Лабараторлық жұмыс - 5

Лабараторық жұмыс №3

Жұмыстың тақырыбы. Java бағдарламалау тіліне кіріспе

Жұмыстың мақсаты.Java бағдарламалау тілімен бірінші таныстық.

Жұмыстың мазмұны. Айтылмыш жұмыста оқушылар Java-ның егжей-тегжей ең қарапайым бағдарлаларының құрылымымен танысатын бағдарламалар қарастырылған.

1 бағдарлама. Ең қарапайым бағдарлама.

01 public class Hello {

02 public static void main(String[] args) {

03 System.out.print("Добро пожаловать в мир Java!");

04 }

05 }

Жұмысқа тапсырма

№	Тапсырма
	Консольге келесі символдар жиынын шығару: а=1, c=a+1 m=2, n=3 теңдеулер шешімі b=6, d=b*2-1 p=4, g=5 түбірлерді табу
	Консольге келесі символдар жиынын шығару: 1 2 3 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 6 7
	Консольден n бүтін сандарды шығару және тақ пен жұп сандарды табу.
	Консольден 3 пен 9-ға бөлінетін n бүтін сандарды шығару.
	Консольден 5 пен 10-ға бөлінетін n бүтін сандарды енгізу.
	Консольден n бүтін сандарды енгізу және осы сандар ішінен жай сандарды табу.
	Консольден n бүтін сандарды енгізу және олардың арасынан Фибоначчи сандарын табу: f0=f1=1, f(n)=f(n-1)+f(n-2)

Лабараторық жұмыс №4

Жұмыстың тақырыбы Java тіліндегі бағдарлама құрылымы

Жұмыстың мақсаты.Java бағдарламалау тілінің құрылымымен танысу.

Жұмыстың мазмұны.

Java тілінде пайда болған маңызды мүмкіндіктер интерфейстер мен кең ағымдылық (бағдарлама бөлімдерінің бір уақытта орындалу мүмкіншілігі).

Бағдарлама. Қарапайым программа

public class Hello {

public static void main(String[] args) {

System.out.print("Java әлеміне қош келдіңіз!");

}

}

Аталған бағдарлама хабарламаны консольге (немесе бұйрық қатарына) шығарады. (01) қатарындағы Hello атаулы кластың сипаттамасы келтіріледі, онда тек бір ғана main()(02) әдісі бар. Бағдарлама іске қосылған кезде басқару осы әдіске беріледі және хабарлама жылдам консольге шығарылады.

Ең басында процестің қалай жинақталғанын түсінуге тырысып қажеті жоқ, тек мынаны есте ұстаған жөн: түйін print әдісін қолданатын System.out тұрақты шығару объектісі деп аталатын құрылыммен орындалады. Println әдісі қатар шығарылуынан соң курсордың жаңа бір класқа өтуін орындауға мүмкіндік береді.

Жұмысқа тапсырма

	Мәндері тура және кері ретте сәйкес келетін полиндром сандарды шығару.
	Консольден n бүтін сандарды енгізу, онда n және m екі бүтін оң сандары үшін p = m/n ондық бөлшегінің периодын шығару.
	Консольден n бүтін сандарды енгізу, енгізілген n үшін Паскаль үшбұрышын құру.
	Жаңа қатарға өтуі бар және жоқ үш қатарды шығаратын қосымша жазу.
	Бұйрық қатарынан құпиясөз енгізу үшін қосымша жазу және оны үлгі-қатармен салыстыру.
	Қатарларды бұйрық қатарының аргументтері түрінде болатын енгізу және олардың консольге шығарылу бағдарламасын жазу.
	Құрушының тегін, тапсырману алған күні мен уақытын, сонымен қатар тапсырманы тапсыру күні мен уақытын шығарып беретін қосымша жазу. Соңғы күні мен уақытын алу үшін java.util.* дестесінің Date класын (Date d = new Date(); жариялануы) немесе System.currentTimeMillis() әдісін қолдану.
	n санын m-ші дәрежеге шығаратын бағдалама жазу. Кіру деректері пернетақтадан келіп түседі. Нәтижесі экранға шығарылады.

Лабараторлық жұмыс - 5

Жұмыстың тақырыбы:Java тілінің деректер типтерімен жұмыс

Жұмыстың мақсаты: Деректер типімен танысу және қарапайым арифметикалық операцияларды бағдарламалау.

Теориялық материал:

Бульдік (логикалық) тип.boolean типінің шамасы true немесе false мәнін қабылдай алады. Бульдік айнымалыларды хабарлау:

boolean a;

boolean b;

Өрнектерде меншіктеу кезінде қолдану:

a=true;

b=a;

Бульдік шамалар негізінен логикалық операторлар және қатынас операцияларында қолданылады.

Логикалық операторлар:

Оператор	Атауы	Мысал
&&	Логикалық "И" (and)	a&&b
||	Логикалық "ИЛИ" (or)	a||b
^	Логикалық "исключающее ИЛИ" (xor)	a^b
!	Логикалық "НЕ" (not)	!a

Логикалық өрнектердің мәні ретінде true немесе false бола алады. Мысалы, егер a=true, b=true, онда a && b true мәніне ие болады. Ал a=false немесе b=false болса, a && b өрнегі false мәніне ие болады.

Логикалық өрнектермен жұмыс жасау үшін ақиқаттық кестесі деп аталатын кестелер қолданылады. Оларды логикалық бірлік үшін (true) 1-ді жазады, ал логикалық нөл үшін (false) 0 жазады. Төменде көрсетілген кестеде a және b мәндерінің мүмкін болатын комбинациялары кезіндегі логикалық өрнектер мәндері көрсетілген.

A
B
Түсініктемесі	Мағынасы
a&&b
a||b
a^b
!a

Бульдік операторлардың орындалуы аппаратты деңгейде жүзеге асады, яғни өте жылдам. Процессор шынайы түрде 0 және 1 сандарымен операциялар жасайды. Бірақ бұл Java тілінде бағдарламашыға жабық түрде жүзеге асады.

Java тілінде логикалық өрнектер қысқартылған бағалауға сәйкес есептелінеді: жоғарыда көрсетілген кестеден көретін болсақ, егер а мәні false болса, онда a&&b операторының мәні b мәніне қарамастан false болады. Сондықтан да, егер b бульдік өрнек болса, онда оны есептемеуге болады. Осыған сәйкес, егер a true мәніне ие болса, онда a||b операторының мәні b мәніне қарамастан true болады.

Қатынас операциялары. Бұл салыстыру және меншіктілік операторлары. Олардың нәтижесі boolean типіне ие болады. Салыстыру операторлары біртипті a және b кез-келген шамасына, сонымен қатар, бірдей типке ие емес a және b жанама сандық шамаларға қолданылады.

Оператор	Атауы	Мысал
==	Тең	a==b
!=	Тең емес	a!=b
>	Үлкен	a>b
<	Кіші	a<b
>=	Үлкен немесе тең	a>=b
<=	Кіші немесе тең	a<=b
instanceof	Объектінің класқа тәуелділігі	obj instanceof MyClass

Бүтін типтер, айнымалылар, тұрақтылар

Типі	Байттың саны	Мағыналық диапазон	Сипатаммасы
byte		-128..127	Бірбайтты бүтін сан (8-битті бүтін белгімен)
short		-.. -1 = - 32768.. 32767	Қысқа бүтін сан (16- битті бүтін белгімен)
char		\u0000..\uFFFF=0.. 65535	Символдытип (белгісіз 16- битті бүтін)
int		-..-1 = - 2.147483648*.. 2.147483647*	Бүтін сан (32- битті бүтін белгімен)
long		-..-1 = -9.22337203685478·.. 9.22337203685478·	Ұзын бүтін сан (64- битті бүтін белгімен)

Бағдарлама мәтінінде int типті сандардың аймағынан асып кететін сандық литерлік тұрақты long типін беру үшін санды жазғаннан кейін L әріпін қою қажет. Мысалы, 600000000000000L. Кішкентай l әріпін де жазуға болады, бірақ ол нашар (бір санымен шатастырып алуға болады) көрінеді, әсіресе бағдарламаны баспаға шығару барысында. Басқа жағдайлар кезінде барлық бүтін санды типтер үшін мән қарапайым түрде көрсетіледі және ол int типіне ие болады деп есептелінеді, бірақ санды int типіне меншіктеу барысында ол автоматты түрде long типіне ие болады.

Жоғарыда айтылып кеткендей, айнымалыларды хабарлау не класта, немесе әдіс кезінде жүзеге асады. Әдісте бар

Бақылау сұрақтары:

1 boolean типінің шамасы қабылдайтын мәндер

2 Бульдік шамалар қолданылатын операторлар

3 Java тілінде логикалық өрнектер есептелетін тәсіл