Лттық Шоттардың үлгілері
Ндіріс шоты
Ресурстар | Пайдалану |
Негізгі бағалардағы шығарылым | Аралық тұтынну |
Өнімдерге салынған салықтар | |
Өнімдерге арналған субсидиялар | Жалпы ішкі өнім рынок бағаларында |
Барлығы | Барлығы |
Мысал ретінде ҰШЖ-н бастайтын негізгі шоттың толық сипаттамасын келтірейік:
Ндіріс шоты
ағымдағы бағаларда, млн. теңге
Ресурстар Негізгі бағалардағы шығарылым Өнімдерге салынған салықтар Өнімдерге арналған субсидиялар Барлығы Пайдалану Аралық тұтыну Жалпы ішкі өнім рынок бағаларында Барлығы | 11 669 306,2 358 192,2 4 868,9 12 022 629,5 6 152 495,2 5 870 134, 3 12 022 629,5 | 15 181 970,1 474 580,9 6 731,0 15 649 820,0 8 059 226,5 7 590 593,5 15 649 820,0 | 20 036 064,2 674 739,3 8 905,1 20 701 898,4 10 488 167,2 10 213 731,2 20 701 898,4 | 24236 034,5 929 628,3 10 043,3 25 155 619,5 12 305 825,5 12 849 794,0 25 155 619,5 | 29 795 141,5 1 138 840,4 13 585,0 30 920 396,9 14 867 477,7 16 052 919,2 30 920 396,9 |
Басқа шоттарды жалпы толтыру схемалар түрінде қарастыруға болады.
Табыстардың құрылу шоты
Ресурстар | Пайдалану |
Жалпы ішкі өнім рынок бағаларында | Жалдамалы қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу |
Өндіріске және импортқа салынған салықтар · өнімдерге салынған салықтар · өндіріске салынған басқа да салықтар | |
Өндіріске және импортқа арналған субсидиялар · өнімдерге арналған субсидиялар · өндіріске салынған басқа да · субсидиялар | |
Жалпы пайда, жалпы аралас табыс | |
Барлығы | Барлығы |
Бастапқы табыстарды бөлу шоты
Ресурстар | Пайдалану |
Жалпы пайда, жалпы аралас табыс | «Басқа елдерге" берілген меншіктен түскен табыстар |
Жалдамалы қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу | |
Өндіріске және импортқа салынған салықтар | |
Өндіріске және импортқа арналған субсидиялар (-) | |
''Басқа елдерден" алынған меншіктен түскен табыстар | Жалпы ұлттық табыс |
Барлығы | Барлығы |
Табыстарды қайталама бөлу шоты
Ресурстар | Пайдалану |
Жалпы ұлттық табыс | «Басқа елдерге" берілген ағымдағы трансферттер |
''Басқа елдерден" алынған ағымдағы трансферттер | Жалпы қолдағы табыс |
Барлығы | Барлығы |
Олдағы табысты пайдалану шоты
Ресурстар | Пайдалану |
Жалпы қолдағы табыс | Түпкілікті тұтынуға жұмсалатын шығыстар |
Жалпы жинақтау | |
Барлығы | Барлығы |
Капиталмен жасалатын операциялар шоты
Ресурстар | Пайдалану |
Жалпы жинақтау | Негізгі капиталдың жалпы қорланымы |
''Басқа елдерден" алынған күрделі трансферттер | Материалдық айналым құрал- жабдықтары қорларының өзгеруі |
«Басқа елдерге" берілген күрделі трансферттер | Таза кредит беру(+), таза қарыз алу(-) |
Статистикалық алшақтық | |
Барлығы | Барлығы |
Қазақстан Республикасының ҰШЖ-н қорытындайтын Қаржы шоты болып табылады, бұл шоттың толтыру әдістемесі ең күрделі деп айтуға болады, шоттың тағы бір ерекшелігі деп кейбір шет елдерінде қаржы шоты, алғашқы, ұлттық шоттар жуйесіне көшу кезеңде, толтырылмайтынын атауға болады. Мұндай жағдай шоттың құрастыру мен толтыру қиындығына байланысты.
Аржы шоты
Операциялар және балансталатын баптар | Барлығы | соның ішінде: | ||||||
Экономика тұтастай алғанда | басқа елдер секторы | |||||||
Қаржылық емес корпо- рациялар секторы | Қаржылық корпорация- лар секторы | Мемлекеттік басқару секторы | ҮШҚКЕҰ секторы | Үй шаруа- шылық- тары секторы | ||||
Таза кредит беру(+), таза қарыз алу(-) | ||||||||
Қаржы активтерін таза сатып алу - Монетарлық алтын және СДР - Қолдағы валюта және депозиттер - Бағалы қағаздар, акциялардан басқа - Кредиттер мен қарыздар - Акциялар және капиталға қатысудың басқа да нысандары - Сақтандырудың техникалық резервтері - Басқа да дебиторлық берешек - Туынды қаржылық инструменттер | ||||||||
Міндеттемелерді таза қабылдау | ||||||||
- Монетарлық алтын және СДР - Қолдағы валюта және депозиттер - Бағалы қағаздар, акциялардан басқа - Кредиттер мен қарыздар - Акциялар және капиталға қатысудың басқа да нысандары - Сақтандырудың техникалық резервтері - Басқа да дебиторлық берешек - Туынды қаржылық инструменттер | ||||||||
Барлығы |
Зін-өзі тексеру сұрақтары немесе тестер
1. Ұлттық Шоттарды құрудың негізгі принциптерін атаңыздар.
2. Әр Ұлттық Шоттың үлгісін, мазмұнын айтыңыз:
- өндіріс шотын;
- табыстардың құрылу шотын;
- бастапқы табыстардың таратылу шотын;
- табыстарды қайта тарату шотын;
- қолдағы табыстарды пайдалану шотын;
- капиталмен операциялар шотын;
- қызметтер және тауарлар шотын.
ШЖ көрсеткіштері