Несеп-жыныстық жүйе» модулі
Бүйректегі фильтрация бұзылысының себебіне жатады: //
шумақша мембраналарының бүлінуімен//
түтікшелердегі ферменттік ақаулықтар//
генле ілмегінің төменгі бөлігінің бүлінуі//
түтікшелер эпителийінің десквамациясы//
бір бүйректің болмауымен
***
Қылтамырлар қабырғаларындағы гидростатикалық қысымның төмендеуінің нәтижесінде фильтрацияның азаюы осы кезде дамиды://
зәрдің бөлінуіне зәр шығару жолдарындағы кедергінің болуында//
артериялық қысымның 80 мм сын.бағ. төмен болуында//
гемоконцентрацияда//
гиперпротеинемияда//
гиперволемияда
***
Бүйректе шумақша фильтрациясының азаюы осы кезде байқалады://
организмнен зәр шығарылуының күшеюінде//
организмнен натрий шығарылуының күшеюінде//
қандағы азоттық катаболиттердің кідіруінде//
айқын протеинурияда//
гиповолемияда
***
Бүйректе шумақтық сүзілудің жоғарылауы осы кезде байқалады://
қандағы онкотикалық қысымның төмендеуінен//
қызмет атқаратын нефрондар санының көбеюінен//
қандағы гидростатикалық қысымның азаюынан//
симпатикалық әсерлердің азаюынан//
зәр шығарылуының бұзылуынан
***
Бүйректегі зәрді концентрациялау қабілетінің төмендеуі аталады://
никтурия//
полиурия//
гипостенурия//
протеинурия//
полаккиурия
***
Науқас 20 жаста, көлік апаты болған жерден клиникаға жеткізілді. Кеудесі мен іш қуысы көптеп жарақаттанған. Есі шатасқан. Терісі бозғылт, жабысқақ суық термен жабылған. Жүректің жиырылу жиілігі – минутына 120 рет, артериялық қысым – 70/30 мм сын.бағ. Тәуліктік диурез - 30 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы - 1,020, нәруыздың мөлшері – 0,99 г/л. Науқаста зәрдің қандай сандық және сапалық өзгерістері дамыған?://
олигурия, гиперстенурия //
олигурия, гипостенурия //
олигурия, протеинурия //
анурия, протеинурия //
анурия, изостенурия
***
Шумақшалық протеинурия дамиды://
қан сарысуында парапротеиндердің жиналуымен//
нәруыздардың реабсорбция үдерісінің бұзылуымен//
түтікшелік эпителий жасушалары бөлінуінің артуымен//
барлық нәруыздарға шумақшалардың өткізгіштігінің артуынан//
нефронның жоғары бөлімінде аномальді нәруыздардың түзілуімен
***
Зәр шығару жүйесінің дерті кезіндегі кері сорылудың бұзылыстары осы кезде дамиды://
нефрон шумақшаларының бүлінулері//
бүйрекішілік қысымның төмендеуі//
түтікшелердің дистрофиялық өзгерісі//
Шумлян-Баумен капсуласы мембранасының бүлінуі//
капилярлар шумақшасындағы гидростатикалық қысымның жоғарылауы
***
Науқас 22 жаста, жіті тонзиллитпен ауырғаннан кейін 2 апта өткен соң денесінде жайылған ісіну пайда болды. Тәуліктік диурез – 400 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,020 , нәруыз – 1,5 г/л. Зәрдегі шөгіндіні микроскоппен зерттегенде көру алаңында анықталды: лейкоциттер – 2-4, эритроциттер – 25–28, гиалинді цилиндрлер – 0-1. Науқаста зәрлік синдром қандай қандай симптомдармен байқалады?//
анурия, гиперстенурия, гематурия//
олигурия, протеинурия, гематурия //
олигурия, лейкоцитурия, гематурия//
олигурия, гипостенурия, протеинурия //
олигурия, лейкоцитурия, цилиндрурия
***
Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігіне шалдыққан науқастың күндізгі диурезге қарағанда түнгі диурездің арақатынасы 1:1-ге тең. Науқаста бүйрек патологиясының қандай біртектес түрі дамыды?://
олигурия//
полиурия//
никтурия//
гематурия//
глюкозурия
***
1-ші типті қантты диабетпен ауыратын науқастың зәр анализін тексергенде анықталды: тәуліктік диурез – 2800 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,039, зәрдегі глюкоза . Науқаста бүйрек патологиясының қандай біртектес түрі дамыды?://
антидиурез//
сулы диурез//
осмостық диурез//
бүйрек жеткіліксіздігі//
диабеттік гломерулосклероз
***
Бүйректің өзіндік тіні мен тостағанша-түбекшелік аппаратының жаппай зақымдануымен көрінетін арнайы емес инфекциялық-қабынулық ауруды атайды://
пиелонефрит//
бүйрек амилоидозы//
бүйрек поликистозы//
гломерулонефрит//
липоидты нефроз
***
Пиелонефрит дамуының патогенезінде факторы ретінде маңызды://
шумақшалардың иммунды қабынуы//
уродинамиканың органикалық немесе функциялық бұзылуы//
комплемент-байланыстырушы бүйрекке қарсы антиденелердің түзілуі//
шумақша антигендеріне аутоантиденелердің түзілуі//
эндогенді токсиндердің түзілуі
***
Обструктивті уропатиялардың патогенезінде маңызды орын алады://
зәр шығарудың (пассажының) бұзылуы//
бүйректің экскреторлық емес қызметінің бұзылуы//
шумақтық фильтрация жылдамдығының азаюы//
зәрдің қоюландыру үдерісінің бұзылуы//
түтікшелерде секреция үдерісінің бұзылуы
***
Обструкциялық уропатияларға тән болып саналады://
тубулоинтерстициальді тіннің ремоделденуі//
шумақтық мембрананың өткізгіштігінің артуы//
қызмет атқаратын нефрондардың тез арада азаюы//
иммундық кешендермен шумақтардың зақымдалуы//
түтікшелер эпителиінің тасымалдау қызметтерінің күшеюі
***
Обструкциялық уропатияларда бүйректің склероздануын туындататын патогенетикалық факторларға жатады://
тостағаншада қысым төмендеуіне//
коллаген түзілуінің тежелуі//
бүйрекішілік қанағыстың редукциясын//
иммундық агрессия механизмдерінің тежелуін//
қызмет атқаратын нефрондардың саны өсуін
***
11 жастағы жасөспірім егулерден кейін 10 күн өткен соң әлсіздік, бетінің ісінуі, басының айналуына шағымданады. Артериялық қысым – 150/95 мм сын.бағ. Диурез – 750 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,028, ақуыз – 1,6 г/л. Зәр шөгіндісінің микроскопиясында: өзгерген эритроциттер - 30–40 көру аймағында, лейкоциттер – 6-8 көру аймағында, гиалинді және эритроцитарлы цилиндрлер көп емес. Көрсетілген клиникалық-лабораториялық белгілер зәр шығару жүйесі дертінің қандай біртектес түріне тән?://
жіті цистит//
бүйрек амилоидозы//
липоидты нефроз//
жіті пиелонефрит//
жіті гломерулонефрит
***
Жіті гломерулонефрит кезінде осының жаппай зақымдауымен сипатталады://
бүйректің аралық тінінің//
бүйректің түтікшелік аппаратының//
бүйректің шумақшалық аппаратының//
төменгі зәр шығару жолдарының//
бүйректің тостағанша-түбекшелік аппаратының
***
Иммундық кешендердің әсерінен жіті гломерулонефрит кезінде байқалады://
шумақшаларда қанағыс пен фильтрацияның күшеюі//
қабыну медиаторларының бөлінуінің тоқтауы//
қанның жергілікті тамырішілік гиперкоагуляциясы//
қанның ұюы жүйесінің белсенуінің баяулауы//
шумақшалардың өткізгіштігінің азаюы
***
Жіті гломерулонефритпен ауыратын науқастың зәр тұнбасының микроскопиясында байқалатын тән өзгерістер://
гематурия, пиурия//
гематурия, изостенурия//
гематурия, протеинурия//
лейкоцитурия, бактериурия//
лейкоцитурия, цилиндрурия/
***
Жіті гломерулонефрит кезідегі ісінудің дамуы осының азаюымен байланысты://
альдестеронның бөлінуінің//
шумақшалардың фильтрациясының//
қанның онкотикалық қысымының//
капиллярлық-тіндік өткізгіштіктің//
су мен натрийдің түтікшелік кері сорылуының//
***
Жіті гломерулонефрит кезінде ісінулік синдромның даму механизмі осымен байланысты://
түтікшелердің бүлінуімен//
жүйелік капилляритпен//
веналардағы гидростатикалық қысымның жоғарылауымен//
бүйрек тініндегі онкотикалық қысымның төмендеуімен//
бүйректегі лимфа тамырларының функциясының бұзылуымен
***
Нефротоксикалық гломерулонефрит – бұл шумақшалардың базальдық мембраналарының бүлінуі://
олардың антигендеріне қарсы түзілген антиденелерімен//
олардың антигендеріне түзілген сенсибилизацияланған лимфациттермен//
қан айналымындағы антиген антидене кешінімен//
белсендірілген комплементпен//
фагоциттермен
Диффузиялы созылмалы гломерулонефритке тән болып саналады://
апоптоз процестерінің тежелуі//
комплемент жүйесінің тежелуі//
бүйрек паренхимасының іріңді қабынуы//
мезангиальді жасушалардың пролиферациясының тежелуі//
бүйректік шумақтардың фиброздық тінмен орын алмасуы
***
Жоғары протеинурия, анемия, гипоальбуминемия, диспротеинемия, гиперлипидимия, жайылған ісінулер, зәрдің салыстырмалы тығыздығының жоғарылауы, липидурия, балауыз тәрізді цилиндрлердің пайда болуы осының көрінісі болып саналады://
зәрлік сидромның//
нефритикалық сидромның//
нефротикалық сидромның//
жіті бүйректік жеткіліксіздігі сидромының//
созылмалы бүйректік жеткіліксіздігі сидромының
***
Нефротикалық синдром кезінде шумақтық сүзілудегі өткізгіштіктің жоғарылауы осымен байланысты://
базальді мембрананың қалыңдауымен//
Шумлян – Боумен капсуласының дистрофиялық өзгерісімен//
базальді мембрана және подоциттердің кіші өсінділерінің деструкциясымен//
шумақшада қылтамырлар қабырғасының электрлік зарядының жоғарылауымен//
шумақшаларда сиалогликопротеин мөлшерінің жоғарылауымен
***
Нефроздық синдром кезіндегі ісінулер осының нәтижесінде дамиды://
капиллярлар өткізгіштігінің артуының//
қандағы осмостық қысымның төмендеуінің//
қандағы онкотикалық қысымның төмендеуінің//
бүйректегі тінішілік қысымның жоғарылауының//
гидростатикалық қысымның жоғарылауының
***
Нефротикалық синдром кезінде протеинурия дамуының негізінде осы механизм жатыр://
шумақтық//
Бөлінулік//
протеинуриялық толу//
тубулярлық//
гистуриялық
***
Біріншілікті нефротикалық синдром осы кезде дамиды://
бүйректік артериялар мен веналардың тромбозында//
созылмалы гломерулонефритте//
жүкті әйелдердің нефропатиясында//
сарысулық ауруларда//
липоидты нефрозда
***
Екіншілікті нефротикалық синдром осы кезде дамиды://
бүйрек амилоидозында//
липоидты нефрозда//
ошақты гломерулосклерозда//
мембраналық гломерулонефритте//
қатерлі өспелерде//
мембраналық- пролиферативті гломерулонефритте
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің патогенезінде маңызды рөлді атқарады://
афферентті артериолалар вазодилатациясы//
түтікшелерде эпителий апоптозының тежелуі//
ренин-ангиотензинді жүйелердің белсенділігінің тежелуі//
бүлінген өзекшелер арқылы интерстицияға фильтраттардың жиналуы//
шумақтардың дәнекер тінмен орын алмасуы
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің преренальді себептерінің дамуы осыған әкеледі://
бүйрек паренхимасының біріншілікті зақымдануына//
түтікшелік некроздың ілкі дамуында//
жіті бүйректік қанайналымның бұзылыстарына//
зәр шығару жолдарынан зәрдің ағып кетуінің бұзылуы//
зәрдің жіті кідіруінде
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің ренальді себептері болып саналады://
жіті гломерулонефрит//
несепағардың стриктурасы//
жіті сусыздану//
бүйректас ауруы//
жарақаттық шок//
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің бүйректен кейінгі себебі болып саналады://
коллапс//
миокард инфаркты//
несепағардың жіті таспен бітелуі//
диффузды гломерулонефрит//
уремиялық кома
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің преренальді түрінің патогенезінің негізгі тізбегі болып саналады://
бүйректік қанағыстың жылдамдауы//
бүйректің қыртысты қабатындағы артериолалар дилятациясы//
бүйректің қыртысты қабатында ишемия және гипоксияның дамуы қылтамырлар эндотелийінің диффузды бүлінуі//
бүйректің милы қабатындағы қанмен қамтамасыз етуінің азаюы//
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің бүйрек алды себептері болып саналады://
кардиогенді шок//
жіті гломерулонефрит//
бүйрек тас ауруы//
бүйректің ісіктік аурулары//
бүйрек түтікшелеріндегі ферменттердің тұқымқуалайтын ақаулықтары
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігінің преренальді түрінде байқалады://
ренин-ангиотензин-альдостеронды жүйелердің белсенуінің тежелуі//
шумақшаларда тиімді фильтрациялық қысымның төмендеуі//
бүйректің қыртысты затындағы бүйректік қанағыстың жылдамдауы//
бүйрек шумақтарының иммунды-қабынулық өзгерістері//
шумақтық сүзілудің жылдамдығының жоғарылауы
***
Жіті бүйректік жеткіліксіздігі дамуындағы ренальді себептерін туындатады://
бүйрек паринхимасының біріншілікті зақымдануы//
бүйрек шумақшасының жіті склероздануы//
зәр шығару жолдарынан зәрдің ағып кетуінің бұзылуы//
бүйректік қанайналымның жіті бұзылуы//
зәрдің жіті кідіруінде
***
Операция барысында науқасқа қан тобы сәйкес келмейтін қан құйылды. Науқастың жағдайы ауыр, есінен таныған, аяқ-қолдарының құрысулық дірілі байқалалды. Қан талдамасында: анемия, тура емес билирубиннің жоғарылауынан гипербилирубинемия дамыған, қалдық азоттың көбеюінен гиперазотемия, мочевина, креатинин анықталған. Тәуліктік диурез – 200 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы – 1,009–1,012. Науқаста зәр шығару жүйесінің қызметі бұзылыстарының қандай біртектес түрі дамыған?//
созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі//
жіті бүйрек жеткіліксіздігі//
нефротикалық синдром//
нефритикалық синдром//
зәрлік синдром
***
Науқас 13ж, 24 жаста, өзін өзі өлтіру мақсатымен сулемамен уыттанғаннан кейін ауыр жағдайда ауруханаға жеткізілді. 3 тәулік өткен соң науқаста құсу, құрысулар, жүрек ырғағының бұзылуы байқалды, өкпе ісінуі дамыды, артериялық қысымы жоғарылады. Қанның талдамасында калий, мочевина, креатинин, қалдық азоттың мөлшері жоғарылаған. Тәуліктік диурез – 80 мл, зәрдің салыстырмалы тығыздығы 1,010-1,012. Тиімді емдеу шараларын жүргізгенде науқаста бүйрек дертінің біртектес түрінің қандай сатысы дамуы мүмкін?//
ЖБЖ-ның бастапқы сатысы//
ЖБЖ-ның полиуриялық сатысы//
ЖБЖ-ның олиго-ануриялық сатысы//
СБЖ-нің сауығу сатысы//
СБЖ-нің уремиялық сатысы
***
Бүйректік артериялық гипертензия дамуының патогенетикалық факторы саналады://
айналымдағы қан көлемінің артуымен бірге натрий мен судың кідіруі//
қантамырлар қабырғаларының прессорлық агенттерге сезімталдығының азаюы//
альдостерон мен вазопрессин өндірілуінің азаюы//
бүйректегі депрессорлық жүйелердің белсенуі//
азот тотығы түзілуінің жоғарылауы
***
Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігіне тән болып саналады://
бүлінген нефрондар регенерациясының күшеюі//
гипертрофияланған өзекшелер санының көбеюі//
бүйректегі шумақтардың гипертрофиясынан бүйрек көлемінің ұлғаюы бүйректің көлемінің кішіреюі және бүрісуі//
бүлінбеген қызмет атқаратын нефрондарға жүктеменің аз болуы//
***
Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігінің негізгі иммундық емес тетігі болып саналады://
қызмет атқаратын нефрондарға жүктеменің аз болуы//
калликреин-кининді жүйелердің белсенділігінің тежелуі//
бүлінбеген нефрондардың теңгерілген гиперфильтрациясы//
шумақтың базальді мембрансы антигендеріне аутоантиденелердің өндірілуі//
оттегінің бос радикалдары және цитокиндер түзілуінің азаюы
***
Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің бірінші сатысында дамиды://
уремиялық токсиндердің жиналуы//
бүлінген шумақшалардың регенерациясы//
бүйрекішілік қысымның жоғарылауы//
диурездің тәулігіне 100 мл-ге дейін азаюы//
шумақшалық фильтрацияның 50%-ға дейін азаюы//
***
Уремияның дамуы кезінде қызмет атқаратын нефрондардың саны азаяды://
нефрондардың 80%//
нефрондардың 70%//
нефрондардың 50%//
нефрондардың 30%//
10% және одан төмен
***
Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігіне тән болып саналады://
қыртысты қабатта артериолалардың айқын тарылуы//
бүйректің қызметі жойылуының жылдам өршуі//
дерттік үрдістің қайтымды болуы//
түтікшеішілік сұйықтықта натрий мөлшерінің көбеюі//
нефрондардың біртіндеп өлуі және олардың дәнекер тінмен алмасуы
***
Созылмалы бүйректік жеткіліксіздігі кезінде дамитын азотемияның негізгі ақпараттық компоненті болып саналады://
мочевина және креатинин//
гипо- және диспротеинемия//
метаболизмдік ацидоз//
креатинин және гипокалиемия//
гипофосфатемия және гипокальцемия
***
Нефро- және уролитиаз дамуының экзогенді факторы болып саналады://
В6 дәруменінің өте көп болуы//
тағамда нәруыздың артығымен болуы//
құрамында кальцийі аз тағамды қолдану//
кальций тұздары жиналған суды тұрақты қолдану//
гтперпаратиреоидизм
***
Бүйрек тас ауруларындағы уратты тастардың түзілуі осыған әкеледі://
зәрдің рН-ның жоғарылауы//
аммониогенез үдерісінің белсенуі//
зәрде кальций мөлшерінің артуы//
қанның сары суындағы зәр қышқылы мөлшерінің жоғарылауы//
бүйректе лимон қышқылы бөлінуінің бұзылуы//
***
Тұздардың ерігіштігінің төмендеуі және тастардың түзілуі осыған әкеледі://
зәрде мукопротеидтердің азаюына//
зәрде солюбилизаторлардың азаюына//
организмнің жалпы гипергидратациясы
зәрде кешен түзушілердің жоғарылауына//
зәрде кристаллизациялауды тежегіштердің жоғарылауына//
***
Амилоидозға тән://
В-лимфоциттердің көбеюі //
Т-лимфоциттердің көбеюі//
қан сарысуында аномальді нәруыздардың жиналуы//
Т-супрессорлардың В-лимфоциттерге әсер етуінің күшеюі//
плазмоциттерде В-лимфоциттердің трансформациясының бұзылуы
***
Амилоидоздың уремиялық сатысына тән болып саналады://
нефротикалық синдромның дамуы
шумақтардың қыртысты затында амилоидтың пайда болуы//
түтікше гипертрофиясымен бүйрек көлемінің бірден ұлғаюы//
айқын гиперазотемиямен бүйректің көлемінің кішіреюі//
өзекшелер мен жинағыш түтікшелерде амилоид жиналуымен//
***
Бүйрек үсті безі қыртысының торлық аймағындағы ісіктер осыны артығымен өндіреді://
кортизол мен альдостеронды//
андрогендер мен эстрогендерді//
окситоцин мен вазопрессинді//
соматотропин мен лютропинді//
адреналин мен норадреналинді
***
Анорхизм сипатталады://
айқын вирилизациямен//
аталық бездің ұлғаюымен//
аталық бездің қосалқыларының гипертрофиясымен//
шәует шығатын түтіктеріндегі веналардың кеңеюі//
ерлердің жыныстық гормондарының азаюымен
***
Ер балада туылғаннан аталық безінің болмауы, аталық безінің қосалқысы және шәует шығатын түтіктері жетілмеген. Жыныс жүйесіндегі осы ақаудың дамуы қалай аталады?://
гипоспадия//
вирилизация//
крипторхизм//
евнухоидизм//
гермафродитизм
***
Әйелдердегі гетеросексуалды адреногениталды синдром осыны туындатады://
пептидтік ойық жаралардың пайда болуын//
маскулинизация, вирилизация//
ерте жыныстық жетілуге//
аналық бездің гипертрофиясына//
естің нашарлауына
***
Ерлердің гипогонадизмі сипатталады://
аталық бездің гиперфункциясымен//
ерте маскулинизациямен//
жыныстық потенцияның күшеюімен//
аталық бездің секреторлық гипофункциясымен//
ерте екіншілікті жыныстық белгілердің жетілуімен//
***
Гипоспадия – бұл туа пайда болған ақаулық, осы кезде байқалады://
зәр шығару түтігінің төменгі қабырғасы дамуындағы ақау//
еркектердің жыныс бездері қызметінің төмендеуі//
аталық бездің веналарының варикозды кеңеюі//
жоғарғы зәр жолдарының аномалиясы//
аталық ұрық безінің ұмаға түспей қалуы
***
Жетілген организмнің ұрпақ өрбіте қабілетінің болмауы аталады://
климакс//
бедеулік//
евнухоидизмом//
гипогонадизмом//
гермафродитизмом
***
Науқас 27 жаста, ауыр жарақаттың салдарынан хирургиялық кастрация жасалынды, осының нәтижесінде аталық безінің екеуінде алып тастады. Объективті: терісі босаңсыған, бұлшық еті нашар дамыған, бұлшық еттік күші төмендеген. Бетінде, қолтық астында, денесінде шаштары жоқ, гинекомастия байқалады. Тері асты-майлы қабаты жақсы дамыған, бірақ таралуы біркелкі емес: майлардың жиналуы көбінесе іш аймағында, санында, сүт бездерінде байқалған. Науқастың қанында қандай гормондардың мөлшері анықталған және бұл гормондар қалай өзгерген?//
тестостеронның азаюы//
лютеиндеуші гормонның азаюы//
фолликуланы ынталандырушы гормонның азаюы//
эстрогендердің көбеюі//
андрогендердің көбеюі