Молекулалық биология жэне генетика кіріспе.
534. Ақуыздар мен нуклеин қышқылдары қүрылымының ашылуына мүмкіндік
берген физико-химиялық әдістер (3):
а. алыстан шағылыстыру;
6. гибридологиялық талдау;
+ в. рентгеноструктуралық талдау;
+ г. бөлетін (ажырататын) хроматография;
+ д. талдайтын ультрацентрифугалау.
535. Молекулалық-генетикалық эдістерге жатады (3):
+а. секвенирлеу;
б. пренатальды диагностикалау;
в. цитогенетикалық эдіс;
+ г. Саузерн бойынша блот-гибридтеу;
+ д. полимерлік- тізбектеу реакциясы.
536. ДНҚ репликациясын кімдер жэне қашан ашты (2):
а. Уотсон, Крик;
+б. Мезельсон, Сталь;
в. 1937;
г. 1947;
+д. 1957.
537. Биополимерлерге жатады (2):
+а. ақуыздар;
б. майлар;
в. липидтер;
г. нуклеотидтер;
+д. нуклеин қышқыл
538. Информосоманың ашылуына қатысқан Қазақстанның ғалымы (1):
а. Спирин;
б. Дубинин;
в. Атшабаров;
+г. Айтхожин;
д. Аманов.
539. Тіршіліктің негізгі қасиеттеріне жатпайды (2):
а. өзін-өзі жаңарту;
+б. кристалдану;
в. зат алмасу;
г. көбею;
+ д. ерітілу.
540. ДНҚ-ның қүрамындағы нуклеотидтер қатарын анықтау үшін, қандай
молекулалық-генетикалық эдіс қолданылады (1):
а. транскрипция;
б. трансформация;
в. гибридтеу;
+г. секвенирлеу;
д. репликация.
541. Молекулалық генетиканың зерттейтін обьектілерге жатпайды (2):
а. фагтар;
+б. бұршақтар;
в. ашытқылар;
г. вирустар;
+д. дрозофилалар.
542. Тұқым қуалайтын ақпарат берілмейді (2):
+ а. ақуыздан ДНҚ-ға;
б. ДНҚ-дан ДНҚ-ға;
в. ДНҚ-дан РНҚ-ға;
г. РНҚ-дан ақуызға;
+ д. ақуыздан ақуызға.
543. Гормондар мен антибиотиктерді жасанды (биотехнологиялық жолмен)
синтездеуде қолданылатын бағыты (1):
а. геномика;
б. протеономика;
+в. гендік инженерия;
г. гендік мутация;
д. геномдық мутация.
544. Рентгеноструктуралық талдау әдісі нені анықтау үшін қолданылады (1):
а. химиялық құрамын;
б. физикалық құрамын;
в. жасушаның құрылымың;
г. ұлпаның құрылымын;
+ д. молекуланың қүрылымын.
545. Молекулалық-генетикалық әдістерге жатпайды (2):
а. секвенирлеу;
+ б. пренатальды диагностикалау;
+в. цитогенетикалық эдіс;
г. Саузерн бойынша блот-гибридтеу;
д. поимерлік- тізбектеу реакциясы.
546. Ақуыздың құрылымын кім ашты (1):
а. Уотсон;
+ б. Полинг;
в. Мезельсон;
г. Франклин;
д. Крик.
ДНҚ зақымдалуының репарациясы.
547. Қараңғылық репарациясының негізгі этаптарын атаңыз: (3)
+а.тану
+б.алып тасталынуы +в.тігілуі
г.еселенуі
д.реттелуі
548. Тиминдік димердің алынылып тасталынуы жүреді: (1)
+а. фотореактивацияда
б. эксцизиондық репарациясында
в. пострепликативтік репарациясында
г.808 репарациясында
д. рекомбинативтік репарациясында
549. Репарация түрлері: (4)
+а.тура репарация
+б.қараңғылық репарациясы +в.репликацияға дейінгі репарация
+г. пострепликативтік репарация
д. пострекомбинанттық репарация
550. ДНК қүрылысының жаппай зақымдануында іске қосылады: (3)+а.қараңғылық репарациясы
+б.тура репарация
+в.репликацияға дейінгі репарация
г. пострепликативтік репарация
д. 808 репарация
551. Репарация механизмдерінің бүзылуының себебінен болатын аурулар: (2)
+а.пигменттік ксеродерма
б.фенилкетонурия
+в.анемия Фанкони
г.орақ тэрізді жасушалық анемия
д. Гемофилия
552. Эксцизиялық репарацияға қатысатын ферменттер: (3)
+а. эндонуклеаза
б.трансфераза в. метилтрансфераза
+г. полимераза
+д. лигаза
553. Репликацияға дейінгі репарация типтері: (2)
+а. фотореактивация
+б. эксцизиялық
в. репликациялық
г. рекомбинантивтік
д. терминациялық
"Гендердің әрекеттесуі"
554. АВО жүйесі бойынша адамдар генотиптерін анықтаңыздар:
А - II топ (2);
Б - IVтоп (1)
1.1° 1°
ІА ІА А
ІА 1° А
ІАІВ Б
555. А - аса жоғары доминанттылыққа (1);
Б - кодоминанттылыққа (1) тән:
1. рецессивті гендердің қатысуымен доминантты гендер эсерінің эсерлесуі
2. аллельді гендердің қарқындылығы бірдей көрініс береді Б+
3. гетерозиготалы жағдайда доминантты гендердің өте айқын көрініс беруі А+
4. гетерозиготтардың фенотипі гомозиготадан айнымайды
5. гетерозиготаның фенотипі гомозиготаға ұқсамайды
556. А- полимерия (2); Б - комплементарлық (2) - дегеніміз:
1.эртүрлі аллельді гендердің эсерлесіп бір-бірін толықтырып белгіні жарыққа шығаруы А+
2. аллельді емес гендердің бірі екіншісіне басымдылық көрсетеді
3. екі аллельді емес доминантты гендердің эсерлесуінен жаңа белгілердің жарыққа
шығаруы Б+
4. аллельді емес гендердің эсерлесіп бір мағаналы болуы А+
5. аллельді емес гендердің бір-бірін толықтыруы Б+
557. Марфан синдромы сэйкес келеді: (1)
1. полимерияға
2. эпистазға
+3. плейотропияға
4. кодоминанттылыққа
5. комплементарлыққа
558. Полимерия деп: (1)
+1. эртүрлі аллельді емес гендердің эсерлесіп бір-бірін толықтырып белгіні жарыққа шығаруы
2. екі аллельді емес доминантты гендердің эсерлесуінен жаңа белгілердің жарыққа шығуы
3. бір жүп аллельді гендердің бірдей дэрежеде эсер көрсетіп эрекеттесуі себебі
комплементарлыққа қарсы эрекеттесу
4. аллельді емес гендердің бірі екіншісіне басымдылық көрсетеді
559. Рецессивті эпистаз кезінде: (2)
1. бір геннің (А) доминантты аллелі екінші аллельдің көрініс беруіне кедергі жасайды (В
немесе в)
+2. белгіні анықтайтын ген (В) гомозиготалы рецессивті басқа аллелдің эсерінен көрініс
бере алмайды
+3. екі дигетерозиготтардың үрпақтарында белгілердің ажырауы 9:3:4 арақатынасына
сэйкес
4. үрпақтарда белгілердің ажырауы 12:3:1 немесе 13:3 арақатынасына сэйкес
560. Адам белгілерінің түқым қуалау типін көрсетіңіздер: А - толық
доминанттылықта (1);
Б - кодоминанттылықта (2)
1. адамның қалыпты естуі
2. бомбей феномені
3. цистинурия А+
4. АВО жүйесі бойынша IV қан тобының түқым қуалауы Б+
5. орақ тэрізді жасушалық анемия Б+
561. Геннің фенотипке сапалық көрініс беруі: (1)
+1. экспрессивтілік
2. пенетранттылық
3. аса жогары доминанттылық
4. плейотропия
5. комплементарлық
562. Фенокопия қүбылысына төмендегі көрсетілгендердің қайсысы тэн: (2)
1. бір ген бірнеше белгіге жауап береді
2. бір белгі эртүрлі гендермен анықталады
+3. белгінің дамуы геннің эсерінен емес сыртқы орта факторларының эсерінен +4. экзогендік жэне генетикалық ақаулардьщ фенотипте бірдей көрініс беруі 5. геннің көптік эсері байқалады
563. Гемоглобиннің қүрамына екі полипептидті тізбек кіреді (альфа жэне бетта).
Оларды анықтайтын ген гомологтық емес хромосомада орналасады. Осы гендердің
әсерлесу түрін атаңыздар: (1)
1. толымсыз доминанттылық
2. кодоминанттылық
3. эпистаз
+4. комплементарлық
5. полимерия
564. Көптік аллелизмде: (1)
1. бір ген басқа геннің көрініс беруіне толық басымдылық көрсетеді
2. доминантты ген рецессивті генге толық басымдылық көрсете алмайды
3. доминантты ген гетерозиготалы жағдайда өз белгісін өте айқын көрсетеді
4. аллелді жүл гендер өз эсерлерін бірдей дэрежеде көрсетеді
+5. доминантты жэне рецессивті гендерден басқа, аралық гендер бар
565. Генотипке тэуелді геннің функционалдық көрсеткіштері: (2)
1. плейотропия
+2. пенетранттылық
3. экспрессивтілік
+4. полимерия
5. комплементарлық
566. Қояндардың генотипін анықтаңыздар: А - шиншил (3); Б - гималай (2)
1.аһаһ Б+
2.аоһасһ А+З.аһа Б+
4. асһ аһ А+
5. асһа А+
567. Аллельді гендердің өзара әрекеттесуінің түрлері: (3)
+1. толымсыз доминанттылық
+2. кодоминанттылық
3. эпистаз
4. комплементарлық
+5. жоғары доминанттылық
568. А - аллельді (2); Б- аллельді емес (3) гендердің анықтамасы:
1. бірғана белгіге жауап беретін гендер А+
2. эртүрлі белгіге жауап беретін гендер Б+
3. гомологтық хромосомалардың эртүрлі локусында орналасқан гендер Б+
4. гомологтық хромосомалардың бірдей локусьгада орналасқан гендер А+
5. хромосомалардың эртүрлі жүбында орналасқан гендер Б+
569. АВО жүйесі бойынша адамдардың қан тобының генотипін анықтаңыздар: А
топ (1); Б- III топ (2)
1.1° 1° А+ 2.ІАІ°
3. Ів1° Б+
4. ІВІВ Б+
570.А - толық доминанттылыққа (2); Б- толымсыз доминанттылыққа (2)- тән:
1.гетерозиготтардың фенотипі гомозиготтардың фенотиптеріндей А+
2. гетерозиготтардың фенотипі гомозиготтан өзгеше Б+
3. рецессивті ген доминантты геннің эсерін элсіретеді Б+
4. аллельді гендердің эсері генотиптегі басқа бір аллельдің эсеріне тэуелсіз А+
5. аллельді гендердің активтілігі бірдей
571. Плейотропияға анықтама: (2)
+1. бір геннің бірнеше белгіге жауап беруі
2. бір белгінің бірнеше генмен анықталуы
3. белгі геннің эсерімен емес керісінше сыртқы орта факторымен аньгқталуы
4. генотиптің ақауларымен экзогендердің бірдей фенотиптік көрініс беруі +5. гендердің көптік эсері
572. А- эпистаз (1); Б- полимерия (2)- бүл:
1. эртүрлі аллельдер жүбының бірін-бірі толықтырып бір белгіні жарыққа шығаруы Б+
2. аллельді емес бір геннің екінші генді басуы А+
3. екі аллельді емес доминантты гендердің эсерінен жаңа белгінің жарыққа шығуы
4. аллельді емес гендердің бірігіп бірдей эсер беруі Б+
5. аллельді емес гендердің бірін-бірі толықтыруы
573. Аі Аі А2 А2 генотипі адамның бойы үзын, ал аі аі а2 а2 генотипі қысқа бойлы.
Орта бойлы адамның генотиптерін анықтаңыздар: (3)
+1. Аі Аі а2а2 +2.аі аі А2 А2 3.аі аі а2А2 +4. Аіаі А2а2 5. Аі Аі А2 а2
574. Доминантты эпистаз: (2)
+1. доминантты 1 ген (А) доминантты (В немесе в) генінің көрініс беруіне кедергі жасайды
2. белгі анықтайтын (В) генінің, рецессивті (аа) аллельді гендерінің эсерінен көрініс беруі
3. дигетерозиготтардың үрпағындағы ажырау 9:3:4 +4. ұрпағындағы ажырау 12:3:1 жэне 13:3
575. А- толық доминанттылықта (3); Б- толымсыз доминанттылықта (2) адамның
тұқым қуалайтын белгілері:
1.микрофтальмия (көз алмасының кішіреюі) Б+
2. цистинурия Б+
3. брахидактилия А+
4. бір топ ақ шаш А+
5. көздің түсі А+
576. Гендердің фенотиптік байқалуының сандық көрсеткіші: (1)
1. экспрессивтілік
+2. пенетранттылық
3. жоғары доминанттылық
4. плейотроптық
5. комплементарлық
577. А- фенокопия (1); Б - генокопияға (1)- тэн:
1. белгінің көрініс беруі геннің эсеріне емес, сыртқы орта эсеріне тэуелді болса А+
2. бір ген бірнеше белгіге жауап беруі доминантты геннің эсерінің өзгеруі
3. геномдағы геннің орын өзеруінен
4. бір белгі эртүрлі гендермен анықталынады Б+
5. эртүрлі аллельдер жүбтарының гендері бірін-бірі толықтырып белгіні жарыққа
шығаруы
578. ВВсс және Ввсс генотипі жылқылардың түсі қара; ввсс - генотипті жылқылар
жирен түсті ВВСС, ВВСс; ВВСс; ввСС және ввСС - сұр түсті. Гендердің өзара
эрекеттесуінің формаларын атаңыздар: А - В жэне в (1); Б - с жэне В, с және в (1)
1. толымсыз доминанттылық А+2. толық доминанттылық Б+3. эпистаз
4. комплементарлық
5. полимерия
579. Қояндардың генотипін анықтаңыздар: А- гималай (2); Б - шиншил (3)
А+1 .аһ аһ
Б+2. асһ асһ А+3.аһа Б+4. асһ аһ Б+5. асһ а
580.Кодоминанттылық: (1)
1. бір геннің екінші генге толық басымдылығы
2. доминантты геннің рецессивті генді толық баса алмауы
3. гетерозиготалы доминантты геннің гомозиготқа қарағанда айқын көрінуі +4. алельді гендер жұбының бірдей деңгейде көрініс беруі
5. доминантты жэне рецессивті гендерден басқа аралық аллельдердің болуы
581. А- аллельді (2); Б- аллельді емес (3) гендердің әрекеттесу түрлері:
Б+1. комплементарлық
А+2. аса жоғары доминанттылық
Б+3. эпистаз
Б+4. полимерия
А+5. кодоминанттылық
582. А- аллельді (2); Б- аллельді емес (3) гендердің анықтамасы:
А+1. бірғана белгіге жауап беретін гендер
Б+2. эртүрлі белгіге жауап беретін гендер
Б+3. гомологтық хромосомалардың эртүрлі локусында орналасқан гендер А+4. гомологтық хромосомалардың бірдей локусында орналасқан гендер Б+5. хромосомалардың эртүрлі жұбында орналасқан гендер
583. АВО жүйесі бойынша адамдар генотиптерін анықтаңыздар: А - II топ (2); Б - IV
топ (1)
1.1° 1°А+2. ІА ІА А+3. ІА 1°Б+4. ІАІВ
584. А - толық доминанттылыққа (2); Б - толымсыз доминанттылыққа (3)- тән:
1. доминантты ген эсерінің рецессивті ген барда элсіреуі
Б+2. аллельді гендер активтілігінің бірдей көрінуі
3. гетерозиготалардың фенотипі гомозиготалардан өзгеше болады
А+4. аллель геннің өз эсерінің байқалуы генотипте басқа аллельдің тэуелсіз болуына А+5. фенотипі бойынша гетерозиготалардың гомозиготалардан айырмашылығы жоқ
585. А- комплементарлық (2); Б - эпистаз (1)- деп:
1. эртүрлі аллельді гендердің эсерлесіп бір-бірін толықтырып белгіні жарыққа шығаруы
Б+2. аллельді емес гендердің бірі екіншісіне басымдылық көрсетеді
А+3. екі аллельді емес доминантты гендердің эсерлесуінен жаңа белгілердің жарыққа шығаруы
4. аллельді емес гендердің эсерлесіп бір мағаналы болуы
А+5. аллельді емес гендердің бір-бірін толықтыруы
586. Полимерия кезінде: (1)
+1. түрлі аллельдер жүбының доминантты гендері бір белгінің көріну дэрежесіне әсер етеді +
2. бір аллель жүбының доминантты (рецессивті) гені басқа аллель жүбының доминантты (рецессивті) генінің әсерін басады
3. бір генотипте түрлі аллелдер жүбының 2 доминантты (рецессивті) гендерінің болуы белгінің жаңа түрінің пайда болуына экеледі
4. доминантты геннің белгісі толық байқалады
5. рецессивтінің барында доминантты ген эсерінің эсерлесуі байқалады
587. Жоғарғы доминанттылық кезінде: (1)
1. бір ген басқа геннің көрінуін толық басады
2. доминантты ген рецессивті геннің көрінуін толық баспайды
+3. доминанты ген гетерозиготалы жағдайда гомозиготамен өзін күштірек көрсетеді
4. 1 аллель жүбының гендері тең мэнді, 2-де өз эсерін көрсетеді
5. доминантты жэне рецессивті гендерден басқа аральщ аллельдер болады
588. А- эпистаз (1); Б- комплементарлық (2) типінде түқым қуалайтын адамның
белгілерін анықтаңыздар:
1. Марфан синдромы
А+2. бомбейлік феномен
Б+3. естудің қалыптасуы
4. ақыл-естің жетілуі
Б+5. интерферонның түзілуі
589. А- пенентранттылық (2); Б — экспрессивтілік (2) болуы мүмкін:
Б+1. жоғары
Б+2. төмен А+3. толық А+4. толымсыз (толық емес)
590. А- генокопия (1); Б - фенокопия (1)- бүл:
Б+1. белгі геннің эсеріне емес, сыртқы орта факторларының эсеріне тэуелді
2. бір ген бірнеше белгіні анықтауы мүмкін
3. геномдағы геннің басқа орынға ауысуы доминантты геннің эсерін өзгертуі А+4. бір белгінің түрі гендермен анықталу мүмкіндігі
5. түрлі аллельдер жүбының бірдей бірін-бірі толықтыратын гендерінің өзара эсерінен
белгіні жарыққа шығаруы
591. Адамның X хромосомасында анықтайтын заттары үюына қатысатын 2
доминантты ген болады. (Н жэне А әріптерімен шартты белгіленген). Аутосомды ХА,
Хн және Р гендерінің өзара әсерлесу формасын атаңыздар: (1)
1. толымсыз доминанттылық
2. толық доминанттылық
3. эпистаз
+4. комплементарлық 5. полимерия
592. Көптік аллельдер: (2)
1. популяция тек екі аллельмен байқалады +2. популяцияда екіден көп аллель байқалады +3. тек доминантты жэне рецессивті гендер ғана болады
4. доминанттық гендерге қарағанда рецессивтілік көрсететін доминантты рецессивтік
гендерден басқа аралық аллельдер болады
5. бір аллельдер гендері тең мэнді болады
593. Гендер полимерлік әсерлесуіне үйлесімді генотиптерді анықтаңыздар: (3)
1.АіАіВ2В2
+2. аі аі а2 а2 +3. А, А, А2 А2 +4. Аі аі А2 а2 5. Аі аі Ві Ь2
594. Ер баланың қаны - I топ, оның әпкесінің қаны IV топ. Ата-аналарының мүмкін
болатын қан топтарын анықтаңыздар: (2)
1.1 +2. II+ +3. III+
IV
« Адам экологиясының негіздері»
595. Экология ғылымы бүл: (1)
1. тірі ағзалар арасындағы қарым қатынас
+2. тірі ағзалардың сыртқы ортамен қарым қатынасы
3. өлі табиғат
4. түқым қуалаушылық пен өзгергіштік
5. өлі денелер арасындағы қарым қатынас
596. «Экология» терминін ғылымға енгізген: (1)
1. В.Н.Сукачев
2. А.Тенсли
3. В.И.Вериадский
4. Е.Н.Павлов +5. Э.Геккель
597. Ортаның биотикалық факторы: (3)
1. ылғалдық
2. атмосфера ластануы +3. гелминттер токсиндері
+4. ауру қоздырғыш бактериялар +5. вирустар
598. Ағзалар арасындағы антогонистік байланыстар: (3)
+1. паразатизм
2. мутуализм
3. комменсализм +4. жыртқыштық +5. бэсеке
599. Ағзалардың қолайсыз ортаға бейімделу түрлері: (4)
+1. анабиоз
2.симбиоз +3. цистатүзу
4. сіресу
5. бэсеке
600. Екінші сукцессияға (4) тән:
+1. су қоймасын өсімдіктердің басуы
+2. игерілмеген жерлердің игерілуі
+3. өрттен кейін шалгьшдықтың қайта қалпына келуі
+4. ағаштарды кескеннен кейін ормандардың қайта қалпына келуі
5. өсімдіктер жамылғысы жоқ тақыр жерлерде өсімдіктердің шығуы
601 .Продуценттерді (2) көрсет:
+1. фитопланктон 2. шаянтэрізділер 3.зоопланктон
4. жыртқыш балық
+5. өсімдіктер
602.Тропикалық (2) экотипке тән аурулар түрі:+1. ақуыз жетіспеушілік ауруы
2. көз аурулары
3. Базедов ауруы +4. безгек
5. өлі туу жэне түсік тастау
603. Адамдар экотипі: (4)
1 .сулық
+2. тропикалық
+3. арктикалық
+4. таулық
+5. аридтік (шөлдік)
604. Биогеоценоз компоненттері: (2)
+1. биотоп
+2.экотип 3.генотип 4. фенотип
I
5.биоценоз
605. Ірі қалалар, халық тығыздығының жоғарылығы, ластанған атмосфера, күн сәулесінің жеткіліксіздігі тэн экотип: (1)
1. аридтік (шөлдік)
2. тропикалық
+3. қоңыржай белдеулік
4. арктикалық
5. таулық
606.1 реттік консументтер: (1)
І.өсімдіктер
+2. өсімдікқоректі жануарлар
3. етқоректі жануарлар
4. деструкторлар
5. бактериялар
607.Антропогендік экологиялық факторлар (1):
1 .маусымдық өзгерістер
2.паразттердің токсиндері
З.ылғалдылық
4.топырақтың құрамы
+5.урбанизация
608. Автотрофтарға жатады: (2)
1. деструкторлар
+2. продуценттер
З.редуценттер
+4.өсімдіктер
5. жануарлар
609. Ыстық,ылғал климат, тағам қүрамында жануар тектес ақуыздар аз,
экотип: (1)
1 .шөлдік
+2. тропикалық
3. қоңыр жай белдеулік
4. арктикалық
5. таулық
6.
« Өзгергіштік» тақырыбы
610. Тұқым қуаламайтын өзгергіштіктің формалары (2):
1. комбинативтік
+2. модификациалық
3. мутациялық
+4. фенотипиптік
5. гендік мутациялар
611. Хромосомалық аберрацияларға тэн (1):
1 . геннің молекулалық структурасының өзгеруі,
2. мейоз кезінде хромосомалардың тэуелсіз ажырауы,
+3. хромосомалар структурасының өзгеруі,+
4. хромосомалардың санының өзгеруі,
д. сыртқы орта эсерінен фенотиптің өзгеруі
612. Индукциялық мутацияларға тән (1):
1. кездейсоқ, өзінен өзі, қандай да болмасын факторлардің эсерінсіз пайда болады
2. сыртқы орта эсерінен пайда болады
+3.арнайы бағытталған факторлардың эсерінен пайда болады + 4.организмнің тек жыныс клеткаларында пайда болады
5. организмді өлімге алып келеді
613. Трисомияға тән (1):
1.2п
2. 2п+п
+3. 2п+1
П-1
5. 2п-2
614. Полиплоидияға тән (1):
1.2п
+2.2п+п
3. 2п+1
4. 2п-1
5. 2п-2
615. Хромосома аралық аберрацияларға жататыны (1):
1. делеция,
+2.транслокация
3. дупликация
4. инверсия
5. Гетероплоидия
616. Геномдіқ мутациялардың пайда болу себептері (1):
1. нуклеотид жуптарының түсіп қалуы
2. нуклеотид жуптарының орын алмастыруы
3. хромосомалық қайта қурылымдар
4. оқу рамкасының қозғалуы
+5. митоз немесе мейоз кезінде хромосомалардың дүрыс ажырамауына байланасты олардың санының өзгеруі
617. Летальдық мутацияларға тән (1):
1. организмнің тіршілікке бейімділігі төмендейді
+2. эмбриональды даму кезінде организмді өлімге алып келеді
3. кездейсоқ, өзінен өзі, табиғи факторлардің эсерінен пайда болады
4. арнайы бағытталған мутагендік факторлардың эсерінен пайда болады
5. организмнің тек сома клеткаларында пайда болады
618. Сомалық мутацияларға тән (3):
+1. жеке даму барысында дене клеткаларында пайда болады
2. түқым қуалайды
+3. тек ғана мутацияға үхпыраған клетканың үрпағында түқым қуалайды
4. жыныс клеткаларда пайда болады
+5. «мозаик» түрінде беріледі
619. Гендік мутацияларға жатады (4):
+1. транзициялар
+2. трансверсиялар
+3. миссенс-мутациялар
+4. нонсенс-мутациялар
5.транслокациялар
620.Вирустардың құрылымына кіреді (2):
а) цитоплазма
б) органоидтар
+в) РНҚ немесе ДНҚ г) ядро
+д) ақуызды қабық 621.1сіктерді жіктейді (2):+а) қатерсіз
+б) қатерлі
в) спонтанды
г) жасанды
д) эпидемиялогиялық
622.Апоптоз- бүл (1):
+а) жасушаның бағдарлама сай өлуі
б) генетикалық құрылымы өзгерген жасуша
в) мутацияның нэтижесі
г) ген - супрессор
д) ген - активатор
623.Канцерогендер генетикалық материалда төмендегідей өзгерістерге әкеледі (3):
+а) хромосомальщ
+б) геномдық
+в) гендік
г) репарация
д)репликация
624.Канцерогендерге жатады (3):
+а) Төрт хлорлы көміртегі (ССІ4)
+ б)эпоксид
в) калий хлориды
г) нарий хлориды
д) иондаушы сәуле
625.Канцерогендерге жатады (2):
+а) радиация
+ б) вирустар
в) калий хлориды
г) нарий хлориды
д) дэрілер
626.1сік жасушаларының қасиеттері (3):+а) қоршаған ұлпаларға еніп өсуі
б) қоршаған ұлпаларға енбеуі
+в)моноклондығы
г) поликлондығы +д) автономдығы
«Жасушаның генетикалық аппараты»
627. Ядроның функциясын көрсетіңдер (1):
а) ядро мембранасы
+б) тұқым қуалайтын информацияны сақтау
в) ядрошық
г) хромосома
д) кариоплазма
628. Акроцентрлік хромосоманың сипаттамасы: (1)
а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан екі иығы тең
б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан екі иығы тең емес
+в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан екінші иығы кішкентай
г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы бар
д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналасқан бөлігін спутник дейді
629.Интерфазалық жасушадагы хромосоманың құрылымдық-функционалдық
жағдайы: (2)
а) ширатылған +б) ширатылмаған
в)спиралданған +г) деспиралданған д) таяқша тэрізді
630. Гетерохроматинде қандай нуклеотидтер көбірек кездеседі: (1)
а)Г-Цб)А-Т в)Ц-Т г)А-ГД)Ц-А
631. Эухроматинге тэн ДНҚ фракциялары: (3)
+ а) уникалді қатарлар
б) көп қайталанатын қатарлар
+ в) орташа среднее қайталанатын қатарлар
+ г) қайталанатындар 102 - 104
д) қайталанатындар 105 - 106
632. Гетерохроматинге тән ДНҚ фракциялары: (2)
а) уникалді қатарлар
б) көп қайталанатын қатарлар
в) орташа среднее қайталанатын қатарлар
г) қайталанатындар 102 - 104
+д) қайталанатындар 105 - 106
633. Идиограммаға анықтама беріңдер: (1)
а) санымен сипатталатын жасушадағы хромосомалардың гаплоидты жиынтығы
б) санымен, пішінімен жэне мөлшерімен сипатталатын
жасушадағы хромосомалардың диплоидты жиынтығы
+в) мөлшерінің кішіреюіне қарай жұп хромосомаларды рет-ретімен орналастыру
г) метафазалық пластинка алу
д) хромосомалардың сызықты дифференциацияланған картасы
634. Эукариоттарға жатады: (3)
+ а) қарапайымдылар
+ б) жануарлар + в) адам
г) бактериялар
д) көк-жасыл балдырлар
635. Прокариоттарға жатады: (2)
а) қарапайымдылар
б) жануарлар
в) адам
+ г) бактериялар
+д) көк-жасыл балдырлар
636. Эукариоттарда генетикалық материал неден тздэады: (3)
а) сақина тэрізді ДНҚ жіпшесінен
+б) хромосомалардан
в) генофоромнан
+г) ДНҚ жіпшесінен жэне ақуыз молекулаларынан
+д) ДНҚ жіпшесінен жэне гистонды гистонды емес ақуыздардан
637. Прокариоттарда генетикалық материал неден тұрады: (2)
+а) сақина тэрізді ДНҚ жіпшесінен
б) хромосомалардан
+в) генофоромнан
г) ДНҚ жіпшесінен жэне ақуыз молекулаларынан
д) ДНҚ жіпшесінен жэне гистонды гистонды емес ақуыздардан
638. Субметаоцентрлік хромосоманың сипаттамасы: (1)
а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан екі иығы тең +б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан екі иығы тең емес
в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан екінші иығы кішкентай
г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы бар
д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналасқан бөлігін спутник дейді
639. Телоцентрлік хромосоманың сипаттамасы: (1)
а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан екі иығы тең
б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан екі иыгы тең емес
в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан екінші иығы кішкентай
+г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы бар
д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналасқан бөлігін спутник дейді
640. Жасушалық циклдағы хромосомалардың ұйымдасу құрылымының түрлері (2):
+а) митоздық
б) синтетикалық
в) реконструктивтік
+ г) интерфазалық
д) реорганизациялық
641. Нуклеосоманың қүрамына кіретін гистондар (4):
а)Ні
+ б) Н2А
+ в) Н2В
+ г)Н3
+ Д)Н4
642. Эухроматинге тән (3):
а) құрылымдық гендер жоқ
+б) құрылымдық гендер көп
+в) интерфазада активті
г) интерфазада активті емес
+д) боялуы ақшыл түсті
643. Гетерохроматинге тән (2):
+а) қүрылымдық гендер жоқ
б) қүрылымдық гендер көп
в) интерфазада активті
+г) интерфазада активті емес
д) боялуы ақшыл түсті
644. Политенді хромосомалар қолданылады (2):
а) кариотипті зерттеу үшін
б) идиограмманы қүрастыру үшін
+в) хромосомадағы гендерд цитологиялық картасын құру үшін +г) мутациялық өзгергіштікті зерттеу үшін д) метафазалық пластинканы алу үшін
645. Кариотипті зерттеу үшін қолданылады (4):
а) интерфазалық пластинкалар
+б) метафазалық пластинкалар
+в) идиограммалар
+г) хромосомалардың суреттері +д)бояулар
646. Денверлік классификация бойынша хромосомаларды бөледі (1):
а) 4 топқа
б) 6 топқа
+ в) 7 топқа
г) аудандаріс
д) сегменттерге
647. Париждһ классификация бойынша хромосомалардың ұзын иықтары белгіленеді: (1)
А) А
б) К.
+ в) q
г) С
Д) Р