Игерудің ағымдағы жағдайын талдау

Қазіргі кезде Жаңажолдағы іздеу және барлау жұмыстары 1981 жылдың 1 қазанында қайта құрылған "Ақтөбемұнайгазгеология" бірлестігінің құрылымына енгізілген, аталып өткен экспедициялармен жүргізілуде.

1981 жылдың аяғында кен орынында СССР мұнай өнеркәсібі министрлігінің шешімімен қайта жаңғыртылған, "Ақтөбемұнай", өндірістік бірлестігінің күштері мен бұрғылау және барлау жұмыстары басталып және кен орынын әрі қарай игеру тапсырылды.

Жаңажол кен орнында мұнайдың фонтандауы азайып, соған сәйкес қабат қысымы түсіп, өндіру көлемі азайып келуде. Сондықтан 1986 жылдан бастап қабат қысымын ұстау жүйесімен мұнайды өндіруде.

Жалпы мұнайгаз өндіру басқармасының балансында 442 скважина бар.

Кен орын өнімді қабатына байланысты 8 бөлікке бөлінеді.

Олардағы скважиналар:

"В" (солтүстік) бөлігінде 76 скважина

"В" (оңтүстік) бөлігінде 50 скважина

"Б" бөлігінде 91 скважина

"А" бөлігінде 13 скважина

"Д_низ" бөлігінде 24 скважина

"Д_верх" бөлігінде 36 скважина

"Д(Ш)" бөлігінде 19 скважина

"Г(Ш)" бөлігінде 65 скважина

Жалпы өндіру қорында 359 скважина мұнай өндірумен тұрғызылғаны 10 скважина, бұрғылаудан кейін 3 скважина қосылуға дайындалуда.

Бақылау қорында 10 скважина, геологиялық бақылау орнының бұйрығы бойынша 8 скважина концервациялануда.

Су айдау қорында 62 скважина, оның 54 скважинасы ғана су айдауда.

Игерілу және жабдықтау жұмыстарын 9 скважинада жүргізілу керек.

Осы қордың 8 скважинасының алтауы геологиялық, ал 2 скважинасы техникалық себептермен істен шығарылды.

Өндіру скважиналарының істемей тұрған себептері мына жағдайларға байланысты:

- көтеру құбырларында парафин тығындыларының пайда болуынан;

- күкірттісутектің өнімде көп болуының салдарынан скважина жер асты жабдықтарының коррозияға ұшырауына. Штуцер және жер асты құбырларының коррозияға ұшырағаннан кейін ауыстыруға байланысты жөндеу жұмыстарына кетуге байланысты болуда.

Скважинаның қорының жағдайы кестеде келтірілген.

1944 жылы 2345.941 мың тонна мұнай өндірілді. Сол жылғы кен орын бойынша мұнайдың орташа шығымы 18.95 m/тәу.

Скважиналардағы мүнай шығымы 0.2 - 1 т/тәу тен 170 т/тәу - ке дейін өзғереді, 5 т/тәу - тен төмен шығыммен 9 скважина жұмыс істейді.

Саға қысымына 62 скважина ие.

Барлық скважина таза мұнай береді. Тек өнімнің 1%-ін кездейсоқ су құрайды.

А.В.Афанасьеваның басқаруымен ВНИИ жүргізген есептеулер нәтижесі бойынша, мұнайлы қабат газ шапкасінің ауданына тең болған жағдайда су айдау арқылы мұнайдың өнімді қорының 67.9 %-ін өндіруге және газ шапкасінің ұлғаюы есебінен не бары 22.0 % өнім алуға болатынын көрсетті.

Осы есептеулер нәтижесінде, қабат қысымын ұстау жүйесіне көшкенге дейін Жаңажол кен орнында мұнай газ шапкасінің ұлғаюы есебінен өндіріледі.

Қабат қысымының азаюына байланысты, қабат қысымын ұстау үшін қабатқа су айдау 1986 жылдан бастап су газ әрекетті сақиналы кедергі жүйесі бойынша жүргізілуде. Игеруден бастап қабатқа 335/1,788 мың м³ су айдалды.

Кедергілі қатарда 14 айдау скважинасы, солтүстік кеңістікте 1 скважина ошақты су айдау жетілік жүйе бойынша қабатқа су айдауда.

Дегенмен бұл әдіс техникалық судың, қондырғылардың жетіспеуіне байланысты, су айдау жоспары біршама қиыншылықтармен орындалуда.

Қабат қысымын ұстаудың осы жүйесіне 1995 жылы 3 су айдайтын скважина бұрғылау, 16 су айдау скважина енгізу жоспарланып отыр.

Осы бағытта, яғни қабат қысымын ұстау жүйесі бойынша мұнай және газды механикаландырылған игеру әдістері жобаланған.

1944 жылы Жаңажол кен орнында механикаландырылған игерудің штангілі терең сораппен игеру әдісі бойынша, скважинаға штангілі терең сорап орнатылды, әзірге осы әдіс бойынша 2 скважина жұмыс істеуде. Кезекті жабдықталғаннан кейін 2 скважина қосылуға дайындалуда. Осы екі скважинамен жыл бойьша 11072 тонна мұнай өндірілді.

1955 жылдың 4-тоқсанынан бастап газ лифт әдісімен мұнайды өндіру көзделінуде.

Қазіргі таңда осы игеру әдісіне қажетті құрал - жабдықтарды, скважиналарға қондыруға дайындық жұмыстары жүргізілуде.

2.1- кесте

"Октябрск мұнай" МГӨБ фонтанды скважиналарының қорының қозғалысы

№	Скважина
	Пайдалану қоры
	Консервацияда
	Барлық скважина саны
	Бұрғылануда
	Игерілуде
	Шығарылғаны		-

Кестеде көрсетілген мәліметтерге сүйене отырып 2009 жылдың 374 скважинасына пайдалану қорында 8 скважина болды, консервацияда скважина, бұрғылануда скважина. Осы кезеңде МГӨБ - дегі скважиналарының саны 374, шығарылғаны 4 скважина, игерілуде 3 скважина болды.

2.2- кесте

Жолаушы су, жолаушы газ және мұнай өндірудің қозғалысы.

Жылдар	Су өндіру (тың.м3)	Газ өндіру (млн,м )	Мұнай өндіру
жоспарлы (мың.т)	нақты (мың.т)
			2342.0	2342.0
		37.2	2345.4	2350.1
	3736.2	36.9	2415.0	2338.6
	3848.1	37.8

Осы мәліметтерді алдыңғы жылғы яғни 2008 жылдың қаңтарындағы көрсеткіштерімен салыстыра келіп скважина қоры өсуде. Мұның себебі: жаңа өнімді қабаттарды игеру үшін Жаңажол кен орнында бұрғылау жұмыстарының жүргізілуінде. Пайдалану қорының өсуі игерілген скважиналар есебінен болады, ал скважиналар шығарылуы басқа пайдаланудан.

Жаңажол кен орыны бойынша мұнай өндіру қозғалысын талдай келе мұнай өндіру көлемі азайып келе жатқанын көруге болады.

Дегенмен 2009 жылға жасалған жоспар толығымен орындалғанын көруге болады, газ өндіру жоспарының орындалуы 37.8 жетті.

2.3-кесте

Жаңажол кен орнының пайдалану коэффициенттінің қозғалысы

Жылдар
	жоспар	нақты	жоспар	нақты	Жоспар	нақты	жоспар	нақты
Пайдалану коэффиценті	0.895	0.895	0.873	0.873	0.833	0.833	0.891	0.891

Жоғарыдағы кестеден мындай қорытынды жасауға болады: Жаңажол кен орыны скважиналарды пайдалану тиімді түрде жүргізілуде.

2.4- кесте

Фонтанды скважиналардьщ орташа шығымьшың қозғалысы

Жылдар
Орташа шығым (т/тәулік)	22.2	20.2		19.7

Кестеден көріп отырғанымыздай, кен орыны бойынша мұнай шығымы онша өзгермеген. Мұның себебі қабатқа су айдау арқылы қабат қысымын ұстауға байланысты.

2.5-кесте

Жаңажол кен орынының фонтанды скважиналарын жөндеуаралық кезеңдерінің қозғалысы

№	Көрсеткіштер	2007 ж	2008 ж	2009 ж
	Пайдалану қоры
	Скважина-ай жұмыс жасалды
	Жөндеу жүргізілді		249.
	Есептеуге алынған жөндеу саны
	Скважина-күн жөндеу аралық кезеңінің жұмысы. жоспарлы нақты

Өңдеудің ағымдық жағдайы.

Жаңажол кен орнындағы өндіру 2009 жылғы «Гипровостокнефть» институтының «Жаңажол кен орнындағы мұнайгаз- конденсатын технологиялық өңдеу сызбасына қосымша» деген жұмысқа сай жүргізіледі. Өңдеу бірінші карбонатты қалыңдық Кт-1 және екінші карбонатты қалыңдық Кт-2 арқылы орындалады.

А пачкасы

Тыңайтылған жер пайдалануға 1986 жылы сәуірде берілген. 2009 жылдың 1 қаңтарына объектіде 24 скважина бұрғыланған, олардың ішінде 9 скважина солтүстікте, оңтүстік аумақта 15 скважина. Солтүстік аумақтың қорында 4 фонтанды скважина (№431, 483, 535, 539) уақытша жабық.

Объектіде ең жоғары мұнай алу 2009 жылы- 30 мың тоннаға жеткен, одан кейін мұнай алу көлемі азаюда. А пачкасында 2008 жылы 26,7 мың тонна мұнай, 26,8 мың тонна сұйықтық алынған. Бастапқы алынатын қордың 3,67 % құрайтын 399,8 мың тонна мұнай өндірілген.

Б пачкасы

Тыңайтылған жер өңдеуге 1985 жылы берілген. 2009 жылдың 1 қаңтарына объектіде 118 скважина бұрғыланған, 42 скважина солтүстік аймақта, 75 скважина оңтүстік аймақта. Солтүстік аймақтың қоры 28 фонтанды скважинаны құрайды. ШГН-2 скважина, НДГ- 5 скважина және компрессорлық газлифт-1 скважина. Жетілдіру қоры- 7 скважина, барлық скважиналар бұрғылану процесінде.

Оңтүстік аймақтың қорында 45 фонтанды скважина, 5 ШГН скважинасы, 2 скважина әрекетсіз тұр.

Жетілдіру қорында- 22 скважина бар, оның 21 өндіру процесінде, біреуі әрекетсіз. №555, 795 скважиналар- қадағалау скважиналары. Б пачкасынан 2008 жылы 568,5 мың тонна мұнай, 585,1 мың тонна сұйықтық алынған.

5 млн 870 мың тонна мұнай алынған. Ол бастапқы қордың 23,6 % құрайды. Коллектордың бір қалыпты болмауынан скважиналардың дебиттері тәулігіне 2 тоннамен 53 тонна арасында ауытқып тұрады. Б пачкасындағы тыңайтылған аймақтардағы таңдау оңтүстік аймақтың оңтүстік батысымен солтүстік аймақтың солтүстік батысында қарастырылады.

Суды айдау оңтүстік күмбезде 1991 жылы, солтүстік күмбезде 1993 жылы басталды. 2008 жылы 1065032 м³ су айдалған. Өңдеу басынан есептегенде 7774780м³ су айдалған. Жылдық компенсация 67 % құрады, жиналған компенсация 57 % құраған.

Бір жетілдіру скважинасының сыйымдылығы тәулігіне 80,4 м³ құрайды. Солтүстік күмбездегі тыңайтылған жердің қабаттық қысымы 2008 жылы 24,1 мПа болған (бастапқы қысымнан 9,6 мПа төмен).

В солтүстік пачкасы

Бұрғылануға 1983 жылы берілген. 2009 жылдың 1 қаңтарына объектіде 92 скважина бұрғыланған.

Қорда 59 фонтанды скважина, 3 скважина компрессорлық газлифтпен, 3 скважина НДГ жұмыс істеп, 6 скважина әрекетсіз тұр.

Жетілдіру қоры- 20 скважина, олардың 3-уі әрекетсіз тұр. № 342, 502 скважиналар қадағалау скважиналары.

Объектіде ең жоғары мұнай алу 1985 жылы болған. Мұнайдың көлемі 960 мың тоннаға жеткен, бастапқы қордың 7,2 % құрайды. 1990 жылы скважинадан мұнай алу дебиті тәулігіне 23,9 тонна болса, 2008 жылы тәулігіне 5,73 тоннаға дейін төмендеп кеткен. Дебиттер тәуліген 2 мен 65 тонна ортасында ауытқып отырады. 2008 жылы В солтүстік пачкасынан 122,4 мың тонна мұнай, 154 мың тонна сұйықтық алынған.

Бастапқы қордың 59 % құрайтын 7980,7 мың тонна мұнай алынған.

В оңтүстік пачкасы

1985 жылы іске қосылған. 2009 жылдың 1 қаңтарына 64 скважина бұрғыланған.

40 фонтанды скважина, 1 НДГ скважинасы жұмыс істеп тұр, 8 скважина әрекетсіз тұр. Жетілдіру қорында 13 скважина бар, олардың 11 бұрғылану процесінде, 2- уі әрекетсіз тұр.

№ 359, 541 скважиналар қадағалау скважиналары. Ең жоғары мұнай алу 1989 жылы 418 мың тоннағ жеткен. Ол бастапқы қордың 8,4 % құрайды. Кейіннен мұнай алу көлемі азаюда.

Скважина дебитінің 1990 жылы мұнай алу көлемі тәулігіне 23,5 тонна болса, 2008 жылы 5,87 тоннаға дейін азайған. В оңтүстік пачкасында 2008 жылы 102,89 мың тонна мұнай, 108,3 мың тонна сұйықтық алынған.

Іске қосылғаннан кейін 3862791 мың тонна мұнай алынған, ол алғашқы қордың 74 % құрайды.

Г солтүстік пачкасы

1989 жылы іске қосылған. 2009 жылдың 1 қаңтарына 133 скважина бұрғыланған. 88 фонтанды скважина, 2 компрессорлық газлифт скважинасы, 8 НДГ скважинасы жұмыс істеп тұр. 1 скважина әрекетсіз тұр (№ 2429), 1 скважина (№ 3456) меңгерілуде. Жетілдіру қорында 32 скважина бұрғылануда. 2226 қадағалау скважинасы.

2008 жылы Г солтүстік пачкасынан 1623953 мың тонна мұнай, 1633400 мың тонна сұйықтық алынған.

Бастапқы қордың 27 % құрайтын 11763182 мың тонна мұнай өндірілген.

Д солтүстік пачкасы

1989 жылы іске қосылған. 2009 жылдың 1 қаңтарына дейін 9 скважина бұрғыланғаг. 6 фонтанды скважина жұмыс істеп тұр. Жетілдіру қорында -3 скважина Г солтүстік пачкасымен бірге бұрғылануда. 1994 жылы мұнайды бұрғылаудың ең жоғары көрсеткіші анықталған. Бастапқы қордың 4,6 % құрайтын 129,7 мың тонна мұнай өндірілген.

1994 жылы мұнайды өндіру 65,4 мың тоннаға дейін төмендейді.

2008 жылы Д солтүстік пачкасынан 96,79 мың тонна мұнай, 97,4 мың тонна сұйықтық алынады.

Бастапқы қордың 30,25 % құрайтын 1157566 мың тонна мұнай өндіріледі. Мұнай өндіру шығыс бағытта жүргізіледі.

Дв оңтүстік пачкасы

Дв оңтүстік пачкасы1987 жылы іске қосылған. 2009 жылдың 1 қаңтарына 43 скважина бұрғыланған. 19 фонтанды скважина, 12 ШГН скважинасы, 8 компрессорлық газлифт скважинасы бұрғылануда. 1 скважина әрекетсіз тұр.

Жетілдіру қорында 12 скважина бар. 2008 жылы Дв оңтүстік пачкасынан 223,2 мың тонна мұнай, 225,23 мың тонна сұйықтық алынған. Іске қосылғаннан кейін бастапқы қордың 11 % құрайтын 2900521 мың тонна мұнай өндірілген.

Дн оңтүстік пачкасы

1986 жылы іске қосылған. 2009 жылдың 1 қаңтарына 25 скважина бұрғыланған. 4 фонтанды скважина, 12 ШГН скважинасы, 1 НДГ скважинасы, 2 компрессорлық газлифт скважинасы жұмыс істеп тұр.

Жетілдіру қорында 6 скважина бар.

1997 жылы мұнай өндірудің ең жоғары көрсеткіші байқалған. 261 мың тонна мұнай алынған, бастапқы қордың 2,85 % құрайды.

Содан кейін фонтанды скважинаның әсерінен мұнайды алу төмендейді. Дн оңтүстік пачкасында 2008 жылы 180 мың тонна мұнай, 180,7 мың тонна сұйықтық алынған.

Іске қосылғаннан бері бастапқы қордың 20 % құрайтын 2073309 мың тонна мұнай өндірілген.

Г оңтүстік пачкасы

1987жылы іске қосылған. 2009 жылдың 1 қаңтарына 2 скважина бұрғыланған. 1 фонтанды скважина бұрғылануда және 1 скважина әрекетсіз тұр. Мұнай өндірудің ең жоғары көрсеткіші 2008 жылы байқалған. Бастапқы қордың 0,84 % құрайтын 14182 мың тонна мұнай алынған. Іске қосылғаннан кейін бастапқы қордың 5 % құрайтын 75199 мың тонна мұнай өндірілген.