Змест справаздачы па пераддыпломнай практыцы

Тлумачальная цыдулка

Практычная падрыхтоўка адмыслоўца з'яўляецца абавязковай часткай адукацыйнага працэсу і накіравана на замацаванне ведаў і ўменняў, атрыманых падчас тэарэтычнага навучання. Пераддыпломная практыка накіравана на фармаванне прафесійнай кампетэнтнасці адмыслоўца і на падрыхтоўку яго да выканання прафесійных функцый у адпаведнасці з адукацыйным стандартам спецыяльнасці.

Адмысловец павінен быць гатовы для выканання наступных прафесійных функцый:

- выкананне працы на розных участках бухгалтарскага ўліку;

- прымаць удзел у падрыхтоўцы зыходных дадзеных і правядзенні эканамічнага аналізу фінансавай і гаспадарчай дзейнасці прадпрыемства, арганізацыі;

- прымаць удзел у падрыхтоўцы зыходных дадзеных для складання праектаў фінансавых і гаспадарчых планаў прадпрыемстваў;

- прымаць удзел у працы па арганізацыі і правядзенню рэвізій і інвентарызацый у арганізацыі і яе структурных падраздзяленнях;

- прымаць удзел у падрыхтоўцы і складанні бухгалтарскай і статыстычнай справаздачы;

- аказанне метадычнай дапамогі падраздзяленням прадпрыемства ў рашэнні пытанняў, якія ўваходзяць у кампетэнцыю бухгалтара.

Для выканання прафесійных функцый адмысловец павінен быць кампетэнтны ў:

- пытаннях арганізацыі прафесійнай дзейнасці на аснове нарматыўных прававых актаў Рэспублікі Беларусь;

- пытаннях гаспадарчага права;

- пытаннях працоўнага заканадаўства;

- асноўных напрамкаў сацыяльна-эканамічнага і тэхнічнага развіцця прадпрыемства, яго структурных падраздзяленняў;

- пытаннямі кіравання фінансамі прадпрыемства і іх эфектыўнага выкарыстання;

- асаблівасцях функцыянавання прадпрыемстваў розных арганізацыйна-прававых формаў;

- вобласці тэхналогіі і арганізацыі вытворчасці;

- пытаннях нармавання і ўліку выдатку рэсурсаў у арганізацыі;

- прынцыпах пабудовы бухгалтарскага ўліку і справаздачнасці ў Рэспубліцы Беларусь;

- тэарэтычных асновах бухгалтарскага ўліку, кантролю і аналізу гаспадарчай дзейнасці;

- арганізацыі і вядзенні бухгалтарскага ўліку на прадпрыемстве;

- правілах і парадку складання, зацвярджэння і прадстаўлення бухгалтарскай, фінансавай, статыстычнай справаздачнасці;

- методыцы вылічэння падаткаў і плацяжоў у бюджэт і мэтавыя фонды;

- арганізацыі і ажыццяўленні кантролю і аналізу гаспадарчай дзейнасці прадпрыемства;

- выкарыстанне сродкаў вылічальнай тэхнікі і інфармацыйных тэхналогій;

- метадах кіравання першаснымі калектывамі прадпрыемства;

- пытаннях этыкі дзелавых адносін;

- пытаннях падтрымлівання бяспечных умоў працы.

Сферай прафесійнай дзейнасці адмыслоўца з'яўляюцца службы бухгалтарскага ўліку, аналізу і кантролю ў арганізацыях і іх структурных падраздзяленнях.

Задачамі практыкі з'яўляюцца:

- вывучэнне бухгалтарскага ўліку ў арганізацыі;

- праверка магчымасцяў будучага адмыслоўца самастойна выконваць прафесійныя функцыі;

- вывучэнне асноўных паказчыкаў вытворча-гаспадарчай дзейнасці арганізацыі;

- збор і падрыхтоўка матэрыялаў да справаздачы.

Падчас праходжання практыкі навучэнец выконвае працу, прадугледжаную часткай "Службовыя абавязкі" па адпаведнай пасадзе Кваліфікацыйнага даведніка службоўцаў, а пры наяўнасці вакансій ён можа быць прызначаны на пасаду, належную замяшчэнню адмыслоўцамі з сярэдняй спецыяльнай адукацыяй.

Працягласць працы на кожным участку залежыць ад аб'ёму працы, якую неабходна выканаць навучэнцам, і вызначацца тэматычным планам пераддыпломнай практыкі. Пры вызначэнні працягласці працы ўлічваецца спецыфіка працы.

1. АРГАНІЗАЦЫЯ І КІРАЎНІЦТВА ПРАКТЫКАЙ

1.1 Арганізацыя практыкі

Асновай для арганізацыі ўсіх відаў практыкі служаць навучальны план, графік навучальнага працэсу, дамовы з установамі. Навучальная ўстанова на падставе названых дакументаў складае тэматычны план праходжання практыкі, графік яе правядзення, рыхтуе метадычнае забеспячэнне практыкі.

Пры арганізацыі пераддыпломнай практыкі ў навучальнай установе афармляюць наступныя дакументы:

- дамова пра праходжанне пераддыпломнай практыкі;

- загад пра правядзенне практыкі і пра рэгістрацыю па месцах практыкі;

- загад пра прызначэнне кіраўнікоў практыкі.

Перад выездам на практыку навучэнцаў знаёмяць з праграмай практыкі. З імі праводзіцца арганізацыйны збор, інструктаж пра парадак праходжання пераддыпломнай практыкі па ўсіх частках праграмы, пра правілы складання справаздачы.

Агульнае кіраўніцтва пераддыпломнай практыкі ў арганізацыі ўскладаецца на кіраўніка дадзенай арганізацыі, яго намесніка, кіраўніка службы падрыхтоўкі кадраў ці на іншых адмыслоўцаў.

Арганізацыя нясе адказнасць у адпаведнасці з заканадаўствам за бяспеку навучэнцаў у перыяд праходжання імі практыкі.

Непасрэднае кіраўніцтва практыкай навучэнцамі ўскладаецца на кваліфікаванага адмыслоўца, для якога дадзеная праца з'яўляецца асноўны.

Метадычнае кіраўніцтва практыкай ад каледжа ажыццяўляецца выкладчыкам. Кіраўнік практыкі ад каледжа абавязаны:

- да пачатку практыкі забяспечыць арганізацыйныя мерапрыемствы (інструктаж па выкананні праграмы, збору практычных дадзеных для выканання прац, вядзенню дзённіка і т.д.);

- выдаць індывідуальнае заданне для навучэнца на час практыкі;

- перыядычна наведваць базы практыкі, аказваючы навучэнцам метадычную дапамогу ў праходжанні практыкі, ажыццяўляць кантроль за выкананнем навучэнцамі правіл унутранага працоўнага распарадку;

- кансультаваць навучэнцаў па зборы практычнага матэрыялу для выканання прац;

- кантраляваць выкананне навучэнцамі праграмы практыкі, індывідуальнага задання, правілаў унутранага працоўнага распарадку;

- прарэцэнзаваць справаздачу навучэнца па практыцы і даць водгук (выснаў) пра адпаведнасць справаздачы праграме практыкі і пра працу навучэнца;

- арганізаваць абарону справаздачы па практыцы.

Кіраўніцтва практыкай навучэнцаў у арганізацыі ажыццяўляюць адмыслоўцы бухгалтарскіх службаў (галоўны бухгалтар, намеснік галоўнага бухгалтара, іншыя кіраўнікі бухгалтарскіх службаў). Галоўны бухгалтар прызначае для кіраўніцтва практыкай на адпаведных участках (працоўных месцах) уліковай працы непасрэдных кіраўнікоў, якія кансультуюць навучэнцаў-практыкантаў на дадзеным працоўным месцы. Кіраўнік практыкі ад арганізацыі абавязаны:

- арганізаваць праходжанне практыкі навучэнцаў у цесным кантакце з кіраўніком ад каледжа;

- арганізаваць для навучэнцаў экскурсію ў арганізацыі з мэтай азнаямлення з вытворчай дзейнасцю арганізацыі;

- стварыць навучэнцам неабходныя ўмовы, якія забяспечваюць найбольшую эфектыўнасць праходжання практыкі;

- ажыццяўляць пастаянны кантроль праходжання практыкі навучэнцам у адпаведнасці з зацверджаным каляндарна-тэматычным планам;

- кантраляваць выкананне навучэнцамі правіл унутранага распарадку арганізацыі. Пры парушэнні паведамляць пра гэта кіраўніку практыкі ад каледжа;

- забяспечваць інструктаж навучэнцаў па тэхніцы бяспекі, выкананне імі правіл тэхнікі бяспекі;

- забяспечваць навучэнцам звычайныя ўмовы працы або месцы для працы для вывучэння дакументацыі, ці напісання справаздачы;

- кантраляваць своечасовае вядзенне дзённіка практыкі, падрыхтоўку справаздачы па практыцы, рэгулярна падпісваць дзённік;

- напрыканцы практыкі даць на кожнага практыканта характарыстыку, якая разам са справаздачай прадстаўляецца ў каледж. У характарыстыцы павінны ўтрымоўвацца звесткі пра выкананне праграмы практыкі і індывідуальнага задання, пра стаўленне навучэнцаў да праходжання практыкі.

Падчас праходжання пераддыпломнай практыкі навучэнцы выконваюць працу, прадугледжаную ў частцы "Службовыя абавязкі" кваліфікацыйнага даведніка пасад службоўцаў эканаміста, бухгалтара, а пры наяўнасці вакантных пасад могуць у вызначаным парадку залічацца на іх. Навучэнец-практыкант абавязаны:

- атрымаць накіраванне на практыку і дзённік; узяць праграму практыкі і яе вывучыць, атрымаць ад кіраўніка практыкі інструктаж;

- да пачатку пераддыпломнай практыкі абраць і ўзгадніць тэму індывідуальнага задання;

- своечасова з'явіцца на месца практыкі ў тэрмін, усталяваны каледжам для пачатку практыкі;

- азнаёміць кіраўніка ад арганізацыі з праграмай практыкі;

- атрымаць індывідуальнае заданне ад кіраўнікоў практыкі;

- штодня весці запіс ў дзённіку аб зробленай працы;

- падпарадкоўвацца дзейсным у арганізацыі правілам унутранага распарадку, прымаць актыўны ўдзел у грамадскім жыцці арганізацыі;

- цалкам выконваць патрабаванні, прадугледжаныя праграмай практыкі і кіраўнікоў;

- пасля заканчэння практыкі прадставіць пісьмовую справаздачу па практыцы з выкананым індывідуальным заданнем і прыкладаннем усіх дакументаў і рэгістраў, дзённіка з нададзенай характарыстыкай;

- ва ўсталяваны тэрмін абараніць справаздачу аб праходжанні пераддыпломнай практыкі.

Патрабаваныя дакументы па пераддыпломнай практыцы

1. Дзённік па практыцы;

2. Справаздача па практыцы. У справаздачы па практыцы павінны быць прадстаўлены наступныя часткі:

- агульныя пытанні арганізацыі вытворчасці і кіраванні.

- бягучы бухгалтарскі ўлік.

- бухгалтарская справаздачнасць арганізацыі.

- аналіз кірункаў дзейнасці арганізацыі.

- вывучэнне працы кантрольна-рэвізійнай службы.

1.2 Патрабаванні да афармлення справаздачы і падвядзенне вынікаў практыкі

Па сканчэнні практыкі кожны навучэнец абавязаны здаць справаздачу. Справаздача складаецца на аснове дадзеных арганізацыі, у якой навучэнец праходзіць практыку. Калі якія-небудзь з частак не вядуцца ў арганізацыі (у сувязі з асаблівасцямі іх уліку), навучэнцы павінны даць адказ паводле навучальнай літаратуры, але спачатку паказаць, што дадзены ўлік адсутнічае ў арганізацыі.

Справаздача афармляецца і здаецца кіраўніку практыкі ад арганізацыі, які правярае яе, падпісвае і дае выснаў пра адпаведнасць яе праграме практыкі, а таксама дае характарыстыку навучэнцу, якая адлюстроўвае яго стаўленне да працы, засваенне праграмнага матэрыялу.

Пасля выснаву, нададзенаму кіраўніком практыкі ад арганізацыі, навучэнец здае справаздачу кіраўніку практыкі ад каледжа, які правярае справаздачу і дае выснаў пра яе адпаведнасць праграме, аб якасці выкананай працы.

Падчас аналізу навучэнец выкладае змест справаздачы, дае свой выснаў аб працы бухгалтэрыі, уносіць свае прапановы па ўдасканаленню ўліку.

Афармленне справаздачы павінна цалкам адпавядаць патрабаванням АСКД. Па выніках практыкі выстаўляецца адзнака.

Набор тэксту справаздачы ажыццяўляецца з выкарыстаннем тэкставага рэдактара Word. Пры гэтым рэкамендуецца выкарыстоўваць шрыфты тыпу Times New Roman памерам 14 пт. Міжрадковы інтэрвал - 1,5.

Усталёўваюцца наступныя памеры палёў: верхняга і ніжняга - 20 мм, левага - 30 мм, правага - 10 мм.

Шрыфт друку павінен быць прамым, выразным, чорнага колеру, аднолькавым па ўсім аб'ёме тэксту справаздачы.

Памылкі друку і графічныя недакладнасці, выяўленыя ў тэксце, дапушчаецца выпраўляць зафарбоўваннем белай фарбай і нанясеннем на тым жа месцы выпраўленага тэксту машынапісным ці рукапісным спосабамі. Дапушчаецца не больш за тры выпраўленні на адной старонцы.

Загалоўкі структурных частак справаздачы "ЗМЕСТ", "АНАТАЦЫЯ", "УВОДЗІНЫ", "ЗАКЛЮЧЭННЕ", "СПІС ВЫКАРЫСТАНЫХ КРЫНІЦАЎ", а таксама загалоўкі глаў асноўнай часткі друкуюць праз прабел пасля нумара вялікімі літарамі ў сярэдзіне радкоў, выкарыстоўваючы паўтлусты шрыфт 14 пт.

Загалоўкі частак, падпадзелаў і пунктаў друкуюць праз прабел пасля нумара малымі літарамі (акрамя першай вялікай) з абзацнага водступу (1,25 см) паўтлустым шрыфтам, з выраўноўваннем па шырыні.

У канцы загалоўкаў структурных частак кропку не ставяць. Калі загаловак складаецца з дзвюх ці больш сказаў, іх падзяляюць кропкай (кропкамі). У загалоўках не дапушчаецца перанос слоў.

Адлегласць паміж загалоўкам і тэкстам, двума загалоўкамі, а таксама тэкстам і наступным загалоўкам павінна складаць 1 радок друкаванага тэксту. Кожную структурную частку справаздачы, акрамя частак, падпадзелаў і пунктаў варта пачынаць з новага ліста.

Нумарацыя старонак выконваецца арабскімі лічбамі. Першай старонкай справаздачы з'яўляецца тытульны ліст, які ўключаюць у агульную нумарацыю старонак. На тытульным лісце нумар старонкі не ставяць. На наступных лістах, пачынальна з ліста "АНАТАЦЫЯ" (старонкі 2), нумар прастаўляюць у цэнтры ніжняй часткі ліста без кропкі ў канцы.

У дадатках, якія змяшчаюць інфармацыю з двух бакоў ліста, нумар прастаўляецца на кожнай старонцы.

Нумар часткі паказваюць перад яе загалоўкам. Слова "ГЛАВА" не пішацца.

Нумар падпадзелу складаецца з парадкавых нумароў часткі і раздзела, падзеленых кропкамі, напрыклад: "1.3.2" (другі падпадзел трэцяй часткі першай часткі). У канцы нумарацыі кропку не ставяць.

Усярэдзіне главаў, разделаў, падпадзелаў і пунктаў могуць быць прыведзены пералікі. Перад кожным пералікам варта ставіць злучок ці, пры неабходнасці спасылкі ў тэксце дакумента на адно з пералікаў, малую літару (за выключэннем е, з, о, ч, ь, й, ы, ъ), пасля якой ставіцца дужка. Для далейшай дэталізацыі пералікаў неабходна выкарыстоўваць арабскія лічбы, пасля якіх ставіцца дужка, а запіс вырабляецца з абзацнага водступу.

Ілюстрацыі (схемы, дыяграмы, графікі і іншае) служаць для навочнага ўяўлення характарыстак аб'ектаў даследавання, атрыманых тэарэтычных і (ці) эксперыментальных дадзеных і выяўленых заканамернасцяў. Не дапушчаецца адны і тыя ж вынікі прадстваўляць у выглядзе ілюстрацыі і табліцы.

Ілюстрацыі варта размяшчаць непасрэдна на старонцы з тэкстам пасля абзаца, у якім яны згадваюцца ўпершыню (адступіўшы 1 радок ад тэксту), ці асобна на наступнай старонцы. Яны павінны быць размешчаны так, каб іх было зручна разглядаць без заваротку справаздачы ці з завароткам па гадзіннікавай стрэлцы.

Напрыклад:

- аб’ём вытворчасці прадукцыі А, шт.

- аб’ём вытворчасці прадукцыі Б, шт.

- аб’ём вытворчасці прадукцыі В, шт.

Малюнак 1.2 – Дынаміка вытворчасці асноўных відаў прадукцыі ААТ «Вясёлка»

Разлічана па: [2, с.158].

Ілюстрацыі пазначаюць словам "Малюнак", нумаруюць паслядоўна ў межах кожнай часткі. На ўсе ілюстрацыі павінны быць спасылкі ў тэксце справаздачы, пры гэтым слова "малюнак" пішацца малымі літарамі без скарачэнняў.

Нумар ілюстрацыі павінен складацца з нумара часткі і парадкавага нумара ілюстрацыі, падзеленых кропкай. Напрыклад: "Малюнак 1.2" (другі малюнак першай часткі). Калі ў кожнай з частак справаздачы прыведзена толькі па адной ілюстрацыі, то іх нумаруюць паслядоўна ў межах працы ў цэлым, напрыклад: "Малюнак 1". Ілюстрацыя ў выглядзе графіка павінна мець каардынатныя восі і іх назвы, а таксама каардынатную сетку, выкананую суцэльнымі лініямі.

Ілюстрацыі маюць найменне і тлумачальныя дадзеныя, размяшчаныя па цэнтры старонкі. Тлумачальныя дадзеныя змяшчаюць пад ілюстрацыяй, адступіўшы 1 радок, а з наступнага радка - слова "Малюнак", нумар і найменне ілюстрацыі, аддзяляючы знакам працяжнік нумар ад наймення. Кропку ў канцы нумарацыі і найменні ілюстрацый не ставяць. Не дапушчаецца перанос слоў у найменні малюнка. Слова "Малюнак", яго нумар і найменне ілюстрацыі друкуюць паўтлустым шрыфтам, выраўноўваючы па цэнтры, памерам 14 пт.

На наступным радку пасля наймення малюнка прыводзіцца спасылка на крыніцу інфармацыі, якая афармляецца шрыфтам з памерам 10-12 пт, c выраўноўваннем па левым краі. Напрыклад: "Складзена аўтарам.", "Разлічана па: [7, с.158]." ці "Крыніцы: [1, с.125; 6, с.67].".

Табліцы варта размяшчаць непасрэдна на старонцы з тэкстам пасля абзаца, у якім яны згадваюцца ўпершыню (адступіўшы 1 радок ад тэксту), ці асобна на наступнай старонцы.

Кожная табліца павінна мець кароткі загаловак, які складаецца са слова "Табліца", яе парадкавага нумара і назвы, аддзеленага ад нумара знакам працяжнік. Слова "Табліца", яе нумар і назва друкуюць паўтлустым шрыфтам, памерам 14 пт, з выраўноўваннем па шырыні.

Пасля табліцы прыводзіцца спасылка на крыніцу інфармацыі, якая афармляецца шрыфтам з памерам 10-12 пт, з выраўноўваннем па левым краі. Напрыклад: "Складзена аўтарам.", "Разлічана па: [12, з.15]." ці "Крыніцы: [1, з.15; 4, з.67].".

Напрыклад:

Табліца 2.1 – Вынікі фінансавай дзейнасці ААТ «Вясёлка»
Галоўка   Найменне паказчыкаў	Гады		Заголоўкі граф
			Падзаголоўкі граф
Выгандлёўка, млн. рублёў				Радкі
Сабекошт, млн. рублёў
Прыбытак, млн. рублёў
Бакавік (графа для заголоўкаў)	Графы (калонкі)

Крыніца: [4, с.52].

Пры афармленні табліц неабходна кіравацца наступнымі правіламі:

- дапушчаецца ўжываць у табліцы адзінарны інтэрвал і шрыфт на 1-2 пункта меншы, чым у тэксце справаздачы;

- не варта ўключаць у табліцу графу "Нумар па парадку". Пры неабходнасці нумарацыі паказчыкаў, уключаных у табліцу, парадкавыя нумары паказваюць у бакавіку табліцы непасрэдна перад іх найменнем;

- табліцу з вялікай колькасцю радкоў дапушчаецца пераносіць на наступны ліст. Пры пераносе часткі табліцы на іншы ліст яе загаловак паказваюць адзін раз над першай часткай, злева над іншымі часткамі пішуць слова "Працяг" ці "Заканчэнне". Калі ў справаздачы некалькі табліц, то пасля слова "Працяг" паказваюць нумар табліцы, напрыклад: "Працяг табліцы 1.2";

- табліцу з вялікай колькасцю граф дапушчаецца дзяліць на часткі і змяшчаць адну частку пад іншай у межах адной старонкі, паўтараючы ў кожнай частцы табліцы бакавік. Загаловак табліцы змяшчаюць толькі над першай часткай табліцы, а над астатнімі пішуць "Працяг табліцы" ці "Заканчэнне табліцы" з указаннем яе нумара;

- галоўку табліцы дапушчаецца не паўтараць у другой і наступных частках, замяняючы яе адпаведнымі нумарамі граф. Пры гэтым графы нумаруюць арабскімі лічбамі;

- тэкст бакавіка выраўноўваецца па левым краі пасярэдзіне;

- у выпадку перапынення табліцы і пераносу яе часткі на наступную старонку ў канцы першай часткі табліцы ніжняя (якая абмяжоўвае яе) рыса не праводзіцца.

Формулы і ўраўненні ў справаздачы (калі іх больш адной) нумаруюць у межах часткі. Нумар формулы (ураўнення) складаецца з нумара часткі і парадкавага нумара формулы (ураўнення) у частцы, падзеленых кропкай. Нумары формул (ураўненняў) пішуць у круглых дужках у правага поля ліста на ўзроўні формулы (ураўнення), напрыклад: "(3.1)" - першая формула трэцяй часткі.

Пры афармленні формул і ураўненняў неабходна выконваць наступныя правілы:

- формулы і ўраўненні набіраюцца ў рэдактары формул;

- формулы і ураўненні варта вылучаць з тэксту ў асобны радок. Вышэй і ніжэй кожнай формулы і ураўнення пакідаецца па адным вольным радку;

- калі формула ці ўраўненне не змяшчаюцца ў адзін радок, яны павінны быць перанесены пасля знака роўнасці (=) ці пасля знакаў плюс (+), мінус (-), множання (х) і дзялення (:). Пры гэтым паўтараюць знак напачатку наступнага радка;

- спасылкі на формулы па тэксце справаздачы даюць у дужках. Напрыклад, у формуле (1.3);

- тлумачэнне значэнняў знакаў і лікавых каэфіцыентаў, якія ўваходзяць у формулу ці раўнанне, варта прыводзіць непасрэдна пад формулай ці ўраўненнем у той жа паслядоўнасці, у якой яны дадзены ў формуле (ураўненні). Значэнне кожнага знака і лікавага каэфіцыента варта даваць з новага радка. Першы радок тлумачэння пачынаюць са слова "дзе" без двукроп'я. Напрыклад:

, (3.1)

дзе – сярэднее значенне вывучамай прыкметы,

X_i – індывідуалныя значэнні вывучаемай прыкметы,

f – часціня.

Формулы, змешчаныя ў дадатках, павінны нумаравацца асобнай нумарацыяй арабскімі лічбамі ў межах кожнага дадатку з даданнем перад кожнай лічбай літары пазначэння дадатку.

Частка "Дадатак" афармляюць у канцы справаздачы або ў выглядзе асобнай часткі, размяшчаючы іх у парадку з'яўлення спасылак у тэксце.

Спасылкі афармляюцца наступным чынам, напрыклад, "…прыведзены ў дадатку А" або (дадатак А).

Кожнае прыкладанне варта пачынаць з новага ліста з указаннем у правым верхнім куце слова "ДАДАТАК", надрукаванага вялікімі літарамі. Дадатак павінен мець змястоўны загаловак, які размешчваецца з новага радка па цэнтры ліста з вялікай літары.

Слова "ДАДАТАК" і яго змястоўны загаловак павінны быць арыентаваны (размешчаны) паралельна адносна асноўнага тэксту прыкладання.

Прыкладанні пазначаюць загалоўнымі літарамі беларускага алфавіту, пачынальна з А (за выключэннем літар Е, З, Й, О, Ч, Ь, Ы), напрыклад: "ДАДАТАК А". Дапушчаецца пазначаць прыкладанні літарамі лацінскага алфавіту, за выключэннем літар I і O.

Табліцы і малюнкі кожнага дадатку пазначаюць асобнай нумарацыяй арабскімі лічбамі з даданнем перад лічбай пазначэння дадатку, напрыклад: "Малюнак А.2", "Табліца А.1", калі яны прыведзены ў дадатку А.

Прыкладанні маюць агульную з астатняй часткай справаздачы скразную нумарацыю старонак, якія не ўлічваюцца пры вызначэнні аб'ёму працы, паказванага ў анатацыі.

Прыклад афармлення крыніц выкарыстаннай літаратуры

Котаў, А. І. Аналіз гаспадарчай дзейнасці / А. І. Котаў. – 2-е выд. – Мінск : Энцыклапедыкс, 2008. – 168 с.

Дайнэка, А. Я. Экономіка Беларусі ў сістэме сусветнай гандлевай арганізацыі / А. Я. Дайнэка, Г. В. Забаўскі, М. В. Васілеўская ; пад рэд. А. Е. Дайнэка. – Мінск : Ин-т аграр. экономики, 2010. – 323 с.

О нормативных правовых актах Республики Беларусь : Закон Респ. Беларусь от 10 янв. 2000 г. № 361-3 : с изм. и доп. : текст по состоянию на 1 дек. 2011 г. – Минск : Дикта, 2004. – 59 с.

Справаздача павінна быць падпісана навучэнцам і кіраўніком практыкі ад арганізацыі, змацавана пячаткаю. Справаздача разам з дзённікам (пры наяўнасці подпісу кіраўніка практыкі і пячаткі арганізацыі) прадстаўляецца адразу ж пасля заканэння практыкі.

1.3 Тэматычны план пераддыпломнай практыкі

Тэма	Колькасць дзен
1. Агульныя пытанні арганізацыі вытворчасці і кіравання
1.1 Арганізацыя ўліковага працэсу	0,5
1.2 Уліковая палітыка прадпрыемства	0,5
2. Бягучы бухгалтарскі ўлік
2.1 Улік фарміравання канчатковага фінансавага выніку дзейнасці прадпрыемства. Парадак выкарыстання прыбытку	0,5
2.2 Рэфармацыя балансу	0,5
3. Бухгалтарская справаздачнасць арганізацыі
4. Аналіз накірункаў дзейнасці арганізацыі
4.1 Аналіз сабекошту прадукцыі
4.2 Фінансавые вынікі дзейнасці арганізацыі: аналіз прыбытку і рэнтабельнасці
4.3 Аналіз фінансавага становішча прадпрыемства
5. Вывучэнне працы кантрольна-рэвізійнай службы
5.1 Рэвізія і кантроль захоўнасці і выкарыстання вытворчых запасаў
5.2 Рэвізія і кантроль наяўнасці і выкарыстання асноўных сродкаў і нематэрыяльных актываў
5.3 Рэвізія і кантроль сабекошту прадукцыі, прац, паслуг
5.4 Рэвізія і кантроль фінансавых вынікаў гаспадарчай дзейнасці прадпрыемства
5.5 Рэвізія і кантроль арганізацыі бухгалтарскага ўліку і дакладнасці справаздачнасці
6. Афармленне і абарона справаздачы пераддыпломнай практыкі
Разам

ЗМЕСТ СПРАВАЗДАЧЫ ПА ПЕРАДДЫПЛОМНАЙ ПРАКТЫЦЫ

2.1 Агульныя пытанні арганізацыі вытворчасці і кіраванні

Першая частка працы складаецца з дзвух падпадзелаў: "Арганізацыя ўліковага працэсу" і "Ўліковая палітыка прадпрыемства". У падпадзеле "Арганізацыя ўліковага працэсу" павінны быць раскрыты пытанні:

- кароткая характарыстыка дзейнасці прадпрыемства;

- форма бухгалтарскага ўліку (часопісна-ордарная, мемарыяльна-ордарная, аўтаматызаваная);

- правесці аналіз адпаведнасці працоўнага плану рахункаў тыпавому плану рахункаў бухгалтарскага ўліку. У выпадку ўвядзення арганізацыяй сваіх рахункаў і (ці) субрахункаў неабходна апісаць іх прызначэнне.

- схематычны малюнак і апісанне структуры бухгалтэрыі арганізацыі.

У падпадзеле "Ўліковая палітыка прадпрыемства" павінны быць прааналізаваны асноўныя часткі ўліковай і апісаны спосабы вядзення бухгалтарскага ўліку ў арганізацыі:

- крытэры аднясення аб'ектаў да асноўных сродкаў і нематэрыяльным актывам, спосаб налічэння амартызацыі;

- метад уліку выдаткаў на вытворчасць і калькуляванне сабекошту прадукцыі;

- метад ацэнкі гатовай прадукцыі, тавараў, незавершанай вытворчасці;

- метад ацэнкі вытворчых запасаў;

- метад вызначэння выручкі ад продажу прадукцыі, тавараў;

- іншыя.

2.2 Бягучы бухгалтарскі ўлік

Другая частка працы складаецца з дзвух падпадзелаў: "Улік фарміравання канчатковага фінансавага выніку дзейнасці прадпрыемства. Парадак выкарыстання прыбытку" і "Рэфармацыя балансу". Для раскрыцця першай часткі неабходна:

- апісаць бягучую, фінансавую і інвестыцыйную дзейнасці арганізацыі;

- апісаць улік аперацый па бягучай, фінансавай і інвестыцыйнай дзейнасці арганізацыі;

- апісаць працэс вызначэння падаткаабкладанага прыбытку;

- апісаць кірункі выкарыстання прыбытку, якая застаецца ў распараджэнні арганізацыі.

У другім падпадзялі неабходна апісаць парадак правядзення поўнай і (ці) частковай рэфармацыі балансу:

- зачыненне рахункаў 90 "Прыбыткі і выдаткі па бягучай дзейнасці" і 91 "Іншыя прыбыткі і выдаткі" на рахунку 99 "Прыбыткі і страты";

- спісанне сальда па рахунку 99 на рахунак 84 "Неразмеркаваны прыбытак (непакрытая страта)".

2.3 Бухгалтарская справаздачнасць арганізацыі

Ў дадзенай частцы неабходна апісаць:

- склад бухгалтарскай справаздачнасці, выкарыстоўванай арганізацыяй;

- структуру бухгалтарскай справаздачнасці арганізацыі;

- парадак складання і падаванні бухгалтарскай справаздачнасці.

2.4. Аналіз накірункаў дзейнасці арганізацыі

2.4.1 Аналіз сабекошту прадукцыі

Ў дадзеным падпадзеле неабходна:

- вывучыць планавыя і справаздачныя калькуляцыі фармавання сабекошту прадукцыі, дадзеныя статыстычнага і аналітычнага ўліку выдаткаў па асноўных і дапаможных вытворчасцях і г.д.;

- правесці аналіз сабекошту па эканамічных элементах. Пры аналізе выдаткаў па эканамічных элементах мэтазгодна іх згрупаваць на: 1) выдаткі сродкаў працы; 2) выдаткі жывой працы; 3) іншыя выдаткі. На аснове згрупаваных дадзеных прааналізаваць матэрыялаёмістасць, фондаёмістасць, энергаёмістасць, працаёмкасць;

- правесці аналіз сабекошту па артыкулах выдаткаў. Прааналізаваць структуру і дынаміку ўмоўна-пастаянных і пераменных выдаткаў;

- выявіць рэзервы зніжэння выдаткаў прадпрыемства.

2.4.2 Фінансавыя вынікі дзейнасці прадпрыемства: аналіз прыбытку і рэнтабельнасці

Ў дадзеным падпадзеле неабходна:

- вывучыць "Справаздачу пра прыбыткі і страты";

- разлічыць змену абсалютных значэнняў і ўдзельную вагу кожнага віду прыбытку ў складзе прыбытку за справаздачны перыяд;

- правесці фактарны аналіз прыбытку па бягучай, фінансавай і інвестыцыйнай дзейнасці прадпрыемства;

- разлічыць паказчыкі рэнтабельнасці.

2.4.3 Аналіз фінансавага стану прадпрыемства

Ў дадзеным падпадзеле неабходна:

- вызначыць тэндэнцыі развіцця розных фактараў на фінансавую раўнавагу, пры дадатнай скіраванасці знайсці шляхі яе замацавання і захаванні, пры адмоўнай - распрацаваць меры для ўхілення ўздзеяння негатыўных з'яў і дасягненні жаданага выніку;

- зразумець, сфармуляваць і колькасна выразіць уплыў вонкавых і ўнутраных фактараў на фінансавыя працэсы прадпрыемства;

- прааналізаваць фінансавыя струмені, якія ўплываюць на фармаванне і стан звароткавых сродкаў, структуру кароткатэрміновых абавязанняў, рэнтабельнасць уласнага капіталу, структуру сталых пасіваў, балансавыя прапорцыі паміж пасівамі і актывамі і т.д.

- разлічыць і прааналізаваць ліквіднасць прадпрыемства, ліквіднасць балансу;

- вызначыце фінансавую ўстойлівасць прадпрыемства.

2.5 Вывучэнне працы кантрольна-рэвізійнай службы

2.5.1 Рэвізія і кантроль захоўнасці і выкарыстання вытворчых запасаў

У дадзеным падпадзеле неабходна праверыць:

- стан уліку, захоўвання і эфектыўнасці выкарыстання вытворчых запасаў;

- адпаведнасць фактычнай наяўнасці рэсурсаў дадзеным бухгалтарскага ўліку і запатрабаванням прадпрыемства;

- поўнасць і своечасовасць апрыходвання, законнасць і мэтазгоднасць выдаткоўвання і спісання вытворчых запасаў;

- абгрунтаванне і выкананне ўсталяваных нормаў выдатку сыравіны, матэрыялаў, паліва і іншых каштоўнасцяў, своечасовасць і якасць інвентарызацый;

- пералічыць нарматыўныя дакументы якія рэгулююць улік вытворчых запасаў;

- выявіць шляхі падвышэння эфектыўнасці выкарыстання вытворчых рэсурсаў.

2.5.2 Рэвізія і кантроль наяўнасці і выкарыстанні асноўных сродкаў і нематэрыяльных актываў

У дадзеным падпадзеле неабходна праверыць:

- своечасовасць і правільнасць дакументальнага афармлення паступлення, перасоўвання, выбыцця, рамонту асноўных сродкаў і нематэрыяльных актываў;

- стан уліку, захоўвання і эфектыўнасці выкарыстання асноўных сродкаў і нематэрыяльных актываў;

- мэтазгоднасць будаўніцтва, набыцця, распрацоўкі асноўных сродкаў і нематэрыяльных актываў;

- пералічыць нарматыўныя дакументы якія рэгулююць улік асноўных сродкаў і нематэрыяльных актываў;

- выявіць шляхі падвышэння эфектыўнасці выкарыстання асноўных сродкаў і нематэрыяльных актываў.

2.5.3 Рэвізія і кантроль сабекошту прадукцыі, прац паслуг

У дадзеным падпадзеле неабходна праверыць:

- першасныя ўліковыя дакументы (накладная на ўнутранае перасоўванне, лімітна-заборная карта і т.д.), калькуляцыі сабекошту прадукцыі, каштарысы выдаткаў, бухгалтарскія запісы на рахунках выдаткаў па элементах, статыстычную справаздачнасць і т.д.;

- абгрунтаванасць фарміравання выдаткаў вытворчасці па іх элементах і артыкулам калькуляцыі ў бухгалтарскім уліку;

- выкананне нормаў выдаткоўвання сыравіны і матэрыялаў і выхаду гатовай прадукцыі;

- правільнасць размеркавання выдаткаў паміж гатовай прадукцыяй і незавершанай вытворчасцю;

- выявіць рэзервы зніжэння сабекошту прадукцыі.

2.5.4 Рэвізія і кантроль фінансавых вынікаў гаспадарчай дзейнасці прадпрыемства

Ў дадзеным падпадзеле неабходна праверыць:

- правільнасць адлюстравання ў фінансавай справаздачнасці вынікаў фінансава-гаспадарчай дзейнасці, а таксама своечасовасць і поўнасць выплаты падаткаў;

- правільнасць вызначэння падатковай базы пры разліку падатку на прыбытак;

- абгрунтаванасць кожнага запісу на рахунках рэалізацыі (рахункі 90, 91) і фінансавага выніку (рахунак 99).

2.5.5 Рэвізія і кантроль арганізацыі бухгалтарскага ўліку і дакладнасці справаздачнасці

Ў дадзеным падпадзеле неабходна праверыць:

- стан уліку і справаздачнасці. Высвятліць па якой форме ўліку вядзецца бухгалтарскі ўлік, ці забяспечвае ўжыванне такой формы ўліку праверку дакладнасці дадзеных справаздач. Праверыць выкананне Плану рахункаў, тыповага допісу і інструктыўных указанняў па парадаку вядзення ўліку асобных аперацый;

- правільнасць адлюстравання ў бухгалтарскім уліку папярэдніх рэвізій па пытаннях уліку і справаздачнасці;

- адпаведнасць паказчыкаў балансу дадзеным Галоўнай кнігі, рэгістрам сінтэтычнага і аналітычнага ўліку;

- правільнасць правядзення інвентарызацый, якасць і своечасовасць апрацоўкі інвентарызацыйных дадзеных, складання параўнальных ведамасцяў, своечасовасць і правільнасць разгляду і сцвярджэнні вынікаў інвентарызацыі кіраўніком;

- правільнасць вядзення ўліку касавых аперацый;

- парадак вядзення ўліку выдаткаў, сабекошту, прадукцыі і фінансавых вынікаў;

- стан дэбіторскай і крэдыторскай запазычанасці. Усталяваць факты пратэрмінаванай, безнадзейнай запазычанасці, сумніўных абавязкаў і прапанаваць мерапрыемствы па іх ухіленні;

- рэальнасць артыкулаў бухгалтарскага балансу і іншай бухгалтарскай справаздачнасці.

МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ

Учреждение образования

«Витебский государственный технологический колледж»

ОТЧЕТ

ПО ПРЕДДИПЛОМНОЙ ПРАКТИКЕ

учащейся Бодуновой Палуты Вячеславовны

2 курса группы 21 у

отделения «Информационные системы и технологии»

Специальность: 2-25 01 35 «Бухгалтерский учет, анализ и

контроль»

Место практики ОАО «Вистан»

Руководители практики:

От учреждения образования ______________ В.Я. Ластовский

От организации _______________ А.М. Мицкевич

Практикант _______________ П.В. Бодунова

Витебск, 2012