И – өндірістің жылдық шығыны, тенге

Салыстырылып жатқан нұсқалардың ішінде ең үнемдісі аз жылдық шығыны бар нұсқа.

Капиталдық салымдарды анықтау.

Энергожүйені қоректендіру кезінде электр тораптарына кететін капиталдық салымы анықталатын формула:

К = åК_л + åК_п/ст + К_я + К_q, (1.42)

мұндағы åК_л – электр желі құрылысына кететін суммарлық капиталдық салым, мың тенге;

К_я – қорек көзі нүктесінде тарату құрылғылары құрылысына кететін капиталдық салым, мың тенге;

К_д – қосымша капиталдық салым, мың тенге

Желі және жабдық құны анықтамалық материалдардан алынады [2, 9].

Қосымша капиталдық салымдар шығыны анықталатын формула:

К_д = a × (å∆Р_л + å∆Р_п/ст), тыс.тенге (1.43)

мұндағы a - 1кВт электростанция тағайындаған қуаттың меншікті капиталдық салымы, тенге/кВт;

å∆Р_л, å∆Р_п/ст – сәйкесінше электр желілері және қосалқы стансада суммарлық қуат шығыны, кВт.

Желідегі қуат шығыны анықталады:

∆Р_л = 3 × I²_р × R × 10^-3 , мың тенге (1.44)

мұндағы R – желінің активті кедергісі, Ом;

I_р – желінің есептік тоғы, А.

Есептеу мысалы. Нұсқа I, Желі 0 –1 110 кВ I_р = 95,4; r₀ = 0,43 Ом/км;

L = 50 км.

∆Р_л = (3 × 62,9² × 50 × 0,43 × 10^-3 )/2= 127,2 кВт.

Екі орамды трансформаторлардағы қуат шығыны:

∆Р_т = ∆Р_ст× n + ∆Р_{м. ном}( )² , кВт (1.45)

мұндағы ∆Р_ст – трансформатор болатындағы шығын, кВт;

n – параллель қосылған трансформаторлар саны;

∆Р_{м. ном} – трансформатор орамындағы қуат шығыны, кВА.

Есептеу мысалы. Нұсқа I, қ/ст “Карагайлы”

ТМН – 6300/110кВ трансформаторлары, 2 штугі паралель қосылған:

∆Р_т = 2 × 11,5 + × 44 × = 31,73 кВт.

I –ші нұсқа бойынша қосымшы капиталдық салымды табамыз:

К_д=157,5×(248,9+136,5)=60,5 мың тенге

Кесте 1.8 110 кВ электр беру желілерінің капиталдық салымы.

Нұсқа I 110/10 кВ	Нұсқа II 110/10 кВ
Желі номері	ℓ, км	1 км құны мың тенге	Клi, тыс.тенге	Желі номері	ℓ, км	1 км құны мың тенге	Клi, мың тенге
0 – 1		36,5		0 – 1		36,5
1 – 2		36,5		1 – 2		36,5
1 – 4		36,5	912,5	1 – 4		36,5	912,5
1 – 5		36,5		4 – 5		36,5	839,5
2 – 3		36,5		2 – 3		36,5
SКл=6095,5 мың тенге	SКл=5840,0 мың тенге

Кесте 1.9 Қосалқы стансаға капиталдық салым

Нұсқа I 110/10 кВ	Нұсқа II 110/10 кВ
Қосалқы станса мінездемесі	Саны шт.	К қ/ст, мың тенге	Қосалқы станса мінездемесі	Саны шт.	К қ/ст, мың тенге
Түйінді 2500/110 кВ трансформатор-ларымен			Түйінді 2500/110 кВ трансформатор-ларымен
Тұйықталған 6300/110 кВ трансформатор-ларымен			Тұйықталған 6300/110 кВ трансформатор-ларымен
Тұйықталған 2500/110 кВ трансформатор-ларымен			Тұйықталған 2500/110 кВ трансформатор-ларымен
Отпайкалы 2500/110 кВ трансформатор-ларымен			Отпайкалы 2500/110 кВ трансформатор-ларымен
-	-	-	Отпайкалы 2500/110 кВ трансформатор-ларымен
SКқ/ст=7440 мың тенге.	SКқ/ст=7590 мың тенге.

Кесте 1.10 110 кВ электр беру желісіндегі қуат шығыны

Нұсқа I 110/10 кВ	Нұсқа II 110/10 кВ
Желі номері	DРл, кВт	Желі номері	DРл, кВт
0 – 1	198,9	0 – 1	198,9
1 – 2	38,1	1 – 2	38,1
1 – 4	2,4	1 – 4	9,3
1 – 5	2,7	4 – 5	2,1
2 – 3	6,8	2 – 3	6,8
SDРл=248,9 кВт	SDРл=255,2 кВт