Тәжірибелік сабақтың жоспары
№1 Тәжірибелік сабақ
Тапсырма:Типтік динамикалық үзбенің жиіліктік сипаттамасының теңдігін құру.
Типтік жиілік сипаттаманың үзбесі бойынша беріліс функциясында берілген аналитикасының бейнесін алу мен танысамыз. Жиілік сипаттамасын есептеу дағдысын құру және тұрғызу.
Дістемелік ұсыныс
1. p операторлық беріліс функция үзбесінің туындысын формалды j айналдырамыз.
2.Алынған бейнені белгілеп белгісіз және минимум жиілігін с.с. аламыз
3. қолдану бойынша 0– ден ке дейін және есептеп және тұрғызамыз.
4. бейнесі бойынша АЖС және ФЖС анықтаймыз.
ЖС, ЕЖС, МЖС, АЖС,ФЖС, АФЖС есептеп және тұрғызамыз.
Негізгі әдебиет: 1 [65-105]
Қосымша әдебиет:1 [92-122]; 2 [135-164]
Бақылау сұрақтар:
1. ТДЗ негізгісін санап шығады.
2. ЖС үзбесі бойынша олардың беріліс функциясының аналитикалық бейне әдісін аламыз.
3. ЖС инерциалық үзбесі.
4. ЖС инерциясыз үзбесі
5. ЖС интегралдаушы үзбесі
6. ЖС дифференциалдаушы үзбе (идеальды, нақты)
7. ЖС тербелмелі үзбе.
8. ЖС кешігу үзбесі.
№2 Тәжірибелік сабақ
Тапсырма:Құрылымдық схемасын өзгерту.
Жүйенің беріліс функциясын (операторлық көрсеттілімі). Жүйенің жиіліктік сипаттамасы танысу құрылымдық схеманы өзгерту әдісі. Қиындатылған беріліс функциясының жүйесі бойынша алдын ала жаңалық алу.
Дістемелік ұсыныс
1. Келесі формулаларды зерттеу:
тізбектелуі бойынша;
параллельді – келісуі бойынша;
параллельді – кездейсоқ типтік байланыстың динамикалық үзбесі бойынша.
2. Барлық байланыстың түйісуін қолдану 4.1. кестеде көрсетілген.
3. Операторлы бейне жүйесін алу үшін беріліс функциясының жүйесін п негізгі формуласын пайдаланып жазу қажет; бөлгіш қорытындысының бейнесін алудың жалпы бөлгі қорытындысына әкелу, жақшаларды ашу; дәреженің кемуі бойынша бөлгіш жалпы қорытынды және алымының қосылғыштарын тіркеп жазу және ұқсастығын жеткізу, с.с. бейне түрін алу.
4. (1. тапсырмадан) АРЖ ЖС әдісін алу, ТДЗ ЖС аналитикасын алу.
Негізгі әдебиет:1[106-143]
Қосымша әдебиет: 2[31-58]; 3 [69-77]
Бақылау сұрақтар:
1. БФ тізбектеліп қосылуы ТДЗ
2. БФ параллельді – келісіліп қосылуы ТДЗ.
3. БФ параллельді – кездейсоқ қосылуыТДЗ.
4. Бастапқы құрылымдық схемасының қиылысу байланысын өзгерту ережесі.
5. АРЖ және ЖС ТДЗ әдістемесін алу.
№3 Тәжірибелік сабақ
Тапсырма:Тұрақтылық критериін қолдану, жүйе тұрақтылық бағасының параметірінің шешімі.
Бастапқы АРЖ сызықты тұрақтылық критерия дағдылығын алып практикада танысып қолданамыз.
Дістемелік ұсыныс
1. № 5, № 6, Дәріс конспектісінің материалы бойынша (Гурвиц, Раус, Михайлов, Найквист, Вышнеградского және т.б.) тұрақтылық критериясының қолдану қолданбалы аспектісін қайталау.
2. Гурвис, Раус, Михайхайлов қажеттілігін алу АРЖ басқару сипаттамасының критериясын қолдану үшін, (2 тапсырма) АРЖ операторлық бейнесінің бөлгіш қортындысын 0–ге теңестіреміз, Найквист критериясының – АРЖ тұйықталмаған беріліс фунциясы, оның қажетті түрлерін ауыстыру.
оның АФЖС РЖАР бойынша тұрғызу.
Негізгі әдебиет: 1[150-179]
Қосымша әдебиет: 2 [165-198]
Бақылау сұрақтар:
1. Тұрақтылық жүйесінің жалпы жағдайы.
2. Гурвиц және оның жиі кездейсоқ тұрақтылық критериясы
3. Раустың тұрақтылық критериясы
4. Найквистің тұрақтылық критериясы
5. Михайловтың тұрақтылық критериясы
6. Вышнеградскидің тұрақтылық критериясы
7. Логарифмдік тұрақтылық критериясы
№4 Тәжірибелік сабақ
Тапсырма:Әр түрлі өтпелі процесс жүйесінің әдісін құру (операторлық, модельдеу және трапециялық әдіс).
АРЖ өтпелі процессін тұрғызылу әдісімен танысу. АРЖ әр түрлі әдісінің өтпелі процессін тұрғызу бойынша дағды және әдісін тауып аламыз.
Дістемелік ұсыныс
1. Келесі тізбекті сақтауды ұсыну АРЖ өтпелі процессін тұрғызу әдісін операторда қолдану
2. – Операторлық бейнесін жүйе түрінде алу
– онда шығыс көлемінің оригиналын (өтпелі процесте) қалай анықталуы мүмкін
мұндағы
түбір
-содан кейін барлық түбірін орнату кәдімгі шешім түрінде алынады.
қайсы таныс барлық құрастырушылардың дан басқа, қайсы берілген.
мәнін қойып есептеу және өтпелі процессін тұрғызу.
Трапеция әдісін қолдану алдында келесі тізбектелуді ұсыну.
– АРЖ тұйықталған функциясының берілісін алу.
– айналдырамыз және ЕЖС және МЖС бөліп аламыз.
– ЕЖС есептеп және тұрғызамыз;
– әр бір төрт трапеция анықтау, параметрінің ерекшелігін анықтау үшін
– функциясын кестесін қолдану арқылы ізделіп отырған өтпелі процесті құрастырып тұрғызу;
– өтпелі процесс қисығын нәтижелі тұрғызу.
3. Моделдеу әдісін қолдану алдында қажетті (2 курстың) ОЗЖ мәнінің материалын қолдану.
Негізгі әдебиет:1[196-274]
Қосымша әдебиет: 2[199-240; 361-385]
Бақылау сұрақтар:
1. АРЖ операторлық бейнесін қолдану алдында өтпелі процестің реттін тұрғызу.
2. өтпелі процесс формуласының түбіріне қалай әсер етеді.
3. АРЖ өтпелі процессін тұрғызу үшін трапециялық әдісте ретін қолданамыз.
4. Суперпозиция әдісінің мәні неде.
5. АРЖ моделдеу құрылғысы
6. АРЖ моделдеу бойынша оның операторлық бейнесі.
№5 Тәжірибелік сабақ
Тапсырма:ЛАЖС және ЛФЖ ТДЗ және жүйесін тұрғызу. Мысалы ЛАЖС жүйе әдісінің синтезі.
ЛЖС ТДЗ және жүйесін тұрғызу әдісінің меңгерілуі, ЛАЖС синтездік кооректрлеуші құрылғының тізбектелу әдісі. АРЖ зерттеу үшін оның әдістемелік қолданылуы бойынша дағдылығын және ептілігін алу.
Дістемелік ұсыныс
АРЖ тұйықталмаған БФ анықтау.
1. қалай 20lgK, , жалпы күшейткіш жүйесінің коэффициентін анықтау.
2. Кездейсоқ жиілікті анықтау.
3. АРЖ – негізгі ЛАЖС тұрғызу.
4. АРЖ – тікелей ЛАЖС тұрғызу.
6. формуласы бойынша тұрақты корректірлеуші ЛАЖС тұрғызу.
7. бойынша тұрақты кооректірлеуші параметрін және құрылымдылығын анықтау.
Негізгі әдебиет: 1 [268-293];
Қосымша әдебиет: 2[242-283].
Бақылау сұрақтар:
1. ЛЖС әдісінің негізгі ерекшелігі
2. ЛЖС ТДЗ
3. АРЖ негізгі ЛАЖС тұрғызу әдісі
4. АРЖ тікелей ЛАЖС тұрғызу әдісі
5. Тізбектелген кооректірлеуші құрылғысын анықтыу бойынша оның параметрлік және құрылымдық ЛАЖС әдісін алу.
№6 Тәжірибелік сабақ
Тапсырма: Кешігу жүйесінің тұрақтылық анализі
Ерекше сызықты жүйесін зерттеу дағдысын алу (кешігу жүйесінде) оның тұрақтылығын қолдану амплитудалық – фазалық критериясында (Найквист критериясы)
Дістемелік ұсыныс
1. АФЖС аналтикалық бейнесін алу тұйықталмаған жүйенің кешігу формасын көрсету.
2. Мына АФЖС сызықты бөлігін тұрғызу (жүйе шегі)
3. бұрыштық жүйесінің шегі АФЖС вектор – радисусының әр бір сенімділігі,нүктенің қосындысын алу АФЖС кешігу жүйесін алу.
4. Найквст критериясы үшін тұрақтылық жүйесінің кешігу бағасын алу.
Негізгі әдебиет: 3 [7-39];
Қосымша әдебиет: 5 [12-15].
Бақылау сұрақтар:
1. АФЖС аналтикалық бейнесінің тұйықталмаған жүйенің кешігу формасын көрсету.
2. Қандай жүйе шектелу деп аталады.
3. АЖС кешігу үзбесінің шектелу жүйесіне қалай әсер етеді.
4. ФЖС кешігу үзбесінің шектелу жүйесіне қалай әсер етеді.
5. Кешігудің белгілеу уақыты қалай аталады.
№7 Тәжірибелік сабақ
Тапсырма:Басқару жүйесі бойынша реттеу – компенсаторының синтезіне әсер етуі және жүйенің комбинирленуі.
Комбинирленген жүйенің негізгі әсері бойынша басқару жүйесінің реттеу – компенсаторын синтездеп тауып және әдісін меңгеру.
Дістемелік ұсыныс
1. Берілуші әсер 0–ге теңескенде шығыс шамасы бойынша әсер етуші каналдың ауытқуын анықтау.
– басқару объектісі арқылы табиғи канал:
– реттегіш компенсациясы арқылы жасанды канал:
2.Шығыс сигналы толық инварианттық қамтамасыздандыруы үшін операторлық бейне әсерінде қиындатылуы қажет, құрастырушы әсер шығыс шамасы арқылы екі канал және шешімі нөльге теңеседі.
3. Алынған бейнеден ізделіп отырған реттегіш – компенсаторының беріліс функциясын белгілеу.
Негізгі әдебиет: 2 [15–19]
Қосымша әдебиет: 2[87–135]; 3[216–238];
Бақылау сұрақтар:
1. Басқару жүйесі бойынша негізгі ауытқудың реттегіш – компенсациясын синтездеу әдісі.
2. Реттегіш компенсацияларды комбинирленген жүйеде синтездеу әдісі.
3. Инварианттық квазиинварианттық дегеніміз не.