Осымша №6 «Төртіншісі артық» әдістемесі

Бұл əдістеме оқушылардың заттың маңызды белгілерін бөліп көрсете білуін, соның негізінде ортақ қорытынды жасай білуін диагностикалауға арналған. Оқушы өзінің жасаған қорытындысына негіздеме жасай білу дұрыстығын анықтайды. Осы əдістемеге сүйене отырып, оқушы ақыл-ойының артта қалуын анықтауға бола-ды. Əдістемені бастауыш сыныпта жəне баланы мектепке қабылдау кезінде тиімді қолданады.

Тəжірибе жұмысы жеке жүргізіледі. Бұл əдістеме зерттелушінің жалпылау жəне мəнді белгілерді бөліп алу қабілетін бағалауға мүмкіндігін береді. Əдістеме 15 сериядан тұрады, əр серия 4 сөзден құралған. Эксперимент жүргізушіге секундомер жəне жауаптар тіркелетін хаттама қажет.

Артық сөзді тап» əдістемесінің материалы.

Кітап, портфель, чемодан, əмиян.

Пеш, керогаз, майшам, электр плитасы

Сағат, көзілдірік, таразы, термометр

Қайық, арба, мотоцикл, велосипед

Ұшақ, шеге, бал арасы, желдеткіш

Көбелек, циркуль, таразы, қайшы

Ағаш, кітап сөресі, сыпырғыш, шанышқы

Ата, мұғалім, əке, шеше

Қырау, шаң, жаңбыр, шық \роса\

Сау, жел, көмір, шөп

Алма, кітап, тон, раушан

Сүт, қаймақ, ірімшік, нан

Қайың, шырша, жеміс, емен

Минут, секунд, сағат, кеш

Егер зерттелуші нұсқауға толық түсінбесе эксперимент жүргізуші осыған ұқсас \бірақ серияда берілмеген \ тапсырмаларды зерттелушімен бірге орындайды. Баланың жұмыс жасау қағидасына түсінгеніне көзі жеткен соң, тапсырманы өз бетімен орындауға нұсқау беріледі. Эксперимент жүргізуші хаттамаға тапсырманы орындауға жіберілген уақытты жəне нəтиженің дұрыстығын белгілеп отырады.

Тапсырманы орындауға жіберген уақытқа байланысты өзгерістер

Нəтижені талдау

Орындалған тапсырманың нəтижесіне дұрыс жауаппен салы-стыру арқылы ұпай қойылады: əрбір дұрыс жауап 2 ұпаймен, дұрыс емес жауап 0 ұпаймен бағаланады.

Дұрыс жауаптар

кітап

көзілдірік

қайық

бал арасы

көбелек

ағаш

мұғалім

шаң

жел

алма

нан

жеміс

кеш

Асанов

Тапсырманы орындауға жіберген уақыт жоғарыда берілген өзгерістер бойынша ұпаймен есептеледі.

Осы негізде сөздік-логикалық ойлаудың кіріктірілген көр-сеткіші есептеледі, ол тапсырманы орындау нəтижелілігі (В) мен оны орындауға кеткен уақыттың (Т) қосындысынан тұрады А=В+Т.

Сөздік–логикалық ойлау көрсеткіштері туралы жеке мəліметтер алынғаннан кейін топтың арифметикалық жалпы ортасын табуға болады. Топ аралық айырмашылықтарды табу үшін табылған эксперименттік көрсеткіштер өзара салыстырылады.

Сөздік-логикалық ойлау көрсеткіші туралы алынған мəліметті ойлаудың басқа сипаттарымен, сол сияқты жеке тұлғалық талдау-лармен салыстыру үшін абсолюттік мəндерді шкалалық бағаға ай-налдыру керек.

Осымша №7«Сандық қатынас» әдістемесі

Бұл əдістеме логикалық ойлауды бағалауға арналған. Зерттелушіге 18 логикалық тапсырма беріледі. Əрқайсысында 2 логикалық сілтеме бар, яғни əріптер арқылы бір-бірімен сандық қатынас берілген. Берілген логикалық сілтемені басшылыққа ала отырып, сызық астында тұрған əріптер арасындағы қатынасты анықтауы қажет. Шешуін табуға 5 минут уақыт беріледі.

Əдістемені жүргізу алдында келесі нұсқау беріледі: «Сізге 18 логикалық тапсырма ұсынылады. Əр тапсырмада екі логикалық сілтеме бар. Сол сілтемеге сай сызық астында берілген екі əріптің арасындағы қатынасты анықтауыңыз қажет. Тапсырманы шешуге 5 минут уақыт беріледі».

Логикалық тапсырмалар мазмұны

А Б-дан 9-ы артық, ал Б В-дан 4-ке кем

А Б-дан 10-ы кем, ал Б В-дан 6-ға артық

А Б-дан 3-ке артық, ал Б В-дан 6-ға кем

А Б-дан 4-ке артық, ал Б В-дан 3-ке кем

А Б-дан 3-ке кем, ал Б В-дан 7-ге артық

А Б-дан 9-ға артық, ал Б В-дан 12-ге кем

А Б-дан 6-ға артық, ал Б В-дан 7-ге артық

А Б-дан 3-ке кем, ал Б В-дан 5-ке артық

А Б-дан 10-ға кем, ал Б 3-ке кем

А Б-дан 2-ге кем, ал Б В-дан 8-ге артық

А Б-дан 3-ке кем, ал Б В-дан 4-ке артық