ДӘріс. Әл-фарабидіҢ логикасы
Тапсырмалар:
№1 сұрақ. Логика нені зерттейтін ғылым:
( ) танымды
( х) ойлау заңдылықтарын
( ) адамгершілік нормалары мен ережелерін
( ) әсемдік пен әдемілікті
( ) құқықты
№2 сұрақ. Әл-Фарабидің пікірінше, риторика неге бағытталған:
( ) адамды шатастыруға
( ) адамды адастыруға
( ) адамды дұрыс жолдан бұруға
(х) адамды иландыруға
( ) адамды тәрбиелеуге
№3 сұрақ. Логиканың мақсаты:
( ) адам өмірінің мәнін анықтау
(х) ойды құрастырудың ережелерін зерттеу және тағайындау
( ) жақсы өмірге жетелеу
( ) құқық заңдылықтарын үйрету
( ) әсемдікке баулу
№4 сұрақ. «Силлогизм» терминін ғылыми айналысқа алғаш енгізген:
(х) Аристотель
( ) Платон
( ) Сократ
( ) Әл-Фараби
( ) Ибн Сина
№5 сұрақ. Бірегей пікірлер, әл-Фарабидің ойынша:
( ) барлық заттарға қатысты айтылады
( ) зат сыныбының бөлімі туралы айтылады
( ) жалпы заттар туралы айтылады
( ) құбылыстарға қатысты
(х) бір затқа қатысты айтылады.
№6 сұрақ. Аподейктика, әл-Фарабидің пікірінше:
( ) жалған білім
( ) ақиқат туралы білім
(х) нақты білім туралы ғылым
( ) дәлелдеу туралы ғылым
( ) елестетілген білім
№7 сұрақ. Әл-Фарабидің тұжырымдауынша, дәлелдеудің бірінші түрі:
( ) заттың не үшін өмір сүретіндігін дәлелдеу
(х ) болмысты дәлелдеу
( ) екі жағдайды біріктіретін дәлелдеу
( ) о дүниелік өмірді дәлелдеу
( ) ақиқат еместі дәлелдеу
№8 сұрақ. Әл-Фарабидің тұжырымдауынша, дәлелдеудің екінші түрі:
(х) заттың не үшін өмір сүретіндігін дәлелдеу
() болмысты дәлелдеу
( ) екі жағдайды біріктіретін дәлелдеу
( ) о дүниелік өмірді дәлелдеу
( ) ақиқат еместі дәлелдеу
№9 сұрақ. Әл-Фарабидің тұжырымдауынша, дәлелдеудің үшінші түрі:
() заттың не үшін өмір сүретіндігін дәлелдеу
() болмысты дәлелдеу
(х) екі жағдайды біріктіретін дәлелдеу
( ) о дүниелік өмірді дәлелдеу
( ) ақиқат еместі дәлелдеу
№10 сұрақ. Қазіргі заман адамы үшін логика:
( ) қажет емес артықшылық
(х) дұрыс ойлау, сұрақтар мен жауаптар, жаңа гипотезалар мен дәлелдеулер жасау туралы қажетті де пайдалы ілім
( ) логика заңдарын білмей-ақ өмір сүруге болады
( ) логиканың пайдасы жоқ, өмірлік тәжірибеге сейеніп-ақ өмір сүруге болады
( ) логикалық қателік адамға зиян әкелмейді.
МОДУЛЬ 2
ДӘРІС. ӘЛ-ФАРАБИДІҢ БОЛМЫС ТУРАЛЫ ІЛІМІ
Тапсырмалар:
№1 сұрақ. Болмыс туралы ілім қалай аталады:
( ) әлеуметтану
(х) онтология
( ) гносеология
( ) этика
( ) эстетика
№2 сұрақ. Әл-Фарабидің ойынша, Құдай:
( х) Ең жетілген болмыс
( ) Аяқталмаған болмыс
( ) Жетілмеген болмыс
( ) Жердегі болмыс
( ) Актуалды емес болмыс
№3 сұрақ. Әл-Фарабидің болмысты қалай бөледі:
( ) Рухани болмыс және материалдық болмыс
( ) Әлеуметтік болмыс және адам болмысы
(х) Мүмкін-бар және Қажетті-бар
( ) Құдайы және Құдайы емес
( ) Таза болмыс және төмен болмыс
№4 сұрақ. Әл-Фарабидің ойынша, субстанция:
( ) Өздігінен бар болмайтын, өмір сүрмейтін
( ) Заттардың белгілері
( ) Заттардың сапалары
(х) Өздігінен бар болатын, өмір сүретін
( ) Заттардың қасиеттері
№5 сұрақ. Әл-Фараби оларды алғашқы бастау материялары деп атайды:
( ) аспан денелері,
( ) ақылды жануарлар,
( ) ақылсыз жануарлар,
( ) өсімдіктер,
(х) төрт элемент – от, ауа, жер, су.
МОДУЛЬ 3. ӘЛ-ФАРАБИДІҢ ҒЫЛЫМДАРДЫ ЖІКТЕУІ
ДӘРІС. ТІЛ ФИЛОСОФИЯСЫ
Тапсырмалар:
№1 сұрақ. Әл-Фараби ең негізгі деп санаған ілім:
( ) физика
( ) математика
( ) медицина
( ) филология
(х) тіл туралы ілім
№2 сұрақ. Әл-Фараби «есімдерді тағайындаушылар» деп кімдерді атайды:
( ) білімді философтар
(х) қандай да бір өнерлердің немесе танымдық қызметтің қандай да бір саласының білгірлері
( ) мемлекет басшылары
( ) сахнадағы актерлар
( ) әскери адамдар
№3 сұрақ. Әл-Фарабидің пікірінше, тілдік коммуникация қашан пайда болды:
( ) Дүниені түсіну үдерісінде
( ) Ойлау барысында
( ) Жануарлар дүниесінде
( ) Орта ғасырда
(х) Адамдарда бір-біріне бірдеңе айту қажеттілігі пайда болған кезде
№4 сұрақ. Адамның танымдық қызметінде сөз қандай рөл атқарады:
( ) мардымсыз
( ) белгілі бір деңгейде
( ) ешқандай рөл атқармайды, адам сөйлемей-ақ өмір сүре алады
(х ) аса зор
( ) сөйлей алмайтын адам – адам емес
№5 сұрақ. Қазақ халқы сөзді қалай бағалады:
(х) «Өнер алды - қызыл тіл» деп, өте жоғары бағалады
( ) Тілге назар аудармады
( ) Адамның қалай сөйлейтіндігі маңызды емес деп есептеді
( ) Балаларды шешендікке үйретпеді
( ) Сөйлеу өнерін терістеді.
МОДУЛЬ 3