E) саңырауқұлақпен зақымдалғанын
11. Таза өсінділерді алу әдісі:
А) Дригальский.
В) Меллер.
С) Грам.
D) Козловский.
Е) Пешков.
12. Микроорганизм штамының өсіндісі қалай аталады?:
А) бір түрден алынған.
В) әр түрден алынған.
С) екі түрден алынған.
D) бірнеше түрден алынған.
Е) өсінді емес.
13. Туберкулезге қарсы вакцина
A) БЦЖ
B) СТИ
C) АУФ
D) ЛТФ
E) Антибиотиктер
14. Анатоксинді не үшін қолданады?
A) ем үшін
B) иммунитет пайда болу үшін
C) уыттылықты төмендету үшін
D) қарсылықты жоғарылату үшін
E) аллергиялық проба үшін
15. Микробтардың екінші бір организмге зиянын келтіріп тіршілік етуі:
А) метабиозм.
В) синергизм.
С) антагонизм.
D) паразитизм.
Е) комменсализм.
16. Облигатты анаэробтар:
А) тек оттегі жоқ ортада ғана өсіп-өнеді.
В) оттегі бар жерде өсе береді.
С) оттегінің барында да, жоғында да өсе береді.
D) оттегі аз ортада өседі.
Е) барлық жағдайда өсе береді.
17. Маңқамен ауырған мал терісіне не істейді?
A) дезинфекциялайды
B) тазалап жуады
C) жояды
D) пайдалана беруге болады
E) залалсыздандырады
18. Мал шикізатына не жатады?
A) сүт
B) ет
C) консерві
D) жүн, тері
E) ішкі органдары
19. 15-20ºС-де тіршілік ететін бактериялар қалай аталады?
А) психрофильді.
В) мезофильді.
С) термофильді.
D) базофильді.
Е) эозинофильді.
20. Қолайлы температурасы 30-37ºС-ді құрайтын бактериялар қалай аталады?
А) психрофильді.
В) мезофильді.
С) термофильді.
D) базофильді.
Е) эозинофильді.
21. Ауадағы микробтардың санын анықтау үшін қолданылатын формула:
А) Л.Пастер.
В) Р.Кох.
С) Н, Гамалея.
D) Грам.
Е) Омелянский.
22. Топырақтағы микробтардың санын анықтауға арналған үлгінің мөлшері:
А) 10 г.
В) 100 г.
С) 1 г.
D) 1 кг.
Е) 200 г.
23. Аусылмен ауырған мал өнімдерін не істейді?
A) утильдейді
B) жояды
C) колбаса және консерві жасайды
D) шектеусіз пайдаланады
E) тек эндокриндік бездерін пайдаланады
24. Шошқа тілмесімен қандай адамдар зақымдануға мүмкіншілігі бар?
A) ветеринарлар
B) балалар
C) кәрі адамдар
D) әлсірегендер
E) әйелдер
25. Сиыр бруцеллезінің қоздырғышын атаңыз?
A) Br.suis
B) Br. abortus
C) Br. canis
D) Br. ovis
E) Br.melitensis
Нұсқа
1. Ашу мен шіру себебін ең алғаш кім дәлелдеген?
А) Левенгук.
В) Л.Пастер.
С) Р.Кох.
D) Э.Ру.
Е) Иерсен.
2. Фагоцитоз теориясын ұсынған кім?
А) Л.Пастер.
В) Р.Кох.
С) С.Виноградский.
D) И.Мечников.
Е) Н.Гамалея.
3. Бактерия жіпшелерінің атқаратын қызметі:
А) қозғалуын қамтамасыз ететін органоид
В) микробтардың субстраттарға жабысып, генетикалық материалдарды донордан реципиентке жеткізу
С) зат алмасуға қатынасатын органоид
D) белоктың биосинтезін қамтамасыз ететін органоид
Е) хромосомадан тыс орналасқан генетикалық элемент
4. Коринебактериялардың морфологиясы:
А) бір ұшы жуан, түйреуіш тәрізді, түзу немесе иілген таяқша
В) түзу, сәл иілген таяқша
С) бір ұшы кесілген таяқша
D) шар тәрізді бактериия
Е) ұзын, жуан, ұшы үшкір таяқша
5. Зардапты микроорганизмдер өсетін ортаның pH қандай болу керек?
A)5,0-6,0
B) 6,0-7,0
C) 7,2-7,6
D) 8,0-8,5
E) 9,0-9,1
6. Мезофильды бактериялар қандай оптимальдық температурада өседі?
D) 10-00С
B) 0-100С
C) 20-250С
D) 35-450С
E) 45-500С
7. Иммуноглобулиндерді түзетін жасуша:
А) Т-лимфоциттер
В) В-лимфоциттер
С) моноциттер
D) нейтрофилдер
Е) эозинофилдер
8. Бактериялар қанда көбейетін,бірақ қан тамырларымен айналмайтын инфекциялық процесс қалай аталады?
А) бактеремия.
В) сепсис.
С) септикопиемия.
D) токсемия.
Е) пиемия.
9. Мал қорасының 1м3 ауадағы рұқсат етілетін микробтар саны
A) 1000-2000
B) 50-1000
C) 1000-1500
D) 1500-200
E) 2000-3000
10. Сүрлем дайындалған кезде қандай консервант түзіледі?
A) май қышқылы
B) көмір қышқылы
C) аммиак
D) сүт қышқылы
E) тұз қышқылы
11. Клон дегеніміз қандай өсінді?
А) бірнеше жасушадан алынған.
В) бір жасушадан алынған.
С) саңырауқұлақтардан алынған.
D) микробтар қоспасынан алынған.
Е) бірнеше вирустардың қоспасынан алынған.
12. Микробтардың көптеген түрлерінің өсуіне қолайлы температура:
А) 10-15ºС.
В) 20-25ºС.
С) 25-28ºС.
D) 30-33ºС.
Е) 37-38ºС.
13. Қандай клеткалар антидене түзеді?
A) стволды
B) плазматикалық
C) Т- лимфоциттер
D) В-лимфоциттер
E) макрофагтар
14. Дайын консерві банкісінде қандай микробатр болады?
A) болмайды
B) ішек таяқшалары
C) стренптококалар
D) стафилококкалар
E) саңырауқұлақтар
15. Облигатты аэробтар қандай ортада өсіп-өнеді?
А) көмір қышқыл газы бар жерде.
В) оттегі аз жерде.
С) оттегі мүлдем жоқ жерде.
D) оттегі көп жерде.
Е) оттегі бар жерде де жоқ жерде де.
16. Гетеротрофты микрорганизмдер көміртегі көзі ретінде нені пайдаланады?
А) көмір қышқылын.
В) карбонаттарды.
С) органикалық қоспаларды.
D) көмір қышқылы мен карбонаттарды.
Е) көмір қышқылы мен органикалық қоспаларды.
17. Сібір жарасы ауруының қоздырғышын анықтау үшін қандай реакция қояды?
A) КБР
B) РИФ
C) РДП
D) РН
E) ПР
18. Теріні қандай микробтар көгертеді?
A) актиномицеттер
B) сапрофиттер
C) вирустар
D) риккесиилер
E) саңырауқұлақтар
19. Асқазан-ішек жолдарындағы микрофлоралардың сандық жіне сапалық құрамы неге байланысты болады?
А) жануардың жасына, түріне және азықтың химиялық құрамына.
В) малдың жасы мен мал қораларындағы ауаның микрофлорасына.
С) малдың түріне және дене температурасына, судағы микрофлораға.
D) азықтарға және жыл мезгілдеріне.
Е) ауадағы, өсімдіктердегі және судың құрамындағы микрофлораға.
20. Лиофилизация дегеніміз:
А) қыздыру.
В) қайнату.
С) жалында күйдіру.
D) химиялық заттармен әсер ету.
Е) кептіру.
21. Қандай микроорганизм беткейлік микрофлора деп аталады?
А) эпифитті.
В) өсімдік.
С) микробты.
D) қалдықты.
Е) саңырауқұлақты.
22. Сапасы жақсы судың 1 мл-індегі микробтардың саны :
А) 1000.
В) 200. D) 500.
С) 300. Е) 100.
23. Сібір жарасымен ауырған мал өнімдерін не істейді?
A) қайнатқаннан кейін пайдаланады
B) жояды
C) шұжық жасайды
D) ет-сүйек ұнына пайдаланады
E) шектеусіз пайдаланады
24. Шошқа тілмесімен ауырған шошқа өнімдерін не істейді?
A) шектеусіз пайдаланады
B) етін пайдаланып, ішкі мүшелерімен терісін жояды
C) терісін сыпырмай, отқа қақатап сояды да, етін қайнатқаннан кейін пайдаланады
D) арнайы ерітінділермен өңдегеннен кейін пайдаланады
E) утильдейді
25. Ит бруцеллезінің қоздырғышын атаңыз?
A) Br.suis
B) Br. abortus
C) Br. canis
D) Br. ovis E) Br.melitensis
Нұсқа
1. Вирусты ең алғаш ашқан ғалым кім?
А) Р.Кох.
В) И.Мечников.
С) Л.Пастер.
D) Э.Ру
Е) Д.Ивановский.
2. Микробиология тәжірибесіне тығыз қоректік орталарды енгізген ғалым:
А) Л.Пастер.
В) Р.Кох.
С) С.Виноградский.
D) И.Мечников.
Е) Н.Гамалея.
3. Клостридиялардың морфологиясы:
А) спора түзбейтін таяқша тәрізді бактерия
В) спораларының диаметрі жасушалардың енінен аспайтын таяқша
С) спораларының диаметрі жасушалардың енінен асып кететін таяқша
D) ирек пішінді бактерия
Е) ұшы үшкір таяқша
4. Бактерия жасушаларының көлемі қандай өлшем бірлікпен өлшенеді?
А) метр
В) сантиметр
С) нанометр
D) дальтон
Е) микрометр
5. Зардапты микроорганизмдер өсетін ортаның pH қандай болу керек?
A)5,0-6,0
B) 6,0-7,0
C) 7,2-7,6
D) 8,0-8,5
E) 9,0-9,1
6. Мезофильды бактериялар қандай оптимальдық температурада өседі?
А) 10-00С
B) 0-100С
C) 20-250С
D) 35-450С
E) 45-500С
7. Физикалық-химиялық қасиеттеріне қарай иммуноглобулиндер неше классқа бөлінеді?
А) 3 класқа: М, А, Е.
В) 4 класқа: М, А, Е, D.
С) 2 класқа: D, G.
D) 5 класқа: М, А, Е, G, D.
Е) 1 класқа: G.
8. Организмге бір уақытта екі немесе бірнеше қоздырғыш енген жағдайда пайда инфекция қалай аталады?
А) реинфекция.
В) суперинфекция.
С) аралас.
D) секундарлық.
Е) рецидивтік.
9. Күйіс қайыратын малдардың мес қарнындағы азықтар қандай микробтар арқылы қорытылады?
A) дрождар
B) протеолитикалық
C) целлюлозолитикалық
D) сүтқышқылы
E) май қышқылы
10. Туберкулез ауруының қоздырғышы бар жұмыртқаны не істейді?
A) жояды
B) арнайы ерітіндімен өңдейді
C) жоғары температурамен әсер етеді
D) жұмыртқа ұнтағын жасайды
E) малға береді
11. Саңырауқұлақтардың өсуіне қолайлы температура:
А) 10-15ºС.
В) 20-25ºС.
С) 25-28ºС.
D) 30-33ºС.
Е) 37-38ºС.
12. ЕПС дайындау үшін қолданылатын зат:
А) қан.
В) агар.
С) бауыр.
D) сорпа.
Е) глюкоза.
13. Туберкулезбен ауырған арық малдың етін не істейді
A) утильдейді
B) колбаса жасайды
C) шектеусіз пайдаланды
D) арнайы ерітіндімен өңдейді
E) қайнатқаннан кейін пайдаланады
14. Микроскоптың көру аймағында қанша микроб болғанда етті балғын (свежий) деп атайды?
A) 10ға дейін
B) 10-20
C) 20-30
D) 30-40
E) 40 және одан да көп
15. Факультативті анаэробтар:
А) оттегі аз жерде ғана өседі.
В) оттегі бар жерде өседі.
С) оттегі бар жерде де, жоқ жерде де өседі.
D) оттегі жоқ жерде ғана өседі.
Е) оттегінің концентрациясы мол жерде ғана өседі.
16. Макро- және микроорганизмдердің бір біріне қолайлы жағдайларды туғызуы:
А) паразитизм.
В) мутализм.
С) комменсализм.
D) нейтрализм.
Е) синергизм.
17. Ботулизм қоздырғышының споарсы қалай орналасқан
A) ортасында
B) терминальды (шетінде)
C) субтерминальды (ұшында)
D) екі шетінде
E) спора түзбейді
18. Токсикоинфекцияны қандай микробтар туғызады?
A) стафилококктар
B) вибриондар
C) дрожждар
D) актиномицеттер
E)сальмонеллалар, ішек таяқшалар, протейлер, клостридиилер
19. Жоғарғы қысымға төзімді бактерияларды не деп атайды?
А) резистентті.
В) позитивті.
С) баротолерантты.
D) негативті.
Е) бірдей.
20. Стерилизация дегеніміз қандай микроорганизмдерді жою?:
А) патогенді.
В) патогенді и патогенді емес.
С) патогенді емес.
D) вирулентті емес.
Е) спора түзбейтін.
21. Ультрастерилизацияда тағамды қандай температураға дейін қыздырады:
А) 100ºС
В) 150ºС.
С) 50ºС.
D) 70ºС.
Е) 120ºС
22. Стерильдеуге қолданылатын сүзгіштер қалай аталады?
А) Кох.
В) Пастер.
С) Шамберлан
D) Михин.
Е) Ивановский.
23. Маңқамен (сап) ауырған малдардың өнімдерін не істейді?
A) етін жойып, ішкі мүшелерін пайдаланады
B) терісін қалдырып, басқа өнімдерін жояды
C) түгелдей жояды
D) шұжық, консерві жасайды
E) қайнатқаннан кейін пайдаланады
24. Ботулизм қоздырушысының өсуіне қандай тағамдар қолайлы?
A) шұжық
B) ірімшік D) торт
C) сүт E) нан
25. Сіреспе ауруының қоздырғышын атаңыз?
A) Clostridium botylinum
B) Clostridium perfringens
C) Clostridium septicum
D) Clostridium novyi
E) Clostridium tetani
Нұсқа
1. Топырақ микробиологиясының негізін қалаушы:
А) Л.Пастер.
В) Р.Кох.
С) С.Виноградский.
D) И.Мечников.
Е) Н.Гамалея.
2. Бактериологиялық зертханаларда қандай бөлімдер болады?
А) эпизоотиялық.
В) терапевтикалық.
С) бактериологиялық, серологиялық, вирусологиялық.
D) оперативтік.
Е) клиникалық.
3. Эукариоттарға қандай организмдер жатады?
А) ядросы бар
В) ядросы жоқ
С) мицелийлер
D) тал
Е) споралары
4. Бактериялар ворсинкаларының атқаратын қызметі:
А) көбею
В) ұлғаю
С) даму
D) зат алмасу
Е) қозғалу
5. Вирустардың көлемі қандай өлшем бірлікпен өлшенеді?
А) сантиметр
В) метр
С) нанометр
D) дальтон
Е) микрометр
6. Прокариоттарға қандай организмдер жатады?
А) ядросы бар
В) ядросы жоқ
С) мицелийлер
D) тал
Е) споралары
7. Қандай микроскоптық саңырауқұлақтар ашытқылар деп аталады?
А) үлпілдек мицелилерді түзетін
В) көп жасушалы организм.
С) макро және микроконидияларды түзетін.
D) септикалық емес мицелиі бар.
Е) бір жасушалы дөңгелек организм.
8. Тек қан тамырлары арқылы тасымалданатын микроорганизмдердің тудыратын инфекциялық процессі:
А) сепсис.
В) бактеремия.
С) септикопиемия.
D) рецидив.
Е) пиемия.
9. Қандай ауру қоздырғышы адамға жұмыртқа арқылы жұғады?
A) сібір жарасының
B) туберкулездің
C) бруцелелздің
D) колибактериоздың
E) сальмонеллездің
10. Суда жүзетін құстардың жұмыртқаларында көбіне қандай микроорганизмдер кездеседі?
A) сальмонеллалар
B) ішек таяқшалары
C) стафилококкалар
D) протейлер
E) стрептококкалар
11. Колониялар дегеніміз:
А) жеке микробтар.
В) микробтардың өспеуі.
С) микробтардың жиналуы.
D) әр түрге жататын микробтар.
Е) микробтарды бояу.
12. Микроорганизмдердің сұйық қоректік орталарда өсуі:
А) лайланып, тұнба түзіп, қабырғаларында сақиналар пайда болады.
В) микробтардың өспеуі.
С) жалтырауы.
D) тығыз консистенциялы болады.
Е) беттері дөңес болады.
13. Еттегі қышқылдым ашытуды қандай микробатр туғызады?
A) актиномицететр мен саңырауқұлақтар
B) бактериялар мен вирустар
C) вирустар мен спирохеталар
D) сүт қышқылды бактериялар мен дрожждар
E) микопалазмалар мен саңырауқұлақтар
14. Етті көгертетін қандай микробтар
A) аспергилдер мен пенициллдер
B) дрожждар мен саңырауқұлақтьар
C) хитридиомицеттер
D) оомицеттер
E) базидиомицеттер
15. Бактерия рибосомасы қандай қызмет атқарады?
А) белоктың түзілуін (биосинтезін) қамтамасыз етелі.
В) прокариоттардың ядросы.
С) бактерияларды қолайсыз жағдайлардан қорғайды.
D) автономиялық репликациялаушы ДНҚ сақиналы молекуласы.
Е) жасушаға қоректік заттардың түсуін бақылап отырады.
16. Микроаэрофилдерге қандай жағдайда өсетін микроорганизмдер жатады?
А) тек оттегі жеткілікті жерде.
В) оттегінің барын немесе жоғын талғамайтын.
С) тек оттегі жоқ жерде.
D) оттегінің аз мөлшері бар жерде.
Е) оттегінің өте көп молшері бар жерде.
17. Жануарлар туберкулезін анықтаудың негізгі тәсілі
A) бактериологиялық
B) серологиялық
C) аллергиялық
D) гемотологиялық
E) клиникалық
18. Адамға қауіпті бруцеллез қоздырғышын атаңыз?
A) Br.suis
B) Br. abortus
C) Br. Melitensis
D) Br. neotomae
E) Br.ovis
19. Ыстық бумен стерильдеу қайда жүргізіледі?
А) Кох аппаратында.
В) Пастер пешінде.
С) автоклавта.
D) бокста.
Е) ламинарда.
20. Тиндализация дегеніміз
А) кептіру.
В) қайнату.
С) жалында күйдіру.
D) автоклавпен стерильдеу.
Е) дробты стерилдеу.
21. Антибиотиктердің бактериостатикалық әсері:
А) микробтардың өсуін тежейді.
В) микробтардың өсуін күшейтеді.
С) микробтардың көбеюін қамтамасыз етеді.
D) бактерияларды жояды.
Е) микробтарға ешқандай әсер етпейді.
22. Ауаны бактериологиялық зерттеуде қолданылатын тәсілдер:
А) Грам.
В) үлгілерді қалқыту.
С) жұқтыру.
D) сұйылту.
Е) Кох, сүзу, мембраналық, аспирациялық.
23. Микотоксикозға тексеру үшін не жіберіледі?
A) көк бауыр
B) тері
C) шаш
D) азық (жем-шөп)
E) сүйек кемігі
24. Микозда қандай мүшелер мен ұлпалар зақымдалады?
A) тері-жүн
B) көру мүшелері
C) қан құрылымдары
D) ас-қорыту мүшелері
E) есту мүшелері
25. Тауық сальмонеллез ауруы қоздырғышының атын атаңыз?
A) Sal.dublin
B) Sal.typhimurium
C) Sal.gallinarum
D) Sal.pullorum
E) Sal. equi