Методикалық нұсқау № 14
Биохимия пәнінен «Жалпы медицина» мамандығы бойынша 2 курс студенттері үшін. 05-09.12. 2011-2012 оқу жылы.
Тақырып : «Липидтердің алмасуы»
Зетханалық жұмыс: Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Қан сары суында жалпы липидтердің сандық анықтауы. Жұмыстың барысы. Спектрофотометр.
2. Қан сары суында b-липопротеидтердің сандық анықтауы. Жұмыстың барысы. Спектрофотометр.
3. Лецитинге сапалық реациялар. Практикум. Верболович П.А. 1973. жұм. 225 (3).
Ан сары суында b-липопротеидтердің сандық анықтауы
Тәсілдің принципі:
Қан сары судағы бета-липопротеиндерді гепаринді реактивпен тұмбаға түсіреді. Пайда болған тұмбаны фотометрлейді.
Калибровканы, бета – липопротеиндердің тұмбасында холестериннің мөлшерін анықтау арқылы жасайды. Бета-липопротеиндерде холестериннің орта мөлшері шамасы мен 47 %.
Референтті мөлшерлері:
бета-липопротеиндер г/л - 3, 4 дейін
Анализді жүргізу
Толқының ұзындығы - 580-600 нм
Кювета 1 см
Температура + 15 -н 25 С дейін
Пробиркада жұмыс ерітіндіні қан сары суымен (үлгі) сәйкес 50+1 қосып қатты аралыстырады 15 минуттан кейін қайтадан қатты араластырады. Арығарай үлгі А –ның оптикалық тығызыдығын өлшейді (суға қарсы).
Есептеу С
Калибровті фактор F = 0,823 ___
А
Қан сары суында жалпы липидтердің сандық анықтауы. Референті мөлшерлер: (нтБ) С- жалпы липидтер г.л 4-8)
Анализді жүргізу. Толқынның ұзындығы (510-550) нм. Кювета 1 см. температура +15 -н +25 С дейін
Үш пробиркада конц. күкірт қышқылды (ч.д.а.) қан сары суды (үлгі) 75+1, қарым қатнас бойынша, реактив 1 (стандарт) немесе дист. су (бақылау еритінді) құйып, араластырып сонынан 15 мин. қайнаған су моншада қыздырады (мысалы: 1,5 мл конц. күкірт қышқылы, (ч.д.а.) 0,02 мл қан сары су, реактив 1 немесе дист.су. Пробиркаларды суытып гиролизатқа реактив 2 қосып (1+15 қарым-қатнас бойынша, 50 минутқа ( +15 және +25 С дейін) қояды Арығарай А 1 (үлгі) және А 2 (стандарт) оптикалық тығыздығын өлшейді (бақылау еринтіңдіге қарсы ).
| Өлшеп алу мл | Үлгі | Стандарт | Бақылау еритінді |
| Қан сары суы Реактив 1 Күкірт қышқылы, конц. | 0,02 - 1,59 | - 0,02 1,50 | - - 1,50 |
| Аралыстырып қайнап тұрған су моншада 15 мин. қыздырады. Пробиркаларды суытқан сон өлшейді | |||
| Гидролизат Реактив 2 | 0,10 1,50 | 0,10 1,50 | 0,10 1,50 |
| Аралыстырып 50 мин. (+15-н +25 С) дейін қалтырады. Арығарай лезде (60 мин.) А1 (үлгі) және А2 (стандарт) оптикалық тығыздығын өлшейді – бақылау еритінді арқылы. |
Есептеу А1
Жалпы липидтер (г./л ) = 8______
А2
Аралық бақылау: Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Адам тіңдерінің липидтері. Адам тіңдерінің негізгі фосфолипидтері және гликолипидтері.
2. Липидтердің құрылысы және биологиялық мәні.
3. Резервті және құрылымды липидтер.
4. Үшацилглицеридтердің қорытылуы және қорытылған өнімдерінің сіңірілуі. Өт кышқылдары және олардың мәні.
5. Тасымалдаушы липопротеидтердің құрамы, құрылысы және физиологиялық мәні.
6. Липидтердің қорытылуымен сіңірілуінің бұзылуы.
7. Ішек қыртысындағы майлардың ресинтезі.
8. Май қышқылдарының алмасуы. Бета-тотығу май қышқылдардың катаболизмнің өзгешелік жолы ретінде, оның физиологиялық мәні. Митохондрияға май қышқылдардың карнитинді шөлмекпен тасымалдауының механизмі.
9. Май қышқылдардың биосинтезі.
10. Бауырда және май тіңде майлардың биосинтезін ерекшеліктері.
11. Майлардың қорға жиналуы және ыдырауы.
12. Майлардың қорға жиналуы мен ыдырауының реттелуі және физиологиялық мәні.
13. Семіруде бұл процесстердің бұзылуы.
14. Кетон денелердің синтезі , пайдалануы және физиологиялық мәні.
15. Эйкозаниодтер, олардың метаболизмді реттеуіндегі мәні және физиологиялық міндеттері Липидтердің асқын тотығуы
және оның мембранды патологиялардың дамуындағы мәні. Антиоксиданттар.
16. Стероидтердің алмасуы.
17. Холестериннің биосинтезі мен реттелуі туралы түсінік. ТӨТЛП –ге холестериннің еңгізілуі
18. Өт қышқылдардың синтезі. Холестрин мен өт қышқылдардың ағзадан шығарылуы.
19. Гиперхолестеринемия, дамуының себептері. Қан тамырішілік липолиз.
20. Атеросклероздің биохимиясы.
21. Өт - тасты ауру дамуының механизмі. Атеросклерозбен және өт – тас ауруды емдеуінің биохимиялық негіздері.
22. Фосфолипидтер мен гликолипидтердің биосинтезі және катаболизмі туралы түсінік.
23. Сфинголипидоздар туралы түсінік.
СӨЖ-дің сұрақтары.
1. Жеке аминқышқылдардың алмасуының ерекшеліктері (цистеиннің , гистидиннің, триптофаннің , валиннің және т.б.).
2. Биогенді аминдер.
3. Биогенді аминдердің тотығуы (моноаминоксидазалар), МАО-ның ингибиторлары.
4. Қабынудың және аллергиялық реакциялардың дамуында гистаминнің мәні. Антигистаминді препараттар.