Бірінші ЕГЖ-ны есептеу әдістемесі
Мазмұны
| 1 Кіріспе | |
| 2 №1 ЕГЖ. Электр тасымалдаудың негізгі параметрлері және олардың анықтамалары | |
| 3 Қорытынды | |
| 4 Әдебиеттер тізімі |
Кіріспе
«Айнымалы және тұрақты токпен энергияны жеткізу» пәні айнымалы және тұрақты тоқтағы алыс электр тасымалдағыштардың режимдерінің ерекшеліктерін қарастырады. АЖК-дің компакті (кішігірім) әуе желілері. Режимдерді басқару тәсілдері. Режимдердің өмір сүру шарттары, тұрақталған режимдерді есептеу тәсілдері, оптимизация, сенімділік, ұзақ уақытты және қысқа уақытты режимдерді жоспарлау.
Әдістемелік нұсқау ЕГЖ орындауға арналған және мақсат пен тапсырмалардан, көлем және жұмыс мазмұнынан, олардың орындалуы мен рәсімдеден тұрады.
Есептеу-графикалық жұмыстың (ЕГЖ) мақсаты - студенттерді курстың негізгі бөлімдері бойынша тапсырмаларды өз бетімен шешге, қойылған сұрақтарға жауап беруге және техникалық әдебиетпен жұмыс істеуге дағдыландыру.
ЕГЖ. Электр тасымалдаудың негізгі параметрлері және олардың анықтамалары
№1 ЕГЖ-да желінің орынбасу сұлбаларының есептелген параметрлері және толық электр тасымалдаудың анықтамалары қарастырылады. 1 - кестеге сәйкес мұғалімнің журналы бойынша тапсырманың нұсқасы таңдалады.
1 К е с т е – Бірінші ЕГЖ орындауына берілген
| № | Желі ұзындығы, l – км | Желі сымының орта геометриялық аралығы, Dср- м | Сымдың номиналды қимасы , мм2 | Фазадағы сым саны | Кернеу U – кВ |
| 300/39 | |||||
| 300/39 | |||||
| 400/51 | |||||
| 500/64 | |||||
| 240/32 | |||||
| 300/39 | |||||
| 400/51 | |||||
| 500/64 | |||||
| 300/66 | |||||
| 330/43 | |||||
| 400/51 | |||||
| 1 кестенің жалғасы | |||||
| 500/64 | |||||
| 240/56 | |||||
| 300/66 | |||||
| 400/51 | |||||
| 400/93 | |||||
| 500/64 | |||||
| 240/39 | |||||
| 24,2 | 300/48 | ||||
| 24,2 | 330/43 | ||||
| 300/39 | |||||
| 400/51 | |||||
| 500/64 | |||||
| 500/64 | |||||
| 300/39 |
Өз бетімен орындауға арналған тапсырмалар шарттары
Ара қашықтығы D, сымдары көлденең орналасқан бір тізбекті тіреуіштері бар, фазалық сымның қимасы, r0 – активті кедергісі, активті өткізгіштігі g0 нөлге тең деп алынған U кВ кернеулі (мұнда және бұдан былай нұсқаға сәйкес тапсырма) электр тасымалдағыш әуе желісі.
Нұсқа тапсырмасына сәйкес сым маркасымен орындалған желі кезінде таратылу коэффициенті γ0, Zc толқындық кедергіні, Рс натурал қуатты, rл – желінің активті кедергісін, желінің индуктивті кедергісін хл, желінің сыйымдылықты өткізгіштігін bл,есептеу талап етіледі.
Бірінші ЕГЖ-ны есептеу әдістемесі
Бірінші ЕГЖ-да әрбір студент берілген әдістемелік есептеуде келтірілген формулалар бойынша үш фазалы желілер өткізгіштерін және кедергілерін есептеуді орындау қажет. Ұзындығы 1 км-ге алынған желінің кедергісі мен өткізгіштігі былай белгіленеді:
– активтік кедергі, Ом/км; 
– индуктивтік кедергі, Ом/км;
– сыймдылықты өткізгіштік, 
;
–тәж бен оқшауламадағы шығындармен байланысты өткізгіштік .
.
Мұнда 0 – толқынның таратылу коэффициенті; 
– сөну коэффициенті; 
– фаза коэффициенті.
Әуе желілері үшін β0 шамасы 
аралығында жатыр; α0 – 0,060,065 град/км аралығында.
Комплексті шама
бір қалыпты кедергіге ие және толқындық кедергі деп аталады.
Егер r0 және g0 шамаларын ескермесек, онда 
нақты шама болады.
Көлденең орналасқандағы сымдардың сымдар арасындағы орташа геометриялық қашықты
Бұл жағдайда 1 км-ге шаққандағы кедергі мен өткізгіштің мәні мынаған тең
Желінің активті кедергісі мен өткізгіштігін есептемегенде натурал (нақты) қуаты мына формуламен есептелед
2. Тармақталған сымдар кезінде желінің кедергісі мен өткізгіштігін анықтаған кезде сымның сыртқы радиуысының эквивалентті шамасын қолдану керек
Сонымен, тармақталған сым кезінде таратылу коэффициенті аз өзгереді, себебі индуктивті кедергінің азаюы сыйымдылықты өткізгіштіктің өсуімен ілесіп жүреді. Бұл жағдайда толқындық кедергінің күрт кемуімен және желінің натуралдық қуатының күрт өсуі болады.
Есептің берілгені: l=2200 км
D=15 м
F=300/66 
N=5 (фазадағы сым саны)
U=750 кВ
(сымның радиусы)
Көлденең орналасқандағы сымдардың сымдар арасындағы орташа геометриялық қашықтық
– активтік кедергі; 
=0,132 Ом/км
.
Мұнда 0 – толқынның таратылу коэффициенті; – сөну коэффициенті; – фаза коэффициенті.
Комплексті шама
бір қалыпты кедергіге ие және толқындық кедергі деп аталады
Желінің активті кедергісі мен өткізгіштігін есептемегенде натурал (нақты) қуаты мына формуламен есептеледі
Орытынды
«Айнымалы және тұрақты токпен энергияны жеткізу» курсы электрлік жүйелер облысында мамандандырылатын, инженер-электр энергетиктерді дайындауда негізгі пәндердін бірі болып табылады.
Аса жоғары кернеулі желілердің (АКЖ) функционалды рөлі қосарланған энергожүйеде (ҚЭЖ) және оның режимінің ерекшелігі бұл режимдерді жеке зерттеу мен талдауды талап етеді.
Сондықтан «Энергияны айнымалы және тұрақты токпен жеткізу» курсы бойынша Есептік графикалық жұмыстың нысаны АКЖ желілерінің ұзындығына және берілетін қуатына байланысты режимдерін талдау болып табылады. Есептік графикалық жұмыста реактивтік қуаттың балансына және электр беріліс желілерінің аралық нүктелеріндегі кернеудің деңгейіне көп көңіл бөлінген.
Дебиеттер тізімі
1. Новые средства передачи электроэнергии в энергосистемах. Под ред. Г.Н.Александрова. –Л.: Энергия, 1987.
2. Веников В.А., Рыжов Ю.П. Дальние электропередачи переменного и постоянного тока.– М.: Энергоатомиздат, 1985.
3. Строев Э.С. Наладка и испытание электрооборудования электростанций и подстанций. – М.: Энергоатомиздат, 1986. – 504 с.
4. Примеры и анализа и расчетов электропередач имеющих автоматическое регулирование и управление. Под ред. Н.Д.Анисимовой, В.А.Веникова, В.В.Ежкова и др. – М.: Высшая школа, 1967 г.
5. Передача и распределение электрической энергии: Учебное пособие/ А.А. Герасименко, В.Т.Федин В.Т. – Ростов- н/Д.: Феникс Красноярск: Издательские проекты, 2006.-720 с.