Алкогольді параноидтар жєне алкоголизммен бірлескен шизофрениямен науќастарда пайда болатын параноидтардыњ дифференциальді диагностикасы
(Шейнин Л.М., 1983)
Алкогольді параноид | Алкоголизммен бірлескен шизофрения | |
1.Психоз пайда болу жаѓдайы | Алкогольді шектен тыс ќолдану уаќыты єдетте 3 жылдан аз емес. Абстинентті синдромныњ болуы. Маск‰немдіктіњ ±заќтыѓы 5-6 к‰ннен кем емес. Алкоголизм т‰зілу темпі єдеттегідей. | Алкогольді шектен тыс ќолдану уаќыты немесе созылмалы алкогольді интоксикация ±заќтыѓы 3 жылдан кем болмауы м‰мкін. Бас жазу синдромы болмауы м‰мкін. Маск‰немдіктіњ ±заќтыѓы жиі 2-3 к‰н. |
2.Мастану ерекшеліктері | Т±лѓалыќ ерекшеліктердіњ кµрініс беруімен мастанудыњ ќарапайым варианттары. | Алкоголизмніњ т‰зілу жылдамдыѓы жоѓары болуы м‰мкін. Мастану жаѓдайында соњына т‰су, уландыру, ќызѓаныш, ќатынас идеялары, сµйлеулік ќозу, айтќан ойларыныњ байланыссыздыѓы. |
3.Психоз дамуы алдындаѓы бас жазу синдромыныњ ерекшеліктері | Бас жазу кезінде айќын емес соматоневрологиялыќ б±зылыстар фонындаѓы психоздыњ пайда болуы. | Сомато-неврологиялыќ б±зылыстар µте жењіл болуы м‰мкін. Кµњіл-к‰йі тµмендеген, кейде ‰рейлі-ќамыќќан немесе ќамыќќан-ызалы. |
4.Алкоголизм ерекшеліктері | Ішкілікке салынулар мен псевдоішкілікке салынулардыњ ситуациялыќ моменттермен, алкогольді кездейсоќ ќолданулармен, алкогольге ‰немі немесе кезењдік єуестікпен байланыстылыѓы. | Ішкілікке салынулар мен псевдоішкілікке салынулар кµњіл-к‰йдіњ эндогенді б±зылыстарымен байланысты пайда болады. |
5.Психозѓа дейінгі т±лѓа ерекшеліктері | Алкоголизмге тєн т±лѓа µзгерістері, немесе мінездіњ психопатиялыќ сипаты. | Т±йыќтыќ, кµп сµйлемеушілік, к‰дікшілдік, тањдамалы ќарым-ќатынасќа т‰су. |
6.Сандыраќ ерекшеліктері | Бейнелік соњына т‰су сандыраѓы, жиі физикалыќ єсер ету сипатын алады. Сандыраќ ќ±рылымы ќарапайым, т‰сінікті, соњына т‰су мотивтері µте ќарапайым | Сандыраќтыќ идеялардыњ полиморфизмі. Ерекше мањызды идеялардыњ, символиканыњ, жалѓан танудыњ пайда болуы м‰мкін. Жиі соњына т‰су жєне уландыру идеяларыныњ бірге ж‰руі. Соњына т‰су мотивтері жиі болмайды немесе µте к‰рделенген. |
7.Аффект ерекшеліктері | Айќын ќорќыныш, ‰рей. | Ќорќыныш айќын емес. Жиі µзініњ µзгергендік сезімімен абдырау, деперсонализация жєне дереализация кµріністері пайда болады |
8.Ж‰ріс-т±рыс ерекшеліктері | Кµмек с±рау, жалѓан соњына т‰сушілерден ќашу арќылы ќ±тылуѓа тырысу. Мазасыздыќпен к‰ту. | Жиі ж‰ріс-т±рысы сандыраќ мазм±ны мен аффектке сєйкес емес. Іс-єрекеттері ќарама-ќайшы жєне ретсіз. |
9.Басќа синдромдармен ќосарлануы | Психоз єдетте моносиндром т‰рінде µтеді. Сирек жаѓдайларда синдромныњ ауысуы м‰мкін: галлюциноз немесе делирийдіњ дамуы. | Жиі абдырау, айналадаѓылардыњ єрекеттері мен айтќандарын т‰сінудіњ ќиындауы, психикалыќ автоматизм синдромыныњ кµріністері, жалѓан танулар, «двойниктер» симптомыныњ пайда болуымен депрессивті-параноидты симптоматиканыњ ќосылуы байќалады. |
10.Нейролептиктердіњ симптоматикаѓа єсері | Жоѓалѓан симптоматика нейролептиктерді тоќтатќаннан кейін ќайта пайда болмайды. | Нейролептиктерді тоќтатќаннан кейін жиі ќайтадан сандыраќ, ќорќыныш, ‰рей, абдырау пайда болады. |
11.Алкоголизмге кµзќарас | Алкогольді анозогнозия белгілері болады. Психозды кез-келген жаѓдайлар мен соматикалыќ аурулармен т‰сіндіруге тырысу. | Психоздыњ алкогольді шектен тыс ќолданумен байланыстылыѓын наќтылап кµрсетуге тырысу жиі. |
12.Басынан µткен психозѓа кµзќарас | Критиканыњ жылдам пайда болуы. Психоз мазм±ны жµнінде наќтылап айтып беруге дайындыќ. Психоз кезінде кез-келген єрекетін т‰сіндіріп беру м‰мкіндігі. | Критиканыњ баяу пайда болуы немесе оныњ болмауы. Кейбір жаѓдайларда – пайда болмайды. Басынан µткен психоз мазм±нын айтып беруге жиі зауќыныњ болмауы. Психоз кезіндегі єрекетін т‰сіндіріп беру м‰мкінсіздігі. |
13.Психоз аяќталѓаннан кейінгі т±лѓа ерекшеліктері | Т±лѓаныњ алкогольді µзгерістері немесе мінездіњ психопатиялыќ сипаты. | Т±йыќтыќ, ќарым-ќатынасќа т‰скісі келмеу, пассивтілік, айналадаѓылармен формальді ќарым-ќатынас, эмоциональді суыќтыќ, адекватсыздыќ, пікірлеуге бейімділік, мєнерлілік. |