Кафедрасының аға оқытушысы Ғ.Б. Бақыт

Жылжымалы құрам» кафедрасы

БЕКІТЕМІН

Кафедра меңгерушісі

Н.А. Токмурзина

Ж.

В071300-Көлік, көлік техникасы және технологиялары мамандығының студенттері үшін Оқу жетістіктерін сыртай бақылауға арналған «Көлік техникасының энергетикалық қондырғылары» пәні бойынша тест сұрақтары

# Дизельдер цилиндрлердің орналасуы бойынша бөлінеді:

+ Қатарлы – 10 цилиндрге дейін

+ Қатарлы, қарама – қарсы қозғалатын піспектерімен

+V-бейнелі, блок цилиндрінің ажырау бұрышы 45º

-V-бейнелі, блок цилиндрінің ажырау бұрышы 15º

-Қатарлы – 20 цилиндрге дейін

-V-бейнелі, блок цилиндрінің ажырау бұрышы 30º

-V-бейнелі, блок цилиндрінің ажырау бұрышы 50º

- V-бейнелі, блок цилиндрінің ажырау бұрышы 75º

# Агрегаттық қуаты бойынша дизельдер төменгі қуатты болып саналады:

+ 74 кВт дейін

- 74 кВт жоғары

- 100 кВт дейін

+ 50 кВт

+ 30 кВт

- 90 кВт

- 120 кВт

- 82 кВт

# Агрегаттық қуаты бойынша дизельдер орташа қуатты болып саналады:

+ 74÷736 кВт

- 1000 кВт жоғары

- 1000 кВт дейін

+ 500 кВт

-1500 кВт дейін

+735 кВт

-50 кВт

-1250 кВт

# Агрегаттық қуаты бойынша дизельдер жоғарғы қуатты болып саналады:

+ 736÷7360 кВт

+ 1000 кВт

- 1000 кВт дейін

- 500 кВт

-15000 кВт дейін

+7350 кВт

-74÷736 кВт

-1500 кВт дейін

# Агрегаттық қуаты бойынша дизельдер аса жоғарғы қуатты болып саналады:

+ 7360 кВт жоғары

+ 10000 кВт

- 5000 кВт жоғары

- 5000 кВт

+15000 кВт

-7350 кВт

-736÷7360 кВт

-6000 кВт дейін

# Сығылу дәрежесін ) анықтайтын өрнек

+

+

+

-

-

-

-

-

# Элементарлы химиялық құрам болып бағаланған жанармайдағы химиялық элементтердің үлесі:

+ С=0,84; H=0,1; O=0,01; S=0,03

+ С=0,85; H=0,11; O=0,02; S=0,02

+ С=0,87; H=0,128; O=0,001; S=0,001

- С=0,03; H=0,01; O=0,1; S=0,84

- С=0,11; H=0,02; O=0,85; S=0,02

- С=0,128; H=0,87; O=0,001; S=0,001

- С=0,01; H=0,03; O=0,1; S=0,84

- С=0,02; H=0,02; O=0,11; S=0,85

# ІЖҚ–ң ГТҚ–дан негізгі кемшіліктері:

- Габариттерінің үлкен болуы

- Төмен ПӘК

- Шудың қатысты жоғары деңгейі

- Массасының көп болуы

+ Шектелген қуат

+ Адиабаттық кеңеюдің атмосфералық қысымға дейін жетуінің мүмкін еместігі

+ Шектелген айналу жиілігі

- Газ алмасу жағдайының төмендігі

# ГТҚ-ң ІЖҚ–дан негізгі кемшіліктері:

- Бөлшектердің қайтымды–төсімді қозғалысының болмауы

- Шектеулі қуат

+ Төменгі ПӘК

- Массаның көп болуы

- Габариттерінің көп болуы

+ Шудың қатысты жоғары деңгейі

+ Жану температурасының жоғарылығы

- Айналу жиілігінің төмендігі

# Дизельдің жұмыс істелінген газдардың құрамындағы токсинді негізгі заттары:

- СО₂, Н₂, О₂ , Н₂ О

- СО, NО_Х, күйе, көмірсутектер

-CН₂ О, күйе, СО₂

- О₂, Н₂О

- СО, О₂ , СО₂

+ НС- көмірсутектер

+ СО

+NO_x

# 16ДСП 19/30 қозғалтқышының маркировкасында піспектің жүрісі:

+ 30 см

+ 300 мм

+ бөлшектің бөліміндегі санның мәні

- 16см

- бөлшектің алымындағы санның мәні

- Д әрпі

- С әрпі

- П әрпі

# 16ДСП 19/30 қозғалтқышының маркировкасындағы цилиндр диаметрі:

+ 19 см

+ 190 мм

- бөлшектің бөліміндегі санның мәні

- 16см

+ бөлшектің алымындағы санның мәні

- Д әрпі

- С әрпі

- П әрпі

# Қозғалтқыштың негізгі көрсеткіштеріне жатады:

+ қуат

+айналу моменті

+жанармай шығыны

- жұмыстық цилиндрдің көлемі

- цилиндрдің толық көлемі

- иінді біліктің массасы

- клапандардың саны

- маховик массасы

# Қозғалтқыштың жұмыс режимі сипатталады:

+түсірілетін жүкпен

+ орташа эффективті қысымымен

+ иінді біліктің айналу жиілігімен

- индикаторлы қысымымен

- қозғалтқыштың салмағымен

- піспектің жүрісімен

- цилиндрдің жұмыстық көлемімен

- блоктағы клапандардың санымен

# З (зимнее) әрпімен белгіленетін дизель жанармайы пайдаланылады:

+ қоршаған ауа температурасының -20°С және жоғары кезінде

+ қоршаған ауа температурасының 253 К және жоғары кезінде

+ қоршаған ауа температурасының -4°F және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының 223 К және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының -5°С және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының 0°С және төмен кезінде

- қоршаған ауа температурасының 323 К және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының 173 К және жоғары кезінде

# А (арктические) әрпімен белгіленетін дизель жанармайы пайдаланылады:

+ қоршаған ауа температурасының -50°С және жоғары кезінде

+ қоршаған ауа температурасының 223 К және жоғары кезінде

+ қоршаған ауа температурасының -58°F және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының 213 К және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының -105°С және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының 0°С және төмен кезінде

- қоршаған ауа температурасының 323 К және жоғары кезінде

- қоршаған ауа температурасының 173 К және жоғары кезінде

#Жанармай маркасы Л-0,2-40 білдіреді:

+жаздық жанармай

+ күкірттің массалық үлесі 0,2% дейін

+ тұтану температурасы 40°С

- жаздық жанармай, көмірсутегінің массалық үлесі 0,2% дейін

- жаздық жанармай, азот тотығының массалық үлесі 0,2% дейін

- жаздық жанармай, оттегінің массалық үлесі 0,2% дейін

- тұтану температурасы 20°С

- судың масаалық үлесі 0,2% дейін, тұтану температурасы 40°С

# Дизельдерді қалыпты пайдалану кезінде шығарылған газдағы СО концентрациясының мөлшері құрайды:

+ 0,1 %

+ 0,2 %

+ 0,15 %

- 0,5 %

- 0,8 %

- 0,9 %

- 0,98 %

- 1 %

#Қозғалтқыштың эффективті меншікті жанармай шығыны, бұл:

-сағатына 10 кВт қуатты өңдеуге кететін жанармай шығыны, кг-мен:

- м³ өлшенетін жанармай шығыны

- сағатына 100 кВт қуатты өңдеуге кететін жанармай шығыны, кг-мен

- қозғалтқыш жұмысының тұрақтылығын сипаттайтын бірден бір көрсеткіш

+ қозғалтқыш жұмысының үнемділігін сипаттайтын бірден бір көрсеткіш

+ сағатына 1 кВт қуатты өңдеуге кететін жанармай шығыны

+ г/кВт·сағ өлшенетін жанармай шығыны

- г/ сағ өлшенетін жанармай шығыны

# Піспектің үдеуін анықтайтын өрнек, м/сек²:

-

-

-

+

-

+

-

+

# Стирлинг қозғалтқышында жылу механикалық энергияға түрлену үшін оның құрылымында келесі элементтер болуы тиіс:

+ Қыздырғыш

+ Регенератор

+ Суытқыш

- Термометр

- Майқабылдағыш

- Фильтр

- Карбьюратор

- Желдеткіш

# Піспектің жүрісі неге сәйкес келеді

+ иінді білік айналымының жартысына

- иінді біліктің айналымына

- иінді біліктің екі айналымына

- иінді біліктің үш айналымына

- иінді біліктің төрт айналымына

+ ЖӨН және ТӨН арасындағы аралық

+ 180 град. иінді біліктің бұрылысы

- 540 град. иінді біліктің бұрылысы

# Генераторлық сипаттама бойынша жұмыс істейді:

- автомобиль қозғалтқыштары

- тракторлықозғалтқыштар

- тепловоз қозғалтқыштары

- басты кеме қозғалтқыштары

- көтергіш-көлік машиналарының қозғалтқыштары

+cтационарлы дизель-генератор қондырғылары

+ тепловоз дизель-генератор қондырғылары

+ кеме дизель-генераторлы қондырғылар

# Дизель-генераторлы қондырғы келесідей жұмыс істейді:

- универсальды сипаттама бойынша

-жүктеме сипаттамасы бойынша

-сыртқы жылдамдық сипаттамасы бойынша

- винтті сипаттамасы бойынша

+ генераторды сипаттамасы бойынша

+ тепловозды сипаттамасы бойынша

+ қозғалтқыштың иінді білігінің айналым санына генератор қуатының тәуелділігі бойынша

-босжүріс сипаттамасы бойынша

# Газбен жұмыс істейтін ІЖҚ француз механигі Ленуар қай жылы жасап шығырды?

+ 60 ж. 18 жүз жыл бұрынғы өткен ғасырда

- 1910 ж.

+ 1860 ж.

- 1890 ж.

- 1899 ж.

+ 18 жүз жыл бұрынғы өткен ғасырдың екінші жартысының басында

- 18 жүз жыл бұрынғы өткен ғасырдың басында

- 18 жүз жыл бұрынғы өткен ғасырдың басында

# Жану камерасы көлемі:

+жоғарғы межелi нүктедегi поршеннiң үстiндегi кеңiстiк

-төменгi межелi нүктедегi поршеннiң істiндегi кеңiстiк

-жоғарғы межелi нүктедегi поршеннiң астындағы кеңiстiк

-төменгi межелi нүктедегi поршеннiң астындағы кеңiстiк

-төменгі және жоғарғы межелі нүктелер арасындағы қашықтық

+ толық көлемнен жұмыстық көлемді алғанда, қалатын көлем

+ толық көлемнің сығылу дәрежесінің қатынасына тең

- толық көлемнен жұмыстық көлемді қосқандағы көлем

# Отто циклы бойынша жұмыс істейтін іштен жану қозғалтқыштары – бұл:

+ ашық жүйедегі шеңберлі процесс

+ екі изоэнтропиялы процесстен тұратын

+екі изохоралы процесстен тұратын

-бір изотермиялы процесстен тұратын

-үш изохоралы процесстен тұратын

- үш адиабатты процесстен тұратын

- қатты пен сұйық тәріздес фазалардың бір аумақта орналасқан шеңберлі циклы

- жабық жүйедегі шеңберлі процесс

# Дизель циклы бойынша жұмыс істейтін іштен жану қозғалтқыштары – бұл:

+екі адиабатты процесстен тұратын

+екі изохоралы процесстен тұратын

+екі изобаралы процесстен тұратын

-үш изохоралы процесстен тұратын

-үш изобаралы процесстен тұратын

- бір адиабатты процесстен тұратын

- гетерогенді жүйедегі шеңберлі жүйе

- жабық жүйедегі шеңберлі процесс

# Қоспа іштен түзілетін қозғалтқыштар жұмыс істейді:

+ дизельдер

+ сығылудан өзінен – өзі тұтанатын турбопіспекті қозғалтқыштар

+ Дизель циклы бойынша жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- карюраторлы қозғалтқыштар

- бензинді қозғалтқыштар

- Отто циклы бойынша жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- жанармай мен ауа қозғалтқыштың цилиндрдің сыртында жүзеге асырылатын қозғалтқыштар

- дайын қоспа цилиндрге тікелей берілетін қозғалтқыштар

# ІЖҚ жұмыстық қоспаны тұтандыру әдісі бойынша бөлінеді:

+ ұшқынмен тұтандырылатын қозғалтқыштар

+ сығылумен тұтандырылатын қозғалтқыштар

+ Дизель циклы бойынша жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- Стирлинг циклы жұмыс істейтін бойынша қозғалтқыштар

- доғалы электродпен тұтандырылатын қозғалтқыштар

- қыздырғышты тұтандырылатын қозғалтқыштар

- магнит ағынымен қыздырып тұтандырылатын қозғалтқыштар

- қозғалтқыштың үйкелетін элементерінің көмегімен тұтанатын қозғалтқыштар

# Ұшқынмен тұтандырылатын қоғалтқыштар:

+ бензинді қозғалтқыштар

+ карбюраторлы қозғалтқыштар

+ газды қозғалтқыштар

- дизельдер

- турбопіспекті қозғалтқыштар

- Стирлинг қозғалтқыштары

- Дизель циклы бойынша жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- газды турбиналар

# Өзінен – өзі тұтанатын қозғалтқыштар:

+ дизельдер

+ турбопоршеньді қозғалтқыштар

+ Дизель циклы бойынша жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- бензинді қозғалтқыштар

- карбюраторлы қозғалтқыштар

- Стирлинг қозғалтқыштары

- газды қозғалтқыштар

- газды турбиналар

# ІЖҚ жанармайды қолдану түрі бойынша бөлінеді:

+ жеңіл сұйық жанармаймен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

+ ауыр сұйық жанармаймен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

+ газбен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- жеңіл қатты жанармаймен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- ауыр қатты жанармаймен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- көмірмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- ядерлы жанармаймен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- қатты-сұйық жанармаймен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

# ІЖҚ жүретін циклдарының түрі бойынша бөлінеді:

+ аралас циклмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

+ изохоралы циклмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

+ комбинирленген циклмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- адиабатты циклмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- изотермиялы циклмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- изобаралы циклмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- Эриксон циклымен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

- изоэнтропты циклмен жұмыс істейтін қозғалтқыштар

# Піспекті суыту қажеттілігі:

+ піспектің қысылып қалуын болдырмайды предотвращения заклинивания поршня

-детонацияның қауіптілігін төмендетедіуменьшения опасности детонации

-піспектің тозуын төмендетеді снижения износа поршня

-піспектің жылулық кернеулігін төмендетеді снижения тепловой напряженности поршня

-цилиндрдің майлануын жақсартады улучшения смазки цилиндра

+піспектің қысылып қалуынан және қызып кетпеу қауіптілігін болдырмайды

+Піспектің қызып кету қауіптілігін болдырмайды

- жанармайдың тұтануын болдырмайды

# Компрессионды сақиналардың санының көбеюі әкеліп соғады :

+үйкеліс шығынының көбеюі

+піспек үсті кеңістіктің тығыздығын жақсартады

+ піспек үсті кеңістіктегі газдың картерге өтуін төмендету

- үйкеліс шығынының азаюы

-піспек үсті кеңістіктің тығыздығын төмендетеді

- цилиндрдің тозуын төмендету

- цилиндрдің толтырылуын төмендету

-цилиндрдің толтырылуын көбейту

# Көлік дизельдерін сұйықтықпен суыту жүзеге асырылады:

+ тосолмен

+ антифризбен

+сумен

- мотор майымен

- ауамен

- қолданылған газдармен

- жанармаймен

- трансмисиционды маймен

# Дизельдің бүркегішінде жанармайдың жоғарғы қысымын тудырады:

+бүркегіштің өзі тудырады

-жанармай айдағыш насос

+ЖҚЖН (ТНВД)

+ насос-бүркегіш

-ауа фильтрі

- жанармай фильтрі

- жағармай насосы

- турбокомпрессор

# 1 кг дизель отыны жану үшін қажетті теориялық ауа мөлшері, (кг×ауа/кг×отын):

- 300

- 28

- 7,25

- 270

+ 14,5

+ 14,7

+ 14,3

- 28,97

# Дизель жанармай құрамындағы “О” оттегінің пайыздық үлесі:

- 0,85-0,87

+ 0,003-0,006

- 0,126

- 0,026

+ 0,004

+0,005

- 0,15

# Дизельдік жанармайдағы “ Н” сутегінің пайыздық үлесі:

+ 0,126

- 0,87

- 0,004

- 0,026

+ 0,124-0,126

+0,125

- 0,15

# Жанармайдың меншікті шығыны кг/кВт∙сағ – бұл қозғалтқышта шығындалатын жанармайдың көлемі уақыт бойынша кг/кВт∙сағ:

-бір күн бойына

-бір секунд ішінде

- бір минут ішінде

+ бір сағат ішінде

+ 60 минут ішінде

+ сағатына 1 кВт қуат өндіру үшін

-жұмыстық цикл ішінде

-180 минут ішінде

# Дизель отыны - жануының төменгі жылулығының сандық мәні :

- 10000 кДж/кг

+ 42500 кДж/кг

- 5000 кДж/кг

+ 42,5 МДж/кг

- 250 МДж

+ 10153 ккал

- 20253 ккал

- 3900 ккал

# Отынның жоғарғы шығыны болатындар:

- бос жүрісте

-белгіленген режимдерде

+өтпелі режимдерде

- номинальды режимде

-аз жүктеме режимдерінде

+отын жүйесі реттелген қозғалтқыштың жұмысында

+толтыру коэффициентінің мәні төмен қозғалтқыштың жұмысында

-толтыру коэффициентінің мәні жоғары қозғалтқыштың жұмысында

# Дизель отыны тығыздығының сандық мәні (г/см³)

+ 0,83-0,86

- 0,35-0,45

+ 0,83

- 0,63-0,65

+ 0,86

- 0,35-0,45

- 0,35

- 0,45

# 1 кг дизель отынның толық жануына қажет ауа мөлшерінің сандық мәні (кг.ауа/кг.отын)

- 12

+ 14,3 -14,5

- 7,25

- 0,5

- 1

+ 14,3

+ 14,5

- 16

# Ұшқынды тұтанатын төрт тактілі қозғалтқыштардың цилиндрінде жану - ұлғаю процессінде жанатын қоспаның қысымы жетеді:

+ 25 ÷ 50 бар

+ 3000 ÷ 4800 кПа

+ 2500 ÷ 5000 кПа

- 55 ÷ 80 бар

- 12000 ÷ 15000 кПа

- 2100 ÷ 2400 кПа

- 63 ÷ 95 бар

- 6500÷ 9000 кПа

#Ұшқынды тұтанатын төрт тактілі қозғалтқыштардың цилиндрінде ұлғаю процессінің соңында жанатын қоспаның қысымы төмендейді:

+ 3,0 ÷ 4,0 бар

+ 300 ÷ 400 кПа

+ 380 ÷ 400 кПа

- 6 ÷ 8,8 бар

- 700 ÷ 1200 кПа

- 800 ÷ 1000 кПа

- 12 ÷ 48 бар

- 500÷ 600 кПа

# Ұшқынды тұтанатын төрт тактілі қозғалтқыштардың цилиндрінде сығу процессінде жанатын қоспаның температурасы жетеді:

+ 470 ÷ 680 К

+ 197 ÷ 407 °С

+ 500 ÷ 650 К

- 200 ÷ 450 К

- 900 ÷ 1000 К

- 950 ÷ 1100 К

- 890 ÷ 1100 К

- 500 ÷ 1000 °С

# ІЖҚ жұмыс істеген газдарының улы компоненттері:

+ СО, СН, NO_Хжәне альдегидтер

- СО, СН, Н₂О, NO

- СО, СО₂, СН, SO, NO

- N₂ ,СО₂жәнекүйе

+ СО және альдегидтер

+NO_Хжәне күйе

-О₂, СО₂,

-О₂, СН, Н₂О

# Дизель қозғалтқыштың бос жүрісі кезінде қоспаның жануы:

+тұтану мен жану шарттарының нашарлануы

-отынның меншікті шығынының төмендеуі

+отынның меншікті шығынының жоғарылауы

+ артық ауа коэффициентінің жоғарылауы

-қуаттың жоғарылауы

-отын бүрку қысымының жоғарылауы

- отын бүрку қысымының төмендеуі

- зиянды қалдықтар мөлшерінің өсуі

# Дизельдік жанармай үшін цетандық санның сандық мәні:

- 50-55

- 45-50

+ 40-43

- 55-60

- 60-65

+ 41-45

+ 42-44

- 49-51

# Дизель піспегі суытылады:

-сумен

+картердегі майды иінді біліктің шашыратуы арқылы

- ауамен

- піспек суытылмайды

- тосолмен

- картердегі майды арнайы бүркегіштің шашыратуы арқылы

- жағармай насосымен

- турбокомпрессормен

# Дизельдің меншікті эффективті жанармай шығынын анықтайтын формула - (г/кВт·сағ)

-

-

-

-

+

+ 1 кВт дизельдің эффективті қуатын өндіруге кететін жанармай шығыны

+

-

# NO қалдығының көбеюі:

+ жану кезінде цикл температурасының жоғарылауына әкеледі
- жану камерасындағы қысымның төмендеуіне әкеледі

- қоспаның қайта қанықтырылуына әкеледі

- еркін оттегінің болуы кезінде температураның төмендеуіне әкеледі

- тұтанудың өтуіне әкеледі

+ жану кезінде еркін оттегінің болуы

- қоспалардың бірігуі

+ жоғары температурада жану уақытының көбеюі және еркін оттегінің болуы

# Дизельдің тізбекті кеңею дәрежесін анықтайтын өрнек:

- Vв/ Vz

+ Vz/ V_Б

- 1/ Vв

- 1/ Vz

- (Vв–Vz)/ Vz

+

+

-

# Дизельдің алдын-ала кеңею дәрежесін анықтайтын өрнек:

- ρ=1/ Vz

- ρ=Vс/ Vz

- ρ=1/ Vс

+ ρ=Vz/ Vс

+ ρ=(Vz–Vс) / Vz

+

-

-

# Бірінші такт- ендіру кезінде:

+ піспек ТМН (НМТ) қозғалады

+ жану камерасы жанғыш заттарға толтырылады

+ цилиндрдегі қысым ендіру органдарындағы қысымнан төмен болады

- піспек ТМН (ВМТ) қозғалады

- цилиндрдегі қысым ендіру органдарындағы қысымнан жқғары болады

- цилиндрге ендірілген қоспа сығымдалады

- цилиндрге ендірілген қоспа жанады

- піспек ТМН( НМТ)-ден ЖМН(ВМТ)-ға қозғала отырып, цилиндрден газды шығарады

# Екінші такті-сығу кезінде:

+ піспек ТМН (ВМТ) қарай қозғалады

+ цилиндрге ендірілген қоспа сақымдалады

+ қоспаның температурасы мен қысымы көтеріледі

- піспек ТМН( НМТ) қарай қозғалады

- цилиндрдегі қысым ендіру органдарындағы қысымнан төмен болады

- піспек ТМН(НМТ)-ден ЖМТ(ВМТ)-ге қарай қозғала отырып цилиндрдегі газды ығыстырып шығарады

- цилиндрге ендірілген қоспа жанады

- тарату механизмі ендіру клапанын ашады

# 4-тактілі дизельдерде 4-тактінің әрқайсысы жүзеге асады:

+ иінді біліктің жарты айналымында

- иінді біліктің толық айналымында

- иінді біліктің бір жарым айналымында

- иінді біліктің екі айналымында

- иінді біліктің үш айналымында

- иінді біліктің төрт айналымында

+ піспектің ЖМН (ВМТ) мен ТМЖ (НМТ) аралығында бір жүрісі кезінде

+ 90 град. и.б.б

# 4- тактілі дизельдерде жанармайдың бүркілуі жүзеге асырылады:

+жану процессі басталғанға дейін 10-14 град . кезінде

+сығылу тактісінің соңында

-толтырылу тактісінің соңында

-толтырылу тактісінің басында

-жану-ұлғаю тактісінің процессі кезінде

- иінді біліктің екі айналымы кезінде

+ жану процессі басталғанға дейін 8-12 град . кезінде

- 90 град. и.б.б

# Төрт тактілі қозғалтқыш бұл қозғалтқыш:

- (сығылу - жану) және (ұлғаю – шығару - толтыру) тактілері біріктірілген

- (толтыру - сығу) және (ұлғаю – шығару) тактілері біріктірілген

- (жану - ұлғаю) және (шығару – толтыру- сығу) тактілері біріктірілген

+ жұмыстық цикл піспектің 4 жүрісімен жүзеге асырылады

- жұмыстық цикл и.біліктің 1 айналымымен жүзеге асырылады

+жұмыстық цикл и.біліктің 2 айналымымен жүзеге асырылады

- жұмыстық цикл и.біліктің 360град.и.б.б жүзеге асырылады

+жұмыстық цикл и.біліктің 720 град.и.б.б жүзеге асырылады

# Екі тактілі қозғалтқыш бұл қозғалтқыш:

- (сығылу - жану) және (ұлғаю – шығару - толтыру) тактілері біріктірілген

+ (толтыру - сығу) және (ұлғаю – шығару) тактілері біріктірілген

- (жану - ұлғаю) және (шығару – толтыру- сығу) тактілері біріктірілген

- (ұлғаю-шығару) және (толтыру- сығу-жану) тактілері біріктірілген

- (жану-ұлғаю) и ( выпуск) тактілері біріктірілген

+жұмыстық цикл и.біліктің 2 айналымымен жүзеге асырылады

+жұмыстық цикл и.біліктің 360 град. и.б.б жүзеге асырылады

-жұмыстық цикл и.біліктің 720 град. и.б.б жүзеге асырылады

# Жұмыстық цикл бұл:

-май насосының жұмыс режимі

-жанармай насосының жұмыс режимі

-қозғалтқыштың сипаттамасы

-жанармай бойынша үстемелеу (форсирование по топливу)

-ауа бойынша үстемелеу (форсирование по воздуху)

+ 4- тактілі дизельдердің цилиндрінде жүретін тізбектелген процесстердің жиынтығы

+ 2- тактілі дизельдердің цилиндрінде жүретін тізбектелген процесстердің жиынтығы

+ 4- такті 4- тактілі қозғалтқыштарда немесе 2-такті екі тактілі қозғалтқыштарда

# Піспекті ІЖҚ –дағы жану – ұлғаю процессі бұл:

+шығару процессінің алдында болатын процесс

+ политропты процесс

- изобаралыпроцесс

- изохоралыпроцесс

+сығу процессінен кейінгі процесс

-изотермиялықпроцесс

- адиабаттыпроцесс

-толтыру процессінен кейінгі процесс

# Ұлғаю политропының орташа көрсеткішінің сандық мәні – п:

- 1,1-1,18

+ 1,24-1,28

- 1,18-1,24

- 1,24-1,26

- 1,26–1,28

+1,24

+1,28

-1,49

# Ұшқынды тұтанатын төрт тактілі қозғалтқыштардың цилиндрінде жану- ұлғаю процессінде жанатын қоспаның температурасы жетеді:

+ 1950 ÷ 2700 К

+ 1677 ÷ 2427°С

+ 2000 ÷ 2500 К

- 1500 ÷ 1700 К

- 900 ÷ 1000 К

- 9500 ÷ 11000 К

- 2700 ÷ 3200°С

- 300÷ 500 К

# Ұшқынды тұтанатын төрт тактілі қозғалтқыштардың цилиндрінде ұлғаю процессінің соңында жанатын қоспаның температурасы төмендейді:

+ 950 ÷ 1500 К

+ 677 ÷ 1227°С

+ 1000 ÷ 1400 К

- 1500 ÷ 1700 К

- 600 ÷ 900 К

- 1950 ÷ 2500 К

- 1700 ÷ 1900 К

- 1300 ÷ 1500°С

# Цилиндрдің жұмыстық көлемін анықтау формуласы

+

-V_h=р·D²/Ѕ 4

-V_h=р·Ѕ /4·D²

-V_h=р·D /Ѕ·4

- V_h=р·D·Ѕ² /4

+V_h=0,25 ·D²S

+

-

# Жылулық баланс теңдеуі бойынша шығарылған газдардың алып кететін жылуы:

+

+

+

-

-

-

-

-

# Активті жылу бөліну коэффициенті көрсетеді:

+ шығарылған газдардың мөлшерінің жану процессінде бөлінетін жылу мөлшеріне қатынасы

- жанармайдың төменгі жану жылуының жану процессінде бөлінетін жылу мөлшеріне қатынасы

+ жану процессінде бөлінетін жылу мөлшерінің шығарылған газдардың мөлшеріне қатынасы

+ жану процессінде бөлінетін жылу мөлшеріне жанармайдың төменгі жану жылуына қатынасы

- цилиндрге бүркілетін жанармай мөлшерінің цилиндрге бір циклде түсетін ауа мөлшеріне қатынасы

- жану процессіндегі жанармайдың жанбаған химиялық үлесі

- қоспа компоненттерінің массалық үлесі

- толтыру процессінен кейінгі процессті

# Қозғалтқыштың жұмыс режимі тұрақталған режим деп аталады:

+ қарастырылған периодта қуат тұрақты болып қалады

+ қарастырылған периодта айналу моменті тұрақты болып қалады

+ қарастырылған периодта айналу жиілігі тұрақты болып қалады

- орташа эффективті қысым тұрақты болып қалады

- индикаторлық қысым тұрақты болып қалады

- Механикалық ПӘК ( ) тұрақты болып қалады

- Артық ауа коэффициенті ɑ=1

- жанармайдың эффективті меншікті шығыны тұрақты болып қалады

# Орташа индикаторлы қысым келесі параметрлерге тәуелді:

+ толтыру коэффицентіне

+ цилиндрдегі ауаның тығыздығына ρ_r

+ цилиндрдегі таза қоспаның массасына

- айналу моментіне

- қозғалтқыштың қуатына

- қозғалтқыштың жұмыс режиміне

- жану камерасының көлеміне

- цилиндрдің жұмыстық көлеміне

# Көлік қозғалтқыштарында қолданылған комбинирленген үрлеу келесі комбинацияны құрайды:

- газотурбинды және жылдамдықты үрлеу

- жылдамдықты және механикалық үрлеу

+ (газотурбинналы 1 саты + механикалық 2 саты) үрлеу

- механикалық және инерциялық

-газотурбинналы, механикалық жәнежылдамдықты

+ үрлеудің түрлі типтері

+ (1саты газотурбинналы саты) үрлеу

-газотурбинналы изобарлы +газотурбинналы механикалық +2импульсті

#ІЖҚ алдындағы ГТУ негізгі кемшіліктері

- қуаты шектелген

+ПӘК өте төмен

-кері-ілгерімелі қозғалыс механихмдерінің жоқтығы

-массасы үлкен

-габариті үлкен

+ шум деңгейінің жоғары болуы

+ отын шығыны өте үлкен

- бөлшектің алымындағы санның жарты мәніне тең

# Газотурбинді қозғалтқыштардың негізгі артықшылықтары:

-жоғарғы жылулық және механикалық жүктелуі

+ массасы мен габаритті өлшемінің аздығы

+ меншікті қуатының жоғарылығы

- механикалық шығынның көптігі

- құрылымының теңестірілімегендігі

- жұмыс кезіндегі шумның жоғарылығы

- төменгі үнемділік

+ зиянды заттарды шығарудың төменгі көрсеткіші

# Төменгі жүрісті қозғалтқыштар үшін артық ауа коэффициентінің мәні:

- 3,2

- 1,3

- 0,9

+ 1,8

+ 2

+ 2,2

- 1,2

- 3,6

# Орташа жүрісті қозғалтқыштар үшін артық ауа коэффициентінің мәні:

- 3,3

- 1,1

- 0,8

+ 1,6

+ 1,8

+ 2,0

- 2,2

- 2,3

# Жоғарғы жүрісті қозғалтқыштар үшін артық ауа коэффициентінің мәні:

- 2,2

- 2,6

- 2

+ 1,5

+ 1,6

+ 1,8

- 1,3

- 3,5

# Артық ауа коэффициентін " " -анықтайтын өрнек:

-

-

-

+

-

+

+

-

# Іштей қоспа түзетін ІЖҚ-ң артық ауа коэффициенттерінің шамасы:

- 1,2

+ 1,2-1,4

- 1

- 0,9

- 2

+ 1,2

+ 1,4

- 1,7

# Қазіргі заманғы көлік дизельдерінің сығымдау дәрежесінің сандық мәні - :

- 30-36

- 12-15

- 24-27

- 26-30

+ 17-23

+18-20

+19-22

-30-35

# Қозғалтқыштың келесі (последующего) ұлғаю дәрежесі:

- шығару процессінің сапалылығын сипаттайтын көрсеткіш

+ ұлғаю процессін сипаттайтын бірден бір көрсеткіш

+ ұлғаю процессінің соңындағы цилиндр көлемінің максимальды жану нүктесіндегі цилиндрдің көлеміне қатынасы

- сығылу процессін сипаттайтын бірден бір көрсеткіш

+ формула бойынша анықталатын көрсеткіш

- толтыру процессінің сапалылығын сипаттайтын көрсеткіш

- сығу процессінің соңындағы цилиндр көлемінің максимальды жану нүктесіндегі цилиндрдің көлеміне қатынасы

- сығу процессінің басындағы цилиндр көлемінің сығу процессінің аяғындағы цилиндрдің көлеміне қатынасы

# Егерде сығылу дәрежесі Е=18 тең, ал жұмыстық көлем , жану камерасының көлемі тең:

- 0,0012 м³

+ 0,0024 м³

- 0,0014 см³

- 0,0016 м³

- 0,0018 м³

+ 24·10^-4м³

+ 24·10²см³

-0,0017см³

# Дизельдің эффективті қуатын есептеуге арналған өрнек:

-

-

-

+

-

+

+

-

# Іштен жану қозғалтқыштарының жұмысы кезінде туындайтын негізгі күштер:

+ газдың қысым күші

+ қозғалтқыштың инерциялық күші

+ энергия тұтынушының пайдалы кедергісінен туындайтын күш

- ауа кедегісінің әсерінен туындайтын күш

- мойынтіректердің үйкелісінен туындайтын күш

- поршеннің үйкелісінен туындайтын күш

- поршеньнің сақиналарының цилинрге үйкелісі әсерінен туындайтын күш

- тарату валынының итергіштерге үйкелуінен туындайтын күш

# Поршеньнің қозғалысы кезінде сипаттың көлемге келесілер жатады:

+ жану камерасының көлемі

+ цилиндрдің толық көлемі

+ цилиндрдің жұмыстық көлемі

- картердің көлемі

- ендіру каналының көлемі

- шығару каналының көлемі

- поршеннің көлемі

- иінді біліктің 90⁰ бұрылу кезіндегіцилиндрдің көлемі

# Цилиндрдің толық көлеміне анықтау үшін қажетті параметрлер:

+ цилиндр диаметрі

+ цилиндрдің жұмыстық көлемі

+ жану камерасының көлемі

- поршень көлемі

- шатунның ұзындығы

- кривошиптің радиусы

- иінді біліктің айналу жиілігі

- піспек массасы

# Дизельдің қуатын анықтайтын өрнегінде шегі бар шамалар:

-r

- P_e

-P_e,n

- i, r

+ V_h,

+n

+i

-V_h, P_e

# Іштен жану қозғалтқышының (ІЖҚ) жартылай жылдамдық сипаттамасы

-ІЖҚ негізгі көрсеткіштерінің отынның меншікті шығынына тәуелділігі

- отын беру органаның тиісті максимальды отын беруіне тұрғандағы ІЖҚ негізгі көрсеткіштерінің иінді біліктің айналу жиілігіне тәуелділігі

- иінді біліктің тұрақты айналу жиілігіндегі п=сопst қуатқа ІЖҚ сыртқы көрсеткіштерінің тәуелділігі

- ІЖҚ негізгі көрсеткіштерінің артық ауа коэффициентінің мәніне тәуелділігі

- цилиндрдегі газ қысымының температураға тәуелділігі

+отын беру органаны тиісті 50% отын беруі кезінде, ІЖҚ негізгі көрсеткіштерінің иінді біліктің айналу жиілігіне тәуелділігі

+отын беру органаны тиісті 75% отын беруі кезінде, ІЖҚ негізгі көрсеткіштерінің иінді біліктің айналу жиілігіне тәуелділігі

+отын беру органаны тиісті 25% отын беруі кезінде, ІЖҚ негізгі көрсеткіштерінің иінді біліктің айналу жиілігіне тәуелділігі

#ІЖҚ сипаттамасы анықталады:

- эмпирикалық тәуелділікпен анықталады

-қозғалыстағы тәжірибелі жолмен анықталады

+станционарлы сынау стендінде тәжірибелі жолмен анықталады

-қозғалтқыш майын ауыстырғаннан кейін анықталады

- май және отын сүзгілерін ауыстырғаннан кейін

+ жаңа қозғалтқышты құрастырғаннан кейін анықталады

+ қозғалтқышты күрделі жөндегеннен кейін және стандартты емес жағдайларда қозғалтқыштарды пайдаланар алдында анықталады

- әрбір іске қосар алдында анықталады

#Иінді білігінің тұрақты айналым жиілігінде n=сопst алынатын ІЖҚ сипаттамасының түрі

+жүктеме

-сыртқы жылдамдық

- универсальды

- винтті

- генераторлы

- 13см

- бөлшектің бөліміндегі санның жарты мәніне тең

- бөлшектің алымындағы санның жарты мәніне тең

# Дизельдің реттеу сипаттамасына қарай белгілейді:

- сыртқы көрсеткіштердің отын шығынына тәуелділігі

- реттеу параметрлерінің иінді біліктің айналым санына тәуелділігі

- сыртқы көрсеткіштердің иінді біліктің айналым санына тәуелділігі

+ ІЖҚ сыртқы көрсеткіштерінің реттелетін параметрлерге тәуелділігі

- реттеу параметрлерінің отын шығынына тәуелділігі

+ ІЖҚ сыртқы көрсеткіштерінің отын аппаратурасын реттеуге тәуелділігі

+ ІЖҚ сыртқы көрсеткіштерінің отын бүркудің озу бұрышына тәуелділігі

- ІЖҚ сыртқы көрсеткіштерінің турбокомпрессордың айналым санына

# 4- тактілі қозғалтқыштарда индикаторлық диаграммасы бойынша жұмыстық жүріс деп аталады:

-жұмыс циклының барлығы

-толтырылу тактісі

-сығылу тактісі

-шығару тактісі

+жану –ұлғаю тактісі

+ үшінші такт

+ шығару алдындағы такт

- газалмасу

# Межелi нүкте дегенiмiз:

-поршеннiң ортасындағы нүкте

+піспектiң цилиндрдегi ең жоғарғы жүру нүктесі

+піспектiң цилиндрдегi ең төменгі жүру нүктесі

+ иінді біліктің 0,180° бұрылу кезіндегі піспектің орналасу нүктесі

-қысым тұрақты болатын нүкте

- газ шығару кезіндегі піспектің орналасу нүктесі

-иінді біліктің 15,45° бұрылу кезіндегі піспектің орналасу нүктесі

- иінді біліктегі инерциялық күштің түсетін нүктесі

# Көлік дизельдеріндегі үрлеме ауа қысымының - Р_к сандық мәні (мПа):

- 0,7-1,1

- 0,3-0,45

- 0,45-0,6

- 0,52–0,62

+ 0,13-0,28

+ 0,14-0,19

+ 0,18-0,26

- 0,8- 0,98

# Дизельдің эффективті қуатын есептеуге арналған формула -N_e.:

-

-

-

+

-

+

-

+

# Артық ауа коэффициентін анықтауға арналған формула–

+ =Gв/Gт·Lo

+ =

+

=Gт-Gв/Lo

- =Gт-Lo/Gв

- =Gт/ Gв Lo

- =Gт·Gв/Lo

-

#Орташа индикаторлы қысымның максимальды мәні тәуелді:

+ қоспа түзілу әдісіне

+ жүзеге асырылатын циклына

+ артық ауа коэффициентіне

- иінді біліктің айналу жиілігіне

- иінді біліктің айналу жиілігіне

- қозғалтқыш массасына

- маховик массасына

- шатунның ұзындығына

# Агрегаттық қуаты бойынша дизельдер орташа қуатты болып саналады:

+ 74÷736 кВт

- 1000 кВт жоғары

- 1000 кВт дейін

+ 500 кВт

- 1500 кВт дейін

+ 735 кВт

- 50 кВт

- 1250 кВт

# Агрегаттық қуаты бойынша дизельдер жоғарғы қуатты болып саналады:

+ 736÷7360 кВт

+ 1000 кВт

- 1000 кВт дейін

- 500 кВт

- 15000 кВт дейін

+ 7350 кВт

- 74÷736 кВт

- 1500 кВт дейін

# Агрегаттық қуаты бойынша дизельдер аса жоғарғы қуатты болып саналады:

+ 7360 кВт жоғары

+ 10000 кВт

- 5000 кВт жоғары

- 5000 кВт

+ 15000 кВт

- 7350 кВт

- 736÷7360 кВт

- 6000 кВт дейін

# Қозғалтқыштың тиiмдi қуаты N_e= мұндағы Vh:

- орташа тиiмдi көлем

+ цилиндрлердiң жұмыстық көлемi

- иiндi бiлiктiң айналымдар саны

- цилиндрлердiң саны

- тактiлер саны

+ цилиндрдің толық көлемінен жану камерасының көлемін алып тастағандағы көлем

+ ТМН(НМТ) мен ЖМН(ВМТ) арасындағы көлем

- иінді біліктегі инерциялық күш

# Дизельдің индикаторлы қуаты – бұл қуат:

- піспектің сору жүрісіне кеткен (толтыру–шығару)

- иінді біліктің фланецінен алынатын

- ЦПГ бөлшектеріндегі үйкелісті жоюға кеткен

+ механикалық шығынды есептемейтін циклдің индикаторлы жұмысына сәйкес келетін

- қозғалтқыштың көмекші агрегаттар жетегіне кеткен

+ тиімді қуат пен механикалық шығын қуаты жиынтығына тең

- турбокомпрессордың жетегіне кеткен

+ тиімді қуаттың механикалық ПӘК бөлшегіне тең

# Қозғалтқыштың тиімді қуаты – бұл қуат:

+ иінді біліктің фланецінен алынатын

- механикалық шығынды есептемейтін циклдің индикаторлы жұмысына сәйкес

- ЦПГ бөлшектеріндегі үйкелісті жоюға кеткен

- піспектің сору жүрісіне кеткен (толтыру–шығару)

- қозғалтқыштың көмекші агрегаттар жетегіне кеткен

+ индикатор қуаты мен механикалық шығын қуаты айырымына тең

+ индикатор қуаты мен механикалық ПӘК көбейтіндісіне тең

- бөлшек алымындағы сан мәнінің жартысына тең

# Ауаның беттік суытқыштары жылу беру беттерінің құрылымы бойынша классификацияланады:

+ сумен - ауа құбыр типтегі

+ауамен – ауа құбыр типтегі

+ауамен – ауа пластинкалы типтегі

-тура ағынды (прямоточного) типтегі

-тура ағынды - турбулентті типтегі

- Қиылысты (перекрестного) типтегі

- беттік (поверхностного) типтегі

- бумен-ауалы пластинкалы типтегі

# Ауаның беттік суытқыштары жұмыстық дененің бағыты бойынша классификацияланады:

+тура ағынды типтегі

+аралас типтегі

+ қиылысқан типтегі

- беттік типтегі

- криогендік типтегі

- қарама-қарсы типтегі

- толқынды типтегі

- айналмалы типтегі

# Дизельдік жанармайдың құрамында тез буланатын көмірсутегінің артығымен болуынан туындайды:

+жоғарғы механикалық шум

+жоғарғы механикалық діріл

+бөлшектердің интенсивті тозуы

- қоспа түзілудің жоғарылуы

-жанармайды бүркілу сапалылығының артуы

- иінді біліктің айналу жиілігінің артуы

- қозғалтқышты басқарудың жақсаруы

- шығарылған газдардың температурасының көтерілуі

# Қалдық газдар коэффициентінің γшамасы:

+ 0,03

+ 0,04

+ 0,05

- 0,1

- 0,6

- 0,013

- 0,08

- 0,09

# Дизельдердегі толтырылу коэффициентінің сандық мәні -

- 1-1,2

- 0,27-0,32

- 0,45-0,55

- 0,56-0,65

+ 0,82-0,86

+0,82-0,9

+0,84-0,92

-1,2-1,4

# Толтырылу тактісін сипаттайтын көрсеткіштер: