Электр динамикалық жүйедегі аспаптар. Аспаптың шкаласының теңдеуін қорытындылау
Электродинамикалық өлшеуш аспап деп-электр тогы өтп тұрған 2өткізгіштің өзара механикалық әрекетне негізделген аспапты айтамыз. Ол өлш.түрлендіргіштен(өлшенетн шаманы тұрақты не анымалы токқа түрлендіретін),электр динамикалықжүйенің өлшеу механизміне тұрады. Көп таралған түрі – қозғлмалы шарғылы аспап.оның ішнде оське бекітілген жебесі бар шарғы орналасқан. 1 мен 2 шарғылары (катушка) орамдарында ток пайда болғанда осьте айналу моменті пайда болады. Айналу моменті токтардың мәндерінің көбейтндсіне проорционал. Осьпен байланысқан серіппе теңестіруші момент тудырады.
Электро динамикалық өлшеуіш механизм 2 катушканың магнит өрістерінің өзара әрекетіне негізделген. Бұндай механизм қос шарғыдан тұрады.олардың біреусі қозғалмалы, екіншісі оське бекітілген.
Бұл жүйедегі аспаптардың артықшылығы: тұрақты және айнымалы токта пайдаланумен қатар, жоғары дәлдік б.т. Кемшілігі: сыртқы магнит өрісінің өлшеу нәтижелеріне әсер етуі, көп қуат пайдалануы, (перегрузкаға) шыдамсыздығы, сезімтадығының аздығы және қымбат бағасы.
Если учесть, что Lн и Lп, а также Iн и Iп не зависят от пространственного положения катушек, после дифференцирования можно записать:
При этом условии угол перемещения подвижной части будет определятся как:
При включении в цепь синусоидального тока по катушкам будут протекать токи: по неподвижной - , по подвижной .
Мгновенное значение вращающего момента:
.
Среднее за период значение вращающего момента:
- угол сдвига между векторами токов (см. векторную диаграмму).
Тогда уравнение шкалы для данного механизма будут иметь вид:
Если чувствительность прибора обозначить как:
уравнение шкалы будет иметь вид:
.
От сюда видно, что: Р, т.е. данный механизм пригоден для измерения активной мощности цепи и применяется в ваттметрах.
Приборы электродинамической системы имеют малую чувствительность и большое самопотребление. Применяются в основном при токах 0.1…10А и напряжениях до 300 В.
8) Амперметрлік ӨТ 1948 ж. өткізілген өлшеуіштер мен таразылар жөніндегі халықаралық конференцияның шешімі бойынша ток күшінің бірлігін анықтаудың негізіне тогы бар екі өткізгіштің өзара әсерлеу құбылысы алынған болатын. Осыны алғаш рет француз физигі және математигі Ампер Андре Мари ашқан болатын. Ол электрлік және магниттік құбылыстар арасындағы байланыс туралы тұңғыш теория жасаған және Ампер магнетизм табиғаты жөніндегі гипотезаны ұсынды, физикаға «электр тогы» деген ұғымды енгізді.
Осыдан кейін ток күшінің бірлігі және ток күшін өлшейтін құралды француз ғалымы Ампердің құрметіне ампер (А) деп аталған. Амперметр – ток ток күшін өлшеуге бейімделген гальванометрдің өзі. Ол, тізбекке қосқанда тізбекте ток күші ешбір өзгермейтіндей болып жасалған.
Ток күшін өлшегенде амперметрді тізбекке сол күші өлшенетін прибормен тізбектей қосады.
Ток көзінен және бірінің ұшы екіншісінің басымен жалғастырылған бірқатар өткізгіштерден құралған тізбектің барлық бөліктерінде ток күші бірдей болады. Бұлай болатын себебі, тізбек өткізгіштерінің кез келген көлденең қимасы арқылы 1с ішінде өтетін заряд бірдей. Тізбекте ток барында оның өткізгіштерінің ешбір жерінде де заряд жиналмауы, бұл бейне бір құбыр арқылы су аққанда, оның жеке бір бөліктерінде су іркіліп жиналмайтынына ұқсас болады.
Сондықтан ток күшін өлшегенде амперметрді тізбектей жалғастырылған өткізгіштерден құралған тізбектің кез келген жеріне қосуға болады, өйткені мұндай тізбектің барлық нүктелерінде ток күші бірдей болады.
Ток күші – электр тізбегінің аса маңызды сипаттамасы. Электр тізбектерімен жұмыс жасағанда мынаны естен шығармау керек: адам организміне қауіпсіз болып саналатын ток күші 1 мА-ге дейінгі ток: Күші 100 мА-дан артық ток организмге ауыр зақым келтіреді.
Әрбір амперметр қандай да бір ең көп деген ток күшіне арналып жасалады да, одан асуға болмайды, өйткені прибор бүлініп қалуға мәжбүр.