Трансформаторлар мен автотрансформаторларды релелік қорғау жолдарын келтіріңіз
Трансформатор электр қамтамасыздандыру жүйе элементтерімен қосылған келесі жүктемелер пайда болуы мүмкін (апаттық режім): қысқа тұйықталған аралық фаза орамдары және шешімдері, бір фазалы қысқа тұйықталған жерлердіру нейтралы желілерге орнату және орам өзекше арасында, май деңгейін түсірмеу керек. Дұрыс емес режімге кіретіндер: жүктеме және ішкі қ.т. трансформатордың орамдарында үлкен тоқтардың пайда болуына әкеп соғады, көбіне ішкі қ.т. арқылы, белгілі деңгейден майдың төмендеуі. Осы режімдерден қорғау үшін ауылшаруашылық трансформатор желілерінде трансформатордың келесі құрылғылары қолданылады.
Көптеген трансформаторлардың кернеуі 6 ... 10 кВ, ал қуаты 630 кВ.А дейін және кейбір бөлігі 35 кВ қуаты 2500 кВ.А дейін балқымалы сақтандырғыштармен қорғайды (сақтандырғыштың қолдану ауданы 35 кВ ПВТ-35 типті трансформатордың шектелген қуаты 1000 кВ.А). Қалған трансформаторларда ішкі қ.т. қорғау үшін негізгі құрылғылар орнатылады тоқ уақытының мерзіміне қарамастан өшіріледі, отсечклеу (қуаты 6300 кВ.А дейін) немесе дифференциалды қорғау (қуаты 6300 кВ.А жоғары). Одан басқа, барлық зақымданулар бактың ішінде және майдың деңгейі түскен жағдайда арнайы газ қорғанысы қолданылады.
Дифференциалды токты қорғау мәнді теңестіру принципіне негізделген және токты фаза элементтердің қорғалуы соңында, сонымен қатар трансформатор, генератор, двигатель, желі учаскелері. Осы қорғауды орындау үшін қорғау элементтің екі жағынанда ток трансформаторын орнатады. Оларды екі текті орамы тізбектей қосылады, ал токтың релесі олар олар қарамақарсы қосылады.
Дифференциалды қорғау ерекшелігін басқа объектілермен теңестіргенде қосымша құрайтын пайда болуына Iнб, келесі факторлармен анықталады:
Трансформаторды дифференциалдық қорғау схемасы
1) жүктеме кернеу кезінде трансформатордың қосылуы немесе ішкі қ.т. жойылғаннан кейін, кернеу өскен жағдайда, магниттелу тогы пайда болады ол номинал тоқты 6...8 есе жоғарылатады. Магниттелу тогы, дифференциалды қорғау жұмыс принципі қ.т. тоғының қорғау аймағының жұмыс істеу принципіне сәйкес, толығымен баланстық емес Iнб ток сияқты кіреді;
2) жоғарғы орамдардың бірдей емес схемалары және трансформатордың күштік ішкі кернеуі, мысалы «жұлдызша - үшбұрыш», бір текті тоқтың фазалық сырғуының құралуына әкеп соғады;
3) ток трансформаторының трансформация коэффициенті бірдей емес және осы коэффициентің баспалдақты шкаласы, осының салдарынан практика жағынан екі текті тоқтың тепе-теңдігін орындау мүмкін емес, олар құрайтын пайда болуына мүмкіндік береді Iнб.ур;
4) Трансформатордың күштік трансформация коэффициентінің автоматика жағынан өзгеруі жүктеме кернеуінің реттелуіне байланысты;
5) әр түрлі типті және жоғарғы ток трансформаторының конструкциясы және ішкі беттегі күштік трансформатор.
1. Дифференциалды токтық үзу – ең қарапайым қорғау, РТ – 40 БНТ-типті реленің көмегімен орындалады. Қарапайымдылығына және тез орындалуына, төменгі сезімталдығына қарамастан өте сирек қолданылады және қуаты төмен трансформаторда ғана қолданылады.
2. Дифференциалды қорғау БНТ мен қорғау үшін арнайы РНТ-565 типті реле қолданылады, , БНТ және РТ-40 релелерден құралады. Бұл құрылымдар көбінесе қуаты 6300 кВ-А және оданда басқада қорғау трансформатор үшін қолданылады.
Газдық қорғауды қуаты 6300 кВ.А және одан жоғарғы трансформаторларда қолданылады. Қуаты 1000-нан 4000 кВ.А дейінгі трансформаторларда тәжірибе жүзінде жиі қолданылады.
Газдық қорғау, белгі болғандай, ішкі зақымданудың барлық түрлері әсер етеді, сонымен қатар өзекшелердің тұйықталуы, олардың әсерінен басқа қолданылған стандартты қорғау іске қосылмауы мүмкін. Тоқтың мәні өзекше зақымдануларда тұйықталған өзекше санына байланысты. Өзекшенің кіші бөлігіне байланысты, әсіресе бір-екі тармақтың тұйықталуы, қоректендіру көзі жағынан зақымдану тоғы трансформатор тоғынан номиналынан кем болуы мүмкін. Сол уақытта өзекше арасындағы тұйықталу көптеген осындай шараларға әкеп соғуы мүмкін, көп фазалы қ.т. сияқты қысқа тұйықталған өзекше көптеген ток ағып жатыр. Тұйықталған өзекше қ.т. басқа түрлері сияқты, жергілікті қызумен шығарылады, көптеген басқа жағдайларда және электрлік доғаның жануы. Трансформаторлық майдың төгілуіне әкеп соғады және оқшауланған материалдар газдың пайда болуына, соның салдарынан газдан қорғау орындалады.