заттар

~

Эрозия – бұл

@ Топырақтағы минералдың бұзылуы

@ Гумустың минерализациясы және позитивтік

@ Позитивті процесс

@ Негативті процесс

@ Орман төсенішінің түзілуі

~

Эрозия бұл:

@ топрақтың беткі құнарлы қабатының жойылуы

@ топрақтағы минералды заттардың түзілуі

@ қарашіріктің минералдануы және оның ластануы

@ орман төсенішінің түзілуі

@ радиактивті ластану

~

Экожүйедегі редуценттердің ролі неде:

@ Органикалық заттарды минералды заттарға ыдырату

@ Бейорганикалық заттарды органикалық заттарға айналдыру барысында

@ Белокты заттардың ыдырауы

@ Күн энергиясын пайдалануда

@ Өсімдіктер мен симбиоздың байланыс түзуі кезінде

~

«Экология» терминін ғылымға енгізген ғалым:

@ Э. Геккель

@ Э: Макфедьен

@ Н. Уэбстер

@ Ю. Одум

@ Т. Льюс

~

Экологияның негізгі үш бағыттары:

@ Аут-, син-, демэкология

@ Гидро-, атмо-, литоэкология

@ Физикалық, химиялық, биологиялық

@ Зоо-, фито-, антропоэкология

@ Био-, гидро-, дцемэкология

~

Экология дегеніміз:

@ Тірі организмдердің өзара және қоршаған ортамен қарым – қатнасы

@ Қоректік орта

@ Белгілі бір территорияда өсімдіктер мен жануарлардың тіршілік етуі заңдылығы

@ Организмдерден биосфераға дейінгі биологиялық жүйелердің пайда болу заңдылығы

@ Биологиялық жүйелердің құрылуы мен тіршілік ету заңдылығы

~

Экологиялық факторлардың жіктелуі:

@ Абиотикалық, биотикалық және антропогендік

@ Биогеноздық, абиогеноздық

@ Биологиялық, химиялық

@ Факторлы, факторсыз

@ Экологиялық, экологиялық емес

~

Гидросфера дегеніміз бұл:

@ Жердің сулы қабаты

@ Мұхит және теңіз сулары

@ Тірі организмдер мекендеген жердің беті

@ Биосфераның газдық қабаты

@ Жердің газдық қабаты

~

Ғаламдық экологияның зерттеу нысаны

@ Биосфера

@ Ағза қауымдастығы

@ Адам және оның популяциялары

@ Ағзалар түрі мен даралары

@ Әлеуметтік орта

~

Дербес ғылым ретінде экология шамамен қаншасыншы жылы қалыптасты?

@ 1900ж.

@ 1986ж.

@ 1954ж.

@ 1854ж.

@ 1904ж.

~

Халықаралық Қызыл Кітаптын алғашқы басылымы жарық көрген жыл:

@ 1963

@ 1978

@ 1984

@ 2000

@ 2005

~

Халықаралық байланыс деңгейінде орындалатын маниторинг:

@ Ұлттық

@ Глобальды

@ Аумақтық

@ Локальды

@ Болжамдық

~

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың басты мақсаты

@ Биоалуандылықты сақтау және генетикалық қорды қорғау

@ Туристік – рекреациялық қызметтерді ұйымдастыру

@ Ғылыми-зерттеу жұмыстарын тереңнен жүргізу

@ Қоршаған ортаның ластануының алдын – алу жұмыстарын ұйымдастыру

@ Қоршаған табиғи ортаны қорғау

~

В.И. Вернадский биосферадағы бос энергияны тасушы деп нені атаған?

@ Адамзат

@ Өсімдіктер

@ Тірі органикалық заттар

@ Микроорганизмдер

@ Жан-жануарлар

~

Ылғал қажет ететін өсімдіктер:

@ Гидрофитті

@ Мезофильді

@ Гидрофобты

@ Термофильді

@ Ксерофильді

~

Рекультивация-қандай маңызды шараларға жатады?

@ Топырақ эрозиясын болдырмау

@ Топырақ тұздандырылғандығын жою

@ Топырақ ылғалдылығын болдырмау

@ Жер өнімділігін қорғау және сақтау

@ Топырақ улануын болдырмау шаралары

~

Табиғи ресурстарды кешенді пайдалану

@ Пайдалы қасиеттерін табиғатқа зиян келтірмей пайдалану

@ Басым түрлерді пайдалану

@ Барлық түрлерін біркелкі пайдалану және ұтымды пайдалану

@ Табиғат ресурстарын қорғау

@ Ұтымды пайдалану

~

Ауа құрамындағы оттегінің мөлшері...

@ 21%

@ 30%

@ 45%

@ 1.2%

@ 0.03%

~

Биосфера дегеніміз...

@ Тірі организмдер орналасқан қабат

@ Экологиялық фактор және су қабаты

@ адаптация

@ экологиялық кризис

@ тас қабаты

~

Негізгі экологиялық факторлар неше топқа бөлінеді@ 3

@ 4

@ 6

@ 2

@ 9

~

Фотосинтез процесінің маңызы

@ Ауаны оттегімен байытады

@ Ауаға көмірқышқыл газын бөледі

@ Күн энергиясын пайдалануы

@ Тек қана жарықта жүруі

@ Адамдардың қатынасуы

~

Абиотикалық фактор дегеніміз

@ Өлі дүние компоненттері

@ Фотосинтез процесі

@ Тірі табиғат әсері

@ Жануарлардың бір-біріне әсері

@ Жел энергиясы

~

Экология термині қандай мағынпа береді

@ Үй, мекен, тұрақ

@ Табиғат, әлем

@ өзен, көл, мұхит

@ жануарлар

@ биогеоценоз

~

Биогеоценоздың неше құраушысы бар

@ 2

@ 3

@ 5

@ 1

@ 7

~

Экотоп дегеніміз

@ Белгілі территория аралығындағы абиотикалық факторлар жиынтығы

@ Тірі организмдер жиынтығы

@ Халықтың қалаға көптеп жиналуы

@ Физиологиялық адаптация

@ Атмосфераның ластануы

~

Литосфера қабаты дегеніміз

@ Тас қабаты

@ Су қабаты

@ Ауа қабаты

@ Озон қабаты

@ Бу қабаты

~

Органикалық ластану дегеніміз

@ өсімдіктердің, жануарлардың, саңырауқұлақтардың шіруі, ашуы

@ транспорт әсерінен

@ тау жыныстарының бүлінуінен

@ ормандардың өртенуінен

@ кәсіпорынның әсерәнен

~

Гидросфера қабаты дегеніміз

@ су қабаты

@ ауа қабаты

@ тас қабаты

@ стратосфера

@ озон қабаты

~

Адаптация қандай ұғымды білдіреді

@ сыртқы ортаға тірі организмдердің бейімделуі

@ адаптация - организмдердің бір-біріне әсері

@ тау жыныстарының бүлінуі

@ ормандардың өртенуі

@ атмосфералық тепе-теңдіктің бұзылуы

~

Атмосфералық ауа дегеніміз

@ әртүрлі газдардың қоспасы

@ күн сәулесінің радиациясы

@ тірі организмдердің жиынтығы

@ биогеоценоз

@ жел энергиясы

~

Биологиялық экология нені зерттейді

@ Биосфераның өсімдік пен жануарға әсері

@ Халықтың көптеп қалаға жиналуының әсері

@ Фотосинтез процесін

@ Экологиялық кризисі

@ Жыл энерггиясын

~ .

Фотосинтез процесі нәтижесінде

@ Оттегі бөлінеді

@ Көмірқышқыл газы бөлінеді

@ Азот бөлінеді

@ Су түзіледі

@ Крахмал сіңіріледі

~

Экология термині қай жылы енгізілді

@ 1869

@ 1900

@ 1956

@ 1919

@ 1875

~

Биотикалық фактор…

@ Тірі организмдердің бір-біріне әсері

@ Жер бетінің жарықтығы

@ Атмосфераның газ құрамы және әсері

@ Ауа ылғалдылығы

@ Күн көзінің сәулесі

~

Әлеуметтік экологияның зерттеу объектісі:

@ қоғам-қоршаған орта

@ экожүйе,табиғи орта

@ биоценоз-қоршаған орта

@ адам-табиғи орта

@ ағза-қоршаған орта

~ .

Биотоп дегеніміз не?

@ биоценоздың өмір сүру ортасы

@ биотоп - организмдер жиынтығы

@ белгілі бір аймақ

@ қоршаған орта

@ тіршілік формасы

~

Негізгі экологиялық факторлар неше топқа бөлінеді?

@ 3

@ 4

@ 5

@ 6

@ 1

~

Биогеоценоз ұғымын алғаш рет ұсынған ғалым?

@ В.Сукачев

@ К.Мебиус

@ Ю.Одум

@ В.Ясвин

@ В.Вернадский

~

Ғылымға экожүйе терминін енгізген ғалым:

@ А.Тенсли

@ В.Сукачев

@ К.Мебиус

@ В.Ясвин

@ В.Вернадский

~

Тірі ағзалардың экологиялық факторлар өзгерісіне бейімделуі

@ адаптация

@ симбиоз

@ фотосинтез

@ оптимум

@ микориза

~

Абиотикалық фактор қайсысы?

@ көктемде өзендердің тасуы

@ ормандарды кесу және жинау

@ батпақтарды құрғату

@ тыңайтқыштар себу

@ платина салу

~ .

Абиотикалық фактор қайсысы?

@ жарық, ылғал

@ ормандарды кесу

@ батпақты, құрғату

@ платина салу

@ тыңайтқыштар себу

~

Антропогенді фактор;

@ өнеркәсіптер

@ жарық

@ температура

@ ылғалдылық

@ түрдің өзара әсері

~

Адамның қоршаған ортаға әсері қандай фактор?

@ антропогенді

@ абиотикалық

@ биотикалық

@ биоценоз

@ табиғи

~

Төзімділік заңы кімнің атымен байланысты?

@ В.Шелфорд

@ Ю.Либих

@ В.Вернадский

@ М.Малин

@ Д.Кашкаров

~

Сарқылатын табиғат ресурстары:

@ көмір, отын,газ

@ күн радиациясы

@ теңіз толқынының энергиясы

@ Жел, толқын энергиясы

@ ауа қабаты

~

Ең үлкен биологиялық жүйе:

@ биосфера

@ мезосфера

@ литосфера

@ гидросфера

@ атмосфера

~

Литосфера қабаты дегеніміз:

@ тас қабаты

@ су қабаты

@ ауа қабаты

@ озон қабаты

@ бу қабаты

~

Сарқылмайтын табиғи ресурстар:

@ жел энергиясы

@ көмір

@ түсті металдар

@ табиғи газ, мұнай

@ ағаш

~

Биосфера ұғымын енгізіп, оған анықтама берген ғалым:

@ В.Вернадский

@ В.Шелфорд

@ Ю.Одум

@ Э.Геккель

@ В.Сукачев

~

Биогеоценоздың негізгі құраушысы:

@ экотоп, биоценоз

@ Табиғи ресурстар

@ өсімдіктер, жануарлар

@ күн энергиясы

@ адам

~

Аутэкология нені зерттейді?

@ жеке ағзаның қоршаған ортамен қарым-қатынасы

@ популяцияның қоршаған ортамен қарым-қатынасы

@ бірлестіктің қоршаған ортамен қарым-қатынасы

@ биосфераны

@ экожүйені

~

Ауа құрамындағы ең мөлшері көп элемент:

@ Азот.

@ Сутегі.

@ Аргон.

@ Oттeгi.

@ Алтын.

~

Атмосфераның метрологиялық факторлары арқылы ластануы:

@ Метрологиялық құбылыстармен процестердің әсер етуінен ластануы

@ Атмосфераның ластануына қарсы шаралардың жүйесі.

@ Метрологиялық факторлардын үлесімен атмосфераның ластануы.

@ Метрологиялық фактордың атмосфера ластануына әсері.

@Атмосфераның табиғи процесстердің әсерінен ластануы.

~

Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:

@Суармалы жерлерге ағынды су көздерінен су алу

@Ақаба сулармен ластану

@ химиялық ластану

@ Табиғи тұз мөлшерінің артуы

@ Радиоактивті ластану

~

Атмосфералық жер бетінен 9-15 км қашықтықта орналасқан аумағы:

@ Тропосфера.

@ Гидросфера.

@ Мазосфера.

@ Стратосфера.

@ Ионосфера.

~

Топырақ ағзалары үшін маңызды емес фактор:

@ жарық

@ су

@ ауа

@ газ

@ температура

~

Құрлықтың биомассасының негізгі бөлігін (99,2%)

@ өсімдіктер

@ балдырлар

@ бактериялар

@ саңырауқұлақтар

@ жануарлар құрайды

~

Қазақстанның басты су артериясы

@ Ертіс

@ Сырдария

@ Есіл

@ Жайық

@ Еділ

~

Қайсысы климаттық факторға жатпайды?

@ сутекті орта

@ температура

@ жел

@ жарық

@ атмосфералық қысым

~

Қайсысы климаттық факторға жатады?

@ атмосфералық қысым

@ механикалық құрылым

@ сулы ортаның тұздылығы

@ сутекті орта

@ тығыздық

~

Қандай пайдалы қазбалар қоры бойынша Қазақстан алғашқы 10 орынға кіреді?

@ Мұнай қоры

@ Апатит

@ Хром рудасы

@ Табиғи газ

@ Фосфорит қоры

~

Қышқылдық жауынның пайда болуында қандай зат айтарлықтай рөл атқарады?

@ Күкірт диоксиді

@ Метан

@ Көмірқышқыл газы

@ Көміртегі оксиді

@ Фреондар

~

Қоршаған ортаны қорғаудың обьектілері қалай бөлінеді?

@ Ұлттық, халықаралық

@ Ұлттық, аймақтық

@ Аймақтық, жергілікті

@ Ұлттық, экологиялық

@ Жергілікті, аймақтық, әлемдік

~

Қоршаған ортаның биологиялық ластануы:

@ Биогенді, микробиологиялық, гендік инженерия

@ Ауыр металдар, пестицидтер, пластмасса

@ Жылулық, микробиологиялық

@ Ауыр металдар, гендік инженерия

@ Жылулық , шу, радиоактивті, электромагнитті

~

Мутуализм:

@ Бірлесіп тіршілік етуден екі ағзаның пайда табуы

@ Популяциялардың дараларының арасындағы байланыс

@ Түрлер бір- бірінен бөлек өмір сүре алады, бірақ бірлесіп тіршілік ету екеуіне де пайдалы

@ Бір түр екіншісін өзінің өнімімен канайды

@ Бірлесіп тіршілік етуден біреуінің пайда табуы, екіншісінің пайда таппауы

~

Мониторингтің негізгі мақсаты:

@ Биосфера жағдайын бақылау

@ Иносфера жағдайын бақылау

@ Мезосфера жағдайын бақылау

@ Тропосфера жағдайын бақылау

@ Атмосфера жағдайын бақылау

~

Жеке ағзалардың қоршаған ортамен өзара қарым-қатынасын зерттейтін

экологияның бір бөлігі:

@ Аутоэкология

@ Биологиялық экология

@ Геоэкология

@ Жалпы экология

@ Демэкология

~

Периодсыз ықпал ететін факторлар:

@ Стихиялык құбылыстар, өнеркәсіп саркынды суларының кұрамы.

@ Суда еріген газ кұрамы.

@ Жыл мезгілдерінің ауысуы, жердің айналуы. . .

@ Күн көзі сәулесінің жарықтандыру құбылыстары, жауын-шашын

@ Ылғалдылык, жауын-шашын, температура.

~

Популяцияға тән қасиеттер:

@ өсу, даму, көбею, бейімделу, тіршілігін сақтау

@ жыртқыштық, бәсекелестік, паразитизм

@ ылғал, жарык, қорек жасап шығару

@ тұрақты дене температуранын болуы

@ азық мөлшерінің жеткілікті болуы

~

опуляция түсінігіне қандай анықтама беруге болады?

@ Біркелкі жағдайда мекендейтін, ұрпақтан ұрпаққа белгілі бір кеңістікті жайлаған, ортақ

генофоны болатын таралым түрлерінің жиынтығы

@ Жалпы таралу аймағына сай біріккен тірі ағзалар жинағы

@ Белгілі бір қатал жағдайда өмір сүруші ағзалар

@ Әртүрлі жағдайда (ортада) өмір сүре алатын ағзалар

@ Әртекті жағдайда мекендейтін, ұрпақтан ұрпаққа белгілі бір кеңістікті жайлаған, ортақ генофоны болмайтын таралым түрлерінің жиынтығы

~

Популяция динамикалық саны кандай факторларға тәуелді?

@ Туылымы, өлімі- жітімі, орын ауыстыруы

@ Реттелуі, орын ауыстыруы, өлім- жітімі, жасы

@ Кебеюі, жынысы, жасы

@ Жынысы, тығыздығы, жасы

@ Кеңістікте орналасуы

~

«Парниктік эффект» бұл:

@ СО₂-ң ауада көбеюі

@ Оттегінің атмосферадағы мөлшерінің азаюы

@ Ауадағы СО-ң көбеюі

@ Жердің климатының сууы

@ Ауадағы отгекті баланстың бұзылуы

~ .