Жылу транспортының экономикасы
Жытабылады. Ол транспортының экономикасын сипаттайтын негізгі техника-экономикалық көрсеткіштерінің бірі жылу транспортының өзіндік құны болып табылады. Ол эксплуатациялық шығын мөлшері берілген жылу бірлігінде, келесі формуламен анықталады:
(9.1)
мұнда: - амортизация, жылу жүйесін жөндеуге жылдық ұстаулар, тнг/жыл ;
- жылутасығыш перекачкасына жылдық ұстаулар, тнг/жыл;
- жылу жоғалту құны, тнг/жыл;
- қызмет көрсету құны, тнг/жыл;
- тұтынушыдан жыл бойы жіберілген жылу мөлшері, жылдық жылу жүктемесі графигі ауданы бойынша анықталады, ГДж/жыл.
Капиталдық салымдардан негізгі қорларды қалпына келтіру, капиталды және мерзімді жөндеуге жылдық аударымдар:
(9.2)
мұнда: - жылу жүйесін құруға капитал салымдары, тенге;
- жылу жүйесін құру құнынан жылдық аударымдар;
= 0,075в
Жылу жүйесін құруға капитал салымдары:
(9.3)
мұнда: - жылу жүйесіндегі параллель құбырлар саны (беруші және кері):
- генплан бойынша құбырдың жалпы ұзындығы, м;
- жылу жүйесінің компенсаторларының жалпы ұзындығы, м;
- жылу жүйесінің материалдық сипаттамасы, м2;
және - тұрақты коэффициенттер, жылу жүйесін төсеудің әдісі мен жағдайынан тәуелді, (қосымша 31), тнг/м және тнг/м2;
Жылу жүйесінің материалдық сипаттамасы:
(9.4)
мұнда: және - құбыр ішкі диаметрі мен құбырдың бөлек учаскесінің ұзындығы, м;
i – түрлі ішкі диаметрлері бар құбыр учаске саны.
Жылутасығышты перекачкалауға жылдық шығыны:
(9.5)
мұнда: - электр энергиясына меншікті эквивалент шығындар, = 0,012…0,015 тнг/(кВт.ч.);
- жүйелік сорғылардың электр энергиясына жылдық шығыны.,кВт.ч./год
Жүйелік сорғылардың келуінде жылу беруді орталықтандырылған сапалы реттеуде электр энергия шығыны:
(9.6)
мұнда: - жылу жүйесінде су шығыны (жүйелік сорғы өнімділігі), кг/с;
- сорғымен дамитын қысым ауысуы (қосымша 41), Па;
- жылутасығыш тығыздығы (қосымша 10), кг/м3;
- сорғының жылдық жұмыстық сағат саны;
- сорғы қондырғысының п.ә.к.-і, = 0, 6…0, 7.
Жылулық жоғалтулар құны:
(9.7)
мұнда: - жүйенің барлық жылу құбырларының жылдық жылу жоғалтуы, ;
- жылуға меншікті қорытушы шығындар; = 0,6…1,1 тнг/жыл.
Жылдық жылу жоғалту жақындастырыла анықталады:
(9.8)
мұнда: - жылу жүйесінің 1м2 шартты материалдық сипаттамасына жататын меншікті жылдық жылу жоғалту, ГДж/(м2. год);
- жылу жүйесінің шартты материалдық сипаттамасы, м2;
Жылу жүйесінің шартты материалдық сипаттамасы:
(9.9)
мұнда: М- 9.4 формуласын қара.
Меншікті жылдық жылу жоғалтулар:
, ГДж/(м2×град) (9.10)
мұнда: - изоляцияланған жылу құбырының жылу беру коэффициенті, изоляция, канал мен грунт ескеруімен, шартты түрде құбыр изоляциясының сыртқы бетіне орнатылған.
Қабылдауға болады = 0,8 … 1,2 Вт/ (м2. град); [6]
- жылутасығыштың ортажылдық температурасы, шартты түрде беруші және кері су магистралі температурасының жарты суммасы ретінде анықтауға болады, булық жүйелер үшін будың орташа температурасына тең деп қабылданады, °С;
- сыртқы орта температурасы, °С;
- жергілікті жылу жоғалту коэффициенті (кесте 8)
n – жыл барысындағы жылу жүйесінің жұмыс жалғасы, ч/год;
Бағдарлаушы есептеуде қызмет көрсету құны:
(9.11)
мұнда: у – қоғамдық шығындарға аударымдар, = 0,27;
- бір қызметкердің орта жылдық жалақысы, = 240000…300000 тенге/год.
- экспулатациялық персонал саны, чел.
Экспулатациялық персонал саны:
(9.12)
мұнда: - жылу жүйелері бойынша экспулатациялық коэффициент, =(0,12 … 0,26) 10-3 адам/(кДж.с);
- суммалық есептік жылу жүктемесі, кДж/с.