Іш киімдік мақта маталар ассортименті
Мақта маталарының ассортименті көбінесе тағайындалуы бойынша топтарға бөлінеді ( ішкиімдік, көйлектік, киімдік , астарлық) кейбір жағдайларда көп қолданылған материалдардың түрлері де топқа біріктірілген (шыт маталар, сатин, бөз).
мақта маталарының ассортиментінің жалпы топтары 17 бөлінеді. Мысалы: мақта матасы іш киімдік, жиһаздық , ақ жаймалық болып бөлінеді.
кейбір топ топшаларға бөлінеді. Мысалы: іш киім маталар тобы, бөздік және метальді топшаға бөлінеді.
Мақта мата артикулы басқа матаның артикулынан ерекшеленеді. Олардың артикулы 1,2,3 немесе 4 санынан тұрады. Матаның әрбір тобы үшін белгіленген сандар интервалы қарастырылған.
Мысалы:
200-500 іш киім маталары үшін;
Барлық мақта матаның шамамен 25% ішкиімдік маталар еншісіне жатады, шамамен150 артикулы шығарылады. 100% мақта талшығынан тұратын мақта өте аз өндіріледі. әдетте мақта талшығына вискозды және синтетикалық талшықтарды араластырады. Іш киімдерге, төсек бұйымдарына (ақ жайма, көрп тысы, жастық тысы) 100% мақта матасын немесе вискоза талшығына аздап қосады. Кездемелі, аралас немесе жакартты айқаспада өндіріледі. Мақта маталар ені 80, 90, 140 және 160 см. Осы маталар ішінде жакартты өрімді матаға ерекше көңіл бөлінеді. Ол полиэстрилді талшықтармен араластыра отырып өндіріледі. Мысалы порленмен. Бұл қосылды маталар 100% мақта матасынан мықтырақ болып келеді, аз отырады, жуу барысында өте оңай жуылады және өте аз қыртыстанады. Олардан төсек және асханалық жабдықтарға қолданған, срндайақ әйелдер көйлектерімен блузкаларын, ерлер жеделерін әзірлегенде қолдануға болады. Себебі бұл матаның эксплуатациялық қасиеті жоғары.
Тоқыма жайма ақауларының түрлері
| Ақау | Пайда болу себептері | |
| Жіптің үзілуі | Иірімжіптің дұрыс орал- мауынан (түйін иіршіктің ішіне оралған) жіптің керілуі көбееді немесе иірімжіпте үлкен түйіндер мен жуандықтардың болуы. Компенсатордың серіппесі- нің немесе тежеуіш тэрелке- ніңкерілуіұлғайғандағынан (жазық тоқу машинада) | |
| Ілмектің түсуі | Жіпжүргізгіш дүрыс орна- тылмағандықтан жаңа жіп иненің ілгегінің астына кірмеу Щеткалардың тозуы неме- се дұрыс орнатылмауы Жіпжүргізгіш бағыттауш бойынша жылжығанда (жазық тоқу машинада) тербелуі болуы. Иненің басы кішкентай, ілгектің сынуы | |
| Жалбыр жиек (жиектегі ілмек тердің түсуі) | Каретканың жылжу бағьггы өзгергенде пайда болған жіптің артығын, компенса- тор серіппенің керілуі бос болғандыктан оны алмайды. Тежеуіш тәрелкелердің қы- сым күшінің жеткілікті бол- мауы немесе олардың ласта- нуы Жіпжүргізгіштің шсткі жұмысшы инелерден шығуы |
| Ілмектер жиын- тығы - престі ілмек | Түсіру операңияның орын- далмауы | |
| Ілмек баған шасы бойымен ілмек- тердің жиынты- ғы | Инелердің ақаулығы (тіл шік тығыз айналғанда ілмек кідіріп толык аяқталу орындалмайды) | |
| Ілмектердің жап- пай жиынтығы | Тарту күшінің жеткіліті болмауы немесе иілгіш сынамен инені жеткілікті жылжытпау | |
| Бұрыңғы дана іл- мектердің үзілуі | Тілшіктің тығыз айналуы, нәтижесінде тілшік аяқталу, престеу немесе келтіру опе- раңиялар кезінде үзіледі | |
| Жаңа дана ілмек- тердің үзілуі | Жіптің қатгы керілуі (осы кезде бүрыңғы ілмектен жіптің тартылуы көбееді), иірімжіпте жіңішке және қалың учаскелері болуы | |
| Тесіктердің пай- да болуы | Бір учаскеде иненің сынуы- нан ілмектің үзілуі Жіптің қатты керілуінен, иілдірудің үлкен тереңді- гінен, тым қатты тарты- лудан бірнеше учаскеде ілмектердің үзілуі Жіпжүргізгіштің дұрыс ор- натылмаунан (жіп қайшы нуктесіне түсіп престеу кезінде кесіледі) Иірімжіптің дұрыс пара- финделмеуінен немесе үл- кен түйіндері болуы, қалың жэне жіңішке учаскелері болуынан ілмектердің жап- пай үзілуі | |
| Бойлай жолақ Көлденең жолақ | Жүмысшы иненің ұзын- дығы эр түрлі, инешектің ойысында инелер біркел- кісіз жылжыунан (тығыз немесе бос жүріс) істен шыққан тоқтатқыш тіс не- месе ине тілшігінің тығыз айналуынан,үлғайған, қыс- қартылған ілмектері болу- ынан, сиретілген неме- се тығыздалған ілмекті бағаншалардың болуы Иілдіру тереңдігі эр түрлі болғандыщн, ілменерм ұзындығы эр түрлі, сон- дықтан сиретілген неме- се тығыздалған ілмекті бағаншалардын болуы | |
А