Тіл біліміне кіріспе пәнінен тест
1. Қоғам тілсіз өмір сүре ала ма?
а) Жоқ, тілсіз өмір сүре алмайды
ә) Сүре алады
б) Сүруі мүмкін
в) Мүмкін сүруі
г) Иә, тілсіз өмір сүре алады
2. Омонимдер дегеніміз ?
а) Дыбысталуы бірдей мағанасы басқа басқа сөздер
ә) Дыбысталуы әр түрлі мағанасы бір сөздер
б) Мағаналары бірдей сөздер
в) Мағаналары қарама –қарсы сөздер
г)Дыбысталуы да мағанасы да қарама –қарсы сөздер
3. Көнерген сөздердің қанша түрі бар?
а) 2
ә) 3
б) 5
в) 8
г) 4
4. Тіл білімінің негіздері кітабының авторы ?
а) К.Аханов
ә) И.Исаев
б) С.Кеңесбаев
в) Т.Қордабае
г) С.Мырзабеков
5. Фонетиканың қарастыратын мәселелері
а) Тілдің дыбыстық жүйесін
ә) Сөздік құрамын
б) Граматикалық құрлысын
в) Сөз мағаналарын
г) Сөз таптарын
6. Тiл құрылымын магынага қатысы жоқ элементтердiң, формалар-дың жиынтыгы санап, тiлдiң магыналық, дыбыстық жагын ескермейтiн иманенттiк әдiстi қолданган кiмдер?
А) Глоссематиктер
Ә) Прага лингвисi
Б) Дескриптивист
В) Структуралистер
Г) Психологтар
7. Тiлдiң қай саласы ең баяу өзгерiске түседi?
А) Грамматика
Ә) Фонетика
Б) Лексика
В) Семантика
Г) Орфоэпия
8. Тiл бiлiмiнде, оның тарихында Махмуд аль Қашгари "Түркi тiлдерi сөздiгiнде" алгаш рет қандай әдiстi қолданды?
А) Салыстыру әдiсті
Ә) Салыстырма әдiсті
Б) Салгастырма әдiсті
В) Сипаттама әдiстi
Г) Топтастыру әдісі
9. Тiл таптық құбылысқа жата ма?
А) Тiл таптық құбылыс емес
Ә) Тiл таптық құбылыстары
Б) Тiл тапқа қызмет ететiн құбылыс
В) Тiл таптарды таңдап қызмет етедi
Г) Тіл таптарға қызмет етпейді
10. Тiлдiк тұлгалар арасындагы парадигмалық қатынас дегенiмiз не?
А) Магыналық, формалық бiр тектес элементтер
Ә) Әр тектес элементтер тобы, бiрлiгi,жиынтыгы
Б) Сөздер мен қосымшалар тобы
В) Тұлгалардың шектеулi тобына
Г) Біртектес элементтер
11. Тiл бiлiмi тарихында Б.де Куртенэ қандай мәселенi бiрiншi болып зерттеудi бастады?
А) Тiлдердiң типологиясын
Ә) Синтагмалар қатынасын
Б) Буын мәселесiн, буынын
В) Тiлдiк әмбебап заңдарды
Г) Тіл философиясын
12. Тiл бiлiмi дегенiмiз - стимистика деген пiкiр қай агым лингвистерiнiң пiкiрi?
А) Эстетизмнiң
Ә) Неолингвизм
Б) Дескриптивизм
В) Глоссематикал
Г) Психологизм
13. Тiлге А. Шлейхер берген анықтама қайсы?
А) Тiл - ойдың дыбыстық көрiнiсi
Ә) Тiл - ойды тугызатын органдар
Б) Тiл - ойдың формасын
В) Тiл - шартты таңбалар
Г) Тіл - ауызекі сөйлеу
14. В. Гумбольдтiң пiкiрi қайсы ?
А) Тiл жеке адамга да, коллективке де бiрдей қызмет етедi
Ә) Тiл адамга да, коллективке де үстемдiктi , қызмет етедi
Б) Тiл барлыгына қызмет еткенiмен, олардан өзi тәуелдi
В) Тiл тәуелдi бола тұра, адамдардың саласын өзi билейдi
Г) Тіл барлығына қызмет ете алмайды
15 ."Тiлдегi әрбiр сөзде, әрбiр формада, әрбiр дыбыста өзiндiк ерекшелiк, жалпы заңнан ауытқушылық бола бередi" деген агым ?
А) Неолингвистер
Ә) Этнолингвистер
Б) Структуралистер
В) Глоссематиктер
Г) Дескриптивизм
16. Тiлге Ф.де Соссюр берген анықтама қайсы?
А) Тiл- идеяны бiлдiретiн таңбалар жүйесi
Ә) Тiл -таза қатынастардың құралы, жемiсi
Б) Тiл-ойдың дыбыстық көрiнiсi
В) Тiл-ойдың формасы мен шарты
Г) Тіл- барлық уақытта даму үстінде
17. Тiлге В. Гумбольдт берген анықтама қайсы ?
А) Тiл -ойды тугызатын орган
Ә) Тiл – таза құрылымдарына
Б) Тiл - семнотикалық жүйесi
В) Тiл ойдың формасы, белгiсi
Г) Тіл - шартты таңбалар
18. Тiл қопарылысты түрде төңкерiс жолымен дамиды деген кiмнiң пiкiрi ?
А) Н. Маррдың
Ә) И. Сталиннiң
Б) Б де Куртенэнiң
В) Қ. Жұбановтың
Г) Ф. Бопп
19. Тiл жаратылысынан берiлген дыбыстардан пайда болган деген кiмдер ?
А) Ж. Руссо, де Бросстар
Ә) И. Сталин, Лениндер
Б) В. Гумбольдт, де Соссюрлер
В) С. Аманжолов. К. Ахановтар
Г) Ф. Бопп, Б де Куртенэнің
20.Тiлдiк элементтердiң сипаттамасы тiлдiң дамуының қай сатыда тұранын бiлдiретiн негiзгi көрсеткiш деген кiм ?
А) Н. Я. Марр
Ә) А. Байтұсынов
Б) А. Востоков
В) В. Гумбольдт
Г) Ф. Соссюр
21. Тiл дамуына себеп болатын факторды көрсет.
А) Қогамдық прогресс
Ә) Базис
Б) Қондырма
В) Демографиялық өсу
Г) Әлеуметтік өсу
22. Болашақтың тiлiнiң алфавитiн алгашқы жасаушы кiм ?
А) Исаак Ньютон
Ә) М. Горький
Б) А. Байтұрсынов
В) К. Аханов
Г) Т. Қордабаев
23. В. Гумбольдтiң пiкiрiн көрсет.
А) Тiл -"аралық дүние"
Ә) Тiл -нагыз қогамдық құбылыс
Б) Тiл - ойлауды қалыптатырады
В) Тiл -жай құрылым
Г) Тіл – қатынас құралы
24. Қай тiл ұлтаралық, халықаралық қатынас тiлдерi қатарына жатады?
А) Испан тiлi
Ә) Қазақ тiлi
Б) Немiс тiлi
В) Жапон тiлi
Г) Орыс тілі
25. Тiлдiң барлық жагдайдагы күйiне тән қасиет қайсы ?
А) Динамизм
Ә) Тоқырау
Б) Секiрмелiлiк
В) Үндемелiлiк
Г) Эстетикалық
26. Тiл бiлiмi медицина гылымының қай саласымен байланысты ?
А) Логопедия
Ә) Фермакология
Б) Гинекология
В) Оптика
Г) Терапия
27. Тiлдiң қатынас құралы болу қызметi қалай аталады ?
А) Коммуникативтiк
Ә) Релятивтiк
Б) Номинативтiк
В) Деривациялық
Г) Акустикалық
28. Тiл бiлiмi қай гылыммен байланысты ?
А) Физикамен
Ә) Химиямен
Б) Органикалық
В) Дарвин iлiмi
Г) Биология
29. Н. Я. Марр қандай тiлдердiң маманы ?
А) Иберий -кавказ тiлдерi
Ә) Индоевропа тiлдерi
Б) Түркi тiлдерi
В) Санскрит тiлi
Г) Өлі тілдер
30.Ең алгашқы жасанды тiлдiң жобасын жасаган кiм ?
А) Исаак Ньютон
Ә) Аристотель
Б) Фейербах
В) Гегель
Г) Гумбольд
31.Тiлдiк өзгерiстерге себепшi болатын сыртқы факторлардың ең күштiсi қайсы ?
А) Қоғамдық прогрессi
Ә) Интеграция процесс
Б) Дифференциация
В) Дыбысқа елiктеу
Г) Динамикалық фактор
32. Тіл білімінде лексикология қандай мәселелерді қарастырады?
А) Тілдің сөздік құрамын
Ә) Сөз таптарын
Б) Сөйлем мүшелерін
В) Тілдің дыбыстық жүйесін
Г) Сөйлем түрлерін
33. Түзуд түрі бар?
А) 4
Ә) 5
Б) 7
В) 8
Г) 1
34. Тіл білімінде хабардың мақсатына қарай сөйлемдер нешеге бөлінеді?
А) 2
Ә) 3
Б) 1
В) 7
Г) 9
35. Екі дыбыстың аралығына қосалқы дыбыстың келіп кірігу құбылысы қалай аталады?
А) эпентеза
Ә) протеза
Б) апокопа
В) метатеза
Г) диэреза
36. длизия қандай құбылыс?
А) Дыбыстардың мүлдем түсіп қалуы
Ә) Дыбыстардың өзгеруі
Б) Дауысты дыбыстардың қатар келуі
В) Сөз құрамындағы дыбыстардың орын ауысуы
Г) Дауыссыз дыбыстардың қатар келуі
37. Буынның неше түрі бар?
А) 3
Ә) 2
Б) 5
В) 6
Г) 8
38. Көнерген сөздерді көрсетіңіз.
А) болыс, ояз
Ә) елтаңба, планета
Б) институт, кітап
В) мектеп, сынып
Г) белбеу, әлем
39. Антоним дегеніміз...
А) Мағынасы қарама-қарсы сөздер
Ә) Мағыналары бір сөздер
Б) Мағыналары әр түрлі сөздер
В) Айтылуы және жазылуы бір сөздер
Г) Дыбысталуы бірдей, мағынасы әр түрлі сөздер
40. Омоним дегеніміз...
А) Дыбысталуы бірдей, мағынасы әр түрлі сөздер
Ә) Мағынасы қарама-қарсы сөздер
Б) Мағыналары әр түрлі сөздер
В) Айтылуы және жазылуы бір сөздер
Г) Мағыналары бір- біріне жақын әр түрлі сөздер
41. Омоним сөзі қай тілден енген?
А) Грек
Ә) Латын
Б) Араб
В) Түрік
Г) Қазақ
42. Мен жіктеу есімдігінің көпше түрі
А) Біз
Ә) Сен
Б) Сіз
В) Олар
Г) Қыз бала
43. Өзара мәндес сөздерден құралады...
А) Синонимдік қатар
Ә) Антонимдік қатар
Б) Омонимдік қатар
В) Сөйлем мүшелері
Г) Сөз табы
44. Зат есімдерден болған синонимдерді көрсетіңіз
А) Өң-түр-түс-келбет
Ә) Салмақты-сабырлы-байыпты-байсалды
Б) Сауығу-жазылу-айығу
В) Таяуда-жақында-жуырда
Г) Тез-жылдам-шапшаң
45. Синонимдер - ... қарсы құбылыс
А) Омонимдерге
Ә) Антонимдерге
Б) Полисемияға
В) Зат есімге
Г) Етістікке
46. Табу сөзі қай тілден енген?
А) Полинезей
Ә) Корей
Б) Грек
В) Латын
Г) Орыс
47. Тілдегі сөздердің шығу тегін зерттейді
А) Этимология
Ә) Элизия
Б) Протеза
В) Метатеза
Г) Лексикология
48. Сөздердің шығу тегін айқындау үшін, ғылыми этимологияда неше принциптер қолданылады?
А) 5
Ә) 4
Б) 2
В) 3
Г) 8
49. Тілде жаңа ұғымдарды білдіретін сөздер қалай аталады?
А) Неологизмдер
Ә) Эвфемизмдер
Б) Архаизмдер
В) Табу сөздер
Г) Диалект сөздер
50. Шығу төркіні жағынан алып қарағанда, сөздердің тілден тілге ауысуының қанша түрі болады?
А) 2
Ә) 5
Б) 8
В) 7
Г) 9
51. Сөздіктерді құрастырудың ғылыми методикасын не зерттейді?
А) Лексикография
Ә) Семасиология
Б) Фонетика
В) Фразеологиздер
Г) Методология
52. Негізгі сөздік қор дегеніміз не?
а) Сөздік қорының ең басты және тұрақты бөлшегі
ә) Сөздік құрам
б) Тілдей барлық сөздерінің жиынтығы
в) Сөздік құрамдағы көнерген сөздер тобы
г) Сөздік құрамындағы жаңа сөздер, сөздік құрам
53. Пиктографиялық жазу неге негізделеді?
а) Суретке
ә) Сөзге
б) Әріпке
в) Сөйлемге
г) Буынға
54. Идеографиялық жазу неге негізделеді?
а) Идеограммаға
ә) Суретке
б) Әріпке
в) Дыбысқа
г) Сөзге
55. Фонетикалық принцип бойынша қалай жазады?
а) Сөздің құрамындағы дыбыстың айтылуын сақтап жазады
ә) Сөздің шығу тегін сақтап жазады
б) Сөздердің түбір тұлғасын сақтап жазады
в) Этимологиялық принциппен жазады
г) Терминологиялық принциппен шығу тегін сақтап жазады
56. Тілдің морфологиялық (тинологиялық) классификациясы бойынша тілдер неше топқа бөлінеді?
а) 4 топқа
ә) 3 топқа
б) 5 топқа
в) 2 топқа
г) 1 топқа
57. Омоним деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Словак тілінен
б) Ағылшын тілінен
в) Албан тілінен
г) Француз тілінен
58. Омографтар дегеніміз не?
а) Біркелкі жазылып, түрліше айтылатын сөздер
ә) Біркелкі айтылып, түрліше жазылатын сөздер
б) Біркелкі айтылып, біркелкі жазылатын сөздер
в) Біркелкі жазылатын амонимдер
г) Түрліше жазылатын омонимдер
59. Антоним дегеніміз не?
а) Мағынасы қарама-қарсы сөздер
ә) Мағыналары, дыбысталуы бірдей сөздер
б) Мағынасы да, құрылысы да бірдей сөздер
в) Өз ара мәндес сөздер
г) Мағынасы жағынан жуық (жақын) сөздер
60. Синоним дегеніміз не?
а) Мағыналары бір-біріне жақын өз ара мәндес сөздер
ә) Мағынасы қарама-қарсы сөздер
б) Мағыналары, дыбысталуы бірдей сөздер
в) Дыбысталуы бірдей, бірақ мағыналары басқа-басқа сөздер
г) Дыбысталуы, мағынасы әркелкі сөздер
61.Дыбыстау мүшелерінің жиынтығы қалай аталады?
А) Сөйлеу аппараты
Ә) Акустика
Б) Фонетика
В) Дыбыс әуені
Г) Дыбыс күші
62. Тілдің ең кішкентай материялдық таңбалары қайсы?
а) Дыбыстар
ә) Фраземалар
б) Морфемалар
в) Синтагмалар
г) Буындар
63. Тілдің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық тұлғасын табыңыз?
а) Морфема
ә) Сөз
б) Сөйлем
в) Фонема
г) Фраза
64. Қазақ тілінде екпін қандай?
а) Тұрақты
ә) Жылжымалы
б) Квантитативті
в) динамикалық
г) Созылмалы
65. Тіл қандай құбылыстардың қатарына жатады?
а) Қоғамдық
ә) Физиологиялық
б) Табиғаттық
в) Саясаттық
г) Физикалық
66. Тіл қандай құбылыстардың қатарына жатады?
а) Қоғамдық
ә) Табиғи
б) Философиялық
в) Медициналық
г) Биологиялық
67.Омоним дегеніміз не?
а) Дыбысталуы бірдей, мағыналары басқа сөздер
ә) Мағыналары бірдей, дыбысталуы әр түрлі сөздер
б) Дыбысталуы да, мағыналары да бірдей сөздер
в) Мағыналары да, дыбысталуы да бірдей сөздер
г) Мәндес сөздер
68. Лингвистикалық сөздікке қайсысы жатады?
а) Түсіндірме сөздік
ә) Медициналық энциклопедия
б) Қазақ совет энциклопедиясы
в) Математикалық энциклопедиясы
г) Ғылыми жорамалдар
69. Ұғым ненің негізінде туып өмір сүреді?
а) Сөздің
ә) Дыбыстың
б) Морфеманың
в) Сөйлемнің
г) Атаулардың
70. Полисемия дегеніміз не?
а) Сөздің көп мағыналығы
ә) Сөздің бір мағыналығы
б) Сөздің дербес мағынасы
в) Сөздің толық мағынасы
г) Сөздің аз мағынасын
71. Антоним деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Грузин тілінен
б) Татар тілінен
в) Араб тілінен
г) Парсы тілінен
72. Синоним деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Латын тілінен
б) Эстон тілінен
в) Чех тілінен
г) Испан тілінен
73. Лексикология деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Өзбек тілінен
б) Латыш тілінен
в) Латын тілінен
г) Түрік тілінен
74,Этимология деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Испан тілінен
б) Молдаван тілінен
в) Швед тілінен
г) Латын тілінен
75. Фразеология деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Румын тілінен
б) Ағылшын тілінен
в) Шотланд тілінен
г) Эстон тілінен
76. Ұяң дауыссыздарды тап
а) Б, Ж
ә) А, О
б) П, С
в) Ө, Ц
г) Р, Л
77. Қатаң дауыссыздарды тап
а) Т, Х
ә) В, Г
б) Ы, И
в) З, Ұ
г) Н, Ң
78. Үнді немесе сонор дауыссыздарды тап
а) М,Н
ә) І,Ү
б) Д, Ж
в) Э, У
г) Т, Х
79. Жұрнақтар өз ішінде неше топқа бөлінеді?
а) Екі топқа
ә) Үш топқа
б) Бес топқа
в) Төрт топқа
г) Алты топқа
80. Морфема дегеніміз не?
а) Морфема дегеніміз тілдің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық единица
ә) Сөздің буынға бөлінетін единицасы
б) Фразеологиялық единица
в) Сөйлем мүшелері
г) Сөз таптары, фразеологиялық тұтастық, фразеологиялық бірлік, тізбек, сөйлем мүшелері
81. Морфема деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Латын тілінен
б) Болгар тілінен
в) Неміс тілінен
г) Украин тілінен
82. Тіл жүйесінде фонетика немен шұғылданады?
а) Тіл дыбыстармен
ә) Сөз таптарымен
б) Сөйлем мүшелерімен
в) Сөз тіркестерімен
г) Буын түрлерімен
83. Тіл білімінде синтаксис нені қарастырады?
а) Сөйлемнің түрлерін
ә) Сөздің құрылымының
б) Сөздің дыбыстық жағын
в) Фразеологиялық оралымдарды
г) Сөздің құрылысын
84. Синтаксис деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Румын тілінен
б) Шотланд тілінен
в) Япон тілінен
г) Қытай тілінен
85. Фонема теориясының алғаш рет негізін қалаған лингвист кім?
а) И. Бодуэн де Куртенэ
ә) Н.Я. Марр
б) Ф. Гумбольдт
в) Фердинанд де Соссюр
г) Ф. Энгельс
86. Ең ірі фонетикалық единицаны не дейміз?
а) Фраза дейміз
ә) Буын дейміз
б) Такт дейміз
в) Дыбыс дейміз
г) Буын дейміз
87. Тіл таптық құбылыс па?
а) Таптық құбылыс емес
ә) Таптық құбылыс
б) Жартылай таптық
в) Мүмкін
г) Иә, мүмкін
88. Суретке негізделген жазудың түрін қалай атайды?
а) Пиктографиялық жазу
ә) Идеографиялық жазу
б) Буын жазу
в) Фонографиялық жазу
г) Иероглифтік жазу
89. генеалогиялық Классификацияда тілдерді қалай топтастырады?
а) Шығу тегінің бірлігіне қарай
ә) Территороияға таралуына байланыс
б) Құрылымына қарай
в) Құрылымының ұқсастығына қарай
г) Құрылысына қарай
90. Негіз неден жасалады?
а) түбір мен жұрнақтан
ә) түбір мен жалғаудан
б) сөз бен жалғаудан
в) түбір мен шылаудан
г) сөз бен жұрнақтан
91. Тілдің ары қарай бөлшектеуге келмейтін ең кіші мағыналық тұлғасын тап
а) Морфема
ә) Сөз
б) Сөйлем
в) Дыбыс
г) Буын
92. Диахрониялық лингвистика нені зерттейді?
а) Тілдің тарихи, уақыт бойында өзгеруі мен дамуын
ә) Тілдің қазіргі қалпын сипаттайды
б) Тілдерді салыстыра зерттейді
в) Тілдердің белгілі бір дәуірдегі қалпын
г) Тілдің пайда болуын, дәуірдегі қалпын зерттейді
93. Кейбір заттардың аттарын тікелей атамай, оларды басқаша атауды не дейді?
а) Табу дейді
ә) Эвфемизм дейді
б) Сингармонизм дейді
в) Омоним дейді
г) Дисфемизм
94. Ономастикада не зерттеледі?
а) Жалқы есімдер зерттеледі
ә) Жер-су аттары зерттеледі
б) Омонимдер зерттеледі
в) Синонимдер зерттеледі
г) Антонимдерді зерттейді
95. Топонимикада не зерттеледі?
а) Жер аттарын
ә) Кісі аттарын
б) Сөз таптарын
в) Сөйлем мүшелерін
г) Сөз тіркестерін
96. Семасиология нені зерттейді?
а) Сөздің лексикалық мағынасын
ә) Сөздің құрылымын
б) Сөздің фонетикалық құрылымын
в) Сөйлем түрлерін
г) Сөйлем құрылысын
97. Сөйлем мүшелерін байланыстыратын тұлға қайсы?
а) Жалғаулықтар
ә) Префикстер
б) Жұрнақтар
в) Демеуліктер
г) Шылаулар
98. Вокализм дегеніміз не?
а) Дауысты дыбыстар жүйесі
ә) Дауыссыз дыбыстар жүйесі
б) Екпін жүйесі
в) Интонация жүйесі
г) Айтылуы
99. Көмекші сөздер қандай мағыналы сөздер тобы?
а) Түрлі грамматикалық мағыналары бар сөздер
ә) Түрлі лексикалық мағыналары бар сөздер
б) Түрлі семантикалық сөздер
в) Түрлі формадағы бір сөз
г) Семантикалық сөздер
100. Тұрақты екпін қай тілге тән?
а) Қазақ тіліне
ә) Орыс тіліне
б) Корей тіліне
в) Қытай тіліне
г) Ағылшын тіліне
101. Жаңа сөздер тобын қалай атайды?
а) Неологизмдер
ә) Историзмдер
б) Терминдер
в) Архаизмдер
г) Фразеологизмдер
102. Антропонимикада не зерттеледі?
а) Кісі аттары зерттеледі
ә) Жер аттары зерттеледі
б) Жалпы сөздер зерттеледі
в) Сөз таптары зерттеледі
г) Сөздердің дамуын
103. Семасиологияда не зерттеледі?
а) Сөздің мағыналық жағы
ә) Сөздердің шығу жағы
б) Сөздердің варианттары
в) Сөздердің дыбыстық жағы
г) Сөздің даму жағы
104. Полисемантизмді сөз дегеніміз қандай сөз?
а) Әр түрлі мағынасы бар сөздер
ә) Омонимдес сөздер тобы
б) Ауыс мағынада қолданған сөз
в) Синонимдес сөздер тобы
г) Бір мағынаны білдіреді
105. Фразеологияда не зерттеледі?
а) Тұрақты сөз тіркестері
ә) Еркін сөз тіркестері
б) Тұрақты сөйлемдер
в) Сөйлемнің түрлері
г) Сөздің түрлерін
106. Табу дегеніміз не?
а) Кейбір заттарды өз атымен атамау
ә) Кейбір заттарды сыпайы түрде атау
б) Кейбір заттарды өз атымен атау
в) Кейбір заттарды дөрекі түрде атау
г) Заттарды өз атымен атау
107. Орпоэпия деген лингвистік термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Латын тілінен
б) Итальян тілінен
в) Серб тілінен
г) Испан тілінен
108. Дыбыс сөздің алдынан қосылып айтылса не дейді?
а) Протеза
ә) Ассимиляция
б) Диэреза
в) Аффиксация
г) Апокопа
109. Тілдің сөздік құрамы тіл білімінің қай саласында зерттеледі?
а) Лексикологияда
ә) Грамматикада
б) Фонологияда
в) Фразеологияда
г) Грамматика мен морфология
110. Қазақстан Республикасында қазақ тілі қандай мәртебеге ие?
а) Мемлекеттік тіл
ә) Ресми тіл
б) Қосалқы тіл
в) Ұлтаралық тіл
г) Аралық тіл
111. Сөйлеу фонетикалық жақтан қалай мүшеленеді?
а) Фраза, такт, буын, дыбыс
ә) Сөз, аффикс, негіз, морфема
б) Сөйлем, сөз табы, фонема
в) Дыбыс, негіз, аффикс, жалғау
г) Морфема, сөз табы, аффикс
112. Лингвистикалық сөздікті тап
а) Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ә) Энциклопедиялық сөздік
б) Медициналық сөздік
в) Физикалық
г) Математикалық энциклопедия
113. Бірінен кейін бірі рет-ретімен орналасқан әріптердің жиынтығы қалай аталады?
а) Алфавит
ә) Графика
б) Таңбалар
в) Символика
г) Пиктография
114. Лингвистикалық сөз қайсы?
а) Фразеологиялық сөздік
ә) Энциклопедиялық сөздік
б) Физикалық сөздік
в) Медициналық сөздік
г) Барлық жауабы дұрыс
115. Әдеби тілдегі айтылудың жалпыға бірдей ортақ, қалыптасқан бірыңғай нормалары жайындағы ережелер жиынтығы не деп атайды?
а) Орфоэпия
ә) Орфография
б) Морфология
в) Лексикология
г) Ассимиляция
116. Дұрыс жазу ережелерінің жиынтығын қалай атайды?
а) Орфография
ә) Фразеография
б) Орфоэпия
в) Лексикография
г) Диалектология
117. Адам баласының тілі қандай тіл?
а) Дыбыстық тіл
ә) Келісілген тіл
б) Одағайдан құралған тіл
в) Дыбысқа еліктеу тілі
г) Түсіндіруден құралған тіл
118. Тілсіз қоғам өмір сүре ала ма?
а) Өмір сүре алмайды
ә) Өмір сүру мүмкін
б) Өмір сүруге тиіс
в) Өмір сүре алмайды
г) Өмір сүре алады, бірақ дамымайды.
119. Сөздің шығу төркінін не зерттейді?
а) Этимология
ә) Орфография
б) Лексикография
в) Фразеология
г) Терминология
120. Көнерген сөздердің түрлері қайсы?
а) Историзмдер, архаизмдер
ә) Жаргондар
б) Неологизмдер
в) Кірме сөздер
г) Аударма сөздер
121. Дыбыстау мүшелерінің жиынтығын не дейді?
а) Сөйлеу аппараты
ә) Дауыс шымылдығы
б) Артикуляциялық мүшелер
в) Фонетикалық прцесс
г)Акустикалық мүшелер
122. Дауыс құрылысы жағынан буын қанша түрге бөлінеді?
а) 3 түрге
ә) 2 түрге
б) 4 түрге
в) 5 түрге
г) 10 түрге
123. Қатаң дауыссыздарды тап
а) Қ,Т,С
ә) Д,Ж,З
б) А,О,Ұ
в) М,Н,Ң
г) Л,Н,Ж
124. Дауысты дыбыстарды тап
а) И,У,Ө
ә) В,Г,Ж
б) Р,Л
в) П,Ф,Т
г) С,Қ,К
125. Пиктография деген термин қай тілден енген?
а) Латын тілінен
ә) Испан тілінен
б) Швед тілінен
в) Румын тілінен
г) Албан тілінен
126. Логография деген термин қай тілден алынған?
а) Грек тілінен
ә) Итальян тілінен
б) Латын тілінен
в) Француз тілінен
г) Неміс тілінен
127. Қазақ тілі латын графикасының негізінде жаңа алфавитті қай жылы қабылдады?
а) 1929 ж.
ә) 1931 ж.
б) 1933 ж.
в) 1936 ж.
г) 1937 ж.
128. Тіл арты дауыссыздарды тап
а) Қ,Ғ,Ң
ә) Ы,И,У
б) М,Н,А
в) Р,Э,О
г) Н,С,Ж
129. Тіл алды дауыссыздарды тап
а) Т,Д,Р
ә) А,Ө,І
б) Б,В,М
в) Ы,Ұ,О
г) И,Ү,Ұ
130. Лексикологияның салаларын тап
а) Семасиология, фразеология
ә) Фонетика, синтаксис
б) Морфология, жазу
в) Граматика, фонетика
г) Геодезия, картография, жазу
131. Этимология нені зерттейді?
а) Тілдегі сөздердің шығу тегін зерттейді
ә) Сөйлем мүшелерін зерттейді
б) Сөздің құрылымын зерттейді
в) Тілдің дыбыстық жүйесін
г) Сөздің айтылу мақсатын зерттейді
132. Сөздің құрамының ең басты тұрақты бөлшегі не?
а) Негізгі сөздік қор
ә) Грамматикалық жүйе
б) Дыбыстық жүйе
в) Тілдердің классификациясы
г) Сөздік құрам
133. Көнерген сөздерге не жатады?
а) Историзмдер
ә) Неологизмдер
б) Терминдер
в) Кірме сөздер
г) Түсіндірмелі сөздік
134. Лексикология нені зерттейді?
а) Тілдің сөздік құрамын
ә) Сөздің құрылымын
б) Тілдің дыбыстық жүйесін
в) Сөйлем мүшелерін
г) Дыбысталу мүшелерін
135. Индоевропа тілдерінің ішінде батыс славян тобына жататын тілдерді табыңыз
а) Чех, поляк тілдері
ә) Украин, орыс тілдері
б) Болгар, македон тілдері
в) Латыш, эстон тілдері
г) Герман, беларус
136. Полиселия дегеніміз не?
а) Сөздің көп мағыналығы
ә) Сөздің дербес мағынасы
б) Сөздің бір мағыналығы
в) Номинативтік мағына
г) Әртүрлі мағыналығы
137. Тіл арты дауыссыздарын табыңыз
а) Қ,Ғ,Ң
ә) Б,П,М
б) Д,С,З
в) Н,Л,Р
г) С,Т
138. Жуан дауысты дыбыстарды табыңыз
а) А,Ы
ә) Ө,Ү
б) Ә,І
в) Ү,Е
г) М,Н
139. Дифтонг деген термин тілдің қай саласында қолданылады?
а) Фонетика саласында
ә) Лексикология саласында
б) Синтаксис саласында
в) Морфология саласында
г) Грамматика саласында
140. Этимология деген термин тіл білімінің қай саласында қолданылады?
а) Лексикология саласында
ә) Синтаксисте
б) Морфология саласында
в) Фонетика саласында
г) Грамматика саласында
141. Топонимика нені зерттейді?
а) Географиялық атаулары
ә) Адам аттарын
б) Су аттарын (өзен, көл)
в) Антропонимиканы
г) Көркем шығарма аттарын
142. Әр басқа сөз табына қатысты омонимдерді қалай атайды?
а) Лексика-грамматикалық омонимдер
ә) Аралас омонимдер
б) Лексикалық омонимдер
в) Грамматикалық омонимдер
г) Морфологиялық аралас омонимдер
143. Синоним қатарын табыңыз
а) Қадірлі, құрметті, қымбатты
ә) Кітап, қағаз, қарындаш, бас
б) Үлкен, кіші, биік, аласа
в) Сағат, телефон, сызғыш
г) Кітап, қалам, орындық түрі
144. Кісі аттары семасиологияның қай саласында қарастырылады?
а) Антропонимикада
ә) Фразеологияда
б) Еркін сөз тіркесінде
в) Топонимикада
г) Тұрақты сөз тіркесінде
145. Сөздің мағыналық жақтары қайда зерттеледі?
А Семасиологияда
ә) Топонимикада
б) Фразелогияда
в) Гидродинамикада
г) Антропонимика
146. Қазақстан Республикасында орыс тілінің мәртебесі қандай?
а) Ресми тіл
ә) Мемлекеттік тіл
б) Қосалқы тіл
в) Ұлтаралық қатынас тіл
г) Жасанды тіл
147. Вокализм дегеніміз не?
а) Дауысты дыбыстар жүйесі
ә) Дауыссыз дыбыстар жүйесі
б) Жалпы дыбыстар жүйесі
в) Фонетикалық процестер
г) Алфавит
148. Орыс тілінде фразеологиялық оралымдарды үш топқа бөлген лингвист кім?
а) В.В. Виноградов
ә) Н.Я. Марр
б) Л.В.Щерба
в) А.Х. Востоков
г) Б.Де.Курдене
149. Дұрыс жазу ережелерінің жиынтығын қалай атайды?
а) Орфография
ә) Орфоэпия
б) Лексткология
в) Этимология
г) Фразеология
150. Көнерген сөздердің түрлері қайсы?
а) Историзмдер, архаизмдер
ә) Кірме сөздер
б) Жаргондар мен арго
в) Неологизмдер
г) Полисемантизмдер, арго