Аурудың белгілері мен синдромдар
анурия несептің жоқтығы
аппетит тәбет, зауық.
аритмия ырғақсыздық
астма демікпе
асфиксия тұншығу
ателектаз солу
атония әлсіреу
атрезия тесіктің (туғаннан) бітеу туылуы
атрофия мүшенің кеміп немесе семіп қалуы
ахилия асқазанның секрециясының жоқтығы
беременность жүктілік, екіқабаттылық
бессоница ұйқының қашуы
биение пульса тамыр соғуы
блокада мүшенің функциясын бөліп тастау
боль ауыру, сырқау
бред қақсау, ауырсыну, сандырақ
бронхоспазм бронхтың түйілуі
бубон шат бездерінің шошуы
«бычий глаз» жас балада болатын су қараңғы
«бычье сердце» «бұқа жүрек»
варикоз венаның кеңеюі
вздутие кебу, қампаю
влажность дымқылдық, ылғалдық
волдырь күлбіреу, күлдіреу
выпот жалқық (жиналған сары су)
гангрена өлі еттену, шіру
гемоперитонеум іш қуысына қан құйылу
гной ірің
головокружение бас айналу
горечь ащы, ащы дәм
давление қысым
двоение қос көріну
действие әрекет, әсер, әдіс
дефект кемшілік, мүкіс
деятельность әрекет, қызмет
диярея іш өту
диспепсия ас қорытудың бұзылуы
дисфагия жұта алмаушылық
диурез несеп бөлу
дыхание тыныс алу, дем, тыныс
жажда шөлдеу, аңсау
жар қызу, ыстық
желтушность сарғаю
заворот айналу
задержка кідіріс
запор қатпа, іш қату
застой іркілу
звон шыңыл
зуд дененің ашуы, қышуы, қышыма
зыбление күлтілдеу
изжога қыжылдау, күю
икота ықылық
искривление майысу, иілуі
камнеобразование тастың пайда болуы
кашель жөтел
колика шаншу
коллапс талықсу
кома терең ұйқыға ұқсас ессіз күй
контрактура мышечная бұлшық еттің тартылуы
контузия зақымдану
копростаз қатпа, нәжістің жүрмеуі
кровоизлияние қан құйылу
кровообращение қан айналысы
кровопотеря қансырау
кровотечение қан ағу, қанау
кровохарканье қан қақыру, қан түкіру
лихарадка қызба, қалтырау
ломата сырқырау, қақсау
мокрота қақырық
недержание тоқтамау, ұстай алмау
некроз шіру
обморок талу
озноб қалтырау
отек ісік, домбықпа
отрыжка кекірік, кекіру
парез шала салдану
пневмоторакс плевра қуысына ауа жиналу
приступ ұстама
прободение тесілу, тесу
пролежень ойылу
прострел шаншу, сырқырау
простуда тұмаурату, салқын тию
пульс тамыр соғысы
пучеглазие (экзофтальм) бадырақ көз
рана жарақат
развитие даму, жетілу
рвота құсық
ритм ырғақ
рубец тыртық
свищ тесік
секвестр шіріген бөлік
секрет бездерден шығатын зат
сепсис жұқпалы аурудың зардабының бүткіл денеге жайылуы
(тарауы)
сердцебиение жүрек соғу, жүрек лүпілдеуі
сон ұйқы
синющность көгеру
сколиоз омыртқаның қисаюы
спазм түйілу
стаз іркілу
стеноз тарылу
стон ыңқыл, ыңырсу
страх үрей, қорқыныш, қорқу
струма қалқанша бездің ұлғаюы
судорога тырысу, құрысу
токсемия қанның улануы
токсикоз уыттың организмге жайылуы
тошнота лоқсу, жүрек айну
тремор дірілдеу, қалтырау
трещина жарық
тризм жақтың қарысуы
тромбоз тамырда қан ұю
удушье булығу, тұншығу
уродство кемтарлық
ушиб соғып алу
хрипы сырыл
царапина сызат, тырналған жер
цианоз көгеру, көгерген жер
цирроз созылмалы ауру салдарынан мүше клеткаларының
бүрісуі
чувство сезім
чихание түшкіру
шум шу, ызың, шиқыл
эйфория көңіл күйдің көтеріңкілігі
эксикоз дененің құрғауы
эмболия қан тамырының тығындалуы
а) Аурудың белгілері мен синдромдарына қатысты терминдерді жазып, жатқа айтып беру;
ә) Рай категориясына қатысты 5 сөйлем құрау;
б) Осы терминдерді қатыстырып, жазбаша шағын (5-6 сөйлемнен) мәтін құрастырып, оны орыс тіліне аудару, сөздік жұмысын жүргізу.
Ауру аттары
Абсцесс іріңдік
ангина баспа
аппендицит соқыр ішек
бесплодие бедеулік (бедеу)
бешенство құтыру
бронхиальная астма демікпе
бруцеллез сарып
водянка шемен
варикоцеле ен венасының кеңеюі
волчанка тері туберкулезі
«Волчья наста» жарық (қасқыр) таңдай
воспаление (легких, пищевода и др.) қабыну (өкпенің, өңештің), т.б.
вывих буын шығу
выпадение (матки, прямой айналып түсу (жатырдың, тік
кишки и др) ішектің, т.б.)
гангрена (легкого и др.) шіру (өкпенің, т.б)
герпес ұшық
геморрой көтеу
гинекомастия әйел емшекті еркек
гонорея (трипер) соз
грыжа жарық
«Заячья губа» «Қоян жырық»
дизентерия қанды ірің аралас іш өту
дифтерия күл
желтуха сары ауру
желчно-каменная болезнь өт жолдарына тас пайда болу
жировик ұра
заушница мысқыл
зоб қалқанша бездің үлкеюі
карбункул сом
коклюш көкжөтел
корь қызылша
косоглазие қыли көзділік
косолапость қисық аяқтылық
крапивница есекжем
лепра алапес
лишай теміретке
мигрень бас сақинасы
насморк тұмау
непроходимость ішек түйілуі
ножа жегі
ожог күйік
опухоль ісік
злокачественный қауіпті
доброкачественный қауііпсіз
оспа шешек
ветряная жел
черная қара
отморожение үсік
паралич сал
перелом сынық
порок кемістік, ақау
почесуха қышыма, қышытпа
рожа тілме
сап маңқа
«свинка» құлақ түбі безінің қабынуы
сибирская язва түйнеме
столбняк сіреспе
слоновость шораяқ
туберкулез құрт ауру
трахома басыр
тиф сүзек
брюшной іш
возвратный қайталама
сыпной бөртпе
угри (юношеские) безеу (жас өспірімдер)
фавус таз
фурункул, чирей шиқан, сыздауық
холера тырысқақ
цинга (скорбут) құрқұлақ
чума оба
ячмень теріскен
ящур аусыл
а) Ауру аттары бөлімі бойынша берілген терминдерді жазып, жатқа айту.
ә) Ауру аттарын қатыстырып 5 сөйлем құрастыру.
б) Өткен терминдерді пайдалана отырып, «Ауруханада» тақырыбы бойынша диалог құрастыру.
2.4. «Әулет».
место рождения туған жері
женитьба үйлену
брат аға
сестра апа
мать ана
отец әке
образование білім
профессия кәсіп
специальность мамандық
национальность ұлты
больница аурухана
поликлиника емхана
лекарства дәрі-дәрмек
непереносимость қабылдамау
родственники туысқандар
привычка әдет
детство балалық шақ
юноша жасөспірім
девушка қыз (бойжеткен)
родители ата-ана
мальчик ұл бала
девочка қыз бала
раньше бұрын
курение шылым тарту
мужчина ер
женщина әйел
возраст жасы
день рождения туған күні
год рождения туған жылы
а) «Әулет» тақырыбына берілген жаңа сөздерді жазып, жатқа айту;
ә) Жатқа сауатты жазу;
б) Шақ, жақ категорияларымен 6-7 сөйлем құрастыру.