Темір тапшылықты анемия
Себептері:
- Қайта – қайта және ұзақ қансырау;
- Аш ішектерде темірдің сіңірілуінің төмендеуі;
- Организмнің өсу, лактация, жүктілік кездерінде темірге мұқтаждығы жоғарылауы
- Темірдің тағаммен бірге жеткіліксіз түсуі;
- Трансферрин тапшылығында темірдің тасымалдануы бұзылуы;.
Темір тапшылықты анемияның патогенезі:
сүйек кемігінде, қан сары суында темір мөлшерінің төмендеуі
гемоглобин түзілуінің бұзылуы | Темірі бар ферменттердің тапшылығы |
¯ гемдік гипоксия | ¯ тіндік гипоксия ¯ Шаштың түсуі,, тырнақтардың сынғыштығы, Терінің құрғауы, тіл бүрлерінің атрофиясы (дәм сезудің бұрмалануы), АІЖ шырышты қабатының атрофиясы |
Шеткері қан көрінісі:
эритроциттердің гипохромиясы (анулоциттер), пойкилоцитоз, анизоцитоз (микроциттер), лейкопения дамуына қабілеттілік;
Теміртапшылықты анемия
Түстік көрсеткіші бойынша – гипохромды;
Сүйек кемігінің қалпына келу қабілетіне қарай – гипорегенераторлық;
Қан түзілуіне қарай - нормобластық;
Эритроциттердің орташа диаметрі бойынша – микроциттік.
В12 витамині – тапшылықты анемия
Себептері:
- Каслдің ішкі жайты – гастромукопротеин түзілуінің бұзылуы (асқазанның іргелік жасушаларының атрофиясы, асқазанның резекциясы, гастромукопротеин өндірілуінің тектік ақауы, асқазан жасушаларының антиденелермен бұзылуы)
- ашішекте сіңірілуінің бұзылуы;
- жүктілікте, бала еміздіру кездерінде артық жұмсалуы;
- дифиллоботриоз;
- бауыр зақымдануынан қорға жиналуының бұзылуы;
- витаминнің тағаммен аз түсуі.
Патогенезі:
В12 витаминінің ¯
метилкобаламиннің¯ ¯ Тетрагидрофоли қышқылының түзілуінің ¯ ¯ ДНҚ түзілуі бұзылуы
Эритроциттердің өмір ұзақтығының ¯ анемия | дезоксиаденозилкобаламиннің¯ ¯ Май қышқылдары түзілуі бұзылуы ¯ Миелин түзілуі бұзылуы ¯ Жұлынның артқы және бүйір мүйізшелерінің дегенерациясы ¯ фуникулярлы миелоз (парестезиялар, жүрісінің бұзылуы, ауыру сезімі) |
Шеткері қан көрінісі:
анизоцитоз, пойкилоцитоз, эритроциттердің гиперхромисы, мегалоциттер мен мегалобластардың, Жолли денешігі және Кебот жүзігі бар эритроциттердің пайда болуы,
ретикулоциттердің ¯, лейкопения, көпсегменттелген алып нейтрофилдердің пайда болуы, тромбоцитопения