Ilustracja 1 Proces motywacji

Taki proces powtarzania zachowań lub dzialań prowadzących so upragnionego celu został nazwany zasadą wzmocnienia. Zasada ta zakłada, że wyjaśnienia obecnych wyborów jednostki trzeba szukać w koskewencjach jej dawnych wyborów, i dlatego jest krytykowana, na przykład Allport (1954) nazwał ją hedonizmem przeszłości[9].

Motywacja jest siłą motoryczną ludzkich działań i zachowań, jest niezbędnym i jednym z najważniejszych czynników powodujących wzrost efektywności pracy. Rozpoznanie motywacji pracowniczej jest rzeczą bardzo trudną, motywy bowiem stanowią wewnętrzny czynnik organizmu. Poznajemy ich działanie przez dokładne obserwowanie zachowań ludzkich. Niemniej poznanie samej motywacji oraz czyn­ników ją kształtujących jest niezbędne, ponieważ warunkuje podejmowanie świado­mych i skutecznych działań, które doprowadzają do wzrostu znaczenia samej moty­wacji i wzrostu efektywności pracy[10].

Motywacja do pracy może mieć różnorodny charakter. Z jednej strony pracow­nik znajduje motywacje w pracy, która spełnia jego oczekiwania, zaspokaja jego potrzeby, daje perspektywy. Z drugiej natomiast – ludzi można motywować poprzez płace, awanse czy też pochwały. Te dwie wyżej wymienione motywacje to[11]:

1. Motywacja wewnętrzna, czyli bodźce pojawiające się samoczynnie, które po­wodują, że ludzie poruszają się w określonym kierunku lub zachowują się w okre­ślony sposób. Bodźce te to między innymi: odpowiedzialność, swoboda działania, możliwość wykorzystania i rozwoju umiejętności czy też możliwość awansu.

2. Motywacja zewnętrzna to kary (np. wstrzymanie płacy, krytyka, a także dzia­łania dyscyplinarne) oraz nagrody (np. podwyżka pensji, awans lub pochwała).

Motywacje można pobudzić w dwojaki sposób[12]: tworząc lepsze warunki reali­zacji celów pracownika (tj. przez zastosowanie dodatnich bodźców motywacyjnych) lub zagrażając temu, co zostało już osiągnięte przez pracownika (tj. przez stosowa­nie ujemnych bodźców motywacyjnych). W pierwszym przypadku mamy do czy­nienia z motywacją pozytywną, w drugim – z negatywną.

Realizacja procesów oracy we współczesnym przedsiębiorswie wymaga współdziałania ludzi. Dla zapewnienia efektywności ich wspóldziałania niezbędne jest kierownicze oddziaływanie na nich, gdyż jak podkreśla L. Krzyżanowski – „procesy koordynacji i integracji d

[1] M. Armstrong, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Oficyna Ekomoniczna 2005, s. 210.

[2] M. Paterson, Manufacturing Resource Planning Systems: Why They Fail, Industrial Management, January – February, 1993, s. 16.

[3] M. Armstrong, Zarządzanie...op. cit., s. 211.

[4] M.W. Kopertyńska, Motywowanie pracowników – teoria i praktyka, Placet, Warszawa 2008,s. 17-18.

[5] S. Borkowska, System motywowania w przedsiębiorstwie, PWN, Warszawa 1985, s. 9.

[6] L. Kozioł, Motywacja w pracy – determinanty ekonomiczno-organizacyjne, PWN, Warszawa – Kraków 2002 s. 28.

[7] A. Pietroń-Pyszczek, Motywowanie pracowników – wskazówki dla menedżerów, Marina, Wro­cław 2007, s. 16.

[8] S. Borkowska, wyd. cyt., s. 9.

[9] M. Armstrong, Zarządzanie...op. cit., s. 213.

[10] S. Borkowska, wyd. cyt., s. 11.

[11] J. Reykowski, Teoria motywacji a zarządzanie, PWN, Warszawa 1979, s. 131-132.

[12] Ibidem, s. 133.