Жиынтық сұранысқа (АД) әсерін тигізетін факторлар

       
   

Бағалы Бағасыз

                           
             
 

1 2 3 4 5 6 7

1. Байлық эффектісі (Пигу эффектісі) - бағаның жалпы дәрежесі өскенде (азайғанда) жиналған қаржылық активтердің нақты құны төмендейді (өседі). Сондықтан жиынтық сұраныс (АД) азаяды (өседі).

2. Пайыз мөлшерлі жалақысы эффектісі (Кейнс эффектісі) – бағалар өскенде ақшаға сұраныс өседі және пайыз мөлшерлі жалақысы да өседі, сондықтан жиынтық сұраныс (АД) қысқарады.

3. Айырбас курсының эффектісі (Манделл - Флеминга эффектісі)- бағалар төмендегенде, ақша сұранысы азаяды, % мөлшерлі жалақы төмендейді, ұлттық валютаның нақты айырбас курсы төмендейді, таза экспорт өседі және жиынтық сұраныс (АД) өседі.

4. Тұтыну шығындарының өзгеруі:

- Тұтынушылардың табыс деңгейі.

- Тұтынушылардың күтуі

- Тұтынушылардың қарызы.

- Салықтар.

5. Инвестициялық шығындардың өзгеруі:

- Пайыз мөлшері жалақысы.

- Инвестициядан пайда күту

- Кәсіпорындар салықтары.

- Өндірістің күш - куатының артуы.

6. Мемлекет шығындарының өзгеруі.

7. Экспорт пен импорттық шығындардың өзгеруі.

Жиынтық ұсыныс (АS) – бұл бағаның әрбір мүмкін болатын деңгейінде ұсынылатын жалпы тауарлар мен қызметтердің көлемі.

12.3. график. Жиынтық ұсыныстың кисығы.

 
 


Р АS

Q

Жиынтық ұсынысқа мерзім аралықтары әсерін тигізеді: қысқа мерзімде – АS –көлденең сызық, ұзақ мерзімде - АS - тік сызық. 1 – кейнсиандық сызық, қысқа мерзім 2 – аралық мерзім 3 - классикалық сызық, ұзақ мерзім.

Жиынтық ұсынысқа бағасыз факторлар әсерін тигізеді:

- Өндіріс ресурстары бағаларының деңгейі.

- Нарықтық құрырылымы.

- Өнімділік.

- Құқық заңдылық нормалардың өзгеруі.

Жиынтық сұраныстың ұлғаю нәтижелері жиынтық ұсыныс қисығының әр бөлігіндегі өзгерістерге байланысты болады.

12.4. график. Кейнсиандық сызықтағы AD өзгеруі. 12.5. график. Аралық сызықтағы AD өзгеруі.
Р АS AD1 AD2 P1 Q1 Q2 Q Р АS AD1 AD2 P2 P1 Q1 Q2 Q
Бағалардың тұрақты жағдайында жиынтық сұраныстың өсуі өндіріс көлемінің өсуіне әкеледі. Жиынтық сұраныстың өсуі баға мен өндіріс көлемінің өсуіне әкеледі.
12.6. график. АД-ның классикалық сызықта өзгеруі  
Р AD2 AD1 АS P2 P1 Q1 Q Жиынтық сұраныстың өсуі классикалық сызықта өндіріс көлемі тұрақты, бірақ бағаның өсуіне әкеледі.

Негізгі түсініктер мен терминдер

Жалпы ішкі өнім

Жалпы ұлттық өнім

Жеке табыс

Жиынтық сұраныс

Жиынтық ұсыныс

ЖҰӨ-нің дефляторы

Қолда қалған табыс

Макроэкономика

Таза ұлттық өнім

Тұтыну бағаларының индексі

Ұлттық есеп жүйесі

Ұлттық табыс

Бақылау сұрақтары

1. Макроэкономика пәні.

2. ҰЕЖ негізгі макроэкономикалық көрсеткіш.

3. ЖҰӨ-ді өлшеу тәсілдері.

4. ЖҰӨ-нің дефляторы.

5. Макроэкономикалық тепе-теңдік.

6. Жиынтық сұраныс.

7. Жиынтық ұсыныс.

Тақырып. ЖҰМЫССЫЗДЫҚ ПЕН ИНФЛЯЦИЯ

МАКРОЭКОНОМИКАЛЫҚ ТҰРАҚСЫЗДЫҚТЫҢ КӨРІНІСІ РЕТІНДЕ.

Жұмыссыздықтың мәні мен түрлері.

Жұмыссыздықтың зардаптары.

Инфляция түсінігі және қазіргі кездегі инфляцияның салдары.

Наши рекомендации