Нфәл (Табыш малы) сүрәһе. 8 страница
Әйтте:
— Әй, халҡым, Аллаһҡа буйһоноғоҙ. Һеҙҙең өсөн Унан башҡа (Илаһи ҡөҙрәткә эйә һәм) тәңре булырҙай һис бер кем юҡ. Үлсәгәндә ауырлыҡты ла, (киҫкәндә) оҙонлоҡ үлсәмен дә кәметмәгеҙ. Күреп торам, һеҙ муллыҡ эсендә (йәшәйһегеҙ). (Һеҙ гөнаһҡа батып, шул гөнаһтарығыҙ өсөн) һеҙҙе бер көндө ғазаптар сорнап алыр, тип ҡурҡам, — тине. (85)
— Әй, халҡым, (ауырлыҡ һәм оҙонлоҡ) үлсәгәндә ғәҙел булығыҙ. Кешеләргә әйберҙәрен (өлөштәрен) кәметеп бирмәгеҙ. Ер йөҙөндә боҙоҡлоҡ таратып йөрөмәгеҙ. (86) Әгәр ҙә мосолман икәнһегеҙ, Аллаһ нимә ҡалдырған, һеҙгә шул хәйерлерәк. Мин һеҙҙең янға ҡуйылған һаҡсы түгел.
87. Әйттеләр:
— Әй, Шөғәйеп, аталарыбыҙ табынған һындар-боттарҙан баш тартырға, байлығыбыҙҙы үҙебеҙ теләгәнсә тотмаҫҡа һиңә намаҙың әмер итәме? Юҡһа, һин йомшаҡ холоҡло һәм дә тура кеше инең, тип беләбеҙ. (88) (Шөғәйеп әйтте):
— Әй, халҡым, уйлап ҡарағунығыҙ булдымы икән, әгәр ҙә Раббымдан миңә ап-асыҡ аяттар килһә, затлы ризыкҡтар ҙа бирелгән булһа, нимә әйтерһегеҙ? Рөхсәт ителмәгәндәрҙе эшләгәнегеҙҙе мин хуплай алмайым бит инде. Көсөм еткәнсә, мин һеҙҙе үҙгәртеп, тура юлға сығарырға тырышасаҡмын. Быны мин фәҡәт Аллаһтың ярҙамы менән генә башҡара алам. Бары тик Уға тәүәккәл иттем, бары тик Уға ҡайтасаҡмын. (89) — Әй, халҡым, һаҡ булығыҙ, миңә ҡаршы бармағыҙ, Нух халҡы йәки Һуд халҡы йәки Салих халҡының башына килгән (язалар) һеҙҙең башҡа ла төшмәһен ине. Лут халҡы һеҙҙән йыраҡ түгел. (Ундай яза һеҙҙән дә йыраҡ йөрөмәҫ.) (90) — Раббығыҙҙан ярлыҡау теләгеҙ, унан һуң тәүбәгә килегеҙ. Шөбһәһеҙ, Раббым киң миһырбан эйәһе, сикһеҙ мәрхәмәтле. (91) Улар әйтте:
— Әй, Шөғәйеп, һин һөйләгәндәрҙең күбеһен аңламайбыҙ, һине зәғиф бер кеше тип уйлайбыҙ, ҡәрҙәштәрең булмаһа ине, һине, һис шикһеҙ, таш бәреп үлтерер инек. Һин беҙҙән өҫтөн түгелһең. (92)Әй, ҡәүемем, минең ҡәрҙәштәрем, һеҙгә Аллаһтан да ҡәҙерлерәкме ни? Аллаһты онотоп, Уның әмерҙәренән йөҙ сөйөрҙөгөҙ. Шөбһәһеҙ, Раббым һеҙ ҡылғандарҙың барыһын да уратып алыусы. (93)— Әй, халҡым, ҡулығыҙҙан килгәнде эшләгеҙ. Мин дә эшләйәсәкмен. Үҙ-үҙенә рисуай итәсәк язаның киләсәге, кемдең кем икәнен, ялғансыларҙың кем икәнлеген оҙаҡламай күрәсәкһегеҙ. Көтөгөҙ. Мин дә һеҙҙең менән бергә көтәм.
94. Бойороғобоҙ килеп еткәс, Шөғәйепте һәм уның менән бергә иман килтергәндәрҙе рәхмәтебеҙ менән ҡотҡарҙыҡ; золом итеүселәрҙе иһә ҡурҡыныс бер тауыш тотто ла, йорттарында йөҙ түбән (һәләк булып) ҡалдылар. (95) Әйтерһең дә, улар шунда йәшәмәгәндәр ҙә кеүек. Белеп тороғоҙ, Сәмуд халҡы (Аллаһтың рәхмәтенән йыраҡ булғаны кеүек) Мәдйән халҡы ла йыраҡлашып, юҡҡа сыҡты.
96. Хаҡтыр, Мусаны ла мөғжизәләребеҙ менән һәм ап-асыҡ аяттарыбыҙ менән (97) Фирғәүенгә һәм уның юғары дәрәжәле кешеләре янына ебәрҙек. Ләкин улар Фирғәүен бойороғона буйһондо. Юҡһа, Фирғәүендең бойороғо ғәҙел түгел ине. (98) Фирғәүен Ҡиәмәт көнөндә үҙ халҡының алғы сафында буласаҡ, (һыу эсергә алып барған кеүек) уларҙы эйәртеп, утҡа йығыласаҡ. Ул урын ниндәй хәтәр. (99) Улар был донъяла ла, Ҡиәмәт көнөндә лә ләғнәткә хөкөм ителгән инде. Уларға бирелгән «бүләк» (яза) бик тә хәтәр «бүләк» булыр. (100) (Ий, Мөхәммәд, халыҡтары һәләк булған) илдәр тураһындағы хәбәрҙәр ошо булыр. Беҙ уларҙы һиңә аңлатабыҙ, уларҙың нәҫеленән хәҙер ҙә иҫәндәре бар, сабып ташланған бесән шикелле ҡырылып юҡҡа сыҡҡандары ла бар. (101) Беҙ уларға золом итмәнек. Улар бары тик үҙҙәренә үҙҙәре золом килтерҙе. Раббының яза әмере килгәндә, Аллаһты инҡар итеп, табына торған һындары уларға һис тә ярҙам итмәне, язаларын арттырыуҙан башҡа бер нигә лә яраманылар. (102) Раббың ғәҙелһеҙ шәһәрҙәрҙең халыҡтарын ана шулай язаланы. Шөбһәһеҙ, Уның язаһы шундай хәтәр, интектергес һәм әрнетеүлеҙер. (103) Бына быларҙың барыһы ла Әхирәт язаһынан ҡурҡҡандар өсөн бер ғибрәттер. Ул Көн барса кешеләр бер урынға йыйылған көндөр, ул Көн (бөтөн йәнлеләрҙең Аллаһ ҡаршыһында) яуап тотҡанын ҡарау көнөлөр. (104) Беҙ уны (Ҡиәмәт көнөн) бары тик һанаулы бер ваҡытҡа ғына кисектереп торабыҙ. (105) Ул Көн килгәс, Аллаһтың рөхсәтенән башҡа һис кем һөйләшә алмаҫ. Уларҙың ҡайһыһыҙыр бик бәхетһеҙ буласаҡ, кемдәрҙер бәхеткә ирешәсәк. (106) Бәхетһеҙҙәр утта янасаҡ, шунда улар аҡырыш, ыңғырашыу (һыҙланыу) эсендә ҡаласаҡ. (107) Улар шунда янасаҡ. Ер менән Күк дауам иткәнсе һәм Аллаһ башҡаса хөкөм сығарғанға саҡлы. Аллаһ үҙ ихтыярынса хөкөм итеүсе.
(«Әҙ гөнаһлылар тамуҡта бер аҙ ваҡыт янғандан һуң, Аллаһ әмере менән ожмахҡа ҡайтарыла».Хәсән Чантай тәфсиренән. Ул Бәйзәвиҙән алған.)
108. Бәхетлеләр иһә йәннәткә керер. Улар шунда мәңгегә ҡаласаҡ. Ер менән Күк дауам иткәнсегә саҡлы. Аллаһ башҡа хөкөм сығарғансыға саҡлы. Был ниғмәттәр бөтмәҫ-төкәнмәҫ бәрәкәттер.
(«Ер менән Күктең дауамы» тураһындағы тәғбирҙә фани донъялағы Ер менән Күк түгел, Әхирәт донъяһының Ере, Күге тураһында һөйләнә. Идраһим сүрәһенең 48 нсе аятында: ул Көн еткәс, Ер башҡа Ер менән, Күк иһә башҡа бер Күк менән алыштырылыр, тип әйтелә».Садретдин Ғүмүш тәфсиренән.)
109. Улар, аталары нисек итеп һындарға табынған булһа, шулай табына. Бының яман ғәмәл икәнлегенә шик тотма. Уларға тейешле язаны һис кәметмәҫбеҙ.
110. Хаҡтыр, Беҙ Мусаға китап бирҙек. Ләкин араларында ғауға ҡупты (кемдер уға ышанды, кемдер: ялған, тине). Әгәр ҙә Аллаһтың алдағы вәғәҙәһе булмаһа ине, улар араһындағы бәхәс киҫелгән булыр ине (эштәре бөткән булыр ине). Шик юҡ, улар ҙа (мөшриктәр ҙә) Ҡөръән(дең Аллаһтан ингәнлеге) хаҡында шик белдерҙе. (111) Шик юҡ, Раббың уларҙың һәр берһенә лә ҡылған ғәмәлдәренә күрә теүәл әжер (яза) бирәсәк. Раббың уларҙың нимә ҡылғанын белеп тора. (112) Шуға күрә, һинең менән бергә тәүбә иткәндәр, һеҙгә бойоролғанса, тура юлда ҡалығыҙ. Сиктәрҙе уҙмағыҙ. Хаҡтыр, ул һеҙҙең нимә ҡылғандарығыҙҙы бик яҡшы белеп тора. (113) Золом итеүселәргә таянмағыҙ. Һуңынан һеҙгә лә ут ҡабыр (йәһәннәмдә янырһығыҙ). Аллаһтан башҡа һеҙҙең ярҙамсығыҙ юҡ. Ахырҙа (гөнаһтарығыҙ булһа) Унан да ярҙам күрмәҫһегеҙ. (114) Көн башында ла, аҙағында ла намаҙ уҡығыҙ. Изгелектәр әшәке ғәмәлдәрҙе ҡаплар. Былар иҫкә алырға теләүселәр өсөн бер киҫәтеүҙер. (115) (Эй, Мөхәммәд) сабыр-сыҙам бул, һис шикһеҙ, Аллаһ изгелек ҡылғандарҙың изгелеген заяға сығармаҫ. (116) Һеҙҙән әүүәл йәшәгән болондар араһында, беҙҙең ярҙам менән ҡотолоуға ирешкән бер нисә кешенән башҡа, Ер йөҙөндә йәшәүсе кешеләрҙе аҙғынлыҡтан тыйырға алыныусы кеше булманы, ни сәбәпле? Золом итеүселәр иһә үҙҙәренә бирелгән донъя байлығына алдандылар һәм гөнаһлыларҙан булдылар. (117) Халыҡтары изгелекле булған шәһәрҙәрҙе Аллаһ хаҡһыҙға һәләк итмәҫ.
118. Раббың ихтыяр итһә ине: бөтөн кешеләрҙе лә бер өммәттән яһаған булыр ине. Ләкин улар ғауға сығарыуҙан туҡтамайҙар. (119) Аллаһтың мәрхәмәтенә юлыҡҡандарынан тыш. Шуға күрә, Аллаһ уларҙы яралтты (бар итте) Раббының:
— Йәһәннәмде кешеләр һәм ендәр менән бергә тултырасаҡмын, — тигәне раҫланды.
120. Рәсүлдәрем тураһындағы хикәйәләр менән Мин һинең күңелеңде (ихтыяр көсөңдө) нығытырға булам. Уларҙа һинең өсөн Хәҡиҡәт, кешеләр өсөн өгөт һәм киҫәтеү бар. (121) Иманһыҙҙарға әйт:
- Ҡулығыҙҙан килгәндәрҙе эшләгеҙ. Беҙ ҙә булдыра алғаныбыҙса ғәмәл ҡылырбыҙ, — тип. (122) — Көтөгөҙ! Хаҡтыр, беҙ ҙә көтәсәкбеҙ. (123) Күктәр һәм Ерҙәге серҙәргә бары тик Аллаһ ҡына хужа һәр ғәмәл Уға ҡайта. Тик, Аллаһҡа буйһоноғоҙ (ғибәҙәт ҡылығыҙ), Уға ғына һыйынығыҙ. Раббығыҙ һеҙ ҡылғандарҙы белеп тора.