Литосфера, атмосфера, гидросфера

20,95%.

Атмосферадағы көмірқышқыл газ құрамы:

Адамның максималды әсер:

D. Жерүсті өсімдіктеріне

Атмосфералық ауаның химиялық құрамына не енеді?

78,08% азот, 20,94% оттегі, 0,93% аргон, 0,03% көміртегі

Атмосферадағы оттегі құрамы:

20,95%.

Атмосфералық ауадағы көмірқышқыл газдың құрамы:

0,03%.

Атмосфераның 78,1 %-ы тұрады:

Азоттан

Атомды энергетика бойынша халықаралық агенттік:

МАГАТЭ.

Антропогендік әсердің нәтижесінде атмосферадағы көмірқышқыл газының жинақталуы қандай теріс зардаптарға соқтырады:

Ғаламдық жылыну, «парниктік эффект».

Атмосферада көмірқышқыл газының жиналуы антропогенді әсер әсер нәтижесінде келесі жағымсыз салдарды болдыруы мүмкін

Климаттық ауытқулар

Азот атмосфераның неше пайызын кұрайды?

78%

Автотрофтар-ол:

Продуценттер.

Атмосфералык ластанудын антропогендiк көздерiне не жатады?

Барлык жауаптар дурыс

Атмосфера бөліктері биіктігінің өсуіне қарай қандай ретпен орналасқан:

Тропосфера, стратосфера, мезосфера, ионосфера, экзосфера.

Атмосфераны ластаушы негізгі техногенді көз:

Автотранспорт

Аймақтық ластану сипаттамасы қай жауапта берілген:

Ірі өндіріс аудандарының әсеріне ұшыраған үлкен территориялар мен акваторияларды қамтиды.

Ауаның табиғи жолмен ластануына нелер жатады?

барлық жауап дұрыс

Автомобиль түтінінен көп мөлшерде шығатын қосылыстар:

азот, көміртегі оксидтері

Аталған газдардың қайсысы парникті газдарға жатпайды:

Сутегі.

Атмосфераның табиғи ластануына жататындар:

Жанартау

Аутэкология – нені зерттейді?

Ағзаларды

Ақыл – ой сана сферасын көрсетіңіз:

Ноосфера;

Автотрофты организмге жататындар:

Жасыл өсімдіктер;

«Аллен ережесі» қайсысы:

Суық климаттық зоналарындағы жануарлардың денесінің шығынқы бөліктері кіші.

Ауа қабаты қалай аталады?

Атмосфера

Ағзаның өмір сүруі үшін экологиялық фактордың ең қолайлысы қайсысы:

Оптимум.

Ағзаның тіршілік жағдайынна қолайсыз әсер ететіні қайсысы:

Пессимум.

Атмосфераның химиялық құрамында көмірқышқыл газы қанша прцентті құрайды?

0,03

Ағзаларға тікілей және жанама әсер ететін қоршаған ортаның жеке қасиеттері мен элементтерін атаңыз:

Экологиялық фактор.

Ағзаларға әсер ететін бейорганикалық орта жағдайларының жыинтығын экологиялық факторлардың қандай тобына жатқызады:

Абиотикалық.

Атмосфераның ең төменгі қабаты

Тропосфера

Альбедо дегеніз не?

әр түрлі денелердің бетінің шағылыстыруға қабілеті

Автотрофтарға қандай ағзалар жатады:

Органикалық заттарды түзуге қабілеті бар түрлер.

Атмосферадағы оттегінің массалық үлесі?

+21%

Антропогенді фактор дегеніміз?

Адамның қоршаған ортаға тигізетін әсері

Ағзалардің қоршаған ортаның қандай да бір диапазонына бейімделу қасиеті:

Экологиялық валенттілік.

Атмосфераның жер бетіне ең жақын қабаты?

+ тропосфера

Атмосфералық ластанудың антропогендік (жасанды) көздеріне
өнеркәсіптік кәсіпорындар, көлік, жылу энергетикасы, тұрғын үйлерді жылыту жүйелері, ауыл шаруашылығы, т. б. жатады

Антропогенді ластануға төмендегілердің қайсыы жатады?

Автомобиль газдары, смог.

Атмосфераның жерге ең жақын орналасқан қабаты?

Тропосфера

Атмосферадағы тіршіліктің жоғарғы шекарасы:

Км.

Атмосфералық ауа құрамында азот мөлшері (%):

78,08.

Әртүрлі түрлердің екі жақты пайдалы өмір сүруі қалай айтады?

Симбиоз.

Әрбір экологиялық пирамиданың негізі не болып табылады?

Жасыл өсімдіктер.

Әртүрлі өндірістік қалдықтарының атмосфералық ылғалда еруінен пайда болатын жауын-шашындар, қышқыл жауындар, бұлардың қандай рН көрсеткіші болады:

5,6 –дан төмен.

Батыc-Алтай қорығы құрылды

Ж.

Баянауыл ұлттық бағы орналасқан

Павлодар облысы

Биологиялық ырғақ дегеніміз не?Өмір сүрудін циклдік өзгерістердің жағдайларына бейімделу үшін биологиялық құбылыстардың біркелкі кезектесуі.

Биосфера дамуындағы, адамның іс әрекетін анықтаушы күш болатын жоғарғы кезеңнің атауы:

Ноосфера

Биосфера жер қабықшаларының бірі болып табылады және жасы бойынша:

Жер қабықшаларындағы ең жасы

Биосферадағы үлкен зат айналымын атаңыз:

Биогеохимиялық.

Биосферадағы заттардың айналымы қалай бөлінеді?

Биологиялық және геологиялық

Биосферадағы биогенді миграция – бұл қандай айналым:

Тірі ағзалардың құрамына кіретін элементтердің.

Биосфера дегеніміз:

Барлық тірі зат және оның таралу облысынан тұратын жердің сыртқы қабаты.

Биосфера дегеніміз:

Жердің ғаламдық экожүйесі.

В.И. Вернадский бойынша биосфераның компоненттері-бұл:

атмосфера, гидросфера, литосфера, тірі заттар.

Биосфераның дамуының жоғарғы сатысындағы адамның саналы іс-әрекетінің негізгі күшке айналу кезеңі: Ноосфера.

Биосфераның неше шекарасы бар:

Биоиндикаторлар көмегімен жүргізілетін мониторинг (яғни ортаның өзгеруін, ағзалардың күйі мен жүріс тұрысына қарап пішіп кеседі) қалай аталады?

биологиялық

Биосфера неше компоненттен тұрады?

4+++

Биоценоз ұғымын алғаш рет ұсынған ғалымды ата:

К. Мебиус

Биосфера грекше аударғанда «био» қандай мағынаны білдіреді

өмір, тіршілік

Биосфера дамуындағы, адамның іс әрекетін анықтаушы күш болатын жоғарғы кезеңнің атауы:

Ноосфера

Биотикалық экологиялық факторды көрсетіңіз:

Жыртқыштық.

Биогеоценоздағы шөп қоректі жануарлар қайсысы:

Консументтер.

Биоценоз – дегеніміз:

Өсімдіктер, жануарлар және микроорганизмдер популяциясының жиынтығы.

«Биогеценоз» туралы ілімді жеке зерттеген:

В. Сукачев.

«Биоценоз» түсінігін 1877 жылы кім ұсынды:

М. Мебиус.

Биоценоздар тіршілік ететін кеңістік:

+ Биотоп.

Биотикалық фактор мысалы:

Симбиоз.

Биотикалық факторларға қай факторлар жатады?

+Бәсекелестік

Биосфера ілімнің негізін қалаған кім?

В.Вернадский.

Биосфера келесі сфералардан құралады:

Литосфера, атмосфера, гидросфера.

Биосферадағы кіші зат айналымын атаңыз:

Биологиялық

Биосферадағы үлкен зат айналымын атаңыз:

Биогеохимиялық.

Биотикалық факторда зоогенді факторға қандай әсер жатады?

Жануарлар әсері

Белгілі бір территориядағы особьтердің жалпы массасы:

Популяция саны.

Бентос грек тілінен аударғанда қандай мағынаны білдіреді?

тереңдік

Белгілі бір ареалда топтасып тіршілік ететін даралар жиынтығы:

Популяция.

Белгілі бір уақыт ішінде жойылған даралардың жалпы саны:

Өлімі.

Белгілі бір уақыт ішінде дүниеге келген даралардың жалпы саны:

Тууы.

«Бергман ережесі» қайсысы: Суық жағдайлардағы, тіршілік ететін түрлердің дене бітімі, жылы климаттағы тіршілік ететін түрлерден үлкенірек.

Бір биоценоздың екінші бір биоценозбен алмасуы қалай аталады:

Сукцессия.

Бір түрдің екінші түрді аңдуы мен оларды ұстап жеуі,түраралық карым-қатынастың қандай формасы:

Жыртқыштық.

Бір түр басқа түрдің ішінде немесе оның сыртында мекендеп, оның есебінен толық өмірсүруі түраралық карым – қатынастардың қайсысына жатады: Паразитизм

Бірінші ретті консументтерге қандай ағзалар жатады:

Өсімдік қоректі жануарлар.

Бір ағзалардың екінші ағзаларға әсер ету жиынтығын қандай экологиялық факторлар тобына жатқызады: Биотикалық.

Биосфера терминін өз еңбектерінде қолданған ғалым?

Э. Зюсс.

Бұрын жақсы дамыған биоценоздың өрт нәтижесінде жойылып кеткен орнында дамитын сукцессия, қалай аталады: Екінші реттік.

Биотикалық факторларға не жатады?

Тірі ағзалар

Биотикалық популяциялық қарым – қатынас мысалы ретінде бейтарап типтің өмір сүруі:

+ Қоян және піл.

Биологиялық су ластаушыларына жатады:

Балдырлар.

Биотикалық факторда зоогенді факторға қандай әсер жатады?

Жануарлар әсері

Биосфераны жан-жақты ғылыми тұрғыдан толық зерттеп оның ілімінің негізін салушы кім?

В.И. Вернадский

Биосфера жайлы ілімнің негізін салушы:

В. Вернадский.

«Биосфера» терминін өз еңбектерінде қолданған :

Э. Зюсс.

Биосфера құрамына кіретіндер:

Тірі заттар, биогенді зат мен биокосты денелер.

Биокосты зат деген не:

+ Тірі заттардың және биогенді заттардың минералды (биогенді емес) таужыныстарымен араласуы.

Биогенді заттар анықтамасын көрсет:

Тірі организмдердің қалыптасуына қажетті заттар

Белгілі бір территориядағы өсімдіктер, жануарлар және микроағзалардың популяцияларының бірігіп тіршілік ету жиынтығы мен оларды қоршап жатқан абиотикалық орта:

Биогеоценоз.

В.И. Вернадский биосферада келесі тірі заттар функциясын бөледі:

Газды, концентрациялы, энергетикалық, орта түзуші, тасымалдаушы, тотығу-тотықсыздану, ақпаратты.

В.И.Вернадский іліміне сәйкес, биосфера келесі компоненттерден тұрады?

атмосфера, гидросфера, литосфера, тірі зат

В.И.Вернадский қай заттарды биогенді деп атады?

Тірі ағзаларға қажетті элементтер

В.И. Вернадский нені зерттеді:

Биосфераны

Вернадский В.И. бойынша биосфера құрылымы-олар:

Кості, биокості, биогенді, тірі зат.

В.И.Вернадский қай заттарды биогенді деп атады?

Тірі ағзаларға қажетті элементтер жиынтығы

Газды қабат –

+Атмосфера

Гидросфераның қандай тереңдігінде тірі организмдер тараған:

Барлық тереңдікте.

Гидрофильді жануарлар деп,

+ылғал сүйгіш жануарлар

Гетеротрофтарға қандай ағзалар жатады:

Дайын органикалық заттармен қоректенетін түрлер.

Гомойотермділерге жатқызады:

Құстар, сүт қоректілер.

Гомойтермді ағзалар, бұл:

Қоршаған орта температурасынан тәуелсіз тұрақты температурасымен сипатталады.

Ғаламдық экология - нені оқытады?

Биосферадағы ғаламдық өзгерістерді

Ғаламдық масштабтағы экологиялық мәселелердiң бiрiне не жатады?

Озон қабатының тесiлуi

Ғаламдық ластанудың сипаттамасы қай жауапта берілген:

Үлкен территориялар мен акваторияларды және барлық планетаны қамтиды.

Ғаламдық климаттың жылуы қандай проблема тудырады ?

Жылу эффектісі

Дамыған елдерде зиянды заттар төгінділерінің негізгі саны:

+Жылу электрстанцияларынан

Демалу мен туризмге рұқсат етілген, ерекше қорғалатын аймақ түрі:

Ұлттық бақ

Деструкторларға ағзалардың қайсысы жатады:

Саңырауқұлақтар мен микроағзалар.

Дүниежүзілік мұхиттың экологиялық зоналары:

Пелагиаль, бенталь.

Демэкология – нені зерттейді?

Популяцияларды.

Дүние жүзілік ластануды қалай атаймыз

ғаламдық

Дүние жүзіндегі бекіре тәрізді балықтардың ең ірі мекен ету ортасы?

Каспии

Екінші ретті консументтерге төмендегі ағзалардың қайсысы жатады:

+ Ет қоректі жануарлар.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасы ұйымдастырылмаған:

+ Жаратылыс саябақ.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген «Табиғи кешенді жаратылыстың күйінде сақтап қалу мақсатымен кәдімгі шаруашылық қолданысынан алынған учаскелер территориясы»:

В) Қорық.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Салыстырмалы үлкен табиғи территориялар мен акваторияларда экологиялық, рекреациялық, ғылыми сияқты үш негізгі мақсат орындалады, бірақ шаруашылықта қолданылатын зоналар да бар»:

+ Табиғи ұлттық саябақ.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының анықтамасы берілген: «Негізінен халықтың ұйымдастырылған демалысына қолданатын салыстырмалы түрде жеңіл қорғалатын режимі бар территориялар ерекше эстетикалық экологиялық құндылықтарымен ерекшеленеді»:

С) Табиғи саябақ.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Табиғи комплекстерді немес олардың компоненттерінің экологиялық балансын сақтап қолдау үшін белгілі мерзімге жасалған территориялар»:

D) Қорғалым.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Ғылыми, оқу, мәдени, ағарту мақсатында, өсімдік әлемін байыту, биотүрлілікті сақтау мақсатымен адам жасаған ағаштар мен бұталар коллекциясы осы аймақта жаңа өсімдіктердің интродукциясы және акклиматизациясы бойынша жұмыстары жүріп жатыр»:

Е) Дендрологиялық саябақ, ботаникалық бақшасы.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасының анықтамасы берілген: «Мемлекеттік табиғи қорықтар құрамына кіретін және биосфералық процесстерді зерттеуде фондтық қорық – эталондық объектісі ретінде қолданылатын, территориялардың учасклері»:

+ Биосфералық қорық.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай формасының анықтамасы берілген: «Ғылыми, экологиялық, мәдени және эстетикалық бағасы бар уникалды және ерекше қайта қалпына келмейтін табиғи объектілер»:

+Табиғи ескерткіш.

Ерекше қорғалатын табиғи территориялардың қандай ұйымдастыру формасы Баянауылдың әсем кешендерін қорғау үшін қолданылады:

D) Ұлттық саябақ.

Жабайы фауна мен флора түрлерімен халықаралық сауда туралы Конвенцияға қол қойылды:

1973 ж.

Жануарлардың қауымдастығы аталады:

+ Зооценоз.

Жануарлар әсері қай факторға жатады?

Зоогенді фактор

Жарық сүйгіш өсімдіктерге қай өсімдіктер жатады?

күнбағыс, итошаған

Жас ағзалары басым болуы популяцияның қай түріне жатады?

Өсетін.

Жасыл өсімдікке түскенде күн радиациясы қалай пайдаланады:

Фотосинтез процесінде және өсімдік бойының жылынуы үшін қолданылады.

Жасыл өсімдіктер-бұл:

Продуценттер.

Жануарлардың мінез – құлығының заңдылықтарын зерттейтін ғылым:

Этология.

Жартылай суға батқан су қоймаларының жағалауларында таяз суларда тіршілік ететін өсімдіктер қалай аталады?

Гидрофиттер.

Жарыққа байланысты өсімдіктерді қандай экологиялық топтарға бөледі:

Гелиофиттер, сциофиттер, факультативті гелиофиттер

Жарық, ылғалдылық, температура экологиялық фактордың қай түріне жатады:

Абиотикалық.

Жеке алынған өндіріс мониторингі:

Жергілікті

Жеке ағзалар азық, мекендеу орны және тағы басқалары үшін бір біріне кері әсер ететін жағдайдағы түраралық немесе түрішілік қарым – қатынастар:

Бәсекелестік.

Жер шарындағы ең ірі және ең терең мұхит

Тынық

Жердi қайта кұнарландыру дегенiмiз не?

Рекультивация

Жердің қатты қабаты:

+ литосфера;

Жергілікті ластанудың сипаттамасы қай жауапта көрсетілген:

+ Қандай да бір пайдалы қазбаларды алу аудандарына тән.

Жоғарғы температураның ауытқуына шыдамайтын организмдерді атайды:

Стенотермді.

Жоғарғы температураны ұнататын түрлер:

+ Термофильдер.

Жылулық эффект құбылысын ашқан: + Н. Фурье.

Жылулық эффект мәселесін тудыратын қай газ:

Көмір қышқыл газы.

«Жылулық эффектің» пайда болуына әкелетін негізгі зат:

Көміртегі оксиді

Кәрі ағзалардың басым болуы популяцияның кай түріне жатады?

Азайып келе жатқан.

Кәрі және жас ағзалардың қатынасы бір біріне тең популяциялар:

+ Тұрақты.

Келесі трофикалық тізбектегі « көк терек-қоян-түлкі» компоненттерін ата:

Продуцент – 1-реттік консумент – 2-реттік консумент.

Келесі организмдер жарық сүйгіш организмдер болып табылады:

Гелиофиттер.

Киотта хаттамасы қандай ғаламдық мәселеге байланысты қабылданған құжат:

+жылулық эффект

Консументтер-ол:

Жануарлар.

Күн сәулелерінің беттен шағылысқан үлесінің аталуы:

С. Альбедо

Көптеген экожүйелерде энергияның бастапқы көзі болып не табылады:

+ Күн сәулесі.

Ксерофильді жануарларға қай жануар жатады?

D)түйе

Ксерофиттер қандай екі негізгі топқа бөлінеді:

В) Суккуленттер, склерофиттер.

Ксерофитті өсімдіктер деп,

Е)құрғақ жерде өсетін өсімдіктер

Күн сәулесінің жер бетінен шағылу қабілеті:

С) Альбедо.

Күйенің (смогтың) қандай түрлерін бөлуге болады:

+ лос-анжелестік, лондондық,

Күн энергиясын пайдалана отырып бейорганикалық қосылыстардан органикалық заттарды синтездеуші организмдер:

С) Автотрофтар.

Күн ұзақтылығының маусымдық өзгерістеріне ағзаның жауап беруі:

Фотопериодизм.

Күн сәулесінің энергиясын химиялық байланыстар энергиясына төмендегі ағзаладың қайсысы айналдырады:

+ Продуценттер.

Күн сәулесінің әсерінен өсімдіктер жапырағында қандай процесс жүреді ?

C) Фотосинтез;

Көлеңке сүйгіш өсімдіктер қалай аталады?

+Сциофиттер

Қабылданған минимумға дейін саны төмендеген популяциялар:

Жойылатын популяция.

Қазақстан Республикасының су кодексы қай жылы қабылданды:

2003;

Қазақстанда қанша ұлттық саябақтар жұмыс жасауда:

11.

Қазақстан Республикасының «Жануарлар әлемін қорғау мен қалпына келтіру және пайдалану туралы» заңы:

2004;

Қазақстанның жер қойнауында Менделеев кестесінің қанша элементі табылған:

Қазақстандағы ең бірінші қорықты ата:

Ақсу-Жабағалы.

Қазақстанда қанша қорық жұмыс жасауда:

10.

Қазақстандаға ең алғашқы қорық қандай жылы ұйымдастырылды:

Қазақстандағы бірінші қорық:

Ақсу-Жабағлы

«Қаздар ұшып өтетін» табиғат ескерткіші орналасқан

Павлодар облысы

Қазіргі таңда Жер бетінің қанша пайызын орманды алқап алып жатыр:

Қазіргі таңда Қазақстанда қанша ұлттық саябақ бар:

Қазіргі таңда Жер бетінің қанша пайызын орманды алқап алып жатыр:

Қазіргі кезде Қазақстанда қанша ботаникалық саябақ жұмыс істеуде:

Қазіргі таңда ҚР қанша резерват жұмыс істейді:

Қай жылы алғашқы рет «экология» термині қолданған:

1866.

Қай жылы ең алғаш «Тұрақты даму» термині экологияда қолданылды:

Ж.

Қай жылы және қай жерде рет қоршаған орта және дамуы туралы БҰҰ-ның екінші конференциясы өткізілді: 1992 ж., Рио-де-Жанейро.

Қай Саммитте Қазақстан Республикасының президенті

Н.A.Назарбаев «Экономикалық өсім тек әлеуметтік даму және экологиялық қауіпсіздік жағдайында» баяндамасымен шықты:

Ж., Нью-Йорк.

Қай жауапта экологияның дұрыс анықтамасы берілген:

D) Өз ара және қоршаган орта арасындағы қарым – қатынастарды зерттейтін.

Қалпына келмейтін ресурсқа жататындар:

C) пайдалы қазбалар

Қандай сукцессиялар болады:

Бірінші, екінші реттік.

«Қоршаған орта мен даму» бойынша үкімет және мемлекеттер басшылары деңгейінде БҰҰ халықаралық конференциясы қашан, қайда өтті?

+1972 ж.Стокгольмде.

КСРО, АҚШ, Англия, франция және басқа елдер арасында Антрактида туралы келісімге қол қойылды:

Е1970 ж.)

Қоршаған орта бойынша БҰҰ бағдарламасы:

Е) ЮНЕП.

Қоршаған орта мониеторингісі анықтамаларын қайсысы оның мәнін нақты көрсетеді:

D. Қоршаған орта күйін жүйелік бақылау мен болжау

«Мониторинг» терминіні ұсынған кім?

C. Ю.A. Израэль

Қоршаған орта мониторингісі жалпы мемлекеттік жүйесі:

+Ұлттық

Қоршаған ортаға және тұрақты дамуға қатысты БҰҰ-ның конференциясы қай жылы өтті:

+1992;

Қоршаған ортаға антропогенді әсер етудің мүмкін болатын зардаптарын болжау:

В) Экологиялық болжау.

Қоршаған ортаға антропогенді әсер етудің мүмкін болатын зардаптарын болжау:

В)Экологиялық болжау.

Қоршаған орта неден тұрады?

+Табиғи және техногендік мегажүйеден

«Қоршаған орта және дамуы туралы БҰҰ декларациясы» қай жылы қабылданды:

D) 1992.

Қоршаған ортаның физикалық ластануына не жатады?

+Шумен ластану

Қоршаған ортаның физикалық ластануы - бұл:

+ Шулы ластану.

Қоршаған ортаның мониторингі анықтамасының қайсысы нақты мәнін көрсетеді:

С) Қоршаған ортаны жағдайын бақылау,бағалау,болжау

Қоршаған ортаға адамның әртүрлі әсерлерінің жиынтығын экологиялық факторлардың қандай тобына жатқызады:

Антропогендік.

Қоршаған ортаның абиотикалық факторларына жатқызады:

A) Рельеф, климат, температура, жарық, ылғалдылық, судың тұздылығы.

Қоршаған ортаның биотикалық факторларына не жатады:

“Паразит – ие” қарым-қатынасы.

Қоршаған ортаның анторпогендік факторларына жатады:

D) Атмосфераның кұрамының, ағаштардың кесілуі, топырақтың, ауаның, судың ластануы.

ҚР қанша қорық жұмыс істейді

В)10

ҚР Қызыл Кітабына енген Қызғылт фламинго Қазақстанның қай қорығында бар

В)Корғалжын

ҚР қанша резерват жұмыс істейді

С)4

ҚР-ның ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы заңы қай жылы қабылданды:

+2006;

ҚР-ның Экологиялық Кодекс қай жылы қабылданды:

D)2007;

Құрлық экожүйелеріндегі бірінші реттік продуценттер:

С) Фотосинтезге икемді барлық өсімдіктер, балдырлардан басқа.

Қызыл кітаптағы бірінші санатқа жататын өсімдіктер мен жануарлар түрлері:

D) Жоғалып бара жатқан түрлер

Қызыл кітаптағы екінші санатқа жататын өсімдіктер мен жануарлар түрлері:

D)Сандары азайып бара жатқан түрлер

Қызыл Кітаптағы төртінші санаттағы өсімдіктер мен жануарлар түрлері :

Белгісіз түрлер

Қышқылдық жаңбырлардың пайда болуына әкелетін негізгі зат:

C)Күкірт оксиді

Қышқыл жаңбырдың пайда болуында негізгі роль атқаратын заттарды ата:

Күкірт оксидтері.

Қышқылды жауын алғаш тіркелген

Ж. англияда

Қышқылдық жауын терминін енгізген инженер

Роберт Смит.

Қышқылдық жаңбырлардың пайда болуына әкелетін затты атаңыз:

Күкірт оксидтері

Қышқылдық жаңбыр түсуіне себепкер саналатын атмосфераға әсерін тигізетіндер

Күкіртті газдың қалдықтарын шығару

Қышқыл жаңбырдың пайда болуында негізгі роль атқаратын заттарды ата:

Күкірт оксидтері.

Қышқылдық жаңбырларды тудырады:

+ Күкірт окидтері.

Қышқыл жауынның түсуі келесі құбылысқа байланысты:

Атмосфераға күкірт диоксиді мен азот оксидінің шоғырлануымен.

Қышқыл жауындардың теріс нәтижелері қандай:

Барлық жоғарыда аталғандар.

Құрғақ жерде өсетін өсімдіктер:

+ Ксерофиттер.

Құрлық ортасының абиотикалық факторлары – бұл:

Ауаның химиялық құрамы.

Ластану – бұл:

Физикалық, биологиялық және химиялық агенттердің қоршаған ортаға енуі.

Ластанудың бір ел территориясынан екіншісіне таралуы қалай аталады?

+ трансшекаралық;

Ластаушы көз бұл...

жер беті мен жер асты суларына зиянды заттектерді, микроорганизмдерді және жылуды енгізетін көз Либих заңы-бұл:

D) Минимум заңы.

Литосфера деген не:

Жердің қатты қабаты.

Мекендейтін территорияға байланысты Н.П.Наумов бойынша популяциялардың түрлері:

Элементарлық, экологиялық, географиялық.

Мезофиттер:

Қоңыржай ылғалдылықтың өсімдіктері

«Мониторинг» термині қашан қолданысқа енді?

1972.

МСОП Қызыл кітабындағы «қара тізімге» енгендер

Қайтымысз жоғалған түрлер

Мұхиттағы тірі ағзалардың таралуын шектейтін экологиялық факторлар:

+ Оттегінің жетіспеуі

Ноосфера – бұл:

+ Сана сферасы.

Ноосфера ілімін қалаған:

+ Академик Вернадский.

«Невада - Семей» халықаралық қозғалысының көшбасшысы кім?

О Сулейменов

Озон қабатының бұзылуына қандай қосылыстар әсер етеді?

+Фреондар

Озон қабатының жойылуының басты себепкері:

Фреон.

«Озон тесіктерінің» ұлғаюы негізінен мына қалдықтар шығарудан болады

Фреондардың

Озон қабаты-биосфера болуының қажетті шарты, өйткені озон қабаты:

Ультракүлгін сәулелердің қалыпты таралуын қамтамасыз етеді

Озон қабатының бұзылуына әсер ететін қандай химиялық қосылыс:

Фреондар.

Озон қабатының қалыңдығы

Мм

Озон қабаты қай химиялық затпен көп ластанған?

Фреон

Озон қабаты шоғырланған қабат:

Тропосфера, стратосфера.

Озон қабатының бұзылуынан болатын негізгі қауіп:

Ультракүлгін сәулелерінің өлімге әкеліп соқтыратын ықпалы.

Oзон қабаты-биосфера болуының қажетті шарты, өйткені oзон қабаты:

Ультракүлгін сәулелердің жерге қалыпты таралуын реттейді

Озонның негізгі салмағы жер бетінен қандай биіктікте орналасқан?

+20-25 км.

Озон қабаты қандай қызмет атқарады

Күннен бөлінетін ультракүлгін сәуленің жерге қалыпты таралуын реттейді

Озон қабаты атмосферадағы беткі қабаты ретінде:

Ультракүлгін сәулесінен сақтайын экран.

Озон тесігі келесі жерде басым:

Антрактидада.

Озон бұзушы заттар::

Фреондар.

Өзіне зиянсыз бір түрдің басқа түр үшін қорек немесе мекендейтін орын беретін қарым-қатынасты айтыңыз:

Комменсализм.

Өлген өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтарынан түзілген ұсақ органикалық заттың бөлшектері не деп аталады?

Детрит

Өлі өсімдіктің қалдықтарымен қоректенетін:

+ Сапрофагтар.

Өлік пен қоректенетін жануарлар:

D) Некрофагтар.

Өсімдіктер бірлестігінің аталуы:

+фитоценоз

Өсімдіктерде фотосинтез процесі жүру үшін қандай фактор ерекше қажет:

Жарық.

Өсімдіктер, жануарлар, микроағзалар тобының жиынтығы қалай айтады:

Биоценоз.

«Паразит – ие» түрлі өзара қатынасты сипаттайтын тіршілік ортасын айтыңыз:

Тірі ағза.

Парникті эффектінің нәтижелерінің теріс әсері ең қауіпті қайсысы:

Әлемдік мұхит деңгейінің көтерілуі.

Пелагиальдық организмдер:

+ Нектон, планктон.

Планетаны су ресурстары тұрады:

+Мұздықтардан, атмосфералық ылғалдылықтардан, өзендерден, жерасты, жер үсті суларынан

Планетадағы барлық тірі организмдердің жиынтығын қалай атаймыз?

тірі зат

Планетадағы орман массивтерінің жалпы ауданы шамамен құрайды:

Млрд. га

Планетадағы адамның саналы әрекеті басты факторы болатын биосфераның даму сатысы:

Ноосфера.

Планетадағы барлық тірі организмдердің жалпы қосындысы қалай аталады?

Тірі заттар;

Продуцент-ол:

+ Автотрофтар.

Планетадағы барлық тірі организмдердің жиынтығын қалай атаймыз?

тірі зат

Пойкилотермді ағзалар бұл:

Терморегуляция механизмі жоқ және денесінің тұрақсыз қоршаған ортаға тәуелді

Пойкилотермді ағзаларға жатады:

Құстар мен сүтқоректілерден басқалардың барлығы.

Популяцияның гомеостазы:

D) Популяцияның белгілі бір саның ұстауға қабілеттілігі.

Популяцияда өлім типтері қанша:

Популяцияның гомеостазы дегеніміз:

Популяцияның ішкі тұрақтылығын өз механизмдері арқылы реттеуі.

Популяцияның аудан немесе көлем бірлігіне шаққандағы даралардың жалпы саны:

+ Тығыздығы.

Популяциянық негізгі сипаттаушы ерекшеліктеріне не жатады?

+ Саны, тығыздығы, туылымы, өлімі, өсімі, өсу жылдамдығы.

Радиация денгейін жоғарлатуға әкелетін жағдайлар?

Барлық жауап дұрыс

Редуцент-ол:

Микроорганизмдер.

Рак ауруларының себебі болып табылады:

Канцерогендер.

Рио-де Жанейро декларациясында «Тұрақты дамуға» байланысты қанша принцип қабылданды:

27.

Сарқылатын табиғи ресурстарға қайсысын жатқызамыз?

+Қазба байлықтар

«Сәбіз-көжек-түлкі» трофикалық тізбегінің элементтері:

Продуцент – 1-реттік консумент – 2-реттік консумент.

Семей сынақ полигонының қызымет жасаған кезеңі:

Жж.

Семей полигоны қызымет жасаған жылдары қанша ядролық қару-жарақ сыналды:

470.

Синэкология – нені зерттейді?

Бірлестіктерді.

Солтүстік Каспийдегі басты табиғат қорғаушы мәселе:

Мұнай өндіру

СтенотермдіІ – дегеніміз:

Ағзалардың төменгі температураға шыдауға қабілеттілігі.

Стеногидробионтты ағзалар, ол:

Төменгі ылғалдылықта өмір сүруге бейімделген ағзалар.

Су қоймаларының ластануында негізгі мәні:

+Өндірістік мекемелердің құбыр сулары

Суда жануарлардың таралуын шектейтін экологиялық фактор:

Оттегінің концентрациясы.

Суды жаханды ластаушылардың қайсысының әсері соңғы жылдары тез өсуде:

Нефти

Сумен қамтуға жарамды тұщы суларға гидросфераның жалпы көлемінен келеті.

Су табиғатта қалай кездеседi?

Сұйык, қатты , газ

Судың төменгі қабатында тіршілік ететін ағзаларды қалай атаймыз

Бентос

Суды ластанудан тазалаудың биологиялық әдісі мынаны қолдануға негізделген:

Микроағзалар.

Су айдындарының ластануын қалай топтайды?

Биологиялық, химиялық, физикалық

Сукцессия, дегеніміз не?

Бір биоценоздың басқа биоценозбен ауысуы.

Табиғи экожүйелерде трофикалық деңгейлер арқылы үнемі іске асырылатын не:

Заттар айналымы мен энергияның бір бағыттағы ағымы.

Табиғатқа антропогенді әсер ету бұл:

+Адам іс әрекетіне болаған;

«Тiрi зат» туралы iлiмді қалыптастырған?

+В.И.Вернадский

Таралу масштабы бойынша ластанудың негізгі түрлерін ата:

Жергілікті, аймақтық, ғаламдық

Таралу масштабы бойынша ластанудың негізгі түрлерін ата:

Жергілікті, аймақтық, ғаламдық.

Топырақтың құнарлы қабатының бұзылуы:

+ Эрозия.

Топырақтың ең негізгі қасиеті?

құнарлылығы

Топырақтың құрамын, қасиетін, құрылымын зерттейтін фактор?

Эдафиттік

Топырақтану негізін қалаған орыс ғалымы?

Докучаев

Топырақ деградациясының жаһанда көрінуі

Шөлденулер

Толеранттылық бұл :

Қоршаған орта өзгерісіне ағза төзуі

Толеранттылық бұл ағзаның қабілеттілігін:

+Қоршаған орта өзгерісіне ағзаның төзуі

Тропосфера мен стратосфера аралығындағы орналасқан қабат

Озон

Тропосфераның 78,1 % неден тұрады:

Азоттан.

Тірі ағзаны қоршайтын және онымен тікелей байланысты бөлігін атаңыз:

Қоршаған орта.

Тіршілік және өндірістік процесстері қиындатылған адам мен қоршаған ортаның шиеленісу жағдайлары қалай аталады?

+ Экологиялық кризис.

Тірі организмдердің қалыптасуына қажетті элементтерді қалай атаймыз?

Биосфера

Тірі қоректі қажет етеді:

Зоофагтар.

Тірі өсімдіктерді тұтынушылар:Фитофагтар.

Тіршілік мүмкін емес экологиялық фактор шекарасы:

Қауіпті нүктелер

Тіршіліктің негізгі орталарын айтыңыз:

Жер үсті ауалы, су, топырақ , тірі ағзалар.

Тіршілік ету ортасын атаңыз:

Топырақ, су, жер-ауа, ағза.

Тіршілік толық жойылатын жерде басталатын сукцессия қалай аталады?

Бірінші реттік.

Тіршілік температураның қандай шегіне төзімді:

+ –50 ⁰С -ден 50 ⁰С.

Түтін мен тұманның қосындысы:

Смог

Түтіннің, тұманның, шаң-тозаңның улы қоспасы қалай аталады:

Түтін (смог).

Төменде қай түсініктің анықтамасы беріліп отыр: «Ерекше табиғи қорғалатын, ғылыми, мәдени, эстетикалық, рекреациялық сауықтыру маңызы бар табиғи кешендер және объектілер мемлекеттік билік органдарының шешімімен шаруашылықта толықтай не бөлшектеп қолдануға тыйым салынған және сол учаскідегі суы және ауа кеңістігі»:

Ерекше қорғалатын территория.

Тұзды топырақта тіршілік ететін жануарларды қалай атаймыз

Галофильдер

Тұзды жерге бейімделіп өсетін өсімдіктер тобын қалай атайды?

Голофиттер

Төмендегілердің қайсысы продуцент:

+ Жасыл өсімдіктер.

Улкен қашықтарға ауаның траншектеулі ластануы туралы конвенцияға қол қойылды

Улы тұманның түрін ата:

Лос-анджелестік және лондондық түр.

Ұзақ уақытта өзін-өздері реттейтін қабілетті экожүйелер:

Климаксты.