Ex.1 Text - I .M. Sechenov.

This interesting biography in Russian deals with the man, who is referred to by the Russians as the father of Russian physiology.

Bom in 1829,1.M. Sechenov belongs to that group of scientists who are the true glory of Russia’s science . This group includes such names as.

D.I. Mendeleey, A.P. Beketov , A.O. Kovalevsky I.I. Mechnikov.

On his graduation from the University of Moscow , he spent several years abroad. While working in the laboratory of C.Bernard, Sechenov made the important observation that there e4xisted in the brain of a frog special mechanisms capable of inhibiting raflexes proceeding from the spinal cord. This was a discovery of a special physiologic function of the brain . His researches were published in 1863 under the title “ Reflexes of the brain”. Somewhat later he published “Physiology of the nerves system”, in which he developed the hypothesis that all conscious and subconscious acts are in their essence reflexes. This was a startling idea for the time, namely that psychic life with all its manifold manifestations is activated and maintained by stimuli which the organism receives from outside as well an with stimuli originating wit5hin the organism. Sechenov argued that loss of sensory stimuli or loss of sensations would render psychic life in possible. The principal cause of every act of a human being is to be found outside of him, in his environment.

He arrived at a further conclusion that sensory stimuli need not necessarily be manifested by a motor act or any other external manifestation because the organism possesses nervous centers capable of inhibiting reflexes. This conclusion finds basis in his discovery that in the brain of a frog there exist special nervous centers which stimulated, will inhibit the development of reflex activities . This capacity for the elaboration of external manifestation of the reflex mechanism Sechenov considers the most important acquisition by man constituting in fact the basis of that complicated process, which referred to as thought, jrrrention, .desire-^ Thought, according to Sechenov , is a reflex in its conception and its continuation but without the terminal act which is expressed in motion.

The researches of Sechenov laid the foundation for the work of the Pavlov school . Pavlov himself stated that sechenov’s “Reflexes of the brain” constituted the starting point of the researches of his own school . The essential similarity and kinship in the work of Sechenov and Pavlov is that for both the formulation of the most the complex acts of so called psychic activity depends on the environment . The study of the higher nervous activity were the result of constant correlation between the organism and its environment. Both man stressed the objective physiologic method in the investigation complicated psychic phenomena.

Ex.1 Text - И. М. Сеченов (Русский перевод)

Это интересная биография о человеке, которого называют отцом русской физиологии.И. М. Сеченова родился в 1829 году и принадлежит к той группе ученых, которые являются гордостью Российской науки. Эта группа включает такие имена, как Д.И.Менделеев, А.П. Бекетов, А.О. Ковалевский, И.И. Мечникова.

По окончании Московского университета, он провел несколько лет за границей. Во время работы в лаборатории имени С.Бернарда Сеченов сделал важное наблюдение, что в мозге лягушки существуют специальные механизмы,которые способные ингибировать рефлексы из спинного мозга. Это было открытие специальной физиологической функции мозга. Его исследования были опубликованы в 1863 году под названием «Рефлексы головного мозга». Несколько позже он опубликовал "Физиология нервной системы", в которой он развивал гипотезу, что все сознательные и подсознательные акты сущность рефлексов. Это было поразительное идея для того времени, а именно, что душевная жизнь со всеми ее многообразными проявлениями активируется и поддерживается стимулами, которые организм получает извне. И. М. Сеченов утверждал, что потеря сенсорных стимулов или потеря ощущения сделают душевную жизнь невозможной. Основную причину каждого акта человеческого существа можно найти за пределами его самого, а именно в окружающей его среде.

В дальнейшем он прибыл к выводу, что сенсорные стимулы не обязательно должны проявляться в двигательных актах или в любых других внешних проявлениях, потому что организм обладает нервным центром, способным ингибировать рефлексы. Этот вывод находит основу в его открытий о мозге лягушки, в котором существуют специальные нервные центры, которые стимулируют или будет тормозить развитие рефлекторной деятельности. Сеченов считал что способность к разработке внешних проявлений рефлекторного механизма является наиболее важным приобретением человека составляющего основу сложного процесса, который называется мыслем, стремлением, желанием. Мысль, как говорит Сеченов, является рефлексом в своей концепции и ее продолжением, но без терминального акта, который выражается в движении.

Исследованиями И. М. Сеченов заложил основу для работы школы И. П. Павлова. Сам Павлов заявил, что "Рефлексы головного мозга" составила отправной точкой для исследований его школы. Существенное сходство и родство в работе И. М. Сеченова и Павлова в том, что разработка самых сложных актов, так называемой психической деятельности, зависит от окружающей среды. Изучение высшей нервной деятельности были результатом постоянной корреляции между организмом и окружающей средой. Оба мужчины подчеркнули объективный, физиологический метод в расследовании сложных психических явлений.

Ex.1 Text - И. М. Сеченов (Қазақша аударылым)

Бұл физиология атасы деп аталатын адамның өмірбаяны. И. М. Сеченов 1829 жылы дүниеге келген және орыс ғылымының мақтан тұтар ғалымдарының тобына жатады.

Бұл топқа Д.И.Менделеев, А.П. Бекетов, А.О. Ковалевский, И.И. Мечников кіреді.

Ол Москва университетін бітірген соң,бірнеше жылын шет елдерде өткізді.С.Бернард атындағы зертханада жұмыс жасау кезінде бақаның миында жұлынның рефлекстерін бақылап отыратын арнайы механизмдер бар екенін байқады.Бұл ашылу мидың арнайы физиологиялық қызметі еді. Оның зерттеулері 1863 жылы «Бас миының рефлекстері» деген атаумен жарыққа шықты.Кейінірек "Жүйке жүйесінің физиологиясы" атты еңбегін жазды, онда ес және естен тыс актілер рефлекспен реттелетіні туралы гипотеза ұсынылды.

Бұл сол кезеңнің ғажайып ойларының бірі болды, дәлірек айтқанда организмнің сырқы ортадан алатын ішкі дүниенің барлық көріністері стимулдармен қосылады және сол қалыпты ұстап тұрады. Сеченов сенсорлық стимулдардың немесе сезімнің жоғалуы ішкі дүние мүмкіндігінің жойылуына алып келеді деп тұжырымдаған. Адам ағзасының барлық актілерінің мақсаттарын өзінен тыс ортадан, яғни қоршаған ортадан табуға болады.

Нәтижесінде ол сенсорлық стимулдар ағзаның жүйке жүйесінің рефлексті ингибирлеу қасиеті болғандықтан қозғалыс актілерінде немесе басқа да сыртқы құбылыстардың нәтижесінде көрінуі міндетті еместігін айтты. Оның бұл тұжырымы бақа миына жүргізген ашылуларында негізін табады. Бақа миында рефлекторлық қызметін қоздыратын не тежейтін арнаулы жүйке орталығы бар. Сеченов рефлекторлық механизмнің сыртқы құбылыстарды өңдеуге қабілеттілігі адам өміріндегі ойлау, арман,ұмтылыс секілді күрделі процестердің негізі деп санады. Сеченовтың айтуы бойынша, ой – қозғалыста көрінетін терминальді актісі жоқ рефлекс болып табылады.

Сеченовтың зерттеулерi Павловтiк мектептiң жұмысына iргелі болды. Павлов өзi Сеченовтың «миының рефлексi» жұмысы меншiктi мектептiң зерттеуiне бастапқы тармақ болды деп айтып кетті. Павлов пен Сечновтың жұмысындағы ұқсастық және ағайындық бұл, психикалық қызметтiң өзi күрделi акттерiнiң өңдеуi үшiн қоршаған ортадан тәуелдi болатын. Жоғарғы жүйке белсендiлiгiнiң зерттеуi организммен және қоршаған ортаның аралығында тұрақты корреляцияның нәтиже болды. Олар екеуі да нақты физиологиялық әдiстердiң күрделi психикалық құбылыстардың тергеулерiнде деп көрсетті.

Ex.2 Dictionary (Сөздік)

1. conscious- есті

2. capable- алғыр

3. several years- бірнеше жыл

4. existed- өмір сүрген

5. spinal cord- арқа миы

6. manifested- көріну

7. includes- өзіне қосып алады

8. true glory- ақиқаттық даңқ

9. subconscious act- аңдаусыздықтың актісі

10. essence reflexes- рефлекстің мәні

11. manifold manifestation- айқында- алуантүрлкі

12. loss of sensation- шыдамсыздықтың шығыны

13. render- әсер ету

14. further conclusion- әрі қарай тұжырым

15. hypothesis- гипотеза

16. capacity- қуат

17. elaboration- зерттеме

18. consider- бір нәрсені қабылдау

19. acquisition- табыс

20. intention- ниет

21. desire- көңіл

22. conception-түсіну

23. continuation- жалғасу

24. laid- тағайындындалған

25. foundation- негіздер

26. essential similarity- байыпты ұқсас

27. kinship-ұқсастық

28. environment- қоршаған орта

29. correlation- арақатынас

30. phenomena- көріністермен

Ex.3 Verbs (Етістіктер)

The Present Simple	The Past Simple	The Future Simple
Be	Was	Will be
Belong	Belonged	Belong
Activate	Activated	Activate
Spend	Spent	Spend (ing)
Work	Worked	Work (ing)
Make	Made	Make
Exist	Existed	Exist
Refer	Referred	Will be refer
Publish	Published	Publish (ing)
Develop	Developed	Develop
Include	Included	Include (ing)
Maintain	Maintained	Maintain (ing)
Argue	Argued	Argue
Find	Found	Find
Arrive	Arrived	Arrive
Manifest	Manifested	Manifest
Stimulate	Stimulated	Stimulate
Express	Expressed	Express
Demonstrate	Demonstrated	Demonstrate (ing)
State	Stated	State
Constitute	Constituted	Constitute
Call	Called	Call
Lay	Laid	Lay