Клеткалық биология пәні бойынша

6М060700-Биология мамандығы

1 тақырып бойынша сұрақ. Клеткалық биологияның қазіргі кездегі биология ғылымдары жүйесіндегі орны.

1.Клеткалық биологияның ғылым ретінде қалыптасуы

2. Клеткалық биологияның биологиялық ғылымдар арасында алатын орны

3. Клеткалық биологияның маңызы.

2 тақырып бойынша сұрақ. Клеткалық биологияның қазіргі кездегі әдістері.

1. Клетка культурасымен жұмыс істеу жолдары

2. Клеткаларды мұздатып сақтау.

3. Криопротекторлар.

4. In vitro ұғымы.

5. in vivo ұғымы.

6. Өсімдік-регенерант.

3 тақырып бойынша сұрақ. Клетка ядросының ұйымдастыруына қазіргі кездегі көзқарас.

1. Ядро құрылымы, химиялық құрамы.

2. Ядро құрылымы, эволюциясы.

3. Ядро қабықшасы. Ядро қабықшасының өткізгіштігі.

4. Ядро сөлі немесе кариоплазма.

5. Клетка тіршілігіндегі ядроның рөлі.

6. Хромосомалардың құрылымы және репликациясы.

7. Хромосомалардың репродукциясы. Хроматин.

8. Метафазалық хромосомалардың үлгілері.

9. Хромосоманың химиялық құрамы.

4 тақырып бойынша сұрақ. Биомембрананың құрылымы, қызметі және молекулалық ұйымдасуы.

1. Биомембрананың анықтамасы.

2. Биомембрананың зерттелуі.

3. Мембраналардың жалпы қасиеттері.

4. Диффузия құбылысы.

5. Эндоцитоз, экзоцитоз.

6. Фагоцитоз құбылысы.

7. Мембрананың тасымалдау қызметі.

8. Мембрананың сезгіштік (рецепторлық) қызметі.

9. Клеткалық мембраналар құрылымы.

10. Плазмалық мембрана.

11. Клеткалық мембраналарының қазіргі кездегі көзқарастар.

12. Мембраналардың тасымалдау қызметі.

13. Каналдар,насостар,тасымалдаушылардың маңызы.

14. Мембраналардың тасымалдауының клетка бойындағы маңызы.

15. Прокариоттық мембраналардың сезгіштік қызметі.

16. Эукариоттық мембраналардың сезгіштік қызметі.

17. Мембраналардың сезгіштік қызметінің компартаментермен байланысы.

5 тақырып бойынша сұрақ. Әртүрлі заттарды тасымалдайтын және синтездейтін клетканың вакуольді жүйесі.

1. Вакуольдік жүйенің қалыптасу жүйесі.

2. Эндоплазмалық тор, түйіршікті эндоплазмалық тор.

3. Түйiршiксiз эндоплазмалық тор.

4. Эндоплазмалық тор мен Гольджи аппаратының арасындағы заттар тасымалдануы.

5. Лизосоманың жалпы сипаттамасы.

6. Лизосома қызметі.

6 тақырып бойынша сұрақ. Клетканы энергиямен қамтамасыз ететін жүйе. Митохондриялар мен пластидтер.

1. Митохондрия молекулалық құрылысы.

2. Митохондрия қызметі.

3. Клеткадағы митохондрияның орналасуы.

4. Митохондриялардың сыртқы және мембраналары құрамы және физикалық қасиеттері.

5. Пластидтердің ультрақұрылымдық ұйымдасуы.

6. Пластидтердің қызметі.

7 тақырып бойынша сұрақ. Клеткалық цикл. Клетка бөлінуінің механизмдері. Митоз және мейоз.

1. Клеткалық циклдің кезеңдері

2. Митоз кезеңдері.

3. Клеткалық циклдің мәні

4. Клеткалық циклдің реттелуі.

5. Мейоз негізгі ерекшеліктері.

6. Эндорепродукция және полиплоидия.

8 тақырып бойынша сұрақ. Клеткалық пролиферацияны реттейтін механизмдер.

1. Пролиферация құбылысы.

2. Трансдукция процесі.

3. Сигналдардың берілуі.

4. Беткейлік рецепторлардың түрлері.

5. Нысана-молекула CREB-белоктар.

9 тақырып бойынша сұрақ. Клеткалардың қартаю және иммортализациясы

1. Қартаю процесі.

2. Қартаю теориялары.

3. Л. Хейфлик лимити және оған негізделген А.Оловниковтің теломерлік гипотезасы.

4. Теломеразаның құрылысы Теломерлер және теломеразаның қызметі.

5. Адамның қалыпты клеткасындағы теломеразаның экспрессиясы.

6. Адамның ісік клеткасындағы теломеразаның активтілігі.

7. Теломераза түрлері.

8. Теломераза қасиеттері,қазіргі заманғы түсініктер.

9. Теломеразаның жетістіктері.

10 тақырып бойынша сұрақ. Клетканың тірек-қимыл жүйесі. Цитоқаңқа.

1. Тіректік құрылымдар. Цитоқаңқа.

2. Тубулиндер – динеин жүйесі.

3. Актин – миозиндік жүйесі.

4. Цитоқаңқаның негізгі құрылымы – микротүтікшелер.

5. Цитоқаңқаның негізгі құрылымы –актин филаменттері (жіпшелері). Цитоқаңқаның негізгі құрылымы –аралық филаменттер.

6. Тірек – қозғалыс жүйесі.

7. Тіректік құрылымдар.

8. Тубулиндер – динеин жүйесі.

9. Актин – миозиндік жүйе.

10. Цитоқаңқаның ұйымдасуындағы элементтердің маңызы.

11. Тубулиндер, G- және F – актин, миозиннің құрамы.

12. Цитоқаңқа элементтерінің тіректік құрылымдарға әсері.

13. Микрофиламенттердің клеткадағы маңызы.

14. Микротүтікшелер, аралық филменттердің құрылымы,клетка ішіндегі маңызы.

15. Фибриллалар және миофибриллалар.

16. Миозин, актин және тропомиозин.

11 тақырып бойынша сұрақ. Клетканың өлуі: некроз және апоптоз.

1. Апоптоз – бағдарланған клеткалы өлім.

2. «Іштей апоптоз»: жіберу факторлары және биологиялық ролі.

3. «Команда бойынша апоптоз»: жіберу факторлары және биологиялық ролі.

4. Апоптоз және некроз морфологиясы.

5. Цитоплазмалық протеазалар-каспазалар.

6. Эндонуклеазалар, олардың апоптоздағы ролі.

7. Антиоксиданттар қатысындағы ісік клеткаларының апоптозы.

8. Апоптоз және қартаю.

9. Оттекті-тотықтырғыш апоптоз концепциясы.

10. Канцерогенездің генетикалық аспектілері.

11. Канцерогенді факторлар.

12 тақырып бойынша сұрақ. Бағаналы клеткалар. Олардың ашылу тарихы, анықтамасы, қасиеттері.

1. Бағаналы клеткалардың сипаттамасы.

2. Бағаналы клеткалардың ашылу тарихы.

3. Бағаналы клеткалардың алынуы және жіктелуі.

4. Бағаналы клеткалардың қолданылуы және оларды пайдаланудағы туындайтын мәселелер.

5. Гемопоэтикалық бағаналық клеткалар, оның гемапоэздегі ролі.

6. Бағана клеткаларының құрылымы.

7. Бағана клеткалардың қалыпты жағдайдағы рөлі.

8. Бағана клеткалардың патологиядағы рөлі.

9. Бағана клеткалардың қалыпты жағдайдағы және патологиядағы маңызы.

13 тақырып бойынша сұрақ. Клеткааралық сигнализация және оны жүзеге асыратын жолдары

1. Фосфорлену және клеткалық сигнализация.

2. Клеткаға сигналды берудің негізгі этаптары.

3. Дефосфорленудің ролі.

4. Екінші мессенджерлер және олардың молекулярлық сигналдың үдеуіндегі ролі.

5. Клеткаларға сигналдық молекулаларды жеткізу жолдары.

6. Химиялық сигнализацияның типтері.

7. Клеткааралық сигнал беру түрлері

8. Клеткаішілік сигнал беру жылдамдығы

9. Клеткааралық және клеткаішілік сигнал берудің маңызы

10. Клетканың үстіңгі бетіндегі рецепторлардың маңызы

11. Біріншілік және екіншілік мессенджерлер

12. Клетканың үстіңгі бетіндегі рецепторлар мен екінші месенджерлердің байланысы

13. Клеткааралық әрекеттесулердің түрлері

14 тақырып бойынша сұрақ. Генетикалық-модификацияланған клеткалардың медицина мен гендік терапияда қолданылуы.

1. Гендік терапия.

2. Еx vivo гендік терапия.

3. In vivo гендік терапиясы.

4. Гендік терапияның ауруларды емдеуде қолданылуы.

15 тақырып бойынша сұрақ. Клетканың қоршаған ортамен қарым-қатынасы. Клетканың патологиясы.

1. Клетканың қоршаған ортамен қарым-қатынасы.

2. Клетканың патологиясы

3. Плазмалемма (цитоплазмалық мембрана) патологиясы.

4. Ядро патологиясы.

« 1 »____қыркүйек__2015ж. Хаттама №1

Дүрмекбаева Шынар Нұрлыбекқызы

Клеткалық биология

Оқу-әдістемелік кешен

Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің редакциялық-баспа бөлімі

. . ж баспаға қол қойылды. Көлемі 6,06 б.п. Таралымы 100 дана.

Тапсырыс № . Қағаз көшірмелі. Ризография.

Ш.Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің баспаханасында басылған

Отпечатано в типографии Кокшетауского государственного университета им.Ш.Ш.Уалиханова

Мекен жайымыз: Қазақстан, Ақмола обл., Көкшетау қ.,

Абай көшесі, 76, Ш. Уәлиханов атындағы КМУ РБҚ.

e-mail: [email protected]