Жалпы медицина» мамандығы бойынша емтихан сұрақтарының тізімі
1.Вирустардың негізгі белгілері:
2.Вирион несімен сипатталынады:
3.Вирустардың ферменттері болып табылады:
4.Вирустарды кім ашты:
5.Вирустардың негізгі құрылымды компоненттері не болып табылады:
6.Көптеген вирустардың суперкапсид құрамына кіреді:
7.Суперкапсид - бұл:
8.Вирустарды 2 бөлік астына бөлу неге негізделген:
9.Нуклеин қышқылдарымен манипулирлеу әдісі негізінде пайда болған және дамуда:
10.Ген инженериясында – жинақталған әдістердің көмегімен алады:
11.Ген инженериясының туылған күні саналады:
12.Гибридті ДНҚ –ның функциянальді белсенді малекуласы алғаш рет алынды:
13.Клонирлеу кезінде ДНҚ фрагментациясын жүзеге асыратын ферментаза:
14.Ген инженериясындағы методология маңызы қандай жетістіктерді құрайды:
15.Ген инженериясындағы методология маңызы қандай жетістіктерді құрайды:
16.Альфа-антитрипсиннің тұқымқулаушылық жетіспеушілігі бар адамдарда не дамуы мүмкін:
17.Алфа-антитрипсиннің жетіспеушілігі бар адамдар үшін қандай факторлар әсер етпеу керек:
18.Генетикалы сезімтал индивидтерде лактозаны қабылдамаушылық қандай тағамды қолданғанда байқалады:
19.Балаларда сіңіру бұзылысы синдромына байланысты қабылдамаушылық көрінеді:
20.Кейбір адамдарда мигренді (бас ауруды) қоздыратын тағам:
21.Сіңіру бұзылысы синдромын немесе целиакияны шақырады:
22.Өкпе эмфиземасы тұқымқуалаушы жетіспеушілігі бар адамдар үшін тән:
23.Кейбір адамдарда мигренді (бас ауруды) қоздыратын тағам:
24.Кейбір адамдарда эритроциттердің гемолизі нені қабылдамаушылық әсерінен болады:
25.Кейбір аурулардағы туберкулезді емдеу кезінде изониазидтің токсикалық әсері механизмі неге байланысты:
26.Сульфаниламидтерге парадоксальді реакцияның қарапайым мысалы болып не саналады:
27.Фармакогенетика оқытады:
28.Сульфаниламидтерді қолданудан туындайтын, эритроциттердің гемолизі дәрілік терапияның қандай асқынған тобына жатады:
29.Жекеленген дараларда дәрі-дәрмекке жоғарғы сезімталдылықты және толеранттылықты оқытады:
30.Д витаминін қандай ауруға қолдану кезінде емдік эффектіні бермейді:
31.Екінші жыныс белгілері ненің әсерінен дамиды:
32.Екінші жыныс белгілерінің даму кезеңі:
33.Тері асты май клетчаткасы мен шаш жамылғысы дамуының ерекшеліктері жатады:
34.Қандай ағзаларда жынысты анықтауға орта шешуші роль атқарады:
35.Жынысты жетілу кезінде жынысты гормондар анықталады және пайда болады:
36.Жыныстың аралық детерминантына жатады:
37.Адамның өмір сүрген жылы, шын жасы аталады:
38.Адамның жасына лайықты көрінуі аталады:
39.Өліммен аяқталатын, онтогенездің соңғы табиғи этапын көрсетіңіз:
40.Ағзаның физикалық халінде, сыртқы түрінде, эмоциональды түрінде заңдылықты өзгеру байқалады қай кезде:
41.Қарттық өзгерістер нақты көрініс береді және ұлғаяды қай кезде:
42.Стрессті үстеме ауру, өмір сүру жағдайының қолайсыз кездерінде қартаю дамиды:
43.Жасуша мен ұлпалардың пішінін және тұрақтылығын ұстап тұру қызметін атқарады:
44.Аминқышқылдар қалдықтарының айырмашылығы:
45.Пептидтік тізбектің фрагментінің α-спиральге және β-құрылымға жинақталуы:
46.Тасымалдаушы қызметін атқаратын, ақуыздар:
47.Тірек қызметін атқаратын, ақуздар:
48.Пептидті тізбектегі ақуыздардың құрылымы анықталынады:
49.1954 ж. Г. Гамов болжау айтты, генетикалық код:
50.Генетикалық кодта қанша триплеттер мәнсіз (нонсенс-кодондар) болып саналады:
51.Кодтың қайсы қасиеті дұрыс болып саналады:
52.Тұқымқуалау ақпаратын беруді және сақтауды ДНҚ- атқаратынын дәлелдеген кім?
53.ДНҚ құрылымындағы қандай азотты негіздер екі сутекті байланыспен байланған:
54.Екі спиральді ДНҚ-ның біреуінен репликациядан кейін пайда болады:
55.Дестабилизирлеуші (тұрақтылықты бұзушы) ақуыздардың қызметі қандай:
56.Репликация процессінде ұзын үздіксіз фрагменттер түрінде болатын:
57.Репликация аймағындағы полинуклеотидтердің ажырайтын жері аталады:
58.Үш нуклеотид (немесе антикодон) болады:
59.Амино-ациль-т-РНҚ-ң пайда болуына қайсы қосылысты әкеледі:
60.Құрылымды ақуыздарға жатады:
61.Бір-бірімен пептидті байланысқан аминқышқылдар қалдықтарының бірізділігі -бұл:
62.Қандай құрылымның пайда болуы, функциональді белсенділікке ие болуда шешуші роль атқарады:
63.Кодтың қайсы қасиеті дұрыс болып саналады:
64.Амин қышқылдарын бірнеше триплеттермен кодтау қасиеті -бұл:
65.Триплет соңынан триплетті қалдырмай және үтірсіз белгімен бір ізділікті санау қасиеті – бұл:
66.Кодтың ерекшелігінің (өзгешелігінің) куәсі:
67.Тұқымқуалаушылық және өзгергіштік үшін субстратты материал болып табылады:
68.ДНҚ- молекуласының қайсы құрылымында полинуклеотидтік тізбектегі молекуласы бір-біріне екі комплементарлы:
69.Ата-аналық ДНҚ-ны репликацияға дайындайтын, ақуыздарға жатады:
70.Полимеризация ферментіне жатады:
71.Қандай фермент ДНҚ бөлігінде қысқа бастаушы-РНҚ-ны синтездейді:
72.Репликация аяқталғаннан кейін, қандай фермент нуклеотидтердің аралығында фосфодиэфирлі байланыстың пайда болуын қамтамасыз етеді:
73.Репликация процессінде ДНҚ тізбегінің ұзару бағыты жүреді:
74.Қайсы ДНҚ тізбегінің 5/-тан 3/ соңына бағытталған, «инемен артқа» тігу типі бойынша, синтезі:
75.Трансляциялық аралық ролін атқарады:
76.ДНҚ-ң белгілі бөлігінде а-РНҚ синтезі процессі аталады:
77.Қандай нуклеин қышқылының құрылымы жоңышқа жапырағы тәрізді:
78.Ақуыз молекуласының құрылысындағы негізгі айырмашылғы нелерге байланысты:
79.Катализаторлық қызметін атқаратын, ақуыздар:
80.ДНҚ молекуласында генетикалық кодтың көмегімен шифрланылған:
81.Генетикалық кодта неше триплеттер аминқышқылдарды кодтайды:
82.Нонсенс-кодондар қандай қызмет атқарады:
83.Кодтың қайсы қасиеті дұрыс болып табылады:
84.Нуклеин қышқылдары – бұл биополимерлер, мономерлері болып не саналады::
85.ДНҚ құрылымының екі спиральді моделін ұсынған кім:
86.Пептидті тізбектерді құрастыратын жерге аминқышқылдарын тасымалдауды қамтамасыз етеді:
87.ДНҚ-да сақталатын, тұқымқуалау ақпаратын беруді жұзеге асыратын, аралық звено болып саналады:
88.Көп емес нуклеотидтер санынан (75-95 жұп нуклеотид) тұрады:
89.Хроматинді жинақтауға қатысатын, ақуыздар:
90.Ақуыздың қайсы құрылымы бірнеше суббірліктен тұрады:
91.Жаңадан пайда болатын ақуыздардағы дұрыс фолдинг қызметін қамтамасыз етеді:
92.Иммуноглобулин –ақуызы қандай қызмет атқарады:
93.ДНҚ тізбегінің негізі ненің кезектесуінен тұрады:
94.Тұқымқуалаушылықтың элементарлы функциональды бірлігі:
95.Бір аналық және бір жаңа синтезделген тізбектен тұратын, жаңадан пайда болған молекуланың екіеселену жолы аталады:
96.Теломердің қартаю теориясын ұйымдастырған кім:
97.Полимеризация ферментіне жатады:
98.РНҚ-ң ДНҚ-нан құрылымды айырмашылығы ненің болуында:
99.РНҚ-ң ДНҚ-нан құрылымды айырмашылығы ненің болуында:
100.Амино-ацилді-т-РНҚ-синтетаза ферменті т-РНҚ-ң немен қосылуын қамтамасыз етеді:
101.Рибосомада «нонсенс-кодонның» біреуінің пайда болуы сигналды қызмет атқарады:
102.Оперон моделінің авторлары:
103.Эукариот гендерінің экспрессиялы реттелуіндегі базалық деңгейдің құрылымдық элементттерін көрсетіңіз:
104.ТАТА-бокстің қызметі:
105.Прокариотта генді қосатын заттар қалай аталады?
106.Прокариотта реттеуші орталық нешеу:
107.Эукариоттағы ЦААТ-бокстің қызметі:
108.Эукариоттардың құрылымдық гені құрылысы неден тұрады:
109.Лак-оперонда промотордың орналасуын көрсетіңіз:
110.Эукариоттағы промотор компоненттерін көрсетіңіз:
111.Адаптивті реттеуші гендердің экспрессиясы қандай әсерге жауап беруде пайда болады:
112.Аминқышқылдар бір ізділігін кодтаушы гендерді атаңыз:
113.Реттеуші элементтерді көрсетіңіз, олардың құрамына энхансерлер және сайленсерлер кіреді:
114.Интрондарды алу процессі жүреді:
115.Интрондармен шектелетін қатаң консервативті аймақты атаңыз:
116.РНҚ-полимераза қосылатын ДНҚ бөлігін көрсетіңіз:
117.Кэпирлену қызметін көрсетіңіз:
118.Хромосомада алғашқы тартылу аймағы аталады:
119.Центромерасы бір шетіне қарай жылжыған хромосомалар қалай аталады:
120.ДНҚ линкерлі бөлігі, нуклеосомды бөлігімен аталады:
121.Интерфазалы хромосома – бұл құрылымның диаметрі:
122.Хромосоманың генетикалы инертті және тығыз бөліктері аталады:
123.Хроматиннің суперспирализациясы максимальді мағынада болады:
124.Центромерасы ортасында орналасқан хромосомалар аталады:
125.Ақуызды негіздермен байланыспаған бос ДНҚ бөліктері аталады:
126.Хроматиннің жинақталуының екінші деңгейі болып табылады:
127.Гистон Н1 ненің пайда болуына қатысады:
128.Әлсіз жинақталған хромосома бөлігі аталады:
129.Микротүтікшелер құрылысының орталығы болып табылады:
130.Цитозоль қаңқасы неден тұрады:
131.Микрофиламенттер құрамында қандай ақуыз болады:
132.Митоздық ұршықтың пайда болуы кезінде тубулиннің полимеризациясын бұзатын заттарға жатады:
133.Микротүтікшелер қабырғасы қандай ақуыздардан тұрады:
134.Цитоқаңқаның қандай элементтері ширатылған жіпшелерден тұратын «Корзинкені» құрайды:
135.Табиғаты биогенді мутагендерге жатады:
136.Rex А гені бақылайды:
137.Герминативтік мутация пайда болады:
138.Клеткаға жетпей мутагендер әсерін төмендететін, факторлар аталады:
139.Биогенді мутагендерге жатады:
140.Репарацияның конститутивті жүйесіне жатады:
141.S- тәуелсіз мутагенді көрсетіңіз:
142.Генетикалық материал саны немесе құрылымның бұзылуы аталады:
143.Басқа факторлардың мутагенді эффектісін жоғарлататын факторлар, аталады:
144.Биологиялық мутагендерге жатады:
145.Эукариоттарда, индуцибельді репарация жүйесінің түрі қандай:
146.Кодтайтын типі бойынша зақымдалуды шақыратын мутаген:
147.Қалыпты геннен патологиялық генді мутация, аталады:
148.Клеткада мутаген әсерін төмендететін факторлар, аталады:
149.Органикалық мутагенге жатады:
150.S- тәуелді мутагенді көрсетіңіз:
151.Конститутивті жүйе репарациясына жатады:
152.Лизосоманың негізгі қызмет:
153.Ядроның ішіндегі сұйықтық аталады:
154.Эндоплазмалық тор құрады:
155.Екі суббірліктен, ақуыздан және РНҚ тұратын, органеллалар:
156.Бір мембранамен қапталаған органоидтар – бұл:
157.Гольджи комплексінің қызметі:
158.Ламиналардың қызметін көрсетіңіз:
159.Диссимиляцияның үшінші кезеңі клетканың қандай компартментінде өтеді:
160.Пероксисоманың қызметін көрсетіңіз:
161.Тегіс эндоплазмалық ретикулумның ең басты қызметі не:
162.Цитоплазмада митохондриялар қалай қозғалады:
163.Кедір-бұдырлы эндоплазмалық ретикулумның негізгі қызметі болып табылады:
164.Клеткалардың бөлінуіне қатысады:
165.Гольджи комплексінің қызметін көрсетіңіз:
166.Екінші ретті лизосомалар пайда болады:
167.Ағзаның қандай фундаментальді қасиеттерін генетика оқытады:
168.Белгілердің тұқымқуалаудағы негізгі заңдылықтарын екінші рет ашқан кім:
169.Тұқымқуалаушылықтың хромосомды теориясының авторы кім:
170.Антикодон болады:
171.Гомологиялық хромосоманың қосылу процессі аталады:
172.Бір ағзадағы сомалық клеткалардың хромосомасының тұрақты жиынтығын клетканың қандай бөліну жолы қамтамассыз етеді:
173.Қандай фазаны зерттегенде және қандай бөліну каритипті оқуға мүмкіндік береді:
174.Ядроның қандай бөліну түрі нәтижесінде төрт гаплоидты клеткалар пайда болады
175.ДНҚ молекуласы ядроның қандай бөлігінде орналасады:
176.Ата-аналары туралы не айтуға болады, егер олардың әулеттерінің ішінде 3:1 фенотипті қатынасы көрінсе:
177.Ата-аналары туралы не айтуға болады, егер олардың әулеттерінің ішінде 9:3:3:1 фенотипті қатынас көрінсе:
178.Қандай будандастыру кезінде келесі ажырау 1:1 формуласы бойынша болады - үшгибридті
179.Гомозиготалы дара тұрады:
180.Гомогаметалы жынысты дара тұрады:
181.Қандай будандастыру кезенде келесі ажырау 9:3:3:1 формуласы бойынша болады :
182.Аллельді гендері бар, хромосомалар қалай аталады:
183.Ажыраудың қандай варианттында фенатипі бойынша қатынас 9 : 3 : 3 : 1 болады:
184.Гетерозиготаны анықтау үшін анализатор ретінде не болады:
185.Адамның IY(AB) қан тобы, гендердің қандай типінің әрекеттесуі мысалы болып табылады:
186.Адамның II (AO) қан тобы, гендердің қандай типінің әрекеттесуі мысалы болып табылады:
187.Голандриялық қандай белгімен беріледі:
188.Адамда қандай белгі аутосомды беріледі, бірақ жынысқа байланысты:
189.Өзгергіштіктің қандай түрінде тек фенотип өзгереді :
190.Хромосома жиынтығы 2n+1 ағза қалай аталады:
191.Хромосома жиынтығы 2n-2 ағза қалай аталады:
192. Геномды мутация негізінде не болады:
193.Ұрықтың 16 мен 64 бластомерлер арасындағы сатысы, аталады:
194.Бластоциста кімдерге тән:
195.Акросома- бұл туынды:
196.Нуклесоманың жақындауына гистондардың қайсысы қатысады:
197.Пенетранттылық –бұл:
198.Дискорданттылық дегеніміз не?
199.Экспрессивтілік – дегеніміз не:
200.Гибридтердің 1 ұрпағындағы біркелкілік ережесінде Мендель қандай әрекеттесу түрлерін сипаттады?
201.Гендердің қандай әрекеттесуі кезінде фенотиптердің 12:3:1 және 13:3 қатынасы пайда болады?
202.Гендердің қандай әрекеттесу кезінде фенотиптердің 15:1 қатынасы пайда болады?
203.Делеция – бұл:
204.Дупликация- дегеніміз бұл:
205.Мейоз кезіндегі гомологиялық хромосома бөліктерінің немесе сегменттердің алмасуы аталады:
206.Пуринді негіздің пуриндіге алмасуы қалай аталады:
207.Пиримидинді негіздің пиримидиндіге алмасуы қалай аталады:
208.Пуринді негіздің пиримидинге және керсінше алмасуы қалай аталады:
209.S-тәуелді мутагендер клеткалық циклдің қандай фазаларына әсер етеді:
210.S-тәуелсіз мутагендер клеткалық циклдің қандай фазаларына әсер етеді:
211.У-хромосоманың тұқымқуалау варианты қалай аталады:
212.Табиғаттағы бииологиялық мутагенез факторын көрсетіңіз:
213.Овогенез- бұл ненің пайда болуы:
214.Полигендің тұқымқуалау мысалы:
215.Хромосомаға қосылу - аталады:
216.Сақиналы хромосоманың пайда болуы байланысты:
217.Жыныс клеткаларының өсуі мен дифференцирлену процессі аталады:
218.Акросома – бұл қосынды:
219.Ұрықтың бөлшектенуі аяқталуымен пайда болады:
220.Бөлшектену морфологиясы байланысты:
221.Бластодерманың бір бөлінің ішке қарай енуі аталады:
222.Гендердің толық тіркесі бұзылуының себебі болып табылады:
223.Интрондарды үзу және экзондарды тігу процессі қалай аталады:
224.Жыныс хроматині дегеніміз не (Барра денесі)?
225.Плейотропия- дегеніміз бұл:
226.Хромосоманың 21 жұбындағы трисомия синдромы аталады:
227.Цитогенетикалық әдіс көмегімен көрсетуге болады:
228.РНК-полимеразаның ТАТА-боксқа қосылу жағдайын көрсетіңіз:
229.Приемлемді миссенс-мутацияға мысал келтіріңіз:
230.Жартылай приемлемді миссенс мутацияға мысал келтіріңіз:
231.Приемлемді емес миссенс-мутацияға мысал келтіріңіз:
232Табиғаты физикалық теротоген мысалы болады:
233.Қауыпті кезеңдер туралы ілімнің авторы:
234.Екінші қауыпті кезең сәйкес:
235.Алғашқы қауыпті кезең:
236.Дамып келе жатқан ұрық бөлігімен әрекеттестік бұл:
237.Жұмыртқаның алғашқы қабықшасы, аталады:
238.Анимальді полюстің ұзақ клеткалармен, вегетативті полюстің ірі клеткаларға өсуі, бөліну жылдамдылығы бойынша қалушы, аталады:
239.Хромосоманың диплоидты санынан гаплоидтыға төмендеуімен болатын клеткалық бөліну түрі, қалай аталады:
240.Митоздың қай фазасында хромосоманың экватор бойынша қозғаласы байқалады?
241.Клеткалық циклдің дұрыс реттілігін көрсетіңіз:
242.Мейоздың қай фазасында синаптонемальді комплекстің пайда болуы жүреді:
243.Генетикалық жоспарланған, энергияны қажет ететін, жасушаның белсенді өлу процессі қалай аталады :
244.60-74 жастағы адамдардың тіршілік кезеңі:
245.75-89 жастағы адамдардың тіршілік кезеңі аталады:
246.90 жастан жоғары өмір сүретін адамдар аталады:
247.35-60 жастағы өмір сүретін адамдар қалай аталады:
248.Метаморфоз – бұл:
249.Жыныстық диморфизм – бұл:
250.S-гемоглобин – бұл ненің мысалы:
251.Метгемоглобин – бұл ненің мысалы:
252.Тұқымқуалауға бейімді аурулар мысалы не:.
253.Тұқымқуалауға бейімді аурулар мысалы не:
254.Тұқымқуалауға бейімді аурулар мысалы не:
255.Адамдағы полимерлі тұқымқуалаудың мысалы:
256.Транскрипционды –белсенді хроматиннің аймағы:
257.Жұмыртқаның барлық беткейіндегі сызықтар терең бөліктерге енетін бөлшектену түрі, қалай аталады:
258.Партеногенездің түрлерін таңдаңыз:
259.Сезім мүшелерінің және нерв түтікшелерінің түзілуі қай кезеңде жүреді:
260.Адамда овогенез қашан басталады:
261.Адамда сперматогенез қашан басталады:
262.Сперматогенезді иницирлеуші гормон қандай:
263.Оотикалық сегрегация құбылысы неге тән:
264.Нәтижесінде 2 немесе 3 ұрық жапырақшасы пайда болатын эмбриональді клетканың бөліну процессі қалай аталады:
265.Үш қабатты гаструланың пайда болу тәсілі:
266.Тұрмыс қалпы түсінігі қатал қолданылады тек кімге:
267.Қартаю механизмі мен себептерін оқытатын ғылымқалай аталады:
268.Іштегі нәресте дамуының бұзылуы қалай аталады:
269.Ұрық дамуының бұзылуы қалай аталады:
270.Бластоцистаның пайда болу кезеңінде шығатын ақаулар қалай аталады:
271.Гамета және зиготаның пайда болу кезеңінде шығатын ақаулар қалай аталады:
272.Жетілудегі туа біткен ақаулар себептеріне байланысты неге бөлінеді:
273.Химиялық табиғатты тератогенге жатады:
274.Экзоцитоз дегеніміз не:
275.Антипорт мысалына жатады:
276.Фагоцитоз қандай тасымалдау түрінежатады:
277.Эукариот клеткасындағы ішкі құрылысының жоғарғы тәртіпті орнакласуы:
278.Қазіргі кезде мембрана құрылысының кімнің моделі алынған:
279.Плазмалық мембрана арқылы тасымалдау, энергияны қажет етпейтін процесс қалай аталады:
280.Мембрана арқылы қарапайым тасымалдау түріне жатады:
281.Энергияны қажет ететін тасымалдауға не жатады:
282.Сингер-Николсонның ұсынуы бойынша сұйық-мозайкалы мембрана моделі:
283.Антипорт кезінде не болады:
284.Эндоплазмалық ретикулум тұрады:
285.Экзоцитоз кезінде везикулалар неден үзіледі:
286.Тегіс емес эндоплазмалық ретикулумнің негізгі қызметі:
287.Нуклеотид құрамына қандай компоненттер кіреді:
288.Белгілі РНҚ- түрлерін көрсетіңіз:
289.Нуклеосоманы не құрайды:
290.ДНҚ-ның ілмекті құрылымы қалай аталады:
291.Егер бластомерлердің өлшемі бірдей болса, онда бөлшектену аталады:
292.Акросома- бұл туынды:
293.Нуклесоманың жақындауына гистондардың қайсысы қатысады:
294.Мейоз кезіндегі гомологиялық хромосома бөліктерінің немесе сегменттердің алмасуы аталады:
295.У-хромосоманың тұқымқуалау варианты қалай аталады:
296.Теломерлер қандай қызмет атқарады:
297.Хромосоманың Париждік жіктелу принцип негізінде не?
298.Нуклеосома қандай гистондардан тұрады:
299.Центромерада бөліну ұршығы жіпшесінің бекінетін орны, қалай аталады:
300. Митоздық циклдің қай фазасында ДНҚ репликациясы жүреді?